این روزها بازار تبلیغ درس پژوهی در آموزش و پرورش گرم است . دستورالعمل‌ها، بخش‌نامه‌ها ، همایش‌ها گرچه رفته رفته معلّمان را با این شاه‌ کلید رفع مشکلات یادگیری دانش آموزان، آشنا می سازد امّا آن‌چه سهواً یا به عمد از آن غفلت می شود فراهم نمودن بستر اجرای درس پژوهی در مدارس کشور است ؛ به همین دلیل ذکر توضیحاتی چند در این زمینه ضروری به نظر می رسد.

یکی از کاربردی ترین روش‌های پژوهشی ، پژوهش در عمل است. در این شکل از پژوهش، پژوهش‌گر به دنبال تعمیم نتایج نبوده و در پی یک اقدام ضربتی جهت رفع مشکلات واحد آموزشی است و به همین جهت ساختار پیچیده و وقت گیر پژوهش های معمول رعایت نمی شود که خود بر دو نوع است :

1 – اقدام پژوهی (Action research) که موضوع آن رفع مشکلات واحد آموزشی از هر نوعی و در هر زمینه ای می باشد و می تواند گروهی یا انفرادی اجرا شود .

2 – درس پژوهی (Lesson Study) که موضوع آن تلاش گروهی از معلمین هم رشته برای اصلاح طرح درس و اجرای آن در دو مرحله و در راستای رفع مشکلات یادگیری می‌باشد. همان گونه که اشاره شد اجرای درس پژوهی نمی‌تواند انفرادی باشد و مختصّ رفع مشکلات یادگیری در چارچوب تدریس کلاسی است.

امّا لازمه‌ی اجرای این روش، آزاد بودن وقت تیم درس پژوهی در چارچوب برنامه درسی است و این به آن معنی است که این فرآیند بسیار تأثیر گذار باید وارد برنامه هفتگی همکاران شود . در شکل آرمانی در کشورهایی که از نظام آموزشی متعالی و پیشرو برخوردارند همکار نیمی از هفته را به تدریس اشتغال دارد و نیم دیگر را به عنوان هیئت علمی و پژوهشی در واحد آموزشی مربوطه حضور می‌یابد و به تحلیل نتایج آزمون ها ، استخراج مشکلات یادگیری از دل آن‌ها و اجرای مستمر درس پژوهی می پردازد .

در یک الگوی حداقّلی انتظار می رود هر همکار در ابلاغ هفتگی خود دست کم دو ساعت برای درس پژوهی آزاد گذاشته شود. امّا آیا در آموزش و پرورشی که نگرش آن نسبت به پرسنل، هنوز در سال 1960 و نظریه  X وY داگلاس مک گریگور زمین گیر شده و معلّمان را عناصری تنبل و از زیر کار در رو می داند حاضر است این حداقل را برای درس پژوهی همکاران فراهم آورد؟

   یا کماکان بر اجرای کلاس های بی هدف و کم أثر تقویتی که این روزها به محملی برای دریافت همیاری جهت اداره امور جاری مدارس بدل شده اصرار خواهد ورزید .

انتظار فرهنگیان به عنوان سکّان داران عرصه‌ی اجرای برنامه درسی قصد شده و سربازان خط مقدم رفع موانع یادگیری از مسئولین و مدیران ارشد آموزش و پرورش این است که به بخشنامه‌ها ، دستورالعمل‌ها و همایش‌ها، بسنده نکنند و در نقش مدیرانی شجاع و تحوّل گرا زمینه‌ی نهادینه شدن درس پژوهی را در برنامه درسی مدارس فراهم نمایند .

  در پایان، ذکر این نکته را ضروری می دانم که لازمه‌ی موفقیّت در هر طرح و برنامه، تخصیص و صرف هزینه‌ی مناسب است و این هزینه الزاماً نباید از کیسه مردم پرداخت شود.

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

زمانی که  تفاهم نامه منعقد شده فی ما بین معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و  ارشاد اسلامی و مرکز برنامه ریزی، آموزش منابع انسانی و فن آوری اطلاعات وزارت آموزش و پرورش بوده است ؛ وزارت آموزش و پرورش چگونه و با چه منطقی می تواند هر گونه مسئولیت خود را در خصوص نحوه اجرای این دوره نفی کند/ « صدای معلم » از مسئولان وزارت آموزش و پرورش می خواهد تا با واقع بینی و صداقت در برابر عملکرد خود با شفافیت و صداقت برخورد نموده و نیز به دنبال کیفیت بخشی دوره های آموزش ضمن خدمت در درون وزارت آموزش و پرورش باشند

گروه گزارش/

در بیست و دومین نمایشگاه مطبوعات  ، « صدای معلم » میزبان مسئولان ، فرهنگیان و نیز دوستان فراوانی بود .

 موضوع « محیط زیست و چالش آن » را با « ژما جواهری پور » ؛ معلم ، دبير قطب کشوري محيط زيست  و توسعه پايدار در پژوهش سراي شهر ري و مشاور دکتر معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست در میان گذاشتیم .

گفت و گوی کامل « صدای معلم » با ایشان تقدیم شما می شود

در بخش شرایط و ضوابط پذیرش پیشنهادهای پژوهشی آمده است که عقد قرارداد فقط با اعضای محترم هیات علمی یا با موسسات علمی و پژوهشی ، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی امکان پذیر است/ آیا برای انجام امر پژوهش در تعلیم و تربیت فقط باید عضو هیات علمی بود/ آیا یک عضو محترم هیات علمی ،یک موسسه علمی و پژوهشی ، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی نمی دانند و یا درک نمی کنند که پیشنهاد پژوهشی ((Proposal) باید حتما در چارچوب باشد/ نتیجه عینی و عملیاتی این دست پژوهش ها با صرف بودجه های قابل توجه چه عایدی و یا نتیجه ای برای نظام آموزشی ، فرهنگیان و معلمان داشته است/ آیا با چنین فراخوان هایی - البته اختصاص به گروه و یا افراد خاص دارد و به نظر می رسد که برای مشارکت و یا پذیرفته شدن پیشنهاد پژوهشی باید از" رانت " برخوردار بود – که  شامل عنصر اصلی و تاثیرگذار تعلیم و تربیت یعنی " معلم " نمی گردد ؛شورای عالی آموزش و پرورش تا چه انداره در نهادینه کردن فرهنگ پژوهش در آموزش و پرورش و در میان معلمان موفق و یا موثر عمل کرده است/ پژوهش گری و مسئولیت پذیری همواره لازم و ملزوم یکدیگرند

حق وزیر است که همکاران خود را انتخاب کند. اما معلمان هم حق دارند که بدانند این  عزیزان  قبلا کجا خدمت کرده اند و چه سوابقی دارند/ احکام صادره مانند همه احکام اداری ظاهری خشک و رسمی دارد . تقریبا متن هر 4 حکم یکسان است/ قریب به اتفاق فرهنگیان آقای حسین فرزانه سرپرست معاونت پشتیبانی ، آقای مهدی فیض سرپرست معاونت پرورشي و فرهنگي وزارت آموزش و پرورش  و آقای محمد مهدوي مشاور عالي وزير آموزش و پرورش  را نمی شناسند . قاعدتا مرکز اطلاع رسانی وزارت آموزش و پرورش باید به نیاز مخاطبان بدهد/ عکس سه مدیر منصوب شده هم عکس آرشیوی است و معلوم نیست مربوط به چه برهه ای از زندگی آنها است/ ویژگی حداقل دو  نفر از این 4 نفر این است که سابقه مدیریت و کار در آموزش و پرورش ندارند/ در تعریف سنتی ، روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش دستگاهی است با حدود هزار کارمند و ده ها نشریه و بولتن که هدف اصلی اش اخلال در گردش آزاد اطلاعات است/ مدیر روابط عمومی فاقد ابتکار است و مثلا فکر می کند اگر اضافه بر ابلاغ وزیر جمله ای در معرفی فلان مدیر منصوب بنویسد یا عکس جدیدی از او منتشر کند ممکن است گرفتار غضب شود و موقعیت خود را از دست بدهد...

تاکنون راه حل مناسب يا پایداری برای این بحران پیش بینی يا اجرا نشده است/ تقریبا همه چیز و به اقتضای ضرورت يا اضطرار مطرح شده و به محض بهبود موقت یا نسبی اوضاع ، صورت مسئله تا اطلاع ثانوی به فراموشی سپرده مي‌شود تا فصلی دیگر/ به طور متوسط هر هفته 52 نفر از شهروندان تهرانی بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست مي‌دهند/ این مسئله برای خیلی‌ها " عادی سازی " شده است و باید به گونه ای با آن کنار آمد/ تعطیلی مدارس تاثیری بر کاهش آلودگی هوای تهران ندارد/ با استمرار ورود سالانه حدود 500 هزار خودرو به ناوگان حمل و نقل تهران و نیز عدم خروج اتومبیل‌هاي قدیمي‌ يا بی کیفیت از این چرخه ، مسئولان برای آینده چه تدابیری اندیشیده اند/ از آن زمان تاکنون وضعیت تغییر چندانی نکرده و حتی به عبارتی بدتر هم شده است/ جامعه ایرانی ما عادت دارد که مسائل ساده را طوری بپیچاند که به هیچ وجه قابل حل کردن نباشد/ حل مساله آلودگی هوا بسیار ساده است/ براي حل كامل بحران آلودگي بايد متوسط استفاده از هر خودروي شخصي حداقل به يك پنجم وضعيت فعلي كاهش يابد/مسئولان راه خود را می روند و مردم هم با بی تفاوتی نظاره گر ماجرا هستند و کار خود را می کنند / اگر قرار است فرهنگ عدم استفاده از خودروی شخصی و استفاده از وسائل عمومی در جامعه نهادینه شود این کار باید در وهله اول از خود مسئولان ، وزیران ، نمایندگان مجلس و نیز برنامه ریزانی که خود مسبب این قضایا بوده اند آغاز شود/ برای این گروه پرداختن به چنین مسائلی ممکن است کلاس آن ها را پایین بیاورد ضمن آن که حوزه کار این افراد معمولا مسائلی با فرمت " چند معادله – چند مجهولی " است/ مهم آن است که موضوع آن ها مطابق میل جامعه باشد و تا حد امکان لایک و کامنت بخورد/ آن ها با دید " هزینه – فایده " مسائل را می نگرند و این که آیا می شود از آن برای دستاویزی برای کوبیدن طرف مقابل استفاده کرد و یا خیر/ از دید بسیاری ، اگر معیشت معلمان حل شود همه چیز درست می شود/ آلودگی هوا و مسائلی از این دست  با شعارهای زیبا و ژست های پوپولیسمی و تصویب مصوبات بدون پشتوانه و نظارت حل نمی شود ....

گروه گزارش/
کار رسانه ها ،نقد منصفانه و مسوولانه است.

در ایام برگزاری نمایشگاه مطبوعات ،یکی از میهمانان ویژه صدای معلم،دکتر حسین طالب زاده بود.ایشان مدیرآموزش و پرورش منظقه 2 تهران است که هم آموزش و پرورش را خوب می شناسد و دارای دیدگاه های کاملا بدیع در این حوزه است و هم فعال رسانه ای است و مدیر مسوول هفته نامه ای با گستره ی منطقه ای با عنوان زنگ توسعه.  ایشان از منظر مدیریتی براین باور است که نوسازی و تحول ازارکان مهم توسعه است و آموزش و پرورش به شدت به نوسازی نیاز دارد و از منظر رسانه ای هم براین باور است که رسانه های جدید را جدی بگیریم و  ما باید رسانه های ترکیبی و تعاملی داشته باشیم .
گفت و گو با دکتر حسین طالب زاده خواندنی و جذاب است که این گفت و گوی کوتاه تقدیم خوانندگان می شود.

اشک من، از روضه‌ی بیرون نیست. داستان عاشورا اشک ندارد/ حماسه را ندیدیم و تراژدی را به گریه نشستیم/ امام حسین صرفاً « موضوع مراسم » است اما «هدف مراسم»، ظاهرا «حال خوب» ماست/ آنچه در عنوان این تحقیقات می‌خوانیم، دقیقاً روضه‌ای دردناک برای گریستن است. کمی چشم برزخی می‌خواهد که با دیدن عنوان تحقیق و استاد پیشنهاد دهنده، بفهمی که با چه غول بی شاخ و دمی به عنوان نظام آموزشی درگیر هستی و اشک از چشمانت سرازیر شود/ ما مدعی هستیم که امامان ما فرموده‌اند که از وظایف مهم والدین، انتخاب نام نیکو برای فرزندان است. اما کسانی که در راه عملی کردن این حرف ها، تلاش می‌کنند آمریکایی‌ها هستند/ ما می‌خواسته‌ایم تعداد تحقیق‌ها را بالاتر ببریم که زودتر دانشیار و استاد تمام شویم، ترجیح داده‌ایم تحقیقات سریع‌تر به نتیجه برسند تا اینکه طولانی‌تر اجرا شوند و اثربخش‌تر باشند/ آیا برای مردمی که هنوز در درک مفاهیم اولیه تحقیقات علمی مشکل دارند، انتخاب این عناوین پیچیده‌ی چندوجهی ترکیبی از المان‌هایی که هنوز درک مبانی آنها خارج از تصور امروز ماست، خدمتی علمی است/ چرا صنعت با دانشگاه رابطه ندارد. چرا کسب و کارها به دانشجویان حقوق نمی‌دهند. چرا تحقیقات ما جدی گرفته نمی‌شود/ صنعت زباله نمی‌خرد و دانشگاه، محل تولید زباله شده است ...

اولین سال های خدمت و تدریس بود و هر چه ماهیانه به حساب بانکی ام واریز می شد کتاب بود که می خریدم و غر زدن های پدر بود که ، چه حاصلی خواهی برد/ اینک که به پشت سر می نگرم می بینم اگر چیزی در چنته هست حاصل آن روزها و سال هاست/ درحوزه ی آموزش و پرورش و تعلیم و تربیت باید کمی مهربانی با یار مهربان به خرج دهیم و هر یک آستین بالا بزنیم و اندک قدمی برداریم/ فن آوری های نوین در مغرب زمین که زادگاه مدرنیته نیز می باشد هرگز مانع از فروش پرتیراژ روزنامه ها و کتاب ها و بلیط سینماها و تئاترها نشد/ کتاب دوست دیرین بشر و یار مهربان ما هست ، بار دیگر با کتاب مانوس شویم و خود را و کتاب ها را از تنهایی برهانیم که مهربانی چون کتاب نخواهیم داشت