گروه گزارش/

همان گونه که قبلا نیز آمد ( این جا ) ؛ نشست تخصصی " الگوی توزیع عادلانه منابع مالی آموزش و پرورش ایران" با سخنرانی « دکتر صمد برزوئیان » و نیز حضور تعدادی از دانشجویان و فرهنگیان در سالن دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران برگزار گردید .

دکتر بروزئیان ضمن اشاره به اقتصاد تک محصولی و نظام ناکارآمد مالیاتی ، آموزش و پرورش را وابسته به همین سازو کار دانست .

ایشان منابع مالی آموزش و پرورش را وابسته به دولت و فروش نفت دانست که نظام ناکارآمد مالیاتی روی منابع مالی دولت تاثیر داشته و این به نوبه خود موجب کسری آشکار و پنهان بودجه عمومی دولت شده که خود را به صورت " کسری پایدار " در آموزش و پرورش نشان می دهد .

دکتر بروزئیان عنوان کرد آموزش و پرورش به طور متوسط سالانه حدود 27 درصد کسری بودجه دارد و این کسری بودجه پایدار همیشه در آموزش و پرورش قابل مشاهده است .

این کسری بودجه پایدار در آموزش و پرورش سه اثر دارد :

کاهش شدیدتر اعتبارات کیفیت بخشی ( غیر پرسنلی )

کاهش اعتبارات عمرانی (تملک دارایی های سرمایه ای )

حفظ حداقل حقوق پرسنلی

حفظ حداقل حقوق پرسنلی موجب کاهش قدرت خرید فرهنگیان خواهد شد .

این پژوهشگر  مهم ترین برآیند این وضعیت را مساله عدالت در پرداخت ها بین کارکنان دولت دانست .

وی با اشاره به کسری بودجه  2500 میلیارد تومانی در وزارت آموزش و پرورش در سال 94 ، ضعیف ترین بخش را " آموزش معلمان " و "  توانایی های حرفه ای معلمان " معرفی کرد .

دکتر برزوئیان ضمن تاکید بر کاهش کیفیت بخشی عنوان کرد که در سال 83 ما 8 درصد هزینه های غیرپرسنلی داشته ایم در حالی که در سال 94 این عدد به  میزان 6 / 1 سقوط کرده است که تاثیر خود را بر کاهش فعالیت های کیفی و پژوهشی گذاشته است .

نتیجه منطقی این وضعیت ، نابرابری بیشتر در تخصیص منابع غیرپرسنلی و حاکمیت سیستم چانه زنی ( سنتی ) از طریق روابط خواهد بود .

دکتر بروزئیان رویکردهای عدالت در تخصیص منابع مالی را در دو دسته عدالت افقی ( پرداخت یارانه ها ، مالیات ثابت بر درآمدها  و... ) و نیز عدالت عمودی ( مالیات تصاعدی بر درآمدها و... ) تقسیم بندی کرد .

ایشان تصریح کرد که برابری به معنای عدالت نیست .

وی اثربخش ترین الگو در زمینه  تخصیص منابع مالی را توجه به " رویکرد عدالت عمودی " دانسته و تحقق آن را طی فرآیند و یا مسیر زیر دانست :

*رفتار بر اساس تفاوت ها ( بین افراد ،گروه های جمعیتی ،مناطق جغرافیایی و.. )

*بنابراین اولین گام شناسایی تفاوت هاست ( جامعه هدف آموزش و پرورش استان هاست )

* دومین مرحله معرفی شاخص ها ، معیارهاو نشان گرها جعت تببین تفاوت هاست .

*سومین مرحله گردآوری داده ها و محاسبه شاخص ها می باشد .

ایشان بر روش شناسی الگوی توزیع بودجه در آموزش و پرورش تاکید و گفت هر چه این ابعاد بیشتر باشد و جنبه های مختلفی را دربرگیرد نتیجه به واقعیت نزدیک تر خواهد بود و در تخصیص منابع بین واحدهای مورد مطالعه ( استان ها ، مناطق و مدارس و... ) به عدالت عمودی نزدیک تر خواهیم شد و در جهت استقرار الگوی های علمی – فنی اقدام لازم نموده و زمینه برای ایجاد دسترسی برابر به فرصت های آموزشی و در نهایت تحقق عدالت آموزشی دنبال خواهد شد .

دکتر بروزوئیان با اشاره به مقایسه چند بعدی واحدهای مورد مطالعه ( استان ها ، مناطق ، مدارس و... ) تصریح کرد که ما نیاز به روش های علمی داریم تا به وسیله آن بتوانیم شاخص های مختلف موثر در تخصیص منابع را با هم تلفیق کرده و موقعیتی چندبعدی برای هر واحد مورد مطالعه ( استان ها ، مناطق ، مدارس و... )نسبت به سایر واحدها تعیین و مشخص کنیم و سپس با استفاده از تکنیک های آماری الگوی مورد نظر را طراحی کنیم .

وی در ادامه به محورهای راهبردی برای برون رفت از وضعیت موجود اشاره و در این زمینه راهبرد سه گانه ای را معرفی نمود .

نخستین راهبرد ، «تغییر روش های آموزش و پرورش » است که شامل :

1- تغییر ساختار برنامه های درسی و طول دوره های تحصیلی

2- تعدیل دوره های تحصیلی آموزش و پرورش

3- اصلاح ، نوسازی و طراحی نظام ارزشیابی جامع تحصیلی

4- ارائه خدمات آموزشی متکی بر فن آوری جدید

5- استفاده و به کار گیری شیوه های متنوع و منعطف در ارائه خدمات آموزشی

6- تمرکز زدایی تدریجی و متعادل سازی

می باشد .

دومین راهبرد ، « مدیریت بهتر منابع » است که شامل موارد زیر است :

1- سازمان دهی بهتر دانش آموزان

2- سامان دهی بهتر نیروی انسانی

3- ضابطه مند نمودن توسعه مدارس در مناطق کم جمعیت

4- اصلاح ، نوسازی و بهبود ساختار تشکیلاتی از ستاد تا مدرسه

5- کاهش نیروهای پشتیبانی ادارات و مدارس ( درجه بندی مجتمع های آموزشی )

6- اصلاح ،نوسازی و طراحی الگوی نظارتی کارآمد بر مصرف بودجه

7- تحلیل هزینه فایده دوره های مختلف تحصیلی

8- آموزش نیروهای انسانی

و در پایان سومین راهبرد ، « یافتن منابع مالی جدید » است که آن هم شامل آیتم های زیر می شود :

1- اخذ مالیات های ویژه برای آموزش و پرورش

2- توسعه مدارس غیرانتفاعی

3- واگذاری امور غیرمرتبط آموزش و پرورش به بخش غیردولتی

4- استفاده از صندوق ذخیره ارزی برای تملک دارایی های سرمایه ای

5- افزایش سهم آموزش و پرورش از منابع دولتی

6- اصلاح ، نوسازی و طراحی الگوی مشارکت مردم

7- جا به جایی منابع با بازیابی هزینه ها و تخصیص مجدد در سطح کلان

این استاد دانشگاه در پایان راه کار مهم برای تحقق عدالت در تخصیص منابع را اجتناب از الگوی چانه زنی و روی آوردن به الگوهای علمی ، فنی و کارشناسی دانست .

احیای الگوی تخصیص منابع به صورت استانی که درجه شفافیت بر اساس  اطلاعات دست اول و در حد قابل قبولی وجود دارد و البته قبلا ( در سال های 83 و 84 ) امتحان خود را پس داده است می تواند مورد تامل جدی مسئولان باشد .

پایان گزارش/

در اغلب مدارس فقط بر مهارت های خواندن، نوشتن و حساب کردن تأکید می شود؛ درحالی که این مهارت ها ذاتاً دارای ارزش نیستند و در تعلیم و تربیت تهی از فضیلتند/ برای آنکه درآینده افرادی توانمند و دارای آزادی اندیشه و خلاق داشته باشیم باید آنها را از همان کودکی پرورش دهیم/ با افزایش تفکر انتقادی می توان زمینۀ رشد جامعۀ انسانی را فراهم آورد/ ، بر اثر گسترش و توسعه مدارس و نظارت ضعیف بر آنها، عاداتی نامطلوب بر مدارس حاکم شده است/ حتی گاهی بسیاری از مربیان و معلّمان بر ضرورت حفظ این گونه عادات پا فشاری می کنند. ساکت نگاه داشتن شاگردان و مجبورکردن آن ها به تکرار مطالب، زمینه ی تعلیم و تربیتی را فراهم می کند که نه تنها تشویق شاگردان به فکر کردن در آن جایی نخواهد داشت، بلکه حتی گاهی در ذهن معلّمان نیز این باور را تقویت خواهد کرد که فکرکردن نظم جریان آموزشی را به هم خواهد زد/ یکی از مهمترین مسائل، تجدید بنای اندیشه ها و باورهای معلّم است /ارزش مدارس در تربیت انسان های فرهیخته است/ آزاد اندیشی، تفکر مستقل، روشنگری و فراهم بودن فضای عمومی آزاد برای ورود به بحث؛ از شرایط الزامی تفکرانتقادی است/ اولین و اساسی ترین مانع برای ایجاد تفکر انتقادی عامل فرهنگ است/ فرهنگ هایی که در آنها عنصر عقلانیّت، خرد محوری، بررسی علمی و منطقی، روحیۀ نقدپذیری و حقیقت جویی برخرافه پرستی و مطالعۀ سطحی و شتاب زده چیرگی داشته باشد، مستعد شکوفایی تفکرانتقادی و منطقی هستند/از نظر جامعه شناسان سیاسی و فرهنگی، به دلیل پیشینۀ وجود حکومت های استبدادی در دورۀ های تاریخی گذشتۀ دور در کشور ما، ظهور و تکوین فرهنگ خرد محور و عقلانی با موانع بسیار روبه رو بوده است

جدال با سنت نه تنها در عرصه علوم مختلف و فلسفه، ادبیات و ....خودنمایی می­ کند، که بر اخلاق، دین و  آداب و سنن اجتماعی نیز سایه افکنده است. در روزگار کنونی، گرایش نوجوانان و جوانان به سنت ها و هر آنچه مربوط به گذشته است، رنگ باخته است. بسیاری از آموزه ­های اخلاقی و دینی و بسیاری از آداب و رسوم، به بهانه سنتی بودن و تعلق داشتن به گذشته، مورد انکار نسل جدید قرار گرفته اند. خوانش دوباره متون کهن ادبی و تاریخی و دینی به منزله ضرورت بازگشت به سنت­ های ادبی و اخلاقی و دینی و ارائه تفسیر نو از آموزه ­های کهن است.

یکی از مواردی که نیازمند خوانش و تفسیر مجدد می ­باشد روایات معصومان علیه السلام می­ باشد. این روایات علاوه بر آن که باید از نظر اسناد و زنجیره­ های روات آن مورد خوانشی دوباره قرار گیرد، از نظر محتوا نیز باید بازخوانی گردد.

«حسین زمانی» که پیش از این در دو جلد کتاب با عنوان «قرآن خودمونی»، با نگاهی متفاوت و بیانی نو به بازخوانی آیات قرآن پرداخته بود، این بار به خوانشی نو از احادیث ائمه شیعه پرداخته است.

مجموعه 14جلدی «چهل حدیث خودمونی» به قلم «حسین زمانی» که به تازگی از سوی انتشارات کتاب تارا منتشر  شده، با روایتی نو و متفاوت به شرح احادیث چهارده معصوم  پرداخته است. هر جلد از این مجموعه 14جلدی، به احادیث یکی از 14 معصوم از حضرت محمد (ص) تا حضرت مهدی (عج) اختصاص دارد.

مولف با زبانی ساده، بیان محاوره ­ای و نگاهی متفاوت، ابتدا توضیح کوتاهی درباره محتوای حدیث ارائه، در پایان  متن فارسی حدیث را ذکر کرده است.

مولف در مقدمه کتاب با اشاره به گرایش نسل جدید به نوع خاصی از ادبیات و جملات کوتاه که به مدد فناوری های نوین، بین جوانان رواج یافته، خوانشی نو از جملات پر معنی ائمه که همچنان در قالبی سنتی و با ادبیات قدیمی ارائه می گردد، ضروری دانسته و کمک به هدف ائمه در هدایت مردم و نیز معرفی گفته­ های ائمه با ادبیاتی نو به نسل جدید و قدیم با امید تاثیرگذاری در زندگی آن­ها را از جمله اهداف مهم نگارش کتاب برشمرده است.

مولف در گزینش احادیث، به کاربرد اخلاقی آن در زندگی روزمره افراد  توجه داشته است. علاوه بر این با توجه به سلیقه مخاطب جوان به سادگی و زیبایی سخن و اختصار آن، کوشیده در قالب چند جمله نوشتاری، برداشت خود از احادیث را بازگو و به مخاطبان ارائه نماید.

دقت نظر مولف، و ذکر توضیحات و مثال­ هایی خاص در شرح احادیث، ضمن آن که مضامین عمیق نهفته در احادیث را به مخاطبان یادآوری می نماید، موجب تغییر نگاه وی به آموزه ­های ائمه می­ گردد.

در برخی از احادیث، نگاه زیبا و خاص مولف به متن، خواننده را با معانی پنهان در احادیث آشنا می­ سازد. برای مثال در شرح این حدیث از حضرت محمد(ص) که فرموده اند: «هر کار خوبی صدقه است»، می­ نویسد:

«راحت ترین راه صدقه دادن اینه که ماشینتو کنار یکی از این صندوقای صدقات نگه داری، شیشه رو بدی پایینو یه چند تومنی بندازی توش. یا اگه خیلی نوع دوست هستی، شماره حساب یکی از این خیریه ها رو بگیری و چند هزار تومنی واریز کنی به حسابشون. صدقه مدلای دیگه هم داره، یه کم سخت تره، یه کک وقت گیرتره. رفتن به بیمارستانو، عیادت از مریض غریبو بی کس، خرید کردن واسه همسایه پیر و ناتوان، دلجویی کردن از یتیم، گوش دادن به حرف آدم تنها. تا دلت بخواد از این کارا هست، صندوق صندوق کار خیر.»

جملاتی که مولف در شرح حدیث ذکر می­ کند، ضمن آن که نگاه خواننده به مفهوم صدقه را تغییر می دهد، وی را متوجه عمق گفته پیامبر (ص) می­ کند.

نگاه نو مولف موجب شده با مثال های ملموس مختص دنیای کنونی به شرح احادیث بپردازد.  استفاده از این مثال­ های کاربردی، جذابیت احادیث را برای مخاطب بیشتر می­ کند. چنان که در شرح حدیثی از حضرت علی (ع) با این مضمون:«بر شما باد به فهمیدن (احادیٍث) نه روایت کردن آن»، می نویسد:

«تو سایت­ های اجتماعی خیلیا یه جمله ­ای از بزرگی یا یه آیه قرآن یا حدیث از ائمه می­ذارن تو صفحه­ شون که البته خیلی کار قشنگیه. ولی بعضیا فقط کارشون کپی پیست کردنه این جمله­ ست و کاری به معنی و مفهومش ندارن، فقط می­خوان یه جوری صفحه شون پر بشه. چند تا گل و بلبل هم می­ذارن کنار متن تا صفحه­ شون قشنگ­ تر  بشه! شاید اگه معنی یکی از این جمله ­ها رو بفهمن و روش فکر کنن دیگه اصلا وقت نکنن سراغ گل و بلبل برن!.»

سبک نگارش مولف اگرچه ساده و گفتاری است اما از تشبیه و ایهام خالی نیست. چنان که در شرح حدیثی از امام باقر(ع) در باره سبک نشمردن نماز، با استفاده از صنعت ایهام می­ نویسد:

«بعضیا نمازشون سبکه، این قدر سبک که هنوز تموم نشده می­رسه به عرش خدا وقبول حق م­شه. این نمازها با خلوص نیت و با حضور قلب خونده می­شن، هم خودشون می­رن بالا هم کسی که نماز می­خونه رو می­برن بالا، بالا تا پیش خدا. اما بعضیا نمازو سبک می­شمارن، آخرای وقت تند تند یه چیزی می­خونن، اسمشو می­ذارن نماز! این نمازها سنگینن، از رو زمین بالا که نمی­رن هیچ، کسی که نماز می­خونه رو هم می­برن پایین، زیر زمین، تو سیاهی، دور از عرش خدا.»

با توجه به بی علاقگی بسیاری از نوجوانان وجوانان به خواندن متون روایی و مذهبی از یک سو، و توجه آنها  به فضای مجازی و نوع خاصی از ادبیات و سبک­ های نگارشی از سوی دیگر، همچنین به دلیل اهمیت آشنایی عمیق نسل جوان با مفاهیم و اندیشه­ های دینی و ملی، بازنگری در متون کهن اخلاقی و دینی، و بانویسی آنها به سبک و نگارشی نو، جهت آشنا کردن و آشتی دادن  نوجوانان و جوانان با آموزه های اخلاقی و دینی ضرورت بسیار دارد.

به نظر می رسد مولفانی چون حسین زمانی با آگاهی از این مسئله مهم، تلاش ­هایی جهت بازخوانی متون اخلاقی و مذهبی با نگاه و سبکی نو آغاز کرده­اند. تمایل ناشران به انتشار آثار مولف که با سبکی نو به نگارش متون دینی پرداخته، همچنین انتخاب کتاب «قرآن خودمونی- دعاهای قرآنی-»  به عنوان چهار کتاب برتر  جشنواره رشد در سال 1394، و بازتاب انتشار کتاب« چهل حدیث خودمونی» در خبرگزاری کتاب ایران (http://ibna.ir/fa/doc/report/236600)، نشانگر توجه مخاطبان به چنین آثاری است.

این نگاه و سبک نگارش به دلیل جذابیتی که در بین مخاطبان جوان دارد، باید در میان نهادهای مختلفی که در ارتباط با نسل جوان هستند، به ویژه آموزش و پرورش، رواج یابد. و در تالیف کتاب­ های مذهبی برای نوجوانان و جوانان، و نیز کتاب­ های درسی،  مورد توجه قرار گیرد.

با توجه به عدم جذابیت کتاب­ های درسی به ویژه کتاب­ های دین و زندگی برای دانش ­آموزان که موجب بی میلی آن­ها، به حفظ مفاهیم غنی آیات قرآن و احادیث معصومان شده است، لازم است دفتر تالیف و برنامه ریزی کتب درسی،بازنگری در شیوه تالیف کتاب های درسی، و بازنویسی کتاب ­های درسی با سبکی نو و جذاب را  مورد توجه جدی قرار دهد.

هم چنین، لازم است آموزش و پرورش به عنوان مهم ترین نهاد مربوط به کودکان و نوجوانان، اقدامی در خور جهت معرفی این کتاب و سایر آثاری که با این رویکرد منتشر می­ شوند،  به معلمان و مدارس، انجام دهد.

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

معلم حلقه ضعیف فرآیند آموزش و پرورش که باید مورد کنترل و بازرسی قرار گیرد نیست بلکه در خط مقدم تعلیم و تربیت قرار دارد/ هر معلم و مدیری اقدام پژوهی را یکی از وظایف خود در جریان فرآیند آموزش و پرورش به حساب آورد/ یافته­ های پژوهشی باید به زبان غیر تخصصی و قابل فهم و با استفاده از روش ­های سودمند برای کارگزاران، مسئولان اجرایی و معلمان و مربیان تبیین و تشریح شود/ همه کارکنان می توانند به عنوان عنصری سازنده و فکور در جهت شناسایی مسایل و حل آنها در محیط های آموزشی سازمان دهی و به کار گرفته شوند

  زبان یکی از مهمترین نمادهای فرهنگی یک ملت و اصلی ترین عامل ایجاد ارتباط است که اهالی و کاربران زبان به شیوه ها و روش های مختلفی از آن بهره می برند تا پیام های مناسبی را متناسب با مقتضیات زمانی و مکانی منتقل نمایند . زبان شناسان معتقدند که زبان انسانی بسیار پیچیده ٬ گسترده و حاوی ویژگی هایی است که در سائر زبان ها مثل و مانندی را نمی توان برایش تصور کرد . انتقال پیام ٬ محمل اندیشه ٬ حدیث نفس و آفرینش ادبی از جمله نقش های مهم و برجسته زبانی است .
« ایجاد ارتباط » کارکرد اجتماعی زیادی در اجتماع انسانی دارد ولی نقش های دیگر در محدوده های کاربردی خاصی  شکل می گیرند . شرط عمده استفاده مطلوب و دقیق از هر زبانی ٬ آشنایی با اصول و قواعد مکتوب و مدونی است که فراگیران باید در محیط های آموزشی مدرسه ٬ آموزشگاه ٬ دانشگاه و.....به یادگیری و کسب مهارت های لازم آن اهتمام ورزند .
( دستور زبان فارسی ٬ صرف ونحو و گرامر ) اصطلاحاتی هستند که فراگیران زبان بارها در مدارس با آنها  مواجه شده اند .  
لازم به یادآوری هست که شکل محاوره ای با حالت مکاتبه ای زبان کاملأ متفاوت است و بیشتر از طریق شنیداری و فارغ از آموزش در محیط زندگی ٬ خانواده و جامعه  میسر و مقدور خواهد بود و نیازی به تعلیمات رسمی و کلاسیک ندارد .
 
راقم این سطور - که سال ها سابقه و تجربه تدریس دروس زبان ٬ ادبیات فارسی و عربی دبیرستانی دارد -  در کنار دریافت ها و مشاهدات شخصی و اظهار نظرهای دانش آموزان خود  قصد دارد به معضلات و مشکلات یادگیری این زبان ها  بپردازد  تا از رهگذر این بررسی  و کنکاش فردی ٬ مسئولان ٬  برنامه ریزان و حتی مؤلفین کتب درسی بتوانند به مرتفع نمودن نواقص احتمالی موجود  اقدامات شایسته ای را ساماندهی کنند .

آموزش اجباری و برنامه ریزی شده سه زبان اصلی فارسی ٬ عربی ٬ انگلیسی در کنار زبان های محلی و منطقه ای در مدارس ظرافت ها و موشکافی های دقیق و باریکی دارد که ظاهرأ بخشی از ابعادش  از چشم و نظر کارشناسان مغفول مانده است؛ به طوری که فراگیران این زبان ها اکثر با میل و رغبت همراه با انگیزه لازم ٬ سر کلاس حاضر نمی شوند و تنها دریافت نمره قبولی و عبور از این مرحله را سرلوحه رفتار علمی و عملی خود قرار می دهند .

دانش آموزانی را سراغ داریم که در فلسفه یادگیری این زبان ها دچار تردیدند و حتی بعد  از اخذ مدارک مربوطه هم از مهارت ها و توانش زبانی شایسته ای برخوردارنیستند و نمی توانند نیازهای زبانی و شخصی خودرا در فرصت ها و شرایط مناسب برآورده سازند.

سرودن قطعه ای شعر ٬ تنظیم یک نمایشنامه ٬ داستان کوتاه  و... نمونه هایی از فعالیت های ادبی  دانش آموزان بود که امروزه به علت های مختلف کمتر به آنها می پردازند .گفت و گوها  و محاورات عادی و روزمره دانش آموزان به دلایلی که در زیر می آید دچار افت کیفی و کمی  شدیدی شده است و البته این نقیصه را نمی توان به کل جامعه تعمیم داد .

فقدان « انشا » به عنوان ماده درسی مستقل  که قدرت تفکر ٬ تخیل  و منطق افراد را همراه با مهارت های زبانی ٬ ذهنی ٬ کلامی بروز می دهد ، بی توجهی به ادبیات و در اولویت قراردادن دروس دیگر  - براساس دلایلی که خود مطلب مستقلی را می طلبد - به تشدید مشکلات دامن زده است . کارشناسان معتقدند حتی دبیران ریاضی ٬ فیزیک ٬شیمی و.....به شرط دارا بودن مهارت های زبانی و ادبی در انتقال ذهنیات خود و ایجاد رابطه منطقی با دانش آموزان موفق تر هستند .  
‌
رواج ابزار های ارتباط جمعی از قبیل اینترنت ٬ تلفن همراه هوشمند ٬ وایبر ٬ تلگرام و دیگر فضاهای مجازی که اکثر نوجوانان و جوانان و دانش آموزان را تحت تأثیر قرار می دهند ، به عنوان مثال کثرت و تعدد متن های آماده و ارسال های متوالی آنها به یکدیگر بدون در نظر گرفتن سطح علمی ٬ فکری و موقعیت های سنی این احساس را در آنها ایجاد می کند که نیازی به یادگیری و آموزش مهارت های نوشتاری و کلامی وجود ندارند و در صورت لزوم می توان در حداقل زمان به بهترین مطلب ممکن دسترسی پیدا کرد ؛  غاقل از اینکه پیام های یک فرد باید خلاقانه و حامل احساس و عاطفه فرد نسبت به دیگران باشد .

از طرف دیگر اگر پیام های دریافتی با تمایلات و گرایش های ذهنی و فکری فرد متناسب با اصول نگارش و بدون اشتباهات رایج  ٬ مجددأ ارسال گردند می توانند در انتقال عواطف و شور و هیجان شخص هم مفید واقع شوند .

تأکید و تشویق شرکت های تلفن همراه - از ذکر نامشان صرف نظر می شود  - بر تهیه سیم کارت ها و فعال کردن سریع آنها زمینه های لازم را برای پرحرفی و شاید بیهوده گویی فراهم کرده است. این  در حالی است که کم حرفی ٬ زمان شناسی ٬ موقعیت شناسی ٬تناسب کلام با سطح فکری مخاطب و .....جزئی از آموزه های شاعران و متفکران بزرگ ماست .

سعدی - فرمانروای ملک سخن - در کاربرد و استفاده مطلوب از زبان توصیه هایی دارد که در اینجا به ذکر یک مورد اکتفا می شود.
زبان در دهان ای خردمند چیست ؟
کلید در گنج صاحب هنر
چو در بسته باشد چه داند کسی
که گوهر فروش است یا پیله ور

پیداست که بازگشت به ادبیات ٬ تاریخ و فرهنگ گذشته ایرانی در کنار استفاده بهینه از پدیده های نوین می تواند راه گشای بسیاری از ضعف های زبانی و معضلات ارتباطی و اجتماعی ما باشد .

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

  در نظام تعليم و تربيت  ايران ، برنامه درسي به صورت متمركز توسط آموزش و پرورش و با مسوليت مستقيم سازمان پژوهش و برنامه ريزي تدوين شده و معلم مي بايست از اين كتب درسي استفاده نمايد.

يكي از موضوعات اساسي در برنامه درسي هر كشور  تمركز گرايي برنامه درسي در كنار ابعاد سياسي و اجتماعي آن كشور است كه طيفي از تمركز گرايي مطلق و عدم تمركز گرايي مطلق را نشان مي دهد. اين بدان معني است كه برنامه درسي در هر كشور طيفي از تسلط و داشتن اختيار توسط دولت و يا واگذاري تمام اختيارات به موسسه پايين تر را نشان مي  دهد.

افزايش احتمال تحقق اهداف سازماني، تقويت كار گروهي و رسيدن به اهداف شخضي از مهمترين مزاياي برنامه ريزي و عوض شدن نگرش ها و حوادث غير منتظره از مهمترين چالش هاي پيش روي برنامه ريزي مي باشد.

ابتدا و به صورت تخصصي ، گريزي به مفاهيم " برنامه درسي" "برنامه ريزي" و "برنامه" داشته و مراحل برنامه ريزي آموزشي در آموزش و پرورش را مورد رصد قرار مي دهيم شايد با درك اين مفاهيم نگاه اولياء ، دانش آموزان و از همه مهمتر معلمان نسبن به رويكرد برنامه  درسي تغيير كرده  و بتوانيم برنامه درسي را به عنوان هسته مركزي برنامه هاي آموزش و پرورش در نظر بگيريم.

مفهوم برنامه درسي : آنچه در برنامه درسي مهم است آن است كه چه چيزي، چگونه و با چه ترتيب زماني به ديگران آموخته شود .

در حقيقت اگر بتوانيم برنامه هاي آموزش و پرورش را در قالب يك الگوي سازمان دهي شده قرار دهيم شالكه آن برنامه را در قالب برنامه درسي قرارمي دهند. نكته مهم در برنامه درسي تمام كشور ها از توسعه يافته يا كمتر توسعه يافته  چگونگي نگاه كردن به برنامه درسي آن كشور است.

دربرنامه ريزي بايست به ارزش گذاري و ارزش آفريني و به عينيت رسيدن هدف هاي تربيتي از طريق برنامه درسي هم توجه نمود.

اين آموختني ها در قالب برنامه درسي يا به صورت علمي و عملي (درس حرفه و فن) يا به صورت عقلاني (زبان و ادبيات فارسي) يا به صورت تلفيقي از عقلاني و عملي (حقوق و طب) و يا در چارچوب خلاقيت و شكوفايي شخصي (تربيت بدني و بهداشت رواني) خود را نشان مي دهد.

مفهوم "برنامه ريزي" : برنامه ريزي تنها به هدف نگاه نمي كند بلكه مسير و ابزار رسيدن به هدف را نشان مي دهد ؛ در حقيقت و به زبان ساده برنامه ريزي طراحي و نقشه جهت رسيدن به هدف مطلوب است جايي كه اين طرح و نقشه بايست به صورت فراگردي منطقي و حساب شده براي ميل به اهداف مشخص باشد.

مفهوم " برنامه" : برنامه حاصل فرآيند برنامه ريزي است كه داراي سند و مدركي است كه پيش بيني يك دوره مشخص را با توجه به داده ها نشان مي دهد.

تشخيص اهداف ، تجزيه و تحليل اهداف، تشخيص اولويت و اجرا در قالب چهار فراگرد درون داد، تبديل هدف، برون داد و بازخورد از مهمترين مراحل برنامه ريزي در آموزش و پرورش مي باشد.

در بخش دوم سلسله مراتب در مورد برنامه درسي ، به مباني جامعه شناختي و فلسفي برنامه ريزي اشاره خواهيم نمود.

اميد كه براي شما خوانندگان بالاخص فرهنگيان فرهيخته مثمر ثمر و تاثير گذار باشد چرا كه:

انسان در طول عمر خود دو آموزنده دارد : يكي روزگار و ديگري آموزگار اولي به بهاي زندگيت و دومي به بهاي زندگيش .

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

ابتدا بايد در نگرش آموزش و پرورش تغييراتي حاصل گردد/ یکی از عوامل پیشرفت کشورهای پیشرفته ی دنیا ، بازنگری جدی درپیدایش و کاربرد ابزار و روش های تحقیقاتی است/ نقش معلمان این است که ؛ به عنوان هدایت گر و راهنما ، پژوهشگری را به شاگردان خود بیاموزند/ رازداري در کار پژوهشي اشتباه است/ صاحبان فکر و انديشه بايد در بستري آزاد نتايج پژوهش هاي خود را بدون هيچ گونه ترسي ارائه کنند و بدون توجه به سلايق و سياست هاي مسئولان به طور شفاف نتايج پژوهشي خويش را براي اصلاح امور تعليم و تربيت به جامعه علمي آموزش و پرورش ارائه نمايند/ پژوهش کردن نه يک فعاليت تجملي، بلکه ، يک ضرورت براي برنامه ريزي قلمداد شود/ بايد اين فرهنگ را در دوره ی پیش دبستانی و ابتدايي ايجاد نموده و در دوره هاي تحصيلي بالاتر آن را بسط و گسترش دهد/ در دولت قبل معاونتی در بدنه آموزش و پرورش تعریف شد به نام معاونت پژوهشی که متأسفانه جای مرکز آمار و اطلاعات را گرفته و اکثر کسانی که در پست معاونت پژوهش فعالیت دارند تعریف درستی از پژوهش را نمی شناسند 

در اکثریت کشورها آموزش موسیقی به عنوان یک درس از دورۀ ابتدایی آغاز می شود/ موسیقی از طریق تأثیر بر توانایی شنیداری و بهبود کیفیت آن، باعث افزایش قدرت کسب زبان و قابلیت‏ های شناختی کودکان می‏ شود/ آموزش موسیقی در رشد شناخت و تفکر انتزاعی نقش دارد/ آموزش موسیقی باعث افزایش توانایی‏ های کلامی نظیر تلفظ، استدلال کلامی و حافظه می‏ شود/ بسیاری از کودکان که دچار اختلالات خواندن هستند، موسیقی در درمان توانایی های خواندن آنها نقش دارد/ موسیقی می ‏تواند در درمان اختلالات روانی اثر داشته باشد /در مدارس ما مشکلات روان شناختی بسیاری وجود دارد که افسردگی و اضطراب بالا از آن جمله است/ غفلت از شادی و نشاط در هر جامعه، زمینه‏ ساز افزایش بیماری ‏های روانی از قبیل اضطراب و افسردگی است/ جامعه زنده و پویا جامعه‏ ای است که عناصر شادی آفرین در آن فراوان باشد. نشاط و شادابی در مدرسه باعث رشد و شکوفایی در همۀ ابعاد وجودی یک دانش ‏آموز می‏ شود/ این هیجانات مثبت، باعث شکل گیری حس عطوفت و مهربانی بین معلم و دانش‏ آموز می شود/ در چنین جوّی استفاده از تنبیه رنگ می بازد و رایحۀ خوش محبت فضای مدرسه را در می نوردد

  در هنگام درجه بندی خصوصیات انسانی، خطاهای چندی ممکن است از طرف درجه بندی کنندگان رخ دهد. به عنوان نمونه يكي از مشكلات سيستم‌هاي ارزيابي چهارچوب زماني رفتار ارزيابي شده است. ارزيابان اغلب رفتارهاي گذشته را نسبت به رفتار در حال حاضر كارمند فراموش مي‌كنند.

لذا افراد براساس نتايج رفتار چند هفته گذشته خود ارزيابي مي‌شوند نه ميانگين رفتار یک ساله خود.
از جمله تكنيك‌هايي كه در ارزيابي عملكرد مي‌بايست لحاظ شود، ارزيابي يك كارمند بدون توجه به عملكرد ساير كاركنان است. اگر يك سرپرست در ارزيابي يك كارمند تحت تأثير نمره‌هايي كه به ساير افراد داده قرار گيرد، در اين صورت خطاي مقابله اتفاق افتاده است.
برخی از مهترین خطاها که امروزه به خوبی شناخته شده اند عبارتند از:
1-خطای تعصب شخصی
Personal Bias
2-خطای تمایل مرکزی
Central Tendency
3-خطای هاله ی
Halo Effect
4-خطای کلامی یا منطقی
Logical Error
خطای تعصب شخصی: این خطا یا اشتباه وقتی رخ می دهد که فرد درجه بندی کننده همه افراد را یا « خیلی بالا» یا « خیلی پایین »درجه بندی می کند. خطای تعصب شخصی را گاهی از نرمش و یا خشونت بسیار درجه بندی کننده می دانند. این خطا با معدل گیری ومقایسه فاصله میانگین با حدود ارقام مشخص می شود. در این صورت چنانچه درجه بندی کننده خیلی بالا یا خیلی پایین درجه بندی کرده باشد مشخص می شود.

خطای تمایل مرکزی: این خطا وقتی رخ می دهد که شخص درجه بندی کننده همه را در حد متوسط درجه بندی می کند. بر طرف کردن این خطا زیاد آسان نیست.زیرا این خطا به فهم ودرک درجه بندی کننده از خصوصیات افراد و تا حدودی با شخصیت خود او در ارتباط است.

خطای هاله ای : این خطا وقتی رخ می دهد که درجه بندی کننده افراد را در هاله ای از تصورات و یا پندارهای قبلی خود قرار می دهد و بر اساس این پندارها ، یکسان و یکنواخت قضاوت می کند. برا ی بر طرف کردن این خطا بهتر است خصوصیات به طور واضح و آشکار تعریف شوند و درجه بندی افراد، مورد به مورد و تفکیک شده صورت گیرد.

خطای کلامی یا منطقی : خطایی که اغلب درجه بندی کنندگان دچار آن می شوند . این خطا ناشی از آن است که معنی و مفهوم کلمات و خصوصیات در ذهن درجه بندی کنندگان متفاوت و دگرگون است. اين مشكل هنگامي رخ مي‌دهد كه تفاوت هاي ادراكي در معني و مفهوم كلمات به كار گرفته شده در ارزشيابي كاركنان وجود داشته باشد. بنابراين مثلا، خوب، دقيق، ارضاء كننده و عالي ممكن است براي ارزيابان متعدد معاني متفاوتي داشته باشد.

با تعریف کامل خصوصیات و وادار کردن درجه بندی کنندگان به بحث درباره مفاهیم و حدود آنها و رسیدن به توافق دربارۀ معانی هر یک می توان از این خطا جلوگیری کرد.

عوامل و ويژگي هاي موثر بر اثربخشي سيستم‌هاي ارزشيابي عملكرد:
براساس نتايج مطالعات مختلف عوامل اثربخشي نظام ارزشيابي عملكرد عبارتند از:
1- وجود "طرح نظام اثربخش ارزشيابي عملكردي" كه شامل: هدف به روشني تعريف شده، ارزشمند و قابل فهم براي ارزشيابي عملكرد، و اطلاعات گسترده كاركنان و سرپرستان بر نحوه ارزشيابي باشد.
2- تعريف دقيق عمليات ارزشيابي اثربخش عملكرد مديريتي، مشتمل بر: برنامه‌ريزي عملكرد و بازبيني مستمر عملكرد و ارايه بازخورد به كاركنان درباره اين كه چگونه عملكرد خود را بهبود بخشند.
3- وجود حمايت اثربخش نظام ارزشيابي عملكردي، كه سرپرستان را براي اعمال كردن رفتارهاي ارزشيابي اثربخش، به منظور تضمين رضايت و رسيدگي به شكايات نظام ارزشيابي تشويق مي‌كند.
4- پذيرش كاركنان از نظام ارزشيابي عملكرد سازمان و تمايل آنان نسبت به انجام آن
5- تعهد سرپرستان و كاركنان براي اعمال مناسب نظام ارزشيابي عملكرد سازمان
6- توافق كاركنان و سرپرستان بر تعريف عملكرد مطلوب و نحوه تفسير اطلاعات ارزشيابي عملكرد
7- بررسي مداوم و نظام‌مند خود نظام ارزشيابي عملكرد

ويژگي هاي نظام هاي اثربخش ارزشيابي عملكرد:
با اشاره به عوامل كليدي اثربخشي نظام‌هاي ارزشيابي عملكرد ، برخي از خصيصه‌هاي نظام‌هاي اثربخش ارزشيابي عملكرد عبارتند از:
1- تلاش براي دقت بيشتر در تعريف و اندازه ‌گيري ابعاد عملكرد تا جايي كه امكان پذير است.
1/1- تعريف عملكرد با تمركز بر پيامدهاي ارزيابي شده
2/1- پيش‌بيني‌هاي پيامد بر حسب فراواني و تكرار رفتار مربوط.
3/1- تعريف ابعاد عملكرد به وسيله تركيب كارها با جنبه‌هاي مختلف ارزش (نظير: كيفيت، كميت، مناسبت و بجا بودن)
2- اتصال ابعاد عملكرد به برآوردن نيازهاي ارباب رجوع
3- تركيب كردن و به هم پيوستن اندازه‌ گيري محدوديت‌هاي موقعيتي
1/3- تمركز توجه روي محدوديت‌هاي ملاحظه شده در خصوص عملكرد
4- وجود اعتماد متقابل كافي بين سرپرستان و زيردستان.
5- اندازه‌گيري و هدايت عملكرد كاركنان به طور كلي و ملموس
6- وجود نوعي تناسب بين فرهنگ سازمان و خط مشي‌هاي ارزشيابي آن
7- سرپرستان نسبت به تشريح نظام ارزشيابي به كاركنان علاقه‌مند باشند و نحوه اجراي آن را با آنان در ميان بگذارند.
8- ارزشيابي عملكرد رشد حرفه‌اي را تشويق و انتقال فرهنگ آن را تسهيل مي‌كند.
9- كاركنان فرصت لازم براي اظهارنظر درباره مسايل و بحث در اهداف و برنامه‌ها را دارند.
10- كاركنان بازخورد كافي و مداومي را از منابع مختلف دريافت مي‌كنند تا آگاهي لازم از موقعيت خود در ارتباط با عملكرد مورد انتظار را حاصل كنند.
11- خود ارزشيابي بخشي از فرآيند بازخورد رسمي است.
12- افزايش پرداخت‌ها هم بر مبناي عملكرد فردي و هم براساس عملكرد گروهي انجام مي‌گيرد.

منابع :
-اصول و فنون راهنمایی و مشاوره در آموزش و پرورش ،مولف یوسف اردبیلی
- سيستم اثربخش ارزشيابي عملكرد كاركنان؛ مباني ، رويكردها و روش ها، اميرحسين كيذوري

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید