آيا مقابله با جمشيد بسم الله ها در کنترل " چالش پرواز ارز " موثر است ؟! ( بخش پایانی ) : بین کاهش سرمایه اجتماعی و رشد اقتصادی رابطه ی معکوس وجود دارد
شبکه شرق 7 اسفند 1401نوشت ( 1 ) :
در شرایطی که هم مجلس و هم دولت می‌دانستند اقتصاد کشور بیمار است و در تحریم قرار دارد، با وعده رفع مشکلات اقتصادی و توجه به معیشت مردم سکان اداره کشور را به دست گرفتند و بر کرسی‌های سبز بهارستان تکیه زدند ؛ اما حالا گام‌هایی که برای حل مشکلات اقتصادی برداشته‌اند چندان مؤثر نبوده است. مثلا در وضعیتی که طی یک هفته قیمت ارز رکوردشکنی کرده و هر دلار آمریکا از کانال 55 هزار تومان در بازار آزاد هم عبور کرده است، طبق اعلام قبلی، صبح روز ششم اسفند 1401 ، تیم اقتصادی دولت به مجلس آمد و در جلسه‌ای غیرعلنی به توضیح دلایل افزایش قیمت ارز پرداخت.
مسئله‌ای که حتی در حد مُسکنی موقتی هم اثربخش نبود؛ چرا که به جای بیان راهکارهای علمی و عملی، باز هم به گفتار درمانی پناه بردند. در نهایت هم دولت مدعی شد کمبود ارز برای هیچ یک از نیازهای کشور نداریم و مشکل ورودی ارز از برخی کشورها هم رفع شده و قیمت اعلامی ارز در بازار غیرواقعی است! بنابراین در واکنشی همسو، هم نمایندگان مجلس و هم نمایندگان اقتصادی دولت به این نتیجه رسیدند که نوسانات قیمت ارز کار دشمن و نتیجه جنگی ترکیبی است.
در پایان هم مقرر شد کمیته شش نفره هماهنگی متشکل از نمایندگان مجلس و نمایندگان دولت و سایر دستگاه‌های مربوطه برای بررسی و نظارت بر بازار ارز تشکیل شود. البته این اولین بار نیست که با جهش قیمت ارز و طلا مواجه می‌شویم و پیش از این هم تجربه مشابهی برای افزایش قیمت ارز در دوره تصدی محمود احمدی‌نژاد بر کشور وجود داشت.
با دنیا آشتی کنید
علاوه بر رئیس و سخنگوی مجلس، برخی نمایندگان هم درباره تشکیل جلسه غیرعلنی مجلس با تیم اقتصادی دولت نظراتی داشتند که در گفت و گو با «شرق» به بیان این نقطه‌نظرات پرداختند.
مسعود پزشکیان، نماینده چند دوره مردم تبریز در مجلس در این باره به «شرق» گفت: «در این جلسه هم نمایندگان دولت و هم تعدادی از نمایندگان مجلس صحبت کردند و قرار شد کمیته‌ای تشکیل دهند و با همفکری یکدیگر تصمیم بگیرند که برای کنترل بازار چه کاری انجام دهند».
این نماینده با تجربه مجلس با بیان اینکه به جز دو نکته که بارها متذکر شده‌ام، راهی برای برون رفت از این وضعیت کشور نداریم، افزود:
« تا این دو مشکل اساسی حل نشود همه راهکارهایی که می‌دهیم موقتی است و مشکلی حل نمی‌شود. اولین نکته ایجاد وحدت و انسجام ملی است. تا زمانی که کشور درگیر گروه بازی و جناح بازی‌های سیاسی است، مشکلی حل نمی‌شود » .
او ادامه داد:
« اینکه یک گروه سیاسی تصور کنند عقل کل هستند و بقیه جریانات سیاسی چیزی سرشان نمی‌شود، سنگ روی سنگ بند نمی‌شود؛ پس اول باید این موضوع را حل کنیم » .
پزشکیان تأکید کرد: « باید اول سرمایه اجتماعی را برگرداند؛ سرمایه اجتماعی هم با حذف‌کردن و کنار گذاشتن و تهمت‌زدن برنمی‌گردد. نکته دوم هم باید با دنیا آشتی کنیم. همان‌طور که شاعر می‌فرماید: آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است، با دوستان مروت با دشمنان مدارا. تا این اصل را یاد نگیریم مشکلی حل نمی‌شود ».
جعفر قادري عضو کمیسیون برنامه و بودجه در انتقاد به تشکیل جلسات غیرعلنی عمومی که برخی بدون تخصص در این جلسات حضور دارند، گفت: « اینکه انتظار داشته باشیم در جلسات عمومی افرادی که تخصصی در این حوزه ندارند نظر بدهند، کار درستی نیست. این جلسات مشترک عمومی بیشتر برای بیان دغدغه‌ها و نگرانی‌ها و تخلیه هیجانات نمایندگان خوب است، اما جلسات تخصصی و کارشناسی نیست. اینکه انتظار داشته باشید از این جلسات راهکار بیرون بیاید آن هم به این شکل که در آیین‌نامه وجود دارد و با قرعه‌کشی چند نفر بدون تخصص صحبت کنند، خروجی ندارد. مثل این است که من با تخصص برنامه و بودجه درباره مسائل امنیتی و سیاست خارجی صحبت کنم » .
باید بپذیریم متغیرهای ارز متأثر از مسائل سیاسی نیز هست و اینکه امروزه فشار را بیشتر کرده‌اند و تعداد شرکت‌ها و افراد تحریمی را افزایش می‌دهند، مردم را نگران می‌کند .
احمد راستینه، نماینده شهرکرد در مجلس این جلسه را مفید دانست و در گفت و گو با «شرق» گفت:
« در جلسه غیرعلنی روز گذشته ( ششم اسفند ) که به منظور بررسی دلایل نوسانات بازار ارز تشکیل شد، دولت تأکید کرد که در بحث منابع ارزی مشکل و کمبودی نداریم و با توجه به فرایندی که برای وصول ارزهای کشور در خارج از کشور وجود دارد، مشکلات رفع شده‌اند و این ارزهای بلوکه شده به کشور برمی‌گردند » .
او ادامه داد: « ظرفیتی در دولت برای تأمین ارز مورد نیاز کالاهای خدماتی و اساسی و نیازمندی وارداتی کشور درباره کالاهای سرمایه‌ای، با توجه به راه‌اندازی بازار مبادله‌ای به تمام معنا فراهم شده است. همچنین با مدیریت و بررسی‌های انجام‌شده، قصه ساماندهی تأمین ارز مورد نیاز واردکنندگان را در دستور کار قرار خواهیم داد » .
سخنگوي کميسيون فرهنگي در پاسخ به اینکه دولت مدعی می‌شود کمبود ارز نداریم، اما اوضاع اقتصادی کشور به هم ریخته است، دلیل این موضوع را چه چیزی عنوان کرده است؟ گفت:
« دو نگرش مطرح است؛ اول اینکه تورم بر بازار ارز اثرگذار است و دومین نگرش اینکه تکانه‌های ارزی بر تورم اثرگذار است. این یک اختلاف دیدگاه ماهوی است که بسیار مهم است. قرار شد در قالب بررسی‌های دقیق کارشناسی سه مورد جمع بندی شود و دولت با بررسی همه عوامل و مؤلفه‌های اثربخش بر قیمت ارز، به یک بسته جامع و دقیق در این باره دست یابد » .
جمع بندي :
از آن جایی که مشخص نیست کدام یک از عوامل فوق وضعیت بازار ارز را به اینجا رسانده است، باید از نگاه کارشناسان و صاحب‌نظران استفاده شود تا بتواند جلوی افزایش بیش از این قیمت ارز و به دنبال آن کالاهای اساسی و ضروری مردم گرفته شود.
در گفت و گوي مجازي ذيل به بررسي اين موضوع مي پردازيم .
***
خلاصه قسمت قبل :
در تمام سال‌های بعد از انقلاب، اقتصاد ایران با تورم دورقمی با میانگین 22 درصد روبه‌رو بوده است. به همین دلیل همیشه میان قیمت واقعی ارز و قیمت مصنوعی فاصله‌ای نامعقول وجود داشته‌است. دولت ها هم تمام تلاش خود را صرف تثبیت نرخ ارز می‌کرند ولی با پس‌‌لرزه‌های اندک در بازارهای جهانی یا فضای سیاسی بین‌المللی، زلزله‌های چند ریشتری در بازار ارز ایران رخ داده که دلیل آن همین حفاظت سخت از قیمت مصنوعی دلار در بازار ارز کشور بوده است .
سياست انقباضي روحاني را برخي از کار شناسان اقتصادي تأئيد مي کردند ولي ثابت نگهداشتن نرخ ارز همان اشتباهي است که معجزه هزار سوم مرتکب شد و جمشيد بسم الله را روانه زندان کرد ! روحاني هم همان اشتباه را کرد و گناه خود را به گردن جمشيد بسم الله ها انداخت !
کنترل دستوري نرخ ارز همچون فشردن فنري است که يک مرتبه رها مي شود و جهش با سرعت آن ، جمشيد بسم الله و جمشيد بسم الله ها را روانه زندان مي کند !
قرن نو نوشت: سید حمید حسینی معتقد است پیش بینی قیمت دلار در بازار به نتیجه مذاکرات وین بستگی مستقیم دارد و احیا یا عدم احیای برجام می‌تواند دو بازه قیمتی متفاوت را پیش روی دلار قرار دهد .
برای بررسی وضعیت نرخ ارز در ۳۰ سال گذشته، سیر تحول نرخ غیررسمی دلار را می‌توان به پنج دوره تقسیم کرد:
دوره اول ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۷،
دوره دوم از ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۳،
دوره سوم از ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۱،
دوره چهارم ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۲
و دوره پنج از 1392 تا به امروز.
با توجه به اطلاعات قیمت دلار در ۳۰ سال گذشته تحلیل‌های زیر را در این پنج دوره خواهیم داشت.
اگرچه به طور کلی از ابتدای سال ۱۴۰۱ روند قیمت دلار افزایشی بوده اما بیشترین شدت افزایش را در یک ماه اخیر داشته است. توقف مذاکرات برجامی، اوضاع سیاسی و شرایط کنونی کشور از مهمترین عوامل افزایش شدید نرخ ارز به شمار می‌روند.
اگر بخواهیم به صورت بلندمدت پیش‌بینی کنیم، در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ اگر خبر قطعی در رابطه با مذاکرات برجام منتشر نشود و مذاکرات به بن‌بست برسد، دلار تا پایان سال وارد کانال بالای ۳۵ هزار تومان و حتی نزدیک ۴۰ هزار تومان نیز خواهد رسید.
سفر رافائل گروسي به تهران و گزارش ايشان در نشست شوراي حکام ، سخنان حداد عادل ( ما مي توانيم با آمريکا روابط اقتصادي داشته باشيم ) ، بدهي 18 ميليارد دلاري عراق به ايران و آمريکا اجازه پرداخت 500 ميليون دلار به ايران .
قابل ذکر است که اقتصاد نيوز پنجشنبه 18 اسفند ساعت 11و يک دقيقه نوشت :
يکي از دلايل که موجب شد دلار آرايش نزولي به خود بگيرد و هيجان خريد دلار فروکش کند ، سفر گروسي به تهران و سيگنال مثبت وي درباره ايران به شوراي حکام بود .
***
بخش پایانی :
پرسش کننده :
آيا خبری از آزادسازی پول‌ها هست؟
پاسخ دهنده ( 24 ) :
قنبری اول دي 1401 ، در پايگاه خبري تحليلي روز نو گفت :
کسانی که فکر می‌کردند بدون توافق و بدون اف‌ای‌تی‌اف می‌توانند پول‌ها را بگیرند و اقتصاد را اداره کنند، امروز متوجه شده‌اند موضوع فراتر از این حرف‌هاست.
در اولین روزهای استقرار دولت سیزدهم ؛ مخبر، معاون اول رئیس‌جمهوری اعلام کرد که به زودی پول‌های بلوکه شده ایران آزاد خواهد شد. این خبر که با اسم رمز خبر خوش در رسانه‌های همسو با دولت منتشر شد، البته به حقیقت نپیوست و حالا با گذشت 16 ماه از استقرار دولت هنوز خبری از پول‌های ایران در کره و عراق و دیگر کشورها نیست . وقتی با جامعه جهانی ارتباط برقرار نکنید، اف‌ای تی اف را قبول نکنید، وقتی بخواهید با سیاست کره شمالی کره جنوبی بسازید، نتیجه‌اش می‌شود منزوی شدن !
برخی از فعالان بازار ارز معتقدند که هر بار قیمت ارز روندی افزایشی پیدا می‌کند، خبر آزادسازی پول‌های بلوکه شده به عنوان خبری برای مدیریت بازار ارز منتشر می‌شود اما دیگر بازار ارز اعتماد خود را به این دست اخبار نیز از دست داده است.
اوایل مهرماه نیز رسانه‌های حامی دولت و رسانه نزدیک به شورای امنیت ملی از آزادسازی پول ایران در کره خبر دادند اما این مهم هنوز محقق نشده است. در این دوره زمانی همزمان با انتشار خبری در رسانه نور نیوز در خصوص آزادسازی پول‌های بلوکه شده، تسنیم به نقل از سخنگوی سازمان ملل از آزادی باقر نمازی از زندان خبر داد. در عین حال وکیل سیامک نمازی خبر مرخصی موقت موکلش را در مصاحبه با خبرگزاری رویترز تأیید کرد.
سیامک نمازی از سال ۲۰۱۵ در زندان به سر می‌برد و به جرم «همکاری با دولت‌های متخاصم» به ۱۰ سال زندان محکوم شد.
« استفان دوجاریک »، سخنگوی سازمان ملل پیش از این در صفحه توئیتر خود نوشته بود که «باقر نمازی» از زندان آزاد شده و ایران را ترک کرده و «سیامک نمازی» نیز آزاد شده (اما همچنان در ایران) است.
تحریم دوباره ایران پس از خروج ترامپ از برجام البته سبب شد پول‌های ایران در بسیاری از کشورها بلوکه شود. طبق گزارشها حجم قابل توجه پول ایران در عراق و کره جنوبی بلوکه است و در سایر کشورها نیز ایران منابعی کمتر در محدوده یک تا سه میلیارد دلار را داراست .
گفته می‌شود میزان پول‌های بلوکه شده ایران در عراق بین ۵ تا هشت میلیارد دلار، میزان پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی بالغ بر هفت میلیارد دلار و در ژاپن و عمان و ... در محدوده یک تا سه میلیارد دلار است. البته برخی معتقدند ایران در چین نیز چیزی حدود 30 میلیارد دلار پول بلوکه شده دارد اما برخی دیگر بر این اعتقادند این پول در چین بلوکه نشده است.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: متاسفانه دولت بدون تجربه اجرایی و با دستور و فرمان ، وارد میدان شد و فرصت‌ها را سوزاند.
پرسش کننده :
اهميت روابط تجاري ، اقتصادي ، سرمايه گذاري و... با همسايگان و منطقه چيست ؟
پاسخ دهنده ( 25 ) :
خط لوله‌ای که قرار بود از پاکستان بگذرد و به هند برسد تا نام خط صلح را داشته باشد، در مرز ایران و پاکستان متوقف ماند. پاسخ گوی این بی تدبیری کیست؟ ایران و هند که شرکای مطمئن و استراتژیک بوده‌اند و از حیث فرهنگی و تاریخی، سرنوشت و پیوستگی کهن دارند، اکنون مراودات محدودی دارند و هر طرف بازاری داشته‌ایم، امارات و قطر و روسیه جایگزین نفت و گاز ما می‌شوند تا از حداقل‌های پیشین هم محروم شویم.
عدم توجه به سرمایه گذاری و بستن درهای کشور به بهانه تحریم و نپیوستن به معاهدات بین‌المللی بانکی و تداوم وضع کنونی، ما را از رقابتی پرسود محروم می‌کند و سرانجامی جز پیوند با کشورهای بحران زده و درگیر جنگ باقی نخواهد نهاد.
اگر روسیه درگیر جنگ اوکراین است، ما نباید متضرر شویم یا تحت فشار قرار گیریم یا از سرمایه‌گذاری و تجارت محروم شویم. تداوم وضع کنونی نه تنها به سود ما نخواهد بود، بلکه در یکی دوسال آینده با تورم و بیکاری داخلی و فرسایش زیرساخت‌های حیاتی و بالأخره از دست دادن بازارهای سنتی در انرژی های فسیلی و پتروشیمی و کانی های خام که ارزان هم می‌فروشیم، دچار زحمت و صدمه شویم. عجالتاً باید مسیر تجارت طبیعی و مطمئن با هند را از طریق بندر چابهار و فروش نفت و گاز احیا کنیم و گسترش دهیم تا شاید از این روزن گشایشی حاصل شود و کشتی اقتصاد و سیاست ساحل مناسبی برای پهلو گرفتن بیابد!
پرسش کننده :
ایران برای تغییر نوع عضویت خود از ناظر به دایم در سازمان همکاری‌های شانگهای چه راهي در پيش رو داشت ؟
پاسخ دهنده ( 26 ) :
به تازگی ایران توانست به عنوان عضو ناظر وارد پیمان شانگهای شود. در زمان اعلام این عضویت که حدود 50 روز پیش ( از تاريخ 4 آبان 1401 ) انجام شد؛ برخی رسانه‌های حامی دولت در کنار اینکه این خبر را یکی از مهمترین دستاوردهای اقتصادی دولت و عاملی برای بهبود وضعیت اقتصاد تحریم‌زده ایران ارزیابی کردند؛ عنوان کردند که عضویت در سازمان شانگهای، موجب خروج خودکار ایران از لیست سیاه FATF خواهد شد، در حالی که تصمیم اخیر گروه اقدام مالی برعکس این موضوع را اثبات کرد.
ایران برای تغییر نوع عضویت خود از ناظر به دایم در سازمان همکاری‌های شانگهای یک فرآیند حداقل دوساله مربوط به پذیرش توافق نامه‌ها مطابق با رویه سازمان را پیش روی خود دارد.
به‌طور کلی، هر کشوری که درخواست عضویت دایم در سازمان شانگهای دارد، باید تمام اسناد و دستورالعمل‌های آن را بررسی کرده و در فاصله زمانی چند ماهه به آنها ملحق شود. ایران فرصت داشت تا دسامبر به پنج سند ملحق شود. در واقع ایران متعهد شده بود از تاریخ دریافت اطلاعیه دبیرخانه سازمان همکاری‌های شانگهای، حداکثر تا اول دسامبر ۲۰۲۲ به منشور، کنوانسیون مبارزه با تروریسم، جدایی‌طلبی و افراط‌گرایی شانگهای مورخ ۱۵ ژوئن ۲۰۰۱ و پروتکل‌های آن ملحق شود.
پرسش کننده :
آيا شرايط پيوستن ايران به پيمان شانگهاي سهل تر از پذيرش FATF بود ؟
پاسخ دهنده ( 27 ) :
جمهورى اسلامى در 4 آبان 1401 نوشت؛
رئيس اتاق ايران و چين مي‌گويد: قوانيني به مراتب سخت گيرانه تر از اف اي‌تي اف را با پيوستن به شانگهاي پذيرفته‌ايم.
حريري رئيس اتاق ايران و چين گفت: اگر حساسيت ما در اين حوزه سياسي نبود، طبيعتاً نبايد به شانگهاي مي‌پيوستيم. ما قوانيني به مراتب سختگيرانه‌تر از اف‌اي‌تي‌اف را با پذيرش بندهايي در پيوستن به شانگهاي قبول کرده‌ايم. به عبارت ديگر بايد مواردي را در حوزه مبارزه با تروريسم و نظارت مالي و... مصوب کنيم که بسيار سختگيرانه‌تر و غليظ‌تر از موارد اعلامي اف‌اي‌تي‌اف است. اتفاقاً همه اين موارد را قبول کرده‌ايم و لوايح مرتبط با اين حوزه نيز در حال تدوين هستند و به زودي به مجلس شوراي اسلامي ارائه شده و بي‌ترديد مصوب خواهد شد.
پرسش کننده :
آيا مي توان با سیاست کره شمالی کره جنوبی را بسازیم ؟
پاسخ دهنده ( 28 ) :
مجید تفرشی گفت :
وقتی با جامعه جهانی ارتباط برقرار نکنید، اف‌ای تی اف را قبول نکنید، وقتی بخواهید با سیاست کره شمالی کره جنوبی بسازید، نتیجه‌اش می‌شود منزوی شدن !
پرسش کننده :
نرخ رشد موجودي سرمايه کل در دهه 90 شمسي در ايران چگونه بوده است ؟
پاسخ دهنده ( 29 ) :
بر اساس آمارهای بانک مرکزی نرخ رشد موجودی سرمایه کل در دهه ۹۰ نزولی بوده و از ۸.۴ درصد در سال ۱۳۹۰ به ۰.۲ درصد در ۱۳۹۹ رسیده و نرخ رشد موجودی سرمایه در بخش ماشین‌آلات از سال ۱۳۹۷ به بعد منفی شده است. متأسفانه سوء مدیریت، تحریم، عدم تصویب لوایح اف ای تی اف و ایجاد محدودیت‌های اقتصادی برای کشور توسط غرب باعث شده که امنیت سرمایه‌گذاری و سوددهی سرمایه‌گذاری در کشور کاهش یابد و به همین دلیل عده‌ای که به رانت و ... دسترسی دارند ثروتشان بیشتر شده اما در مقابل فقرا فقیرتر شده‌اند. این در حالی است که وزیر پیشین و وزیر کنونی نفت نسبت به عدم سرمایه‌گذاری در صنایع نفت و گاز هشدار داده‌اند. همچنین صنعت هوایی به دلیل فرسودگی هواپیماها نیاز به سرمایه‌گذاری و تأمین قطعات و خرید هواپیمای نو دارد. ماشین‌آلات صنایع پیشرفته و حتی ساماندهی واگن و اتوبوس و تاکسی‌های شهری نیازمند سرمایه‌گذاری و تعمیر و تأمین قطعات فرسوده هستند. در این شرایط عدم احیای برجام و عدم تصویب اف ای تی اف اقتصاد و تجارت وزندگی مردم را تحت تأثیر قرار داده است.
پرسش کننده :
رابطه بين توسعه يافتگي و شرايط اقتصادي چيست ؟
پاسخ دهنده ( 30 ) :
توسعه نوع یا حالتی از دگرگونی اجتماعی است که انسان براي دست یابی به نیازها و خواسته هاي خود در محیط ایجاد می کند. بشر همواره تلاش می کند محیط زیستی و اجتماعی خود را در جهت پاسخ گویی به نیازهاي خویش دگرگون کند. اکثر جامعه شناسان ، انقلاب صنعتی بریتانیا در قرن نوزدهم را سرآغاز دوران مدرن می دانند. جریان نوگرایی از بطن جوامع غربی برخاسته و منبعث از شرایط ویژه اقتصادي این جوامع می باشد . به عبارت دیگر به خوبی می توان نشان داد که همه ي آن ویژگی هایی که در پیدایش جریان نوگرایی دخیل بوده اند با مجموعه اي از تغییراتی ارتباط دارند که هسته اصلی آن را تحولات اقتصادي تشکیل داده است .
جوامع غربی در مسیر حرکت تدریجی خود به سمت توسعه و صنعتی شدن، نظام ارزشی متناسب با نظام اقتصاد سرمایه داري را نیز بسط داده اند.
پرسش کننده :
توسعه يافتگي را چگونه تعريف مي کنند ؟
پاسخ دهنده ( 30 ) :
توسعه در مفهوم قوي خود، به معناي استفاده از منابع تولید جامعه جهت بهبود شرایط زندگی فقیرترین افراد است.
در معناي ضعیف خود به معناي سهم بیشتر از همه چیز براي تمامی افراد در چارچوب بیشترین سهم براي عده اي انگشت شمار .
مایکل تودارو درکتاب توسعه اقتصادي در جهان سوم می نویسد :
« توسعه را باید جریانی چند بعدي دانست، که مستلزم تغییراتی اساسی در ساخت اجتماعی، طرز تلقی عامه مردم و نهادهاي ملی و نیز تسریع رشد اقتصادي، کاهش نابرابري و ریشه کن کردن فقر مطلق است ».
پرسش کننده :
رابطه بين نوسازي و نابرابري اجتماعي چيست ؟
پاسخ دهنده ( 30 ) :
خصلت نوسازي ایجاد نابرابري میان اقشار و طبقات و مناطق جغرافیایی در جوامع می باشد. به مجرد اینکه کشورهاي در حال توسعه تکنولوژي کشورهاي غربی را می پذیرند، ساخت هاي اجتماعی آنها نیز همانند ساخت هاي اجتماعی کشورهاي غربی خواهد شد. از این رو به نظر می رسد که نظریه نوسازي، با نظریه دوگانگی اقتصادي هم در سطح بین المللی و هم در سطح ملی سازگاري دارد و به نتایج یکسان می انجامد . در سطح خرد، پیشنهاد می شود براي تقویت ارتبـاط و اعتماد متقابل بین اعضاي خانواده، علاوه بر حضور بیشتر والـدین در خانـه، ارتبـاط دوستانه و صمیمی با فرزندان برقـرار کننـد . تأکیـد بیـشتر بـر آمـوزش فرزنـدان و جامعه پذیر کردن آنها نیز ضروري می نماید.
با ورود صنعت در هر جامعه اي شاهد رشد اقتصادي در آن منطقه خواهیم شد. درآمد نفت به عنوان یکی از عوامل کارساز توسعه اقتصادي به ویژه در بخش صنعت و خود یکی از اولین صنایع پیشرفت اقتصاد ایران می باشد. به طوری که در سال هاي پس از انقلاب به طور متوسط در حد 54 درصد بوده است. وابستگی 42 درصد یا بیشتر از درآمد بودجه عمومی دولت ها از نفت آنها را واجد ویژگی هاي دولت رانتی می کند. به طور معمول طیف محدودي از افراد در دستگاه هاي دولتی و یا در بخش خصوصی، به واسطه نزدیک بودن به منبع توزیع رانت، مزایا و بهره هاي فراوانی می برند. دکتر کاتوزیان معتقد است که در این شرایط می توان سه گروه اجتماعی را از هم تشخیص داد:
- گروه تحت الحمایگان دولت، مرکب از تمامی طبقاتی که در عین برخورداري از مزایاي درآمد نفتی به دلیل دارایی یا تحصیلات خود از سطح بسیار بالا و رو به رشد مصرف و نرخ سریع انباشت مالی برخوردار می شوند.
- توده جمعیت شهري که هم از نتایج درآمدزا و اشتغال زاي هزینه هاي بالاي دولتی وخصوصی سود می برند و هم از مقررات دولتی ناظر بر حداکثر ساعات کار، حداقل دستمزدها و طرح هاي رفاهی در صنایع بهرهمند می شوند.
- جمعیت روستایی که تقریبا به طور کامل مورد بی عنایتی قرار گرفته اند. بالا بودن نفرات، فقر فلاکت بار، پراکندگی جغرافیایی و غیره شانس ناچیزي براي درخواست پشتیبانی اقتصادي و عدالت اجتماعی در اختیار دهقانان قرار می دهد .
پرسش کننده :
مفهوم سرمايه اجتماعي چيست ؟
پاسخ دهنده ( 31 ) :
همانند تعداد زیادي از مفاهیم جامعـه شناسی، سرمایه ي اجتماعی یـک مفهوم فرا رشته اي، چند وجهی، ،مبهم با تعاریف مختلف و از موضوعات مورد بحث در چند دهه ي اخیر است . در علوم سیاسی، روانشناسی و مردم شناسی، منظـور از سرمایه اجتماعی ؛ هنجارها، شبکه ها و سازمان هـاي رسـیدن بـه منـابع محدود و قدرت کانال انجام تصمیم گیري ها و سیاست گذاري هـا اسـت . دانشمندان ایـن علوم نیز از طریق تجزیه و تحلیل هنجارها، شبکه نهادها بـه مفهـوم سـرمایه ي اجتماعی دست پیدا می کنند .
اقتصاددانان ایـن مفهوم را از طریق تجزیه و تحلیل نهادي ، قراردادها ، روابـط متقابل بـین افـراد ، آثار آن بـر مبادلات و سرمایه گذاري ها بررسي مي کنند .
پرسش کننده :
رابطه بين رشد اقتصادي با افزايش آزادي هاي مدني در چيست ؟
پاسخ دهنده ( 31 ) :
افـزایش آزادی های مدنی سهم سرمایه گذاری در تولید ناخالص داخلی را که به طور معمول حدود 20 درصد است، 5 درصد افزایش مي دهد . ناك و کیفر ( 1997 ) سرمایه اجتماعی را با کیفیت نهادهاي سیاسی، حقوقی و اقتصادي یک جامعه معادل در نظر مي گيرند . این مطالعه با استفاده از شاخص هاي مختلف کیفیت نهادي کـه توسـط نهادهاي سرمایه گذاري و گروه هاي حقوق بشر تدوین شده است ، نشان مي دهد کـه مـواردي چون اعتماد همگانی، حاکمیت قانون، آزادي هاي مدنی و کیفیت دیوان سـالاري بـا رشد اقتصادي همبستگی دارد .
پرسش کننده :
کاهش سرمايه اجتماعي چه تاثيري بر رشد اقتصادي دارد ؟ « توسعه را باید جریانی چند بعدي دانست، که مستلزم تغییراتی اساسی در ساخت اجتماعی، طرز تلقی عامه مردم و نهادهاي ملی و نیز تسریع رشد اقتصادي، کاهش نابرابري و ریشه کن کردن فقر مطلق است »
پاسخ دهنده ( 31 ) :
سوري ( 1384 )در مقاله ي خود بـا عنـوان " سرمایه اجتمـاعی و عملکـرد ،اقتصادي " :
به یک بحث تجربی در مورد اقتصاد ایران پرداخته است . ابتدا سرمایه ي اجتماعی را بر اساس کارکرد آن، افزایش جرایم و تخلفات در اثر کمبـود سـرمایه ي ،اجتماعی اندازه گیري کرده و سپس آثار آن را بر دو متغیر مهـم رشـد اقتـصادي و سرمایه گذاري خصوصی بررسی کرده است. در این تحقیق با در نظر گرفتن تعـداد پرونده هاي چک هاي بلامحل به عنوان شاخص سـرمایه ي اجتمـاعی ، اثـر معنـی دارکاهش سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادي را نتیجه گرفته است .
نتایج نشان می دهند کـه بین کاهش سرمایه اجتماعی و رشد اقتصادی رابطه ی معکوس وجود دارد .
پرسش کننده :
راهکار هاي خرد و کلان افزايش سرمايه اجتماعي در ايران چيست ؟
پاسخ دهنده ( 31 ) :
نتایج به دست آمده نشان می دهنـد کـه سـرمایه اجتمـاعی در ایران رو به کاهش است .
در سطح خرد، پیشنهاد می شود براي تقویت ارتبـاط و اعتماد متقابل بین اعضاي خانواده، علاوه بر حضور بیشتر والـدین در خانـه، ارتبـاط دوستانه و صمیمی با فرزندان برقـرار کننـد . تأکیـد بیـشتر بـر آمـوزش فرزنـدان و جامعه پذیر کردن آنها نیز ضروري می نماید.
در سطح کلان دولت می تواند با مشارکت دادن عملی هر چه بیـشتر مـردم در تصمیم گیري ها ، تقویت و تشویق نهادهاي مردمی، وضع قـوانین و مجـازات هـاي سنگین براي عوامـل فـساد و نـابود کننـده ي سـرمایه ي اجتمـاعی در جامعـه و بـه خصوص در نهادهاي دولتی، توجه ویژه به آموزش و پرورش، پرهیز از تـصدي گري دولتی، ایجاد امنیت عمومی و تثبیت آن، ایجاد قـوانین کـارا و بـا ثبـات در جهـت حقوق مالکیت، ایجاد راهکارهایی در جهت کاهش نرخ تـورم و بیکاري در جامعـه، اطلاع رسانی شفاف و افزایش قابلیـت پاسخ گویی بـه مـردم، از کـاهش سـرمایه ي اجتماعی در جامعه جلوگیري کند.
پايان گفت و گو
منابع :
1- شبکه شرق 7 اسفند 1401 ساعت صفر
5- آيرومارت ، سوم اسفند 1401 نمودار قیمت دلار در ۱۰ سال گذشته
11- همتی خطاب به رئیسی : « استعفا بدهید» و کنار بروید / مردم را معطل نکنید !
- ادعای «کیهان» درباره نقش " تعهدات پنهانی دولت روحانی به اف ای تی اف» در «دوبرابر شدن تحریم‌ها "
- اکرمی: با وجود عدم پذیرش اف‌ای‌تی‌اف و برجام اینکه رئیسی را به چین دعوت کردند، مهم بود
17 . آنچه علی‌رضا اکبری در مورد برجام و FATF گفته بود18. اقتصاد 24 جمعه 19 اسفند 1401 - از نقشه دولت برای اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۲ چه می‌دانیم؟ بودجه سال ۱۴۰۲، برنامه‌ای برای محقق نشدن!!
19. فریدون مجلسی دیپلمات سابق در اعتماد آنلاين اول اسفند 1401: اگر تحریم‌ها برداشته یا FATF تصویب شود، قیمت ارز کنترل می‌شود ؟20. مرتضي افقه در گفت و گو با ديدبان اول اسفند 1401
- اقتصاد نيوز 24 آذر 1401قیمت دلار پایین می آید؟ / پیش بینی نرخ ارز در هفته آینده قیمت دلار پایین می آید؟ / پیش بینی نرخ ارز در هفته آینده
- روزنامه اعتماد ، پنجشنبه ۱۵ دی ۱۴۰۱ ، شماره ۵۳۹۴ - چرا کشور نباید یک ارتباط مالی کم هزینه و روان داشته باشد؟ تکلیف همکاری با اف ای تی اف یکسره شد .چرا کشور نباید یک ارتباط مالی کم هزینه و روان داشته باشد؟ تکلیف همکاری با اف ای تی اف یکسره شد
- کنایه بی‌سابقه روزنامه جمهوری اسلامی به رئیسی سوم دي 1401 سوم دي 1401
- پايگاه خبري تحليلي روز نو اول دي 1401 - سکوت درباره پول‌های بلوکه شده ایران در چین برای چیست؟ ۳۰ میلیارد دلار پیچیده در مه!۳۰ میلیارد دلار پیچیده در مه!
- خبر آنلاين 14 آذر 1401 به نقل از روزنامه اطلاعات نوشت : رقیبان بازار ما را تصاحب کردند و ما هنوز درگیرFATF مانده ایم/ انگار هیچ کشوری نمی فهمد اف ای تی اف مضر است و فقط ما می فهمیم
- خبر فارسي ، خبر آنلاين ، 4 آبان 1401 - پیوستن به پیمان شانگهای بدون عضویت در اف ای تی اف رویای خام است
- تارنماي خبري تحليلي نو انديش ايرانيان چهارم آبان 140 - تصميمات سختگيرانه‌تر از FATF از سوى ايران براى پيوستن به شانگهاي !
- اقتصاد 24 ، بيست و چهارم مهر 1401 - مجید تفرشی: می‌خواهید با سیاست کره شمالی اینجا کره جنوبی بسازید!
- ستاره صبح بررسی می‌کند 16 مهر 1401 - رشد موجودی سرمایه کل در دهه 90 نزدیک به صفر بوده است
- نقش صنعت نفت در توسعه اجتماعی – اقتصادي شهر گچساران از دیدگاه شهروندان
- بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادي ایران- فصلنامه اقتصاد مقداري (بررسی هاي اقتصادي سابق )، دوره 5 ،شماره 2 ،تابستان 1387 ،صفحات 39- 61
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
انتقاد از عملکرد اداره کل آموزش و پرورش استان زنجان
زنجان
" رتبه بندی معلمان " از شاهکارهای دولت سیزدهم در آموزش و پرورش : فرهنگیان ستون " ستادهای انتخاباتی ابراهیم رئیسی" الان دقیقا کجا هستند ؟!
جستارگشایی:
سید حسن عاملی امام جمعه اردبیل: « تاخیر در پرداخت حقوق فرهنگیان آن هم به صورت ناقص در ۲۹ اسفند عیب و ضربه بزرگی به دولت محترم است ملت ما یک آرزوی بسیار مقدس دارد و آن اینکه هرکسی که با ندانم کاری یا با ناشی گری یا تعمداً چهره انقلاب بزرگ ما را مخدوش و وثوق مردمی را که سرمایه اصلی است از بین می برد به صورت جانانه توبیخ و از مسئولیت مهمی که دارد قاطعانه کنار گذاشته شود این آرزو تا حال عملی نشده است » .
معاونت رییس‌جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه دولت سیزدهم :
« در دوران تصدی وی به‌عنوان وزیر نفت، تصفیه مدیران ارشد صنعت نفت ایران انجام گردید که طی مدت کمتر از ۱ سال، بیش از ۲۵۰ مدیر ارشد و کارشناس نفتی خانه‌نشین شدند. میرکاظمی در جایگاه وزیر نفت، به دلیل عدم تجربه، تخصص و آگاهی لازم، زنجیره‌ای از اشتباهات ریز و درشت را مرتکب شد که در نهایت به برکناری وی از وزارت نفت انجامید. تصمیمات نادرست میرکاظمی، در حوزه‌هایی چون توقف سوآپ نفت، کاهش تولید نفت، تولید بنزین آلوده، برکناری مدیران عملیاتی، توقف پروژه‌های توسعه میدان‌ها و کاهش تولید گاز ضررهای جبران‌ناپذیری را بر صنایع نفت و گاز و اقتصاد ایران وارد نمود » .
این بخشی از کارنامه و عملکرد کسی است که امروز در مصدر معاونت رییس‌جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه دولت سیزدهم پرداخت چندرغاز فوق‌العاده ویژه فرهنگیان،اضافه‌کاری و معوقات رتبه‌بندی را خلاف قانون خوانده و مانع پرداخت آن در ادوار مختلف شده است .
بالا رفتن آمپر و پریدن فیوز آموزش و پرورش :
« ابراهیم سحرخیز » می نویسد :
« سپردن بار بزرگی مثل معاونت برنامه ریزی و توسعه منابع آموزش و پرورش با گردش مالی چند صد هزار میلیارد تومانی در قالب طیف متنوعی از ردیف ها و سرفصل های اعتباری تعریف شده در کنار بار بر زمین مانده ای مانند رتبه‌بندی همراه با ده ها مطالبه به تعویق افتاده و برگشت خورده ، به جوانی خام و بی تجربه که دل به کارهای نمایشی یا ظاهر شدن در قاب دوربین خوش کرده و با الفبای برنامه ریزی در آموزش و پرورش غریب و بیگانه است خبط و گناهی نابخشودنی است! هرچند که خود نوری نیز در مقام عمل یا تجربه زیسته ،کارنامه قابل دفاعی از گذشته مدیریتی خود چه در بخش دفتر بودجه یا مرکز آمار و برنامه ریزی به یادگار ندارد .
پر معلوم است که حاصل جمع و ترکیب چنین فاز و نولی در کنارهم، چیزی جز پریدن فیوز یا بالارفتن آمپر برای آموزش وپرورش نیست! »
فرهنگیان ستون ستادهای رئیسی:
برخی از همکاران که بعضا به حق فکر می‌کردند که دولت تدبیر و امید در حقشان جفا و کوتاهی کرده است، با حضور مؤثر در ستادهای متکثر آقای رییسی دل در شعارهای عدالت‌طلبانه و مبارزه با فساد وی بسته بودند.ولی متأسفانه به نظر می‌رسد با توجه به اوضاع و احوال دولت،تورم افسار گسیخته، بودجه انقباضی و شواهد و قرائن موجود، آموزش و پرورش در دولت سیزدهم همچنان در حاشیه قرار خواهد داشت.
اولین نشانه در اثبات این مدعا معرفی افرادی بی‌تجربه و سرخوش برای ابر وزارتخانه آموزش و پرورش بود.ابعاد شخصیتی کاندیداهای وزارت دقیقا نشانگر حجم بی‌توجهی دولت جدید به جامعه فرهنگیان می‌باشد.
این در حالیست که آقای رییسی سه روز مانده به انتخابات در جمع فرهنگیان می‌گفت: «دولت مردمی برای بالا رفتن سطح آموزش در کشور طرح رتبه‌بندی معلمان را به سرعت عملیاتی می‌کند و...»
افسانه حسین کرد شبستری:
«چرا باید مسأله رتبه‌بندی معلمان به رغم طی شدن مراحل تصویب و تنظیم شیوه نامه مربوط، پس از گذشت دو سال از عمر دولت رئیسی، به چنان معادله گنگ و پیچیده‌ای تبدیل شود که همزمان با آمد و شد سه رییس و سرپرست برای مرکز برنامه ریزی منابع انسانی و امور اداری ،ابر وزارتخانه ای مانند آموزش و پرورش از حل آن عاجز و ناامید گشته ، مغزش هنگ کند.
چقدر آزمون و خطا ! چقدر مصاحبه و گفتار درمانی کش دار و بی حاصل !
قصه ناتمام مانده رتبه‌بندی ، بارگذاری و راستی آزمایی سوابق یا مستندات ،صدور گاه و بیگاه احکام کارگزینی ، قبض و بسط پیدا کردن دامنه تعریف و تعمیم آن به کارکنان اداری ، آموزشی ، تفسیر استصوابی گونه وزیر و نمایندگان مجلس هریک بر وفق ظن و گمان خویش تا قس علی هذا ، این قصه را به افسانه حسین کرد شبستری تبدیل کرده است که جز حیرت و سرگشتگی پیامی برای خواننده به ارمغان ندارد » .
سخن آخر:
در ارائه گزارشات سالانه مسئولین دولت سیزدهم همواره اجرای بی‌کم و کاست، زمین مانده و بی‌تنازل رتبه بندی معلمان به عنوان یکی از شاهکارهای دولت سیزدهم به خورد مخاطب داده می‌شد. ولی سیر قهقرایی مجموعه اقدامات دولت در خصوص رتبه‌بندی و داستان تحقیر معلمان در شب عید امسال عملا رتبه‌بندی معلمان را به پاشنه‌آشیل دولت تبدیل کرده است. آقای رییسی سه روز مانده به انتخابات در جمع فرهنگیان می‌گفت: «دولت مردمی برای بالا رفتن سطح آموزش در کشور طرح رتبه‌بندی معلمان را به سرعت عملیاتی می‌کند و...»
با توجه به مطالب مذکور ؛ به نظر شما جایگاه آموزش و پرورش و اولویت کاری مسائل معلمان در دولت سیزدهم دقیقا کجاست؟
فرهنگیان علی‌الخصوص فعالان ستادهای انتخاباتی از چه مسیرهایی باید مطالبات منزلتی و معیشتی بر باد رفته خود را بدون ایجاد حواشی غیرضرور پیگیری نمایند؟
اینها بخشی از سؤالاتی هستند که این روزها ذهن فرهنگیان را به خود معطوف و مشغول کرده است .
البته هدف از مرور مشکلات ایجاد یأس و نامیدی در جامعه بزرگ فرهنگیان نیست. ولی چیزی که بدیهی‌ست اینست که باید فاصله واقعیت و حقیقت را زیاد فراخ نگیریم و مطالباتمان را با واقعیت‌های کف جامعه تنظیم کرده و البته با تمام قوا مطالبات انباشته را از مجاری قانونی پیگیری نماییم.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
يوسف نوری توانمندی لازم برای اداره این ابر وزارتخانه را ندارد ؛ استیضاح وزیر آموزش و پرورش قطعی است !
گروه اخبار/
5 فروردین دکتر علی حدادی نماینده ساوجبلاغ و نظر آباد و طالقان در نوعید سرکارخانم طاهره ولی‌محمدی (همسر آقای توسلی مدیر شبانه شهیدستان) شرکت کرده و یاد و نام این فرهنگی خوشنام را گرامی داشتند.
در فرصت پیش‌آمده گپ و گفت رسانه‌ای با سخنگوی کمیسیون امور داخلی و شوراهای مجلس می‌زنیم.
آنچه ذیلا می‌خوانیم نقل به مضمون این نشست دوستانه در جواب پرسشهای ما در چرایی، چیستی فرآیند غم‌انگیز رتبه‌بندی و دلایل پرداخت قطره‌ای، ناقص و تحقیر آمیز حقوق اسفندماه معلمان می‌باشد.
تذکر به رییس جمهور
حدادی می‌گوید:
بنده دو بار به نوری وزیر آموزش و پرورش و یکبار به رئیس جمهور در خصوص چرایی تاخیر در اجرای رتبه بندی و همچنین پرداخت‌های ناقص معوقات به جا مانده پایان سال تذکر جدی داده‌ام.
ایرادی که به وزیر آموزش و پرورش وارد است اینست که چرا به موقع اقدامات لازم برای اجرای رتبه‌بندی و سایر پرداختی‌های پایان سال را انجام نداده است؟ سازمان برنامه و بودجه نیز در پرداخت معوقات فرهنگیان خساست به خرج داده و این سازمان نیز همانند وزیر آموزش و پرورش در این قصورات مقصرند و البته مدیرانی که در این خصوص قصور کرده‌اند باید عزل شوند.
این در حالیست که پس از ۱۱ سال رتبه‌بندی در مجلس تصویب شده و منابع مالی آن قبلن کامل پیش‌بینی شده است.
استیضاح وزیر آموزش و پرورش جدی است
چند ماه پیش طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش استارت زده شده و من نیز یکی از امضاکنندگان جدی آن هستم.
واقعیت آنست که يوسف نوری توانمندی لازم برای اداره این ابر وزارتخانه را ندارد. و بنده این موضوع را به رئیس جمهور هم تذکر و گوشزد کرده‌ام.
همچنین پرداخت پاداش پایان خدمت فرهنگیان نیز با تاخیر بیش از یک سال همراه بوده که مشکلات جدی را به وجود آورده است.
در مجموع یوسف نوری از نظر بنده نمره قبولی نگرفته و نتیجه اقدامات تنازلی ایشان هزینه تراشی برای نظام بوده و باید مقصرین این کاستی‌ها و قصورات احتمالی تنبیه و عزل شوند.
عدم رعایت شان معلمان در رتبه‌بندی
دلیل دو تذکر بنده به یوسف نوری به بهانه عدم رعایت شان معلمان در رتبه بندی و پرداخت‌ها و همچنین همراستا نبودن آئین‌نامه داخلی تدوین شده رتبه بندی با روح قانون مصوب مجلس می‌باشد.
همچنین امتیاز دهی و اختیارات مدیران و ممیزین در خصوص ارزیابی مدارک و مستندات بارگذاری شده فرهنگیان جامع و کامل نبوده و وزیر در این خصوص کارنامه قابل دفاعی ندارد.
برای درک اهمیت موضع‌گیری شفاف حدادی بهتر است نظرات یکی از مخالفین رتبه‌بندی را نیز در اینجا به نظاره بنشینیم.
علی‌اکبر کریمی نماینده اراک:
« معلمان و بازنشستگان پررو شده‌اند » .
« دولت های قبلی طی سال‌های گذشته با افزایش های بی رویه حقوق بازنشستگان و فرهنگیان و توجه زیاد رسانه ای به آنها، توقع این قشر را بیش از حد بالا برده و به نوعی آنها را پررو کرده اند! امروز معلمین ما به جای اینکه شکرگزار حکومت جمهوری اسلامی باشند، طلبکار و معترض به حکومت شده اند و دست به تجمعات اعتراضی می‌زنند!
اگر بنده و همکارانم صراحتا می‌گوییم که با رتبه بندی و هرگونه افزایش حقوق فرهنگیان و بازنشستگان مخالف هستیم برای جلوگیری از ادامه این روند نابه جاست » .
پایان گزارش/
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
آيا مقابله با جمشيد بسم الله ها در کنترل " چالش پرواز ارز " موثر است ؟! ( بخش چهارم ) : تا زمانی که مشکل FATF و تحریم حل نشود، زیر قیمت ارز فنر است !
شبکه شرق 7 اسفند 1401نوشت ( 1 ) :
در شرایطی که هم مجلس و هم دولت می‌دانستند اقتصاد کشور بیمار است و در تحریم قرار دارد، با وعده رفع مشکلات اقتصادی و توجه به معیشت مردم سکان اداره کشور را به دست گرفتند و بر کرسی‌های سبز بهارستان تکیه زدند ؛ اما حالا گام‌هایی که برای حل مشکلات اقتصادی برداشته‌اند چندان مؤثر نبوده است. مثلا در وضعیتی که طی یک هفته قیمت ارز رکوردشکنی کرده و هر دلار آمریکا از کانال 55 هزار تومان در بازار آزاد هم عبور کرده است، طبق اعلام قبلی، صبح روز ششم اسفند 1401 ، تیم اقتصادی دولت به مجلس آمد و در جلسه‌ای غیرعلنی به توضیح دلایل افزایش قیمت ارز پرداخت.
مسئله‌ای که حتی در حد مُسکنی موقتی هم اثربخش نبود؛ چرا که به جای بیان راهکارهای علمی و عملی، باز هم به گفتار درمانی پناه بردند. در نهایت هم دولت مدعی شد کمبود ارز برای هیچ یک از نیازهای کشور نداریم و مشکل ورودی ارز از برخی کشورها هم رفع شده و قیمت اعلامی ارز در بازار غیرواقعی است! بنابراین در واکنشی همسو، هم نمایندگان مجلس و هم نمایندگان اقتصادی دولت به این نتیجه رسیدند که نوسانات قیمت ارز کار دشمن و نتیجه جنگی ترکیبی است.
در پایان هم مقرر شد کمیته شش نفره هماهنگی متشکل از نمایندگان مجلس و نمایندگان دولت و سایر دستگاه‌های مربوطه برای بررسی و نظارت بر بازار ارز تشکیل شود. البته این اولین بار نیست که با جهش قیمت ارز و طلا مواجه می‌شویم و پیش از این هم تجربه مشابهی برای افزایش قیمت ارز در دوره تصدی محمود احمدی‌نژاد بر کشور وجود داشت.
با دنیا آشتی کنید
علاوه بر رئیس و سخنگوی مجلس، برخی نمایندگان هم درباره تشکیل جلسه غیرعلنی مجلس با تیم اقتصادی دولت نظراتی داشتند که در گفت و گو با «شرق» به بیان این نقطه‌نظرات پرداختند.
مسعود پزشکیان، نماینده چند دوره مردم تبریز در مجلس در این باره به «شرق» گفت: «در این جلسه هم نمایندگان دولت و هم تعدادی از نمایندگان مجلس صحبت کردند و قرار شد کمیته‌ای تشکیل دهند و با همفکری یکدیگر تصمیم بگیرند که برای کنترل بازار چه کاری انجام دهند».
این نماینده با تجربه مجلس با بیان اینکه به جز دو نکته که بارها متذکر شده‌ام، راهی برای برون رفت از این وضعیت کشور نداریم، افزود:
« تا این دو مشکل اساسی حل نشود همه راهکارهایی که می‌دهیم موقتی است و مشکلی حل نمی‌شود. اولین نکته ایجاد وحدت و انسجام ملی است. تا زمانی که کشور درگیر گروه بازی و جناح بازی‌های سیاسی است، مشکلی حل نمی‌شود » .
او ادامه داد:
« اینکه یک گروه سیاسی تصور کنند عقل کل هستند و بقیه جریانات سیاسی چیزی سرشان نمی‌شود، سنگ روی سنگ بند نمی‌شود؛ پس اول باید این موضوع را حل کنیم » .
پزشکیان تأکید کرد: « باید اول سرمایه اجتماعی را برگرداند؛ سرمایه اجتماعی هم با حذف‌کردن و کنار گذاشتن و تهمت‌زدن برنمی‌گردد. نکته دوم هم باید با دنیا آشتی کنیم. همان‌طور که شاعر می‌فرماید: آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است، با دوستان مروت با دشمنان مدارا. تا این اصل را یاد نگیریم مشکلی حل نمی‌شود ».
جعفر قادري عضو کمیسیون برنامه و بودجه در انتقاد به تشکیل جلسات غیرعلنی عمومی که برخی بدون تخصص در این جلسات حضور دارند، گفت: « اینکه انتظار داشته باشیم در جلسات عمومی افرادی که تخصصی در این حوزه ندارند نظر بدهند، کار درستی نیست. این جلسات مشترک عمومی بیشتر برای بیان دغدغه‌ها و نگرانی‌ها و تخلیه هیجانات نمایندگان خوب است، اما جلسات تخصصی و کارشناسی نیست. اینکه انتظار داشته باشید از این جلسات راهکار بیرون بیاید آن هم به این شکل که در آیین‌نامه وجود دارد و با قرعه‌کشی چند نفر بدون تخصص صحبت کنند، خروجی ندارد. مثل این است که من با تخصص برنامه و بودجه درباره مسائل امنیتی و سیاست خارجی صحبت کنم » .
باید بپذیریم متغیرهای ارز متأثر از مسائل سیاسی نیز هست و اینکه امروزه فشار را بیشتر کرده‌اند و تعداد شرکت‌ها و افراد تحریمی را افزایش می‌دهند، مردم را نگران می‌کند .
احمد راستینه، نماینده شهرکرد در مجلس این جلسه را مفید دانست و در گفت و گو با «شرق» گفت:
« در جلسه غیرعلنی روز گذشته ( ششم اسفند ) که به منظور بررسی دلایل نوسانات بازار ارز تشکیل شد، دولت تأکید کرد که در بحث منابع ارزی مشکل و کمبودی نداریم و با توجه به فرایندی که برای وصول ارزهای کشور در خارج از کشور وجود دارد، مشکلات رفع شده‌اند و این ارزهای بلوکه شده به کشور برمی‌گردند » .
او ادامه داد: « ظرفیتی در دولت برای تأمین ارز مورد نیاز کالاهای خدماتی و اساسی و نیازمندی وارداتی کشور درباره کالاهای سرمایه‌ای، با توجه به راه‌اندازی بازار مبادله‌ای به تمام معنا فراهم شده است. همچنین با مدیریت و بررسی‌های انجام‌شده، قصه ساماندهی تأمین ارز مورد نیاز واردکنندگان را در دستور کار قرار خواهیم داد » .
سخنگوي کميسيون فرهنگي در پاسخ به اینکه دولت مدعی می‌شود کمبود ارز نداریم، اما اوضاع اقتصادی کشور به هم ریخته است، دلیل این موضوع را چه چیزی عنوان کرده است؟ گفت:
« دو نگرش مطرح است؛ اول اینکه تورم بر بازار ارز اثرگذار است و دومین نگرش اینکه تکانه‌های ارزی بر تورم اثرگذار است. این یک اختلاف دیدگاه ماهوی است که بسیار مهم است. قرار شد در قالب بررسی‌های دقیق کارشناسی سه مورد جمع بندی شود و دولت با بررسی همه عوامل و مؤلفه‌های اثربخش بر قیمت ارز، به یک بسته جامع و دقیق در این باره دست یابد » .
جمع بندي :
از آن جایی که مشخص نیست کدام یک از عوامل فوق وضعیت بازار ارز را به اینجا رسانده است، باید از نگاه کارشناسان و صاحب‌نظران استفاده شود تا بتواند جلوی افزایش بیش از این قیمت ارز و به دنبال آن کالاهای اساسی و ضروری مردم گرفته شود.
در گفت و گوي مجازي ذيل به بررسي اين موضوع مي پردازيم .
***
خلاصه قسمت قبل :
در تمام سال‌های بعد از انقلاب، اقتصاد ایران با تورم دورقمی با میانگین 22 درصد روبه‌رو بوده است. به همین دلیل همیشه میان قیمت واقعی ارز و قیمت مصنوعی فاصله‌ای نامعقول وجود داشته‌است. دولت ها هم تمام تلاش خود را صرف تثبیت نرخ ارز می‌کرند ولی با پس‌‌لرزه‌های اندک در بازارهای جهانی یا فضای سیاسی بین‌المللی، زلزله‌های چند ریشتری در بازار ارز ایران رخ داده که دلیل آن همین حفاظت سخت از قیمت مصنوعی دلار در بازار ارز کشور بوده است .
سياست انقباضي روحاني را برخي از کار شناسان اقتصادي تأئيد مي کردند ولي ثابت نگهداشتن نرخ ارز همان اشتباهي است که معجزه هزار سوم مرتکب شد و جمشيد بسم الله را روانه زندان کرد ! روحاني هم همان اشتباه را کرد و گناه خود را به گردن جمشيد بسم الله ها انداخت !
کنترل دستوري نرخ ارز همچون فشردن فنري است که يک مرتبه رها مي شود و جهش با سرعت آن ، جمشيد بسم الله و جمشيد بسم الله ها را روانه زندان مي کند !
قرن نو نوشت: سید حمید حسینی معتقد است پیش بینی قیمت دلار در بازار به نتیجه مذاکرات وین بستگی مستقیم دارد و احیا یا عدم احیای برجام می‌تواند دو بازه قیمتی متفاوت را پیش روی دلار قرار دهد .
برای بررسی وضعیت نرخ ارز در ۳۰ سال گذشته، سیر تحول نرخ غیررسمی دلار را می‌توان به پنج دوره تقسیم کرد:
دوره اول ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۷،
دوره دوم از ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۳،
دوره سوم از ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۱،
دوره چهارم ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۲
و دوره پنج از 1392 تا به امروز.
با توجه به اطلاعات قیمت دلار در ۳۰ سال گذشته تحلیل‌های زیر را در این پنج دوره خواهیم داشت.
اگرچه به طور کلی از ابتدای سال ۱۴۰۱ روند قیمت دلار افزایشی بوده اما بیشترین شدت افزایش را در یک ماه اخیر داشته است. توقف مذاکرات برجامی، اوضاع سیاسی و شرایط کنونی کشور از مهمترین عوامل افزایش شدید نرخ ارز به شمار می‌روند.
اگر بخواهیم به صورت بلندمدت پیش‌بینی کنیم، در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ اگر خبر قطعی در رابطه با مذاکرات برجام منتشر نشود و مذاکرات به بن‌بست برسد، دلار تا پایان سال وارد کانال بالای ۳۵ هزار تومان و حتی نزدیک ۴۰ هزار تومان نیز خواهد رسید.
سفر رافائل گروسي به تهران و گزارش ايشان در نشست شوراي حکام ، سخنان حداد عادل ( ما مي توانيم با آمريکا روابط اقتصادي داشته باشيم ) ، بدهي 18 ميليارد دلاري عراق به ايران و آمريکا اجازه پرداخت 500 ميليون دلار به ايران .
قابل ذکر است که اقتصاد نيوز پنجشنبه 18 اسفند ساعت 11و يک دقيقه نوشت :
يکي از دلايل که موجب شد دلار آرايش نزولي به خود بگيرد و هيجان خريد دلار فروکش کند ، سفر گروسي به تهران و سيگنال مثبت وي درباره ايران به شوراي حکام بود .
***
قسمت چهارم :
پرسش کننده :
آيا با توجه به کاهش تنش بين ايران و عربستان ، مي توان به تصويب FATF و پذيريش مجدد برجام اميد وار بود ؟ نقش تصويب FATF و برجام در کاهش نرخ ارز چيست ؟
پاسخ دهنده :
پرسش شما يک پاسخ سياسي دارد و يک پاسخ اقتصادي .
در اين گفت و گو مي توان به نظر مخالفان و موافقان تصويب FATF و پذيريش برجام و نقش اين دو مهم در تعيين نرخ دلار گفت و گو کرد ولي در مورد احتمال تحقق اين دو از بعد سياسي ، نياز به گفت و گوي ديگر داريم .
پرسش کننده :
مخالفان تصويب FATF چه نظري دارند ؟
پاسخ دهنده ( 15 ) :
روزنامه کيهان ششم اسفند 1401 نوشت :
پس از خدعه و عهدشکنی غرب در ماجرای برجام، گروکشی‌ها در FATF جدی‌تر شد تا غرب به جای احساس شرمندگی و پاسخ گویی به ایران، این بار به بهانه دیگری طلبکاری کند و عجیب و تأسف‌بار این که طیف غرب گرا هم به‌جای ابراز شرمندگی به خاطر پوچ از آب در آمدن وعده‌های برجامی، یا اعتراض به کلاهبرداری آمریکا، در اردوگاه غرب ایستاد و مدعی شد که برای عملی شدن وعده‌های لغو تحریم، ایران باید به مطالبات FATF هم تن بدهد!
بر این مبنا دولت روحانی پنهانی به FATF تعهداتی شامل ۴۱ بند و در قالب اکشن پلی را داد و ۳۷ مورد آن را هم به اجرا گذاشت. اما این اقدام هم نه‌تنها موجب کاهش تحریم‌ها نشد، بلکه شمار ۸۰۰ تحریم پیش از برجامی، به ۱۷۰۰ تحریم افزایش یافت!
پرسش کننده :
آیا مخالفان پذیرش اف ای تی اف و برجام نگران انزواي اقتصادي کشور نيستند ؟ متغیرهای اقتصادی از جمله قیمت ارز و به دنبال آن نرخ تورم و نقدینگی تحت تاثیر متغیرهای غیراقتصادی هستند.
پاسخ دهنده (16 ) :
حجت الاسلام سيد رضا اکرمي در پايگاه خبري –تحليلي مثلث در 29 بهمن 1401 گفت :
به نظر من با وجود عدم پذیرش اف ای تی اف و برجام، همین که حاضر می شوند رئیس جمهور ما را دعوت کنند و همچنین حاضر می شوند تفاهم نامه امضاء کنند بسیار حائز اهمیت است. تفاهم نامه 25 ساله مان را قبلا و در دوره آقای روحانی امضاء کردیم ؛ باید دنبال آن باشیم که تفاهم نامه مذکور بیشتر عملیاتی شود.
پرسش کننده :
آيا آن طور که روزنامه کيهان مي گويد علي رضا اکبري موافق تصويب FATF است ؟
پاسخ دهنده ( 17 ) :
( آنچه علی‌رضا اکبری در مورد برجام و FATF گفته بود )
علي رضا اکبري در دوم بهمن 1401 گفت :
در صورت تصویب و اجرای لوایح مربوط به FATF مسیر‌های ویژه انتقال ارز به داخل، مسدود می‌شوند.
اجرای این مقررات، امکان انتقال ارز به داخل را افزایش نمی دهد، و مسیر بانکی جدیدی را برای ورود ارز حاصل از هر نوع صادرات به داخل، باز نمی کند، بلکه محدودیت زا است؛ بنابراین، بر خلاف تصور عمومی، اجرای « مقررات کارگروه ویژه اقدام مالی، FATF » ، نه فقط موجب تسهیلِ انتقال و عرضه بیشتر ارز به داخل نخواهد شد، بلکه فرصت‌های «خاص» موجود را نیز محدود تر، و در نتیجه تامین و توزیع ارز در بازار داخل را مُضَّیق خواهد کرد.
پرسش کننده :
آيا به نظر موافقان تصويب FATF و پذيرش برجام ، درآمدهاي ناشي از فروش نفت در بودجه 1402 قابل تحقق است ؟
پاسخ دهنده ( 18 ) :
اقتصاد 24 جمعه 19 اسفند 1401 نوشت :
با توجه به اینکه سرنوشت برجام مشخص نیست، ایران همچنان در فهرست سیاه اف‌ای تی اف باقی مانده و بانک‌ها با ما همکاری نمی‌کنند و حتی گمانه زنی‌هایی از بدهی نفتی چین به دولت حکایت دارد، مشخص نیست که اساسا چه میزان از این درآمد نفتی در سال آینده قابل تحقق است ؟
پرسش کننده :
آيا اگر تحریم‌ها برداشته شده و یا FATF تصویب شود، قیمت ارز کنترل می‌شود؟
می‌گویند سفره مردم را به برجام و اف‌ای تی اف گره نزدیم، درست می‌گویند. به هیچ جای دیگر هم گره نزده اند. پاسخ دهنده ( 19 ) :
فریدون مجلسی دیپلمات سابق ، اول اسفند 1401 در اعتماد آنلاين نوشت :
تصويب FATF در کوتاه مدت تأثیر دارد اما اف ای تی اف به تنهایی تأثیری ندارد چرا که اگر اف ای تی اف را هم تصویب کنیم تا وقتی تحریم‌ها باشند نمي توان تجارتی انجام داده شود بنابراین روی نرخ ارز هم تأثیری نخواهد داشت.
فریدون مجلسی در خصوص عملکرد بانک مرکزی بر روی نرخ ارز گفت: بانک مرکزی به تنهایی تصمیم گیرنده نیست و تا وقتی که اروپا و آمریکا تحریم‌ها را ادامه دهند این روند افزایشی نرخ ارز ادامه دار خواهد بود.
پرسش کننده :
متغيرهاي غير اقتصادي تاثير گذار بر اقتصاد کشور چيست ؟
پاسخ دهنده ( 20 ) :
باور افقه این است که دولت حتی اگر مشکل کسری بودجه را نداشت باز هم نمی‌توانست آن را کنترل کند. چراکه متغیرهای اقتصادی از جمله قیمت ارز و به دنبال آن نرخ تورم و نقدینگی تحت تاثیر متغیرهای غیراقتصادی هستند.»
افقه درباره این متغیرهای غیراقتصادی، عنوان کرد: «در شرایط فعلی متغیر غیراقتصادی، تحریم و روابط سیاسی ما با کشورهای دیگر است. در حال حاضر این متغیر فعال و بر همه متغیرهای اقتصادی تاثیرگذار است. بنابراین دولت تا مشکل تحریم و به طور کلی مشکل فروش نفت را از طریق رفع تحریم یا دور زدن‌های کم هزینه حل نکند، نمی‌تواند بازار ارز را کنترل کند.»
این اقتصاددان درباره علت پرهزینه بودن دور زدن تحریم‌ها برای فروش نفت، گفت: «به این علت که مجبوریم نفت را ارزان‌تر از بازار آزاد بفروشیم و وجهش را اگر هم وارد می‌کنیم، باز هم در یک یا دو نوبت باید هزینه نقل و انتقال پولی دهیم. بنابراین هم به قیمت پایین‌تر می‌فروشیم و هم پولش را پرهزینه‌تر وارد می‌کنیم.»
تا زمانی که مشکل FATF و تحریم حل نشود، زیر قیمت ارز فنر است.
پرسش کننده :
بدون مشخص شدن سرنوشت تحریم‌ها و برجام و عضویت در اف ای تی اف، آيا قیمت ارز به صورت قابل ملاحظه اي کاهش پیدا مي کند ؟
پاسخ دهنده ( 21 ) :
علي شريعتي عضو هيات نمايندگي اتاق بازرگاني ايران خاطر نشان کرد: البته این توقع که بدون مشخص شدن سرنوشت تحریم‌ها و برجام و عضویت در اف ای تی اف، ناگهان قیمت ارز به شکل قابل توجهی کاهش پیدا کند از واقعیت به دور خواهد بود اما گام‌هایی که در داخل برای افزایش شفافیت در اقتصاد برداشته شده و البته جابه جایی اخیر در بانک مرکزی که می‌تواند به افزایش هماهنگی‌ها میان تصمیم گیران بازار ارز منجر شود از سوی دیگر، می‌توانند به جلوگیری از تلاطم‌های تازه و افزایش ناگهانی قیمت ارز کمک کنند.
پرسش کننده :
گفته می شود با افزایش تحریم ها و قطع ارتباطات بانکی دنیا ، تنها بانکی که با ایران مراودات مالی دارد یک بانک کونلون چین است و هیچ یک از بانک های دیگر دنیا با ایران همکاری ندارند.
آيا با توجه به اين شرايط فوق الذکر ، جمهوري اسلامي تکليف خود را با FATF يک سره کرده است ؟
پاسخ دهنده ( 22 ) :
روز گذشته ( چهار شنبه ۱4 دی ۱۴۰۱ ) وزارت امور اقتصادی و دارایی و مرکز اطلاعات مالی به نوعی تکلیف همکاری با FATF را مشخص کرد. این مرکز عنوان کرده که «به هیچ وجه عضویت در نهاد FATF محوریت فعالیت این مرکز در دولت نیست» اما «وزارت امور اقتصادی و دارایی و مرکز اطلاعات مالی بر اجرای کامل قانون و مقررات مبارزه با پول شویی و تامین مالی تروریسم در داخل کشور تمرکز دارد.»
در ادامه مرکز اطلاعات مالی ضمن تکذیب مباحث مطرح شده از قول هادی خانی، دبیر شورای عالی پیشگیری و مقابله با پول شویی و تامین مالی تروریسم اعلام کرد که این مرکز رخدادهای بین المللی در خصوص کشور را مستمرا رصد کرده و در تعاملات بین المللی توسعه روابط با کشورهای دوست و همسو در مبارزه با پول شویی و تامین مالی تروریسم آن هم در چارچوب آیین نامه مصوب شورای عالی امنیت ملی را در دستور کار دارد و نه عضویت در FATF را.
پرسش کننده :
از نظر کارشناسان موافق تصويب FATF ، نگاه مسئولين کنوني به واقعيت هاي روابط بين الملل چيست ؟
پاسخ دهنده ( 22 ) :
افقه تصریح کرد: اعلام جدید وزارت امور اقتصادی و دارایی و مرکز اطلاعات مالی درباره FATF به این دلیل است که مسوولان در دولت معتقدند؛ مادامی که تحریم ها برداشته نشوند عضویت در نهاد FATFچندان کمکی به آنها نخواهد کرد .این در حالی است که اگر مدعی هستند که می توانند تحریم ها را دور بزنند و با برخی کشورها مراودات مالی برقرار می کنند و نفت را هم می فروشند و منابع آن را به داخل می آورند باز هم باید گفت که این مدل از تجارت بسیار پرهزینه است.
او ادامه داد: ضمن آنکه دور زدن تحریم ها نیازمند همکاری با واسطه هایی است که این فرآیند را بتوانند محرمانه نگه دارند، اما ادامه این مدل فعالیت ها به گونه ای است که مردم باید هزینه این تجارت گران را هم بدهند.
افقه تصریح کرد: وزارت اقتصاد باید به مردم پاسخ دهد که چرا عضویت در نهاد FATF در اولویت این وزارتخانه نیست و با چه هدفی این موضوع را بیان کرده است؟ و اینکه چرا کشور نباید یک ارتباط مالی کم هزینه و روان داشته باشد؟
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که کدام کشور جز ایران با نهاد FATF همکاری ندارد، خاطرنشان کرد: بعید است جز کره شمالی که تقریبا ارتباط چندان مناسبی با دنیا ندارد بقیه کشورها با این نهاد همکاری نداشته باشند، چراکه اغلب کشورها از نظام بین المللی مالی به خوبی بهره برداری می کنند.
افقه افزود : به نظر می رسد در شرایط تداوم تحریم ها و عدم همکاری با FATF نرخ ارز مجددا با رشدهای بالایی روبه رو خواهد شد. افقه در خصوص مقاومت های داخلی در عدم همکاری با این نهاد مالی بین المللی خاطرنشان کرد: اصل همکاری با نهاد FATF از سوی مسوولان نفی نشده اما به دلیل ادامه دار شدن تحریم ها همکاری با این نهاد مالی را مفید نمی دانند .در حالی که تصور این است که این تجارت مختصر را هم می توانند با همکاری با این نهاد بین المللی کم هزینه تر کنند.
پرسش کننده :
برخي از کارشناسان و مسئولين کنوني اعتقاد دارند که با وجود تحريم ها تصويب FATF بي فايده است ؟
پاسخ دهنده ( 22 ) :
افقه گفت: ادامه این سیاست ها شبیه ادامه تحریم هاست و قطعا فشارهای اقتصادی را بیشتر از قبل خواهد کرد و حتی اگر تجارتی هم برقرار شود بسیار پرهزینه تر از تجارت در شرایط عادی است و به لحاظ مالی و تجاری بسیار تاثیرگذار است. امروز نه تنها از سیالی مراودات مالی و تجاری محروم هستیم، بلکه از اصل تجارت آزاد هم محروم هستیم و آثار همه این سیاست ها را در افزایش های پی در پی نرخ ارز و گرانی در بازارهای مختلف می بینیم.
پرسش کننده :
مسئولين مي گويند موفق به دور زدن تحريم ها شده اند !
پاسخ دهنده ( 22 ) :
افقه کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: باید دید تعریف موفقیت در دور زدن تحریم ها، از نگاه چه کسی است؟ ذی نفعان یا مردم؟ اگر تعریف موفقیت این است که فشارهای اقتصادی بر مردم کمتر شده خیر، کمتر نشده و موفق هم نبوده اند و زیان آن هم به توده مردم وارد شده و نفع آن را هم کشورهایی برده اند که در شرایط تحریمی ایران قدرت چانه زنی بیشتری داشتند و نفت را با قیمت های ارزان تری از ایران خریداری کردند یا صرافی هایی که اقدام به رد و بدل کردن این منابع مالی داشتند و هزینه بیشتری را هم طلب کردند یا افرادی مانند بابک زنجانی و افراد مشابه او که سوءاستفاده های زیادی در این مدت از دور زدن تحریم ها کردند.
پرسش کننده :
مسئولين کنوني می‌گویند سفره مردم را به برجام و اف‌ای تی اف گره نزده اند ؟ ! وزارت اقتصاد باید به مردم پاسخ دهد که چرا عضویت در نهاد FATF در اولویت این وزارتخانه نیست و با چه هدفی این موضوع را بیان کرده است؟ و اینکه چرا کشور نباید یک ارتباط مالی کم هزینه و روان داشته باشد؟
پاسخ دهنده ( 23 ) :
نویسنده یادداشت جمهوری اسلامی در سوم دي 1401 ، نوشت :
ما فرزندان انقلابیم و سرفرازی همه دولت‌ها را افتخار خود می‌دانیم و مثل بعضی‌ها نیستیم که پیش پای یک دولت، سنگ می‌گذارند و ماشین دولت دیگر را با هول دادن می‌خواهند روشن کنند. ما می‌خواهیم موفقیت‌ها چنان روز افزون باشند که از این دولت تا آن دولت، گشایش‌ها بیشتر و بیشتر باشد. اما دریغ که گاه ماجرا چنان پیش نمی‌رود که می‌خواهیم. می‌گویند سفره مردم را به برجام و اف‌ای تی اف گره نزدیم، درست می‌گویند. به هیچ جای دیگر هم گره نزده اند. به همین خاطر است که نسیم نورزیده، سفره به هر جا می‌رود. مثل قایقی که به هیچ جا گره نخورده است...
ادامه دارد
منابع :
1- شبکه شرق 7 اسفند 1401 ساعت صفر
5- آيرومارت ، سوم اسفند 1401 نمودار قیمت دلار در ۱۰ سال گذشته
11- همتی خطاب به رئیسی : « استعفا بدهید» و کنار بروید / مردم را معطل نکنید !
15. ادعای «کیهان» درباره نقش " تعهدات پنهانی دولت روحانی به اف ای تی اف» در «دوبرابر شدن تحریم‌ها "
16. اکرمی: با وجود عدم پذیرش اف‌ای‌تی‌اف و برجام اینکه رئیسی را به چین دعوت کردند، مهم بود
17 . آنچه علی‌رضا اکبری در مورد برجام و FATF گفته بود
18. اقتصاد 24 جمعه 19 اسفند 1401 - از نقشه دولت برای اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۲ چه می‌دانیم؟ بودجه سال ۱۴۰۲، برنامه‌ای برای محقق نشدن!!
19. فریدون مجلسی دیپلمات سابق در اعتماد آنلاين اول اسفند 1401: اگر تحریم‌ها برداشته یا FATF تصویب شود، قیمت ارز کنترل می‌شود ؟
20. مرتضي افقه در گفت و گو با ديدبان اول اسفند 1401
23. کنایه بی‌سابقه روزنامه جمهوری اسلامی به رئیسی سوم دي 1401 سوم دي 1401
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
آقای رئیسی به شما ناهار دادند؟
کوتاه سخنی با آقای رئیسی، رئیس جمهور حکومت اسلامی
آیا می دانید ایران کشوری با تاریخ دیرین و تأثیر گذار در تمدن بشری است؟ از تاریخ کهن ایران چه می دانید؟ از تاریخ باستان، تاریخ بعد از اسلام و تاریخ معاصر ایران چه می دانید؟ آیا می دانید ملت ایران دارای تاریخ مشترک هزاران ساله است؟ تاریخ مشترک داشتن به چه معنی است؟ شما گفتید، فقر و بی عدالتی و زد و بند زیبندۀ ملت ایران نیست. آیا می دانید همۀ اینها با رفع انسداد سیاسی در جامعه مرتفع می گردد؟
آیا می دانید مقام داشتن در چنین کشوری چه مسئولیت و ارزش و اعتباری دارد؟ اصلاً می دانید مسئولیت داشتن به چه معنی است؟ راستی از نظر شما هویت ایرانی بر چه پایه هایی استوار است؟ آیا در مخیلۀ شما چنین باوری می گنجد که « ایران ملتی واحد است که وجب به وجب آن متعلق به تک تک ایرانیان می باشد و پایه های هویت ملی آنها عبارتند از :
- تاریخ مشترک چند هزار ساله؛
- خط و زبان و ادب پارسی به عنوان زبان علم و هنر و فرهنگ ایران فراتر از زبان رسمی؛
- جشن های ملی؛
- عرفان ایرانی؛ »
استاد محمدرضا شفیعی کدکنی در کتاب «دفتر روشنایی» می نویسد : «عرفان چیزی نیست مگر نگاهِ هنری و جمال شناسانه نسبت به الاهیّات و دین . . .» راستی نظر شما دربارۀ عرفان ایرانی چیست؟ آیا شما به دین نگاهِ هنری و جمال شناسانه دارید؟ همان نگاهی که از سلطان عارفان بایزید بسطامی گرفته تا ابوالحسن خرقانی، ابوسعید بوالخیر، عین القضات همدانی، شبلی، سهرودی، محمدمعشوق، غزالی، مولوی و . . . داشتند؟ به قول حافظ اين بزرگان رسولانی هستند (سليمان زمانند) که رسالتشان تعالی روح و کمال انسان است،
گرچه شیرین دهنان پادشهانند ولی او سلیمان زمانست که خاتم با اوست
روی خوبست وکمال هنر و دامن پاک لاجرم همت پاکان دو عالم با اوست
نه نگاهی که دلقک فرومایه ای به نام عرفان حلقه، شو اجرا می کرد!
آقای رئیسی
از این نامها کدام یک را می شناسید؟ از کدام یک جمله ای در خاطرتان نقش بسته است؟ راستی چه تعریفی از حقوق بشر دارید؟ آیا تعریف حقوق بشر را از زبان کسانی که نگاهِ هنری و جمال شناسانه نسبت به الاهیّات و دین دارند، شنیده اید؟ دیگر تعریفها را از حقوق بشر چطور؟ شنیده اید؟
آقای رئیسی
آیا سیاست را علم می دانید؟ از علم سیاست چه می دانید؟ از روابط بین الملل چه؟
آقای رئیسی آیا می دانید اختلاف نظر در جامعه منشأ جریان فکری می باشد؟ اگر می دانید، چرا اختلاف نظر در جامعه را برنمی تابید؟ آیا می دانید جلوگیری از فعالیت نهادهای مدنی و اتحادیه های صنفی و قلع و قمع احزاب منجر به اختناق، فساد و نشر جهالت در جامعه می شود؟
شما گفتید، فقر و بی عدالتی و زد و بند زیبندۀ ملت ایران نیست. آیا می دانید همۀ اینها با رفع انسداد سیاسی در جامعه مرتفع می گردد؟
آقای رئیسی
در نظر شما اقتصاد علم است یا تقسیم بیت المال با چرتکه؟ آیا برنامه های اقتصادی را می توان با انسداد سیاسی در داخل کشور و بی تدبیری در روابط بین الملل پیش برد؟
آقای رئیسی
آیا می دانید اگر برنامه ريزي هاي ما عاقلانه و دورانديشانه باشد بيگانگان براي ارتباط با يك عاقل برنامه ريزي می کنند نه يك سفيه؟ و بسیار پرسشهای دیگر.
می دانم دغدغۀ بسیار دارید که بدانید به همه ناهار رسیده یا نه؛ لذا بیش از این مزاحم اوقات شریف نمی شوم.
آخرین روز سال 1401 خورشیدی، هنوز حقوق معلمان را واریز نشده بود. بعد از ظهر ساعت 2 گذشته بود که تقریباً نصف حقوق واریز شد. با خود فکر کردم نامه ای برای این تحقیر و اهانت آشکار بنویسم.
آقای رئیسی
مطالبۀ حقوق نه درخواست سیاسی است و نه توطئۀ بیگانگان. اما کشور را به جایی رسانده اید که دست روی هر چه می گذاریم، برچسب سیاسی و امنیتی می زنید. سیاست زدگی کشور یک سیاهکاری و حماقت گسترده است و علاج آن جز با فضای باز سیاسی درمان نخواهد شد. به عبارت دیگر تا زمانی که به آزادی سیاسی نرسیدیم، سخن از معیشت صِرف، جز گدایی از حکومت چیز دیگری نخواهد بود. با کسب آزادی سیاسی است که ملت به حقوق مادی و معنوی خود خواهند رسید.
( آقای رئیسی اکنون ساعت 1:50 بامداد است و حدوداً یک ساعت از تحویل سال 1402 می گذرد به معلمها حقوق ندادند. آیا به شما ناهار دادند؟ )
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
آيا مقابله با جمشيد بسم الله ها در کنترل " چالش پرواز ارز " موثر است ؟! ( بخش سوم )
شبکه شرق 7 اسفند 1401نوشت ( 1 ) :
در شرایطی که هم مجلس و هم دولت می‌دانستند اقتصاد کشور بیمار است و در تحریم قرار دارد، با وعده رفع مشکلات اقتصادی و توجه به معیشت مردم سکان اداره کشور را به دست گرفتند و بر کرسی‌های سبز بهارستان تکیه زدند ؛ اما حالا گام‌هایی که برای حل مشکلات اقتصادی برداشته‌اند چندان مؤثر نبوده است. مثلا در وضعیتی که طی یک هفته قیمت ارز رکوردشکنی کرده و هر دلار آمریکا از کانال 55 هزار تومان در بازار آزاد هم عبور کرده است، طبق اعلام قبلی، صبح روز ششم اسفند 1401 ، تیم اقتصادی دولت به مجلس آمد و در جلسه‌ای غیرعلنی به توضیح دلایل افزایش قیمت ارز پرداخت.
مسئله‌ای که حتی در حد مُسکنی موقتی هم اثربخش نبود؛ چرا که به جای بیان راهکارهای علمی و عملی، باز هم به گفتار درمانی پناه بردند. در نهایت هم دولت مدعی شد کمبود ارز برای هیچ یک از نیازهای کشور نداریم و مشکل ورودی ارز از برخی کشورها هم رفع شده و قیمت اعلامی ارز در بازار غیرواقعی است! بنابراین در واکنشی همسو، هم نمایندگان مجلس و هم نمایندگان اقتصادی دولت به این نتیجه رسیدند که نوسانات قیمت ارز کار دشمن و نتیجه جنگی ترکیبی است.
در پایان هم مقرر شد کمیته شش نفره هماهنگی متشکل از نمایندگان مجلس و نمایندگان دولت و سایر دستگاه‌های مربوطه برای بررسی و نظارت بر بازار ارز تشکیل شود. البته این اولین بار نیست که با جهش قیمت ارز و طلا مواجه می‌شویم و پیش از این هم تجربه مشابهی برای افزایش قیمت ارز در دوره تصدی محمود احمدی‌نژاد بر کشور وجود داشت.
با دنیا آشتی کنید
علاوه بر رئیس و سخنگوی مجلس، برخی نمایندگان هم درباره تشکیل جلسه غیرعلنی مجلس با تیم اقتصادی دولت نظراتی داشتند که در گفت و گو با «شرق» به بیان این نقطه‌نظرات پرداختند.
مسعود پزشکیان، نماینده چند دوره مردم تبریز در مجلس در این باره به «شرق» گفت: «در این جلسه هم نمایندگان دولت و هم تعدادی از نمایندگان مجلس صحبت کردند و قرار شد کمیته‌ای تشکیل دهند و با همفکری یکدیگر تصمیم بگیرند که برای کنترل بازار چه کاری انجام دهند».
این نماینده با تجربه مجلس با بیان اینکه به جز دو نکته که بارها متذکر شده‌ام، راهی برای برون رفت از این وضعیت کشور نداریم، افزود:
« تا این دو مشکل اساسی حل نشود همه راهکارهایی که می‌دهیم موقتی است و مشکلی حل نمی‌شود. اولین نکته ایجاد وحدت و انسجام ملی است. تا زمانی که کشور درگیر گروه بازی و جناح بازی‌های سیاسی است، مشکلی حل نمی‌شود » .
او ادامه داد:
« اینکه یک گروه سیاسی تصور کنند عقل کل هستند و بقیه جریانات سیاسی چیزی سرشان نمی‌شود، سنگ روی سنگ بند نمی‌شود؛ پس اول باید این موضوع را حل کنیم » .
پزشکیان تأکید کرد: « باید اول سرمایه اجتماعی را برگرداند؛ سرمایه اجتماعی هم با حذف‌کردن و کنار گذاشتن و تهمت‌زدن برنمی‌گردد. نکته دوم هم باید با دنیا آشتی کنیم. همان‌طور که شاعر می‌فرماید: آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است، با دوستان مروت با دشمنان مدارا. تا این اصل را یاد نگیریم مشکلی حل نمی‌شود ».
جعفر قادري عضو کمیسیون برنامه و بودجه در انتقاد به تشکیل جلسات غیرعلنی عمومی که برخی بدون تخصص در این جلسات حضور دارند، گفت: « اینکه انتظار داشته باشیم در جلسات عمومی افرادی که تخصصی در این حوزه ندارند نظر بدهند، کار درستی نیست. این جلسات مشترک عمومی بیشتر برای بیان دغدغه‌ها و نگرانی‌ها و تخلیه هیجانات نمایندگان خوب است، اما جلسات تخصصی و کارشناسی نیست. اینکه انتظار داشته باشید از این جلسات راهکار بیرون بیاید آن هم به این شکل که در آیین‌نامه وجود دارد و با قرعه‌کشی چند نفر بدون تخصص صحبت کنند، خروجی ندارد. مثل این است که من با تخصص برنامه و بودجه درباره مسائل امنیتی و سیاست خارجی صحبت کنم » .
باید بپذیریم متغیرهای ارز متأثر از مسائل سیاسی نیز هست و اینکه امروزه فشار را بیشتر کرده‌اند و تعداد شرکت‌ها و افراد تحریمی را افزایش می‌دهند، مردم را نگران می‌کند .
احمد راستینه، نماینده شهرکرد در مجلس این جلسه را مفید دانست و در گفت و گو با «شرق» گفت:
« در جلسه غیرعلنی روز گذشته ( ششم اسفند ) که به منظور بررسی دلایل نوسانات بازار ارز تشکیل شد، دولت تأکید کرد که در بحث منابع ارزی مشکل و کمبودی نداریم و با توجه به فرایندی که برای وصول ارزهای کشور در خارج از کشور وجود دارد، مشکلات رفع شده‌اند و این ارزهای بلوکه شده به کشور برمی‌گردند » .
او ادامه داد: « ظرفیتی در دولت برای تأمین ارز مورد نیاز کالاهای خدماتی و اساسی و نیازمندی وارداتی کشور درباره کالاهای سرمایه‌ای، با توجه به راه‌اندازی بازار مبادله‌ای به تمام معنا فراهم شده است. همچنین با مدیریت و بررسی‌های انجام‌شده، قصه ساماندهی تأمین ارز مورد نیاز واردکنندگان را در دستور کار قرار خواهیم داد » .
سخنگوي کميسيون فرهنگي در پاسخ به اینکه دولت مدعی می‌شود کمبود ارز نداریم، اما اوضاع اقتصادی کشور به هم ریخته است، دلیل این موضوع را چه چیزی عنوان کرده است؟ گفت:
« دو نگرش مطرح است؛ اول اینکه تورم بر بازار ارز اثرگذار است و دومین نگرش اینکه تکانه‌های ارزی بر تورم اثرگذار است. این یک اختلاف دیدگاه ماهوی است که بسیار مهم است. قرار شد در قالب بررسی‌های دقیق کارشناسی سه مورد جمع بندی شود و دولت با بررسی همه عوامل و مؤلفه‌های اثربخش بر قیمت ارز، به یک بسته جامع و دقیق در این باره دست یابد » .
جمع بندي :
از آن جایی که مشخص نیست کدام یک از عوامل فوق وضعیت بازار ارز را به اینجا رسانده است، باید از نگاه کارشناسان و صاحب‌نظران استفاده شود تا بتواند جلوی افزایش بیش از این قیمت ارز و به دنبال آن کالاهای اساسی و ضروری مردم گرفته شود.
در گفت و گوي مجازي ذيل به بررسي اين موضوع مي پردازيم .
***
خلاصه قسمت قبل :
در تمام سال‌های بعد از انقلاب، اقتصاد ایران با تورم دورقمی با میانگین 22 درصد روبه‌رو بوده است. به همین دلیل همیشه میان قیمت واقعی ارز و قیمت مصنوعی فاصله‌ای نامعقول وجود داشته‌است. دولت ها هم تمام تلاش خود را صرف تثبیت نرخ ارز می‌کرند ولی با پس‌‌لرزه‌های اندک در بازارهای جهانی یا فضای سیاسی بین‌المللی، زلزله‌های چند ریشتری در بازار ارز ایران رخ داده که دلیل آن همین حفاظت سخت از قیمت مصنوعی دلار در بازار ارز کشور بوده است .
سياست انقباضي روحاني را برخي از کار شناسان اقتصادي تأئيد مي کردند ولي ثابت نگهداشتن نرخ ارز همان اشتباهي است که معجزه هزار سوم مرتکب شد و جمشيد بسم الله را روانه زندان کرد ! روحاني هم همان اشتباه را کرد و گناه خود را به گردن جمشيد بسم الله ها انداخت !
کنترل دستوري نرخ ارز همچون فشردن فنري است که يک مرتبه رها مي شود و جهش با سرعت آن ، جمشيد بسم الله و جمشيد بسم الله ها را روانه زندان مي کند !
قرن نو نوشت: سید حمید حسینی معتقد است پیش بینی قیمت دلار در بازار به نتیجه مذاکرات وین بستگی مستقیم دارد و احیا یا عدم احیای برجام می‌تواند دو بازه قیمتی متفاوت را پیش روی دلار قرار دهد .
برای بررسی وضعیت نرخ ارز در ۳۰ سال گذشته، سیر تحول نرخ غیررسمی دلار را می‌توان به پنج دوره تقسیم کرد:
دوره اول ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۷،
دوره دوم از ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۳،
دوره سوم از ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۱،
دوره چهارم ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۲
و دوره پنج از 1392 تا به امروز.
با توجه به اطلاعات قیمت دلار در ۳۰ سال گذشته تحلیل‌های زیر را در این پنج دوره خواهیم داشت.
اگرچه به طور کلی از ابتدای سال ۱۴۰۱ روند قیمت دلار افزایشی بوده اما بیشترین شدت افزایش را در یک ماه اخیر داشته است. توقف مذاکرات برجامی، اوضاع سیاسی و شرایط کنونی کشور از مهمترین عوامل افزایش شدید نرخ ارز به شمار می‌روند.
***
قسمت سوم :
پرسش کننده :
« محمدرضا فرزین » روز دوشنبه اول اسفند 1401 از مرکز مبادله ارز و طلای ایران رونمایی کرد . کنش بازار ِ ارز به اين مرکز چگونه بوده است ؟
پاسخ دهنده :
نقش آفريني و اثر بخشي ( مثبت يا منفي ) سياست گذاري هاي مرکز مباله ارز و طلا ، افزايش اختيارات بانک مرکزي توسط سران سه قوه و ... در بلند مدت خود نمايي مي کند .
پرسش کننده :
آيا تشکيل مرکز مبادله ارز و طلا در چند روز اول ، توانست التهاب بازار ِ ارز را کنترل نمايد؟
پاسخ دهنده ( 6 ) و ( 7 ) :
( 6 ) روز شنبه ششم اسفند 1401 ( روز تشکيل جلسه غير علني مجلس براي کنترل جهش ارز ) ديجي سرگرمي ، ساعت ۰۹:۰۵:۴۶نوشت :
قیمت دلار در آخرین روز هفته نیز افزایش داشت. معامله‌گران که با وعده‌های نهاد پولی کشور منتظر معجزه مرکز مبادله ارز و طلا بودند همچنان به کاهش قیمت این اسکناس آمریکایی امید دارند.
( 7 ) سهراب اشرفی کارشناس بازار طلا و سکه در تارنماي آژانس خبري تحليلي شهر بورس چهار شنبه 10 اسفند 1401 گفت:
« دولت تا کنون به غیر از فروش ربع سکه‌ها در بورس کالا، کار خاصی برای کنترل قیمت طلا و سکه انجام نداده و به نظر می‌رسد آن اقدام هم نمره قبولی نگرفت اما سایر سیاست‌های بانک مرکزی در خصوص دلار نقش پررنگ‌تری را در بازار غیر رسمی ایجاد کرده است » .
پرسش کننده :
چالش جدی اقتصاد کلان ايران چيست ؟
پاسخ دهنده ( 8 ) :
به عقیده سیدعلی مدنی زاده این صاحب نظر اقتصادی، از سال 1397 به بعد و با افزایش سطح تحریم های خارجی ، شرایط اقتصاد کلان کشور به کلی تغییر کرده و سطح نوسان نرخ تورم جا به جا شد.
چالش های پیش روی اقتصاد کلان کشور از دیدگاه مدنی زاده در وهله اول مساله بی ثباتی اقتصادی است که از نرخ بالای تورم، جهش های ارزی و نااطمینانی خانوارها، بنگاه ها و حتی سیاستگذار نشات می گیرد. این اقتصاددان دومین چالش جدی اقتصاد کلان را مساله افت سرمایه گذاری موثر دانست. مدنی زاده پس اندازهای صورت گرفته توسط خانوار ایرانی در سال های اخیر را غیرموثر دانست و گفت: یکی از اصلی ترین مولفه های تولید مبحث انباشت سرمایه است. بنابراین در شرایطی که سرمایه گذاری به شیوه موثر خود صورت نگیرد، شاهد افت تولید خواهیم بود. البته اصلی ترین دلیل افت سرمایه گذاری موثر در کشور را نیز می توان در مبحث بی ثباتی اقتصادی یافت.
پرسش کننده :
نقش کسري بودجه در بی ثباتی اقتصادی ایران چيست ؟
پاسخ دهنده ( 8 ) :
این اقتصاددان جوان در ادامه سخنان خود مبحث بودجه را مورد توجه قرار داد و بی ثباتی اقتصادی ایران را ناشی از عوامل کوتاه مدت و بلندمدت دانست که عامل بلندمدت آن به مبحث بودجه بازمی گردد. کسری بودجه مستمری که دولت ها در سالیان گذشته داشته اند باعث نرخ تورم بالا و بی ثباتی اقتصادی در کشور شده است.
پرسش کننده :
تاثير سیاست های پولی و مالی از جانب بانک مرکزی در بي ثباتي اقتصادي چيست ؟
پاسخ دهنده ( 8 ) :
سیدعلی مدنی زاده در ادامه سخنان خود در زمینه بی ثباتی اقتصادی، شوک های مختلف وارد شده به اقتصاد کشور را از جمله عوامل کوتاه مدت بی ثباتی اقتصادی دانست که واکنش مناسب به این شوک ها را در قالب سیاست های پولی و مالی از جانب بانک مرکزی مطرح می شود. به عقیده این کارشناس، سیاست های پولی و مالی کشور در حالت انفعالی قرار داشته و شوک های سیاسی اقتصادی که در قالب تقاضای پول به اقتصاد وارد می شود پاسخ مناسبی دریافت نمی کنند.
پرسش کننده ( 8 ) :
«شرایط ابرچالش ها نسبت به گذشته چگونه تغییر کرده و آیا تعداد آن ها افزایش یافته است یا خیر؟»
پاسخ دهنده ( 8 ) :
مسعود نیلی ابرچالش ها را در 3 بخش :
- «عوامل زیست محیطی و عدم تعادل در زیرساخت های طبیعی
- «ناترازی های مالی و شرایط نظام بانکی
- «برآیند این دو عامل که موجب بی ثباتی اقتصادی و افزایش پایه پولی شده است
تعریف کرد. او در ادامه با ارائه توضیحی از شرایط شکاف های اقتصادی، مجددا به کمبود سرمایه گذاری به عنوان یکی از چالش های مهم اقتصادی اشاره کرد.
در حال حاضر تولید ناخالص ملی در شرایط مناسبی قرار ندارد. حجم نقدینگی پنج هزار و ۳۰۰ میلیارد تومانی نیز نشان‌دهنده وضعیت نامطلوب در بازار ارز است.
پرسش کننده :
عوامل مهم برای سیاست گذاری در شرایط سخت کنونی چيست ؟
پاسخ دهنده ( 8 ) :
استاد دانشگاه شریف در ادامه صحبت هایش 5 عامل مهم برای سیاست گذاری در شرایط سخت کنونی را توضیح داد.
نخستین عامل مورد توجه این اقتصاددان مساله رشد نقدینگی است که از دامنه 24 تا 26 درصد در سال های دور به دامنه 35 تا 40درصد در سال های اخیر رسیده است. به عقیده او، در کشورهای توسعه یافته ، نقدینگی حتی وقتی مقدار اندکی افزایش می یابد، مورد توجه قرار می گیرد حال آن که در شرایط کنونی این متغیر حدود 15واحد درصد افزایش یافته، باید بسیار مورد توجه سیاست گذاران قرارگیرد. در اقتصاد کلان، مکانیزم انتقال پولی نیز مورد بررسی قرار می گیرد، تا قدرت تخریب نقدینگی مشخص شود.
عامل دوم مطرح شده توسط نیلی ، درجه تمرکز این نقدینگی است. به عقیده او در برخی موارد افزایش حجم نقدینگی به صورت نسبتا مساوی در بین عوامل اقتصادی به شکل سپرده های گوناگون تقسیم می شود که این تقسیم موزون از آثار مخرب آن می کاهد. این در حالی است که البته در اقتصاد ما، نقدینگی توزیع غیرمتمرکز دارد. برآیند این موضوع این است که صاحبان نقدینگی با تمرکز بالا، به دنبال جایگزینی نقدینگی با دارایی هستند اما خانوارهای کم درآمد، دغدغه تامین کالا و خدمات را دارند.
سومین عامل مساله نقطه فرود نقدینگی است. عموما کم یاب ترین منبع دارایی مورد توجه اکثریت دارندگان نقدینگی قرار می گیرد. در کشور ما از سال 1397 به بعد علاوه بر شرایط داخلی، تغییر رویکردهایی در سیاست خارجی نیز صورت گرفته که منجر به کاهش درآمدهای ارزی شده است. در نتیجه با وجود تقاضا برای فرود نقدینگی در بازار ارز، در سمت عرضه با مشکل مواجه می شویم و این ناهماهنگی منجر به جهش نرخ ارز می شود. سه عامل اول، بی ثباتی اقتصاد کلان را توضیح می دهد.
عامل چهارم : نیلی عامل مهم بعدی را مساله یادگیری نامید. به عقیده او ما در یک بازه کوتاه چندساله حدود 4 بحران ارزی را پشت سر گذاشته ایم. نیلی عدم آمادگی و آگاهی نسبت به شرایط بحرانی را عامل تشدیدکننده بحران دانست و از شرایط سال 1397 یاد کرد که بحران دوم ارزی ناشی از یادگیری جامعه نسبت به نخستین بحران بود. این یادگیری اثر خود را در سیالیت نقدینگی می گذارد و مردم می توانند یک واحد افزایش نقدینگی را به سهم بیشتری از پول تبدیل کنند.
پنجمين عامل : او در ادامه از یادگیری سیاست گذار به عنوان عامل پنجم سخن گفت. به عقیده او یادگیری سیاست گذار به شکل مناسب وجود نداشته و واکنش مناسبی از نهادهای اقتصادی نسبت به ابر چالش ها دیده نمی شود. نیلی شکاف میان یادگیری عموم جامعه و سیاست گذار را خطرناک دانسته و از لزوم افزایش یادگیری تصمیم گیرنده سخن گفت.
این پنج عامل را که کنار هم می گذاریم، به ما توضیح می دهد که چرا تورم و نقدینگی در کشور ما نسبت به 5 سال پیش تغییر کرده و بسیار افزایش پیدا کرده است. درواقع همبستگی های متغیرهای پولی و تورم این موضوع را نشان می دهد.
پرسش کننده :
راه ِ مواجهه با بحران ارزی چيست ؟
پاسخ دهنده ( 8 ) : سیاست های پولی و مالی کشور در حالت انفعالی قرار داشته و شوک های سیاسی اقتصادی که در قالب تقاضای پول به اقتصاد وارد می شود پاسخ مناسبی دریافت نمی کنند.
فرهاد نیلی نیز به عنوان سخنران دیگر پنل اول نکات مهمی را ارائه کرد. به گفته او، بخش ریالی کشور با سرعت بسیار زیادی درحال تحریک تقاضا از طریق رشد نقدینگی و پایه پولی است.
بخش ارزی نیز به دلیل مضیقه هایی که اتفاق می افتد، دائما تقاضا را کاهش می دهد و به این ترتیب با یک پارادوکس بزرگ و دردناک مواجه هستیم. این پارادوکس آن است که ارز به عنوان کمیاب ترین، باارزش ترین و کم ریسک ترین دارایی، به دلیل محدودیت های تحریم، درحال کمیاب شدن است و ریال درحال زیاد شدن است، بنابراین وفور ریال به دلیل افزایش نقدینگی و کمیاب شدن ارز به دلیل تحریم، خود را در نرخ برابری نشان می دهد.
در واقع منابع ارزی دائما در حال کم شدن هستند که باعث می شود قدرت تزریق ارز کم شود. از طرفی بخش ریالی ناچار به افزایش پایه پولی و نقدینگی خواهد بود و این ناترازی منجر به افزایش نرخ ارز خواهد شد.
برای حل این مشکل یا باید مضیقه ارزی برطرف شود که مربوط به حوزه سیاست خارجی بوده و بانک مرکزی نمی تواند درباره آن کاری انجام دهد، یا اینکه سرعت پمپاژ پول باید کاهش یابد، در غیراین صورت ریال دائما افزایش و ارز دائما کمیاب خواهد شد.
پرسش کننده :
با توجه به اهميت اقدامات سياست گذار که در همايش تشريح مخاطرات اقتصاد کلان بر تولید بيان شد ( 8 ) ؛ توضيح دهيد جهت جلوگيري از پرواز ارزش دلار ، مرکز مبادله ارز و طلا چگونه متولد شد ؟
پاسخ دهنده ( 9 ) :
روزنامه تعادل ، شش بهمن 1401 در مقاله ي « بانک مرکزی مدیریت بازار ارز را به دست گرفت » نوشت :
« اختیارات جدید بانک مرکزی ؛ شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوا اختیارات درخواستی بانک مرکزی را برای حفظ ارزش پول ملی و کنترل تورم تصویب کرد .
بر اساس این گزارش شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوا ، اختیارات درخواست شده از سوی بانک مرکزی برای حفظ ارزش پول ملی و کنترل تورم به جهت مدیریت بازار ارز را به تصویب رساند. در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوا که عصر روز چهار شنبه پنجم بهمن 1401 ، با حضور سران سه قوه و دیگر اعضا تشکیل شد، نظام‌نامه این شورا به تصویب رسید.
رییس کل بانک مرکزی از افتتاح بازار مبادله ارز و طلا برای تامین نیازهای مردم از نیمه اول بهمن‌ماه خبر داد و گفت: به سمتی حرکت می‌کنیم که تمام نیازهای ارزی رسمی و بانکی در بازار مبادله و سامانه نیما تامین شود.
فرزین افزود: همان طور که قبلا هم بیان شده در سامانه نیما میانگین نرخ ارز 28 هزار و 500 تومان را مبنای خرید و فروش ارز گذاشته‌ایم، همین طور در نیمه اول بهمن‌ماه بازار مبادله ارز و طلا را هم افتتاح می‌کنیم تا در این بازار بقیه نیازهای خدماتی - ارزی مردم تامین شود. ان شاء‌الله به سمتی حرکت می‌کنیم که تمام نیازهای ارزی رسمی و بانکی در بازار مبادله و سامانه نیما تامین شود.
پرسش کننده :
حمايت رئيس جمهور از رئيس بانک مرکزي چه بود ؟
پاسخ دهنده ( 9 ) :
سیدابراهیم رییسی در جلسه هیات دولت با اشاره به سیاست‌های اعلامی جدید بانک مرکزی و امیدواری فعالان اقتصادی به اثربخش بودن آن، از مسوولان دستگاه‌های اجرایی خواست به بانک مرکزی کمک کنند تا سیاست‌های خود برای مدیریت بازار ارز را به‌شکل موفق اجرا و اعمال کند.
پرسش کننده :
نمايندگان محترم مجلس در جلسه غير علني چه نظري داشتند ؟
پاسخ دهنده ( 12 ) :
پايگاه خبري تحليلي انصاف ، هفتم اسفند 1401 ، نوشت : « سخنگوي هيات رئیسه مجلس درباره اظهار نظر نمايندگان در جلسه غير علني گفت: نمایندگان معتقد بودند که سیاست واحدی در دولت برای کنترل بازار ارز وجود ندارد و اجرا نشدن برخی مصوبات مانند تخصیص کالابرگ الکترونیک و عدم اشراف کامل بانک مرکزی به موضوع ارز سبب ایجاد این تحولات شده است.
موسوی با اشاره به سخنان رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: فرزین در توضیحات خود گزارشی ارائه کرد که نشان می داد در حوزه واردات و صادرات ارز و مسائل مالی مشکلی ندارد بلکه مسائلی خارج از کشور سبب ایجاد شرایط فعلی شده است » .
پرسش کننده :
آيا نوسانات ارز فقط در بهمن و اسفند 1401 خودنمايي کرده است ؟
پاسخ دهنده ( 13 ) :
بهارنيوز هشتم مهر ماه 1401نوشت :
روند صعودی قیمت دلار دوباره شدت گرفته و به نظر می‌رسد نا آرامی‌ها به بازار دلار هم رسیده است. قیمت دلار که در چند روز گذشته، در کانال ۳۱ هزار تومان درحال نوسان بود، روز گذشته، ۷ مهر ۱۴۰۱ قیمت‌ها در بازار آزاد وارد کانال ۳۲ هزار تومان شد. بر اساس گزارش برخی از کانال‌های تلگرامی دلار با قیمت ۳۲ هزار تومان کار خود را شروع کرد. اما در ادامه روز نوسانات ادامه داشت و کف و سقف معاملات به ترتیب به ۳۱ هزار و ۹۳۰ و ۳۲ هزار و ۱۵۰ تومان رسید. دلار سلمانیه هم دیروز روندی کاهشی را طی کرد و به ۳۲ هزار و ۴۵۰ تومان رسید.
پرسش کننده :
رابطه نواسانات ارز با مذاکرات برجام چگونه است ؟
پاسخ دهنده ( 13 ) :
برزو حق‌شناس، کارشناس بازارهای مالی گفت:
اگر بخواهیم به صورت بلندمدت پیش‌بینی کنیم، در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ اگر خبر قطعی در رابطه با مذاکرات برجام منتشر نشود و مذاکرات به بن‌بست برسد، دلار تا پایان سال وارد کانال بالای ۳۵ هزار تومان و حتی نزدیک ۴۰ هزار تومان نیز خواهد رسید. اگر برجام به نتیجه برسد، با اینکه ارزش ذاتی دلار بالاتر است، اما دولت قیمت‌ها را کنترل می‌کند.
باید توجه کرد که ارزش واقعی دلار بالاتر از این اعداد است و دولت هم این را می‌داند. سیاست‌های پولی کشور در وضعیتی مناسبی قرار ندارد. اما در عین حال دولت ادعا می‌کند که سرعت رشد نقدینگی را کاهش داده است. البته این ادعا درست است ولی باید به این نکته توجه کرد که دولت قبلی دست به چاپ پول زده بود. به همین دلیل است که سرعت رشد نقدینگی کاهش یافته است.این کارشناس بازارهای مالی ادامه داد: دولت در مواجه با مسائل داخلی و خارجی دست به ارزپاشی و خبر درمانی زده و قیمت‌ها را کنترل می‌کند. اما این کنترل‌ها ادامه داشته باشد، فنر دلار از دست دولت در می‌رود و با جهش قیمت بیشتری مواجه خواهیم شد.
پرسش کننده :
دلار بدون برجام به چه کانالی می‌رسد؟
پاسخ دهنده ( 13 ) :
بهار نيوز هشتم مهر ماه 1401 در مقاله « دلار بدون برجام به چه کانالی می‌رسد؟ » نوشت :
یک کارشناس بازارهای مالی معتقد است که تنها با احتساب تورم ۵۰ درصدی، دلار به بالای ۴۰ هزار تومان می‌رسد. فردین آقا بزرگی، کارشناس بازارهای مالی در گفت و گو با تجارت نیوز می‌گوید:
یکی از شاخص‌هایی که در نوسان قیمت دلار تاثیرگذار است، رشد تولید ناخالص ملی و مقایسه آن با رشد حجم نقدینگی است. در حال حاضر تولید ناخالص ملی در شرایط مناسبی قرار ندارد. حجم نقدینگی پنج هزار و ۳۰۰ میلیارد تومانی نیز نشان‌دهنده وضعیت نامطلوب در بازار ارز است.
این کارشناس بازارهای مالی ادامه داد: با توجه به تورم ۵۰ درصدی در کشور از ابتدای سال، پتانسیل رشد قیمت دلار در ادامه سال را تقویت می‌کند. برای مثال، اگر سامانه نیما قیمت دلار در ابتدای سال را ۲۸ هزار تومان اعلام کرده باشد، با روند تورمی که در کشور وجود دارد، دلار باید خود را تطبیق بدهد تا فنر نرخ دلار فشرده‌تر نشود. درصورت فشرده‌تر شدن فنر دلار، در ادامه قیمت‌ها به صورت جهشی افزایش پیدا می‌کند و دلار در بازه زمانی کوتاهی به بالای ۴۰ هزار تومان، یعنی به قیمت واقعی خود خواهد رسید.
پرسش کننده :
آيا اقدامات سياست گذار ( جلسه سران قوا و پذيرش اختيارات اعلام شده از سوي بانک مرکزي ، ايجاد مرکز مبادله ارز و طلا ، حمايت رياست جمهوري از رئيس بانک مرکزي و ... ) مانع پرواز بي محاباي ارز و سکه شده است ؟
پاسخ دهنده :
قبلأ هم اشاره کرده ام که نتايج ( مثبت يا منفي ) اقدامات اين چنيني سياستگذار در دراز مدت نمايان مي شود .
پرسش کننده ( 10 ) :
اقتصاد نيوز شنبه 13 اسفند 1401 ساعت 22 و 30 دقيقه نوشت :
در سایت کانون صرافان امروز شنبه 13 اسفند ماه قیمت سکه امامی در زمان نگارش این گزارش به طور میانگین 29 میلیون و 755 هزار تومان است.
به گزارش اقتصادنیوز ، بازار مبادله ارز امروز شنبه 13 اسفند 1401 شاهد پیشروی قیمت دلار ، درهم و یورو بود. دلار مبادله ای روز پنجشنبه 11 اسفند ، معادل ِ 44 هزار و 647 تومان بود اما در بازار شنبه 13 اسفند 1401 ، برابر ِ44 هزار و 816 تومان اعلام شده که نسبت به 2 روز قبل تقریبا 170 تومان بالا رفته است.
پاسخ دهنده :
خوشبختانه اطلاعات شما بسيار به روز است و براي خوانندگان مفيد مي باشد .
پرسش کننده ( 11 ) :
اين گفت و گو ، ياد آور ِ سخنان آذر ماه ۱۴۰۱ رئیس سابق بانک مرکزی همتی ( رقيب انتخاباتي سيد ابراهيم رئيسي ) مي باشد .
همتي به دليل ِ ناکارآمدی دولت ، خواستار استعفای رئیسی شده بود .
همتي : استعفا بدهید و بگذارید یک انتخابات با مشارکت اکثریت برگزار شود. حکومت یکدست با اقلیت اتفاق نمی افتد، اکثریت مردم باید پشت حکومت یک دست باشند.
اگر می خواهید مدام بگویید مشکلات مربوط به قبلی هاست پس شما هم نمی توانید؛ دیگر، مردم را معطل نکنید !
پاسخ دهنده :
من در اين گفت و گو تلاش کردم نگاه کارشناسان اقتصادي را با شما و خوانندگان گرامي در ميان بگذارم .
برداشت سياسي از چالش هاي اقتصادي حق همه آحاد جامعه از جمله شما و همتي رقيب انتخاباتي سيد ابراهيم رئيسي است .
در پايان لازم است ، به سفر رافائل گروسي به تهران و گزارش ايشان در نشست شوراي حکام ، سخنان حداد عادل ( ما مي توانيم با آمريکا روابط اقتصادي داشته باشيم ) ، بدهي 18 ميليارد دلاري عراق به ايران و اجازه آمريکا برای پرداخت 500 ميليون دلار به ايران اشاره کنم .
قابل ذکر است که اقتصاد نيوز پنجشنبه 18 اسفند ساعت 11و يک دقيقه نوشت :
يکي از دلايلی که موجب شد دلار آرايش نزولي به خود بگيرد و هيجان خريد دلار فروکش کند ، سفر گروسي به تهران و سيگنال مثبت وي درباره ايران به شوراي حکام بود .
ادامه دارد
منابع :
1- شبکه شرق 7 اسفند 1401 ساعت صفر
5- آيرومارت ، سوم اسفند 1401 نمودار قیمت دلار در ۱۰ سال گذشته
11- همتی خطاب به رئیسی : « استعفا بدهید» و کنار بروید / مردم را معطل نکنید !
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
ایدئولوژیک شدن سنت ؛ ایدئولوژی چیست ؟
گروه رسانه/
آن چه در زیر می آید ؛ گزیده ای از کتاب « آمیزش افق ها : منتخباتی از آثار داریوش شایگان » می باشد که توسط « محمد منصور هاشمی » گزینش و تدوین گردیده است .
این کتاب در سال 1388 توسط نشر فروزان روز منتشر شده است .
تهدید نمایندگان مجلس انقلابی به استیضاح وزیر آموزش و پرورش را می توان جدی گرفت ؟
گروه گزارش/
صدور احکام رتبه بندی معلمان پس از ماه ها انتظار ؛ اعتراضات بسیاری را در میان معلمان برانگیخته است . بدتر از آن اظهار نظرهای غیر مسئولانه و غیرکارشناسی برخی مقامات این وزارتخانه آتش خشم و نارضایتی معلمان را بیش از پیش شعله ورتر کرده است .
اما در پرتال وزارت آموزش و پرورش خبری از این گونه موارد نیست .
به نظر می رسد روابط عمومی این وزارتخانه با تصور این که دامن زدن به این گونه « اخبار بد » ممکن است موجب افزایش و گسترش دامنه ی اعتراضات و حتی به رسمیت شناخته شدن آن شود سعی کرده و می کند تا وارد این گونه حوزه ها نشود و بر اساس همان سیاستی که مسئولان این وزارتخانه بر روی آن مانور می دهند و در واقع در اسم رمز « جهاد تبیین » نهفته است سعی می کنند تا به قول خودشان ، افکار عمومی و ذهنیت فرهنگیان را با برجسته کردن آن چیزی که « دستاورد » می خوانند مدیریت و به عبارت بهتر « مهندسی » کنند .
چه بسا اگر سکان دار روابط عمومی یوسف نوری را فردی متخصص و مجرب عهده دار بود و مختصات آن را به درستی می شناخت می توانست با رسانه های مستقل و منتقد ، « تعامل » داشته باشد و حداقل در حوزه عمومی از شیوه « اقناع » در برابر مخاطبان بهره بگیرد .
با این حال ؛ به نظر می رسد صدای اعتراضات معلمان که به وضوح در گروه ها و شبکه های اجتماعی قابل مشاهده است به نمایندگان مجلس رسیده است .
چهارم بهمن ایلنا نوشت : ( این جا )
« سیدعلی یزدی خواه، نماینده مردم تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس در مجلس با اشاره به کلید خوردن طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش و محورهای ۱۸ گانه این طرح، عقب ماندگی مفرط از برنامههای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت ارائه شده از سوی وزیر در روز رأی اعتماد، فاصله زیاد بین عملکرد وزارتخانه با برنامههای ارائه شده، انتصابات بسیار ضعیف در مجموعه آموزش و پرورش در کنار عقب ماندگی‌های مفرط در حوزه‌های مختلف، نداشتن برنامه و اقدامات مشخص برای پیاده‌سازی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، فراموش کردن اقشاری از درون خانواده آموزش و پرورش در رسیدگی‌های معیشتی، عدم اهتمام جدی به موضوعات بهداشتی مدارس، اجرای دیرهنگام و ناقص قانون رتبه بندی معلمان و فراموش کردن برخی اقشار مثل کادر اداری مدارس را از محورهای استیضاح برشمرده است.
به گفته یزدی خواه، استیضاح وزیر آموزش و پرورش در مردادماه بارگذاری شده و به دلیل بازگشایی مدارس و شرایط کشور به وزیر فرصت داده شد و حالا از هیأت رئیسه مجلس درخواست شده که طرح استیضاح را هرچه سریعتر اعلام وصول کند.
در طرح استیضاح نوری ۴ گروه در مجلس به طور جداگانه این بحث را پیگیری می‌کنند و در مجموع استیضاح وزیر آموزش و پرورش ۸۰ امضا دارد.
مهرداد ویس کرمی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در خصوص موضوع استیضاح وزیر آموزش و پرورش و طرح آن در کمیسیون آموزش بیان کرد: این مسائل در مجلس زیاد است؛ حدنصاب استیضاح اراده ۱۰ نماینده مجلس است و می‌توانند با هر انگیزه‌ای محورهایی تعیین کنند بعد آن را به امضای نمایندگان دیگر بگذارند و آن را برای هیات رئیسه ارسال کنند و هیات رئیسه آن را اعلام وصول می‌کند.
او افزود: موضوع استیضاح وزیر آموزش و پرورش مسئله‌ای نیست که فکر کنید در مجلس خیلی جدی دنبال می‌شود یا دغدغه اصلی مجلس است. من اطلاع بیشتری از این طرح ندارم.
نماینده مردم خرم آباد در ادامه گفت: طرح استیضاح نوری باید به هیات رئیسه برود و بعد به کمیسیون آموزش ارجاع داده شود و هنوز این اتفاق نیفتاده است. در کمیسیون آموزش گرایش به این سمت صفر است و من ندیدم در کمیسیون کسی به دنبال استیضاح وزیر آموزش و پرورش باشد شاید دیگر همکاران در صحن دنبال این مسئله باشند، اما در کمیسیون چنین چیزی ندیده ام.
«احمد حسین فلاحی» دیگر عضو کمیسیون آموزش مجلس و تحقیقات در مورد بحث استیضاح وزیر آموزش و پرورش به خبرنگار ایلنا گفت: فعلا در کمیسیون چیزی در خصوص استیضاح وزیر آموزش و پرورش به بحث گذاشته نشده است.
نماینده مردم همدان افزود: نمایندگانی هستند که استیضاح را امضا می‌کنند و هنوز باید بعد از اعلام وصول هیات رئیسه به کمیسیون ما ارجاع داده شود که چنین اتفاقی نیفتاده است. صدور احکام رتبه بندی معلمان پس از ماه ها انتظار ؛ اعتراضات بسیاری را در میان معلمان برانگیخته است . بدتر از آن اظهار نظرهای غیر مسئولانه و غیرکارشناسی برخی مقامات این وزارتخانه آتش خشم و نارضایتی معلمان را شعله ورتر کرده است .
«رضا حاجی پور» سخنگوی کمیسیون آموزش هم با تکرار همین توضیحات این طور توضیح داد که در مورد استیضاح یوسف نوری هیچ موضوعی به کمیسیون آموزش ارجاع داده نشده است. »
18 بهمن ؛ « خانه ملت » چنین نوشت : ( این جا )
« رضا حاجی پور در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت در تشریح نشست روز (دوشنبه 17 بهمن‌ماه) کمیسیون آموزش مجلس، گفت: در نشست وزیر آموزش و پرورش پاسخگوی سئوالات نمایندگان در کمیسیون بود.
نماینده مردم آمل در مجلس یادآور شد: سئوال نخست را فاطمه مقصودی نماینده مردم بروجرد مطرح که سئوالات وی در خصوص سنجش عادلانه در مدارس و انتصاب نیروهای ناکارآمد و غیربومی در آموزش و پرورش بود که وی از پاسخ وزیر قانع نشد.
وی ادامه داد: سئوال بعدی را سید لفته احمدنژاد نماینده مردم خرمشهر مطرح کرد که سئوال او نیز در خصوص وضعیت نابه سامان مدارس استان‌های محروم کشور من جمله خوزستان و خرمشهر و جزیره مینو بود که قانع شدن یا نشدن وی موکول به بازدید وزیر آموزش و پرورش از مناطق نام برده شد.
حاجی پور اضافه کرد: علی اکبر کریمی نماینده مردم اراک در خصوص اساسنامه صندوق ذخیره فرهنگیان سئوال بعدی را مطرح کرد که مهلت سه هفتهای به وزیر برای ارائه مستندات و اقدام انجام شده در این راستا داده شد.
وی افزود: سئوال بعدی را هاجر چنارانی نماینده مردم نیشابور مطرح که سئوال وی در خصوص مطالبات فرهنگیان و اجرای رتبه بندی برای کارکنان اداری آموزش و پرورش بود که وی از پاسخ وزیر قانع شد.
سخنگوی کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس اضافه کرد: سئوال پایانی در این نشست را معین الدین سعیدی نماینده مردم چابهار در خصوص بی توجهی به شرایط شغلی و معیشتی معلمان خرید خدمات آموزشی مطرح کرد که وی از پاسخ وزیر قانع نشد و این سئوال راهی صحن علنی خواهد شد. »
شبکه شرق نوشت : ( این جا )
« به گزارش شبکه شرق، نماینده مردم جیرفت در مجلس شورای اسلامی از طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش در مجلس خبر داد. رفتارها و سخنان نمایندگان مجلس فعلی در مورد استیضاح وزیر آموزش و پرورش در حالی که شفافیت در آن غایب است را خیلی نمی توان جدی گرفت و روی آن حسابی باز کرد اما سخنرانی یوسف نوری روز گذشته و به مناسبت بزرگداشت یکصدو یکمین سال تاسیس شورای عالی آموزش و پرورش و ترک سریع این نشست در حالی که معاون امور مجلس رئیس جمهور در آن حضور داشت و سپس به ایراد سخن پرداخت می تواند نشانه ی یک علامت باشد .
ذبیح الله اعظمی سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی به خبرنگار جماران گفت: پس از انجام بررسی‌های فراوان امروز تصمیم گرفتم که طرح‌ها استیضاح آقای یوسف نوری را در سامانه نمایندگان مجلس بارگذاری کنم.
وی درباره دلایل خود برای استیضاح وزیر آموزش و پرورش گفت: بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در سال تحصیلی گذشته بیش از یک میلیون نفر دانش آموز از تحصیل باز مانده‌اند که این مسئله مغایر اصل ۳۰ قانون اساسی و همچنین بی‌توجهی به آرمان‌های انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی برای رفع و ریشه‌کنی بیسوادی در کشور است.
این نماینده مجلس افزود: مسئله بعدی این است که وزارت آموزش و پرورش یکی از بزرگترین و مهمترین نهادهای فرهنگی، آموزشی و پرورشی در کشور است اما معاونت منابع نیروی انسانی این وزارتخانه تا کنون برای تامین نیروی انسانی مورد نیاز متعهد، متخصص و کارآمد به خصوص از طریق دانشگاه فرهنگیان بسیار ناکارآمد عمل کرده است.
اعظمی بی توجهی به تعیین و تکلیف و استخدام معلمان خرید خدمت، قرارداد کار معین، نهضتی و غیره را از دیگر دلایل خود برای طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش عنوان و تاکید کرد: بی عدالتی، بی نظمی و کندی روند اجرای طرح رتبه بندی معلمان موجب سردرگمی، ایجاد نارضایتی‌های بسیار و اعتراض فرهنگیان عزیز شده است.
از سوی دیگر عدم شفافیت در صندوق ذخیره فرهنگیان و همچنین عدم تحقق و به روز رسانی طرح تحول بنیادین کشور در حوزه آموزش و پرورش که از تاکیدات مقام معظم رهبری می باشد روی زمین مانده است. نکته دیگر اینکه ضعف شدید وزارت آموزش و پرورش در حوزه فن آوری اطلاعات و ارائه خدمات الکترونیک مشهود، و بی توجهی وزارتخانه به تامین معیشت و حفظ شأن و منزلت فرهنگیان و ایجاد نارضایتی در بازنشستگان عزیز از دلایلی من برای طراحی طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه بی توجهی به اهمیت و مقوله پرورش در کنار آموزش از دیگر موضوعاتی است که ناهنجاری‌های آن کاملاً در جامعه مشهود است، اظهار کرد: وقتی رفتار دانش آموزان دوره راهنمایی و دبیرستانی به مقوله حجاب را مشاهده می‌کنیم یا اینکه می‌بینیم که دانش آموز در پارک اقدام به قمه‌کشی می‌کند نشان دهنده آن است موضوع پرورش فراموش شده و آموزش و پرورش در حوزه پرورش دانش آموزان بسیار ضعیف و منفعل عمل کرده است. همچنین انتصاب مدیران خارج از وزارت آموزش و پرورش یا افراد ناکارآمد و ضعیف در بدنه وزارت آموزش و پرورش نیز امروز مسئله‌ساز شده و بزرگترین ضربه را به بخش آموزشی و پرورشی کشور وارد کرده است که مورد اعتراض اکثریت نمایندگان مجلس قرار گرفته است.
نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در مجلس گفت: بی‌برنامگی و بی‌توجهی به ارتقای کمی و کیفی مدارس به ویژه مدارس روستایی و عشایری در کشور از دیگر محورهای استیضاح وزیر آموزش و پرورش است؛ همچنان مدارس دو شیفت، سه شیفت، کانکسی، چادری و زیر درختی و مدارسی که از آب مناسب و دیوار کشی مورد نیاز برخوردار نیستند و حتی در خیلی از موارد سرویس بهداشتی ندارند در کشور به وفور یافت می‌شود.
اعظمی در پایان گفت: پیش‌بینی من این است که قریب به ۴۰ امضا برای استیضاح وزیر آموزش و پرورش به ثبت برسد و تا حصول رفع مشکلات و معضلات وزارتخانه مذکور از پای نخواهم نشست. »
پرسش سخنگوی کمیسیون کشاورزی در حالی که در حوزه تخصصی ایشان نیست و در موضوع « حجاب » و یا « قمه کشی دانش آموزان » ارتباط چندانی حداقل با عملکرد این وزیر آموزش و پرورش و یا حدود اختیارات ایشان ندارد چرا که یوسف نوری خود از همفکران و همراهان این نماینده مجلس است و سخنان وزیر آموزش و پرورش به ویژه به مناسبت « سالروز تاسیس امور تربیتی » خلاف این ادعا را نشان می دهد .
برخی موضوعات مانند عزل و نصب ها تکراری بوده و پیشینه ای مشابه در ادوار سابق دارد و بیش از آن که بر آمده از توجه به « منافع ملی » باشد در منفعت طلبی ها و نگاه های جزئی نگر ریشه دارد و نمی توان و یا نباید با این گونه مطالبات نمایندگان مجلس ساده برخورد کرد و به آن اعتمادی داشت .
اخیرا ؛ « صدای معلم » گزارش تفصیلی را در ارتباط با عملکرد « حمیدرضا حاجی بابایی » به عنوان رئیس فراکسیون فرهنگیان این مجلس منتشر کرد و از سکوت وی در مورد عملکرد یوسف نوری انتقاد کرد . ( این جا )
این رسانه مستقل و منتقد در حوزه عمومی آموزش ایران نوشت :
« هر چند این مجلس دیگر در بسیاری از حوزه ها و مسائل عملا کاره ای نیست و از وظایف قانونی و نظارتی خویش دور افتاده و بسیاری از نهادهای موازی تحت عناوین مختلف آن را دور می زنند اما پرسش این است که چرا این نمایندگان حداقل به عنوان « شهروند » نسبت به این گونه مسائل بی تفاوت بوده و در برابر آن به وظایف خود عمل نمی کنند ؟
حاجی بابایی به عنوان نماینده مجلس و رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس چرا سکوت کرده و در برابر عملکرد وزارت آموزش و پرورش و خطاهای آن حرفی نمی زند ؟
کسی که در کسوت نماینده ی مجلس و در برابر فروش اردوگاه منظریه ( شهید باهنر ) در دولت پیشین آن گونه افشا می کرد و می تازید چه شده است که در برابر فروش مدارس سکوت پیشه کرده است ؟
چرا حاجی بابایی مانند سابق دیگر کاری به صندوق ذخیره فرهنگیان ندارد ؟
کسی که همیشه از فرمول افزایش حقوق معلمان بر اساس 80 درصد حقوق اعضای هیات علمی سخن می گفت چرا در مورد اهمال و کم کاری وزارت آموزش و پرورش در مورد اجرای همین قانون نیم بند هم دیگر حرفی نمی زند ؟
آیا این وزیر آموزش و پرورش در این مدت از حقوق قانونی معلمان دفاع کرده و معلمان او را قبول دارند ؟
چرا حداقل از وزیر آموزش و پرورش در مورد عمل به برنامه هایی که خودش ارائه کرده و به واسطه آن رای اعتماد گرفته سوالی نمی شود ؟ »
به نظر می رسد یوسف نوری ماندگاری خود در مقام وزارت آموزش و پرورش را بیش از آن که تابع عملکرد روابط عمومی این وزارتخانه بداند باید مرهون و مدیون دوندگی معاون پارلمانی خویش یعنی « قاسم احمدی لاشکی » بداند که برای او سنگ تمام گذاشته و البته رفاقت حاجی بابایی با یوسف نوری هم در در جدی نشدن و تعارف نمایندگان مجلس در امر استیضاح بی تاثیر نبوده است .
رفتارها و سخنان نمایندگان مجلس فعلی در مورد استیضاح وزیر آموزش و پرورش در حالی که شفافیت در آن غایب است را خیلی نمی توان جدی گرفت و روی آن حسابی باز کرد اما سخنرانی یوسف نوری روز گذشته و به مناسبت بزرگداشت یکصدو یکمین سال تاسیس شورای عالی آموزش و پرورش و ترک سریع این نشست در حالی که معاون امور مجلس رئیس جمهور در آن حضور داشت و سپس به ایراد سخن پرداخت می تواند نشانه ی یک علامت باشد .
آیا سرنوشت « محمود فرشیدی » به عنوان نخستین وزیر آموزش و پرورش در دوره نخست ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد که بزرگ ترین تجمعات اعتراضی معلمان در بهمن و اسفند سال 1385 و در زمان وزارت وی صورت گرفت نیز در انتظار یوسف نوری است ؟
با این تفاوت که مطالبه ی آن روز ، اعتراض به استرداد اجرای قانون مدیریت خدمات کشوری از سوی دولت و اجرای آن برای معلمان بود و امروز رتبه بندی .
پایان گزارش/
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
رهزنان مدرسه
کیستند این جانیان مدرسه؟
دشمنان بی امان مدرسه
کیستند این ها که گویی آسمان
صاف اندازد میان مدرسه؟
عامل این حمله های بی شمار
کیست ای همسایگان مدرسه؟
عامل این حمله گاز انبری
کیست بر روح و روان مدرسه؟
کیست این وحشت نشان بی نشان
حمله ور بر دختران مدرسه؟
چیست این ابر سیاهی کز هوا
اشک می بارد به جان مدرسه
کینه توز دختران کوچه کیست؟
کیستند این رهزنان مدرسه؟
از کدامین آتش جهل و جنون
شعله ور شد آستان مدرسه؟
کیست این جهل افکن دانش ستیز
دشمن فرزانگان مدرسه؟
مدرسه تعطیل خواهد گشت؟ نه
بیخود است این امتحان مدرسه
نیست در عالم جهانی خوش تر از
پر گل و زیبا جهان مدرسه
میوه های تازه اندر باغ عشق
می رسد از باغبان مدرسه
کی ز آه شب پرستان می شود
تیره خورشید دمان مدرسه؟
نکته های نغز کی خواهی شنید
از دهانی جز دهان مدرسه؟
ضامن امنیت این شهر کیست؟
تا از او خواهم امان مدرسه
کانال هفت جوش
نظرسنجی
میزان استفاده معلمان از تکنولوژی آموزشی مانند ویدئو پروژکتور ؛ تخته هوشمند و .... در مدرسه شما چقدر است ؟
دیدگــاه
-
شناسایی و هدايت استعدادهای برتر در نظام آموزش و پرورش ايران : از شعار تا عمل
دکتر احد نویدی/ دانشيار پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش -
در سطوح عالی آموزش در ایران نيز پرورش تفكر نقادانه جايگاهی ندارد !
محمدباقر باقری ؛ پرويز بيرجندی و پرويز مفتون -
نگاهی بر ماهیت و فرایند " روان شناسی تدریس" برای رهایی از بن بست در نظام آموزشی ایران
سیدعلی اصغر حسینی/ آموزگار و روان شناس بالینی -
بدبختی ما از خودمان شروع می‌شود! ( نگاهی درونی به دلایل ضعف و ناکارآمدی آموزش و پرورش )
ابراهیم اصلانی/ نویسنده و پژوهشگر تربیتی -
دموکراسی و فرآیند جامعهپذیری در ایران ؟
بهروز مرادی/ جامعه شناس -
میزان پیشرفت دموکراسی تابعی از میزان خوانایی و نویسایی مردم هر جامعه است
دکتر نعمت الله فاضلی -
توسعه پایدار در ایران و رویکرد سوم ( منابع انسانی )
مرتضی منادی/ جامعهشناس -
به تفكر انتقادي نياز پيدا نكردهايم ؛ فكر تعطيل شده است !
دکتر حسن عشایری -
آیا نظام تعلیم و تربیت ایران در پی آموزش مشارکت سیاسی است؟
سیدهادی عظیمی/ معلم و عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران اسلامی -
تفکر سقراطی و جامعه مدرن
دکتر محمدرضا سرگلزایی/ معلم و روان پزشک -
فقدان آموزش و پرورشِ معطوف به هنرِ زندگی و دغدغه معکوس روشنفکری در ایران ؟!
مصطفی ملکیان -
تعطیل کردن مدارس با هر بهانه و توجیهی مهم ترین نشانه برای انحطاط یک جامعه است
علی پورسلیمان/ روزنامه نگار و مدیر صدای معلم -
مولانا ؛ جامعه دچار قحطی معنا و گله از فقر شایستگی
ناصر مهدوی -
انقلاب سبز در میدان جمهوری پاریس و شهردار طبیعت گرا و دوچرخه سوار ؟!
حسین آخانی/ استاد دانشگاه تهران -
اهمیت امروزینِ مطالعه و نوشتن، با شرحی بر جمله قصار فرانسیس بِیکن
منوچهر ذاکر / استاد دانشگاه و نویسنده حوزه اندیشه و دانشگاه
