قم

اصفهان

خوزستان

گروه گزارش/

سرپرست حوزه تربیت و یادگیری زبان و ادبیات فارسی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه معمولا در روش‌ها و رویکردهای مختلف، آموزش زبان انگلیسی سه جلسه در هفته دنبال می‌شود می گوید : اگر شورای عالی آموزش و پرورش برنامه‌ریزی کند که کل 500 ساعت زبان انگلیسی را در سه سال متوسطه اول فشرده کنیم و هفته‌ای سه جلسه آموزش زبان داشته باشیم، بازدهی بیشتری خواهد داشت.

« معصومه نجفی پازوکی » در برنامه تلویزیونی پرسشگر ادامه می دهد : ( این جا )

"  باید به مناطق دوزبانه توجه کنیم. بزرگترین مشکل آنها در زبان فارسی دوزبانه بودن دانش آموزان است. در یکی از بازدیدها دیدم که دانش آموز چهارم ابتدایی در نوشتن فارسی مشکل داشت. اگر زبان انگلیسی را هم از دوره دوم ابتدایی شروع کنیم چه می‌شود؟ در این صورت بچه‌های دوزبانه با مشکل بیشتری مواجه می‌شوند لذا لازم است تامل بیشتری در این زمینه شود .

سرپرست حوزه تربیت و یادگیری زبان فارسی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ادامه می دهد: فرض کنید متناسب با رویکرد تلفیقی آوایی و کل‌نگر یک بسته آموزش زبان برای دوره ابتدایی طراحی کرده‌ایم، اگر این بسته را به منطقه دو زبانه ببریم چگونه آن را به 40 دانش‌آموز در یک کلاس تدریس کنیم؟ اگر به رویکرد و اهداف توجه کنیم در بخش اجرا مشکلات زیادی داریم. وقتی 50 دانش‌آموز در کلاس و در نیمکت‌های چهارنفره درس می‌خوانند سیاست‌ها چطور قرار است اجرا شود؟ "  در سال 2001 از 35 کشور شرکت کننده، سی و دوم شده‌ایم. سال 2006 بین 45 نظام آموزشی، چهلم شدیم. سال 2011 بین 45 نظام آموزشی سی و هشتم و سال 2015 بین 50 نظام آموزشی، چهل و پنجم شدیم. در این آزمون دانش‌آموز کلاس چهارم باید متن دو سه صفحه‌ای را بخواند و به سوالات انتهایی پاسخ دهد. "

نجفی افزود: یا باید از ایده‌آل‌ها عقب نشینی کنیم یا در اجرا تغییراتی را لحاظ کنیم. مثلا اجرای آزمایشی در برخی مدارس به طور کامل انجام شود و برنامه به صورت پلکانی اشاعه پیدا کند تا به اهداف مدنظر برسیم. "

نخستین پرسش « صدای معلم » این است که  آیا آموزش زبان انگلیسی و مسائل و موضوعات مرتبط با آن در حوزه تخصص سرپرست حوزه تربیت و یادگیری زبان فارسی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی هست و یا خیر  ؟

« صدای معلم » بارها از عملکرد گروه های آموزشی در آموزش و پرورش انتقاد کرده است .

در جریان حذف زبان آموزش زبان انگلیسی از مدارس که در مجلس با دو فوریت تصویب شد و نیز در جریان رتبه بندی معلمان و کارگروه های ممیزی و... گروه های آموزشی کاملا منفعلانه عمل کردند .

تا جایی که این رسانه رصد می کند سر گروه های آموزشی حتی بک موضع مخالف و یا منتقد در برابر این رویدادهای مهم و در " حوزه عمومی و رسانه "  بیان نکردند و البته این موجب تاسف و شرمساری است .

سرپرست حوزه تربیت و یادگیری زبان و ادبیات فارسی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی می گوید معمولا در روش‌ها و رویکردهای مختلف، آموزش زبان انگلیسی سه جلسه در هفته دنبال می‌شود .

این رویه ای معمول است که خارج از آموزش زبان رسمی و در آموزشگاه ها و موسسات خصوصی و نیز برخی مدارس غیرانتفاعی دنبال می شود . نتایجی که از این پژوهش حاصل گردید، گویای این نکته بود که دوزبانگی آزمودنی‏ها (آشنایی آنان با زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی) بر سطح پیشرفت تحصیلی آنان در زبان سوم (فارسی) تأثیر مثبتی داشته است. همچنین، هر اندازه سطح زبانی زبان خارجی آزمودنی‏ ها (انگلیسی) بالاتر باشد، میزان یادگیری زبان سوم آنان افزایش پیدا می‏کند. بنابراین، می‏ توان اظهار نمود که میزان آشنایی آنان با زبان دوم نیز، بر میزان یادگیری زبان سوم آنان تأثیر گذار است.

خانم نجفی به شورای عالی آموزش و پرورش پیشنهاد می کند که 500 ساعت زبان انگلیسی را در سه سال متوسطه اول جمع و جور کند .

ایشان اگر کمی تخصص و سواد در این زمینه داشتند متوجه می شدند که آموزش زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم فرآیندی دائمی و تکرار شونده است .

نباید به آموزش زبان انگلیسی به عنوان " رفع تکلیف " نگریست .

این فرآیند باید از دوره دبستان و حتی پیش دبستانی که بهترین و آماده ترین زمان است آغاز و تا دانشگاه ادامه یابد .

خانم نجفی بهتر است نگاهی به ضعیت آموزش زبان انگلیسی در کشوری مانند پاکستان ، هند  و... بیندازد و بعد اظهار نظر کند .

سرپرست حوزه تربیت و یادگیری زبان و ادبیات فارسی در جای دیگری به مناطق دو زبانه اشاره کرده و می گوید :

باید به مناطق دوزبانه توجه کنیم. بزرگترین مشکل آنها در زبان فارسی دوزبانه بودن دانش آموزان است. در یکی از بازدیدها دیدم که دانش آموز چهارم ابتدایی در نوشتن فارسی مشکل داشت. اگر زبان انگلیسی را هم از دوره دوم ابتدایی شروع کنیم چه می‌شود؟ در این صورت بچه‌های دوزبانه با مشکل بیشتری مواجه می‌شوند لذا لازم است تامل بیشتری در این زمینه شود .

از آن جایی که خانم نجفی عضو هیات علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش است 2 پژوهش صورت گرفته را در این زمینه به ایشان یاد آوری می کنیم :

در مقاله ای پژوهشی با عنوان " تأثیر دوزبانگی بر یادگیری زبان سوم؛ مطالعۀ میدانی بر روی فارسی‏ آموزان چینی تک‏زبانه و دوزبانه " و در بخش چکیده آمده است : ( این جا )

" در سال‏های اخیر، مطالعات گسترده‏ای در خصوص تأثیر دوزبانگی، در معانی متفاوت آن، بر یادگیری زبان سوم صورت پذیرفته که نتایج متفاوتی از آنها حاصل شده است. پاره‏ای از این پژوهش‏ها به تأثیر مثبت دوزبانگی بر یادگیری زبان سوم اذعان داشته‏اند و تعدادی دیگر، این تأثیر را منفی قلمداد نموده‏اند. در همین راستا، در پژوهش حاضر نیز به بررسی تأثیر دوزبانگی مصنوعی (یادگیری زبان خارجی و از طریق آموزش) بر یادگیری زبان سوم پرداخته شده است. آزمودنی‏های پژوهش را تعداد 24 تن از فارسی‏آموزان چینی تشکیل می‏دادند که در مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین‏المللی امام خمینی (ره) به یادگیری زبان فارسی در دورۀ عمومی اشتغال داشتند و در قالب دو گروه دسته بندی شدند. گروه اول شامل 12 نفر از زبان‏آموزانی بود که علاوه بر زبان مادری خود، در سطوح مختلف با زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی آشنایی داشتند، و گروه دوم شامل 12 نفر از زبان‏آموزانی می‏شد که تنها، زبان مادری خود را می‏دانستند، و معیار پیشرفت تحصیلی این فارسی‏آموزان، نمرات پایانی آنان در هر چهار مهارت بود.

نتایجی که از این پژوهش حاصل گردید، گویای این نکته بود که دوزبانگی آزمودنی‏ها (آشنایی آنان با زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی) بر سطح پیشرفت تحصیلی آنان در زبان سوم (فارسی) تأثیر مثبتی داشته است. همچنین، هر اندازه سطح زبانی زبان خارجی آزمودنی‏ ها (انگلیسی) بالاتر باشد، میزان یادگیری زبان سوم آنان افزایش پیدا می‏کند. بنابراین، می‏ توان اظهار نمود که میزان آشنایی آنان با زبان دوم نیز، بر میزان یادگیری زبان سوم آنان تأثیر گذار است. "

در مقاله  پژوهشی دیگری با عنوان " دوزبانگي و فراگيري زبان سوم " آمده است : ( این جا )

" مقاله حاضر کنش زبانی دو زبانه های آذری زبان و تک زبانه های فارسی زبان را در فرایند یادگیری زبان سوم مورد بررسی قرار می دهد.

پژوهش های موجود درباره توانایی های فرازبانی و شناختی زبان آموزان کودک حاکی از این است که دو زبانه ها با توجه به کسب تجارب قبلی در یادگیری زبان دوم، در فراگیری زبان سوم موفق تر بوده و کنش زبانی آنها متفاوت تر از تک زبانه ها خواهد بود .

در این تحقیق کنش زبانی دو گروه ده نفری از دو زبانه های آذری زبان و تک زبانه های فارسی زبان پس از آموزش های لازم مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده و تجزیه و تحلیل آماری داده ها نشان می دهد که دو زبانه ها به کمک آگاهی های فرازبانی و تجارب قبلی و با استفاده از تشابهات و تفاوت های بین دو زبان، در فراگیری زبان سوم موفق تر هستند. "

به نظر می رسد پوپولیسم تا اعماق جامعه و حتی شبه روشنفکران و نیز در اذهان برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان ریشه دوانده است . "

« صدای معلم » از خانم نجفی و سایر مسئولان این پرسش را به جد مطرح می کند که چرا تاکنون و پس از گذشت 40 سال هنوز اصل 15 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آن گونه که باید و شاید اجرایی نشده است ؟

چرا نظام تعلیم و تربیت و حاکمیت به مساله آموزش و زبان آموزی در این مناطق توجه و حساسیت کافی نداشته و در آیتم هایی مانند " آموزش معلمان " ، " تعیین محتوای کتاب های درسی " ، " زمان تدریس " ، روش های تدریس : و... برنامه ریزی لازم را نداشته است ؟

آیا این افراد بهتر نیست از قانون دفاع کرده و در مورد آن مطالبه گری و پرسش گری داشته باشند .

کدام اصل مصرح ، علمی و پژوهشی می گوید که معلم باید در کلاس 40 نفره و یا بیشتر تدریس کند ؟

چه کسانی و کدام جریان ها این موضوعات مخرب را در نظام آموزشی و جامعه " عادی سازی " کرده و یا به آن دامن می زنند ؟

خانم نجفی در جای دیگری  با اشاره به نتایج آزمون بین‌المللی پرلز می گوید: در حوزه سواد خواندن از سال 2001 هر دوره نسبت به دوره قبل درجا زده‌ایم. به نظر می رسد پوپولیسم تا اعماق جامعه و حتی شبه روشنفکران و نیز در اذهان برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان ریشه دوانده است .

 در سال 2001 از 35 کشور شرکت کننده، سی و دوم شده‌ایم. سال 2006 بین 45 نظام آموزشی، چهلم شدیم. سال 2011 بین 45 نظام آموزشی سی و هشتم و سال 2015 بین 50 نظام آموزشی، چهل و پنجم شدیم. در این آزمون دانش‌آموز کلاس چهارم باید متن دو سه صفحه‌ای را بخواند و به سوالات انتهایی پاسخ دهد.

شاید بهتر بود که ادامه می داد رتبه ایران در این آزمون در حال حاضر ، " آخرین رتبه " است !

ایشان به جای ایفای نقش " منتقد " باید در حوزه اجرا و برنامه ریزی پاسخ گو باشد .

این اصلی است که هنوز بسیاری از مدیران ، مقامات ، تصمیم گیرندگان و برنامه ریزان آن را یاد نگرفته اند .

پایان گزارش/

تهران

قم

تهران

سمنان

خراسان رضوی

یزد