-روند آموزش و یادگیری در سیر تاریخی خود همواره با الهام از تجارب قبلی به تکمیل روش های گذشته منجر شده است. آموزش های یک طرفه و قدرت مدار به سبک های تعاملی و گروه مدار هدایت شده و روش های مبتنی بر تفکر واگرا بر تفکر همگرا غالب شده است. آموزش دهنده به عنوان مرجع قدرت و دانای کامل، جای خود را به تسهیل گر و راهبر داده است. تکنولوژی به عنوان یک موضوع فانتزی و لوکس جای خود را به تکنولوژی به عنوان مکمل جریان آموزش داده و تکلیف به عنوان یک وظیفه و عمل به مرور به مهارت به عنوان یک نیاز جای خود را باز کرده است و یادگیری لذت بخش به عنوان یک هدف معرفی می شود.
با وجود همه این تغییرات، آموزش هنوز بر مدار ارتباط چهره به چهره در مدرسه، با حضور معلم، کتاب و دانش آموز می چرخد و جذابیت و اهمیت خود را علی رغم انتقاداتی که وجود دارد حفظ کرده است.
-پژوهش ها نشان داده است که هراندازه درجریان یادگیری تعداد بیشتری از حواس انسان درگیر شوند روند یادگیری تقویت می شود. بر همین مبنا هر ابزاری که به این روند کمک کند مکمل یادگیری در آموزش گیرنده می شود.
از آنجا که سرعت رشد علم و تکنولوژی در دهه اخیر روزانه و لحظه ای شده است و دانشمندان و متولیان علوم تربیتی و آموزشی نیز برای همراه شدن با این روند گامهای موثری برداشته اند تا همه بتوانند از فرصت های برابر برای یادگیری استفاده کنند و با روشهای جدید و کشفیات بشر در گوشه گوشه جهان آشنا شده و بهره برداری کنند موسسات علمی و آموزشی نیز تلاشهای زیادی برای استفاده از دانش روز انجام داده اند. برگزاری جلسات آموزشی از طریق ویدیو کنفرانس، فضای مجازی، نرم افزارهای آموزشی و رسانه های دیداری و شنیداری و اپلیکیشن های کاربردی به صورت آنلاین و آفلاین و با قدرت و قابلیت بازخورد تعاملی، از اختراعات بشر است که جای خود را در نظام های آموزشی از دوره های ابتدایی تا دانشگاه به خوبی باز کرده است.
لازم به تاکید است که این ابزارها مکمل جریان آموزش می باشند فرصت بسیار خوبی را در اختیار متولیان آموزش قرار داده اند تا در شرایط اضطرار و عدم امکان حضور در کلاس درس به عنوان یک روش جایگزین استفاده شوند.
تعطیلی های خواسته و ناخواسته ای که در کشور ما رخ داده و موجب قطع جریان آموزش شده است همواره به عنوان یک دغدغه برای مدرسه و خانواده مطرح بوده است تا روشهایی برای جلوگیری از اتلاف سرمایه های مادی و معنوی پیدا کنند. در چنین شرایطی معمولا گروه های غیر رسمی جلوتر از دولت ها گامهایی را بر می دارند تا نیازهای جامعه هدف را برطرف کنند که با مخالفت های پنهان و آشکار مواجه می شوند.
با فراگیری بیماری کرونا در ایران و طولانی شدن تعطیلات مدارس، چالش جدی برای چگونگی ادامه جریان آموزش ایجاد شد و مدارس و معلمان به صورت خودجوش خدمات خوبی را به دانش ارائه کردند.
-در کشور ما نیز مدارس و معلمان به فراخور نیاز و شرایط از این فرصت استفاده کرده و رابطه خود را با یادگیرندگان حفظ کرده اند تا به تقویت روند یادگیری بیش از گذشته کمک کنند. معلمان خلاق و علاقه مند نیز اقدامات موثری در بستر فضای مجازی به دانش آموزان و خانواده ها ارائه کرده اند.
-فضای عمومی جامعه و نیازسنجی وزارت آموزش و پرورش بعد از چند آزمون و خطا، نهایتا به ایجاد سامانه "شبکه آموزش دانش آموزی" بر بستر فضای مجازی منجر شده است. استفاده از این نرم افزار به صورت عمومی فرصت ها و چالش هایی را پیش روی نظام آموزشی و خانواده ها قرار می دهد که نه تنها در زمان تعطیلی های اضطراری بلکه در طول سال تحصیلی لازم است از ابعاد مختلف به آن پرداخته شود.
مواردی که در زیر به عنوان فرصت و چالش برنامه شبکه آموزش دانش آموزان(شاد) بیان می شود در صورت عدم مدیریت درست و دورشدن از رسالت اصلی نرم افزار، می تواند به ضد خود تبدیل شده و خسارت هایی را به نظام آموزشی و اعتماد مردم به مدرسه ایجاد کند.
۱. فرصت ارتباط با دانش آموزان را از محیط مدرسه به محیط خانواده منتقل می کند.
۲. امکان ارائه تکلیف با توجه به تفاوت های فردی متناسب با توانایی های هر دانش آموز و توجه به عدالت آموزشی
۳. تعامل خانواده و مدرسه را به شکل غیر حضوری بیشتر می کند.
۴. حضور اولیا در مواقع غیرضروری در مدرسه را تا حدودی کاهش می دهد و از هدررفت زمان و هزینه خانواده ها جلوگیری می کند.
۵. سرعت انتقال اطلاعات را افزایش می دهد.
۶. ظرفیت در دسترس قراردادن و انتقال اطلاعات به روز و جدید علمی به معلم و دانش آموز را دارد.
۷.امکانات مناسبی برای خلاقیت معلمان در اختیار آنها قرار می دهد.
۸. موجب ایجاد انگیزه برای معلمان در استفاده از تکنولوژی می شود.
۹. معلمان توانمند و خلاق را شناسایی کرده و معرفی می کند.
۱۰. تجارب معلمان توانمند و دانش آنها به اشتراک گذاشته می شود.
۱۱. با ارسال مطالب آموزشی از نقاط مختلف کشور تا حدودی موجب گسترش عدالت آموزشی می شود.
۱۲. شبکه ای رسمی برای پایش سطوح مختلف آموزشی در اختیار آموزش و پرورش قرار می دهد.
۱۳. فرصت برنامه های توانمندسازی را برای معلمان فراهم می کند.
۱۴. می تواند به فرصتی برای تبدیل مدیران مدارس به عنوان سیاست گزار و برنامه ساز منجر شده و مدیران کارآمد و غیر کارآمد را شناسایی کند.
۱۵. مبنایی برای نیازسنجی آموزشی و پرورشی در مناطق مختلف کشور در اختیار قرار می دهد.
۱۶. مانع از قطع جریان آموزش و یادگیری در شرایط اضطراری می شود.
۱۷. مسئولیت پذیری برای کسب دانش و مطالعه در طول سال تحصیلی را در معلمین افزایش می دهد.
۱۷. در دسترس و همواره آماده می باشد و استفاده از آن ساده و راحت است بنابراین تا حدودی جذاب و برانگیزنده است.
۱۸. دانش آموزان را به استفاده از دانش روز علاقه مند می کند.
۱۹. فضایی امن و قابل اعتماد برای آموزش در بستر فضای مجازی ایجاد می کند.
* ضمن داشتن خوشبینی در استفاده از نرم افزار، ضروری است که مسئولان و برنامه ریزان چالش های زیر که پیش روی استفاده عمومی از شبکه آموزش دانش آموزان(شاد) می باشد را بررسی کرده و مانع از آسیب های پیش رو شده و اشکالات را به حداقل ممکن برسانند.
۱. غلبه نگاه آموزشی صرف بر پرورش و حافظه محوری بر مهارت محوری و کاهش خلاقیت
۲. عدم رعایت عدالت آموزشی در خانواده های طبقه ضعیف که فاقد گوشی های اندروید بوده و یا خانواده هایی که سواد لازم برای کار با گوشی را ندارند.
۳. نرم افزار شاد جایگزین جریان آموزش شده و از نقش یک ابزار و مکمل یادگیری به هدف تبدیل شود.
۴. الزام و اجبار به استفاده از نرم افزار، ابزار و فرصت آموزشی را به تهدید تبدیل کرده و مقاومت معلمان را افزایش دهد. می تواند به فرصتی برای تبدیل مدیران مدارس به عنوان سیاست گزار و برنامه ساز منجر شده و مدیران کارآمد و غیر کارآمد را شناسایی کند.
۵. برنامه های کیفی مدرسه به حاشیه رانده شود.
۶. هزینه های اینترنت برای خیلی از خانواده ها سنگین بوده و توانایی استفاده ندارند.
۷. اولویت دادن به مطالب ارائه شده در نرم افزار به جای حضور در کلاس
۸. کاهش تعامل حضوری خانواده و مدرسه و عدم استفاده از ظرفیت های نهاد خانواده
۹. خطر اعتیاد دانش آموزان به اینترنت و گوشی های موبایل با توجه به محدودیت هایی که خیلی از خانواده ها از قبل نسبت به استفاده فرزندانشان از گوشی همراه داشته اند.
۱۰. استفاده بی رویه از مطالب دیگران و کاهش خلاقیت معلمان
۱۱. استفاده از نرم افزار به عنوان ابزار تبلیغات و سو استفاده های احتمالی جناحی و سیاسی که موجب سلب اعتماد به یک ابزار آموزشی شود.
۱۲. احساس تبعیض و بی عدالتی و افزایش شکاف طبقاتی در خانواده های طبقه ضعیف و بدبینی نسبت به نظام آموزشی
۱۳. کاهش رقابت با انحصار در شبکه آموزش و از بین رفتن خلاقیت در استفاده از نرم افزارهای جدید
۱۴. عدم توجه به فرهنگ بومی محلی با ارائه محتوای یکنواخت
۱۵. عدم توانایی بعضی از معلمان با تولید محتوای الکترونیکی و متناسب
۱۶. دادن تکالیف زیاد به دانش آموزان موجب دلزدگی آنها از درس شده و فرصت بازی و بودن با اعضای خانواده را کاهش دهد.
۱۷. معلم از خود سلب مسئولیت کرده و بار آموزش و یادگیری بر دوش دانش آموز و مدرسه بیفتد.
* پیشنهادهایی که می تواند به بهبود جریان آموزش از طریق شبکه شاد کمک کند :
۱. زمان بندی مناسب در استفاده از نرم افزار برای معلم، خانواده و دانش آموز لز طرف معلم و مدیر مدرسه انجام گیرد.
۲. تاکید بر اصل بودن فرآیند آموزش حضوری و کمکی بودن نرم افزار در کنار سایر ابزارهای کمک آموزشی
۳. هماهنگی با وزارت ارتباطات برای گرفتن هزینه حداقلی اینترنت در استفاده از نرم افزار
۴. رایگان کردن استفاده از نرم افزار در مناطق محروم و طبقه ضعیف
۵. توجه به سایر ابعاد تربیتی و آموزشی
۶. ایجاد رقابت در معلمان و دانش آموزان برای تولید محتوای کیفی
۷. برنامه های کیفی و متناسب با هماهنگی رسانه ملی در مناطق غیر برخوردار و خانواده های طبقه ضعیف ارائه شود
۸. امکان دردسترس قراردادن تبلت های آموزشی به صورت امانت به دانش آموزان طبقه ضعیف در مدرسه
۹. تمرکززدایی از برنامه و دادن اختیار به مدیر مدرسه و معلم برای ارائه برنامه های متناسب با مدرسه و کلاس
پرتال اداره کل آموزش و پرورش استان البرز
نظرات بینندگان
شاد بطوراکیدوبا دستور وبخشنامه وزیر
جبری واجباریه وخیلیها ناراضی هستند بنده دبیر۲۸سال خدمت رسمی درخواست بسیارجدی واکیدم اینه که وقتی وزیر میاد مشت تلویزیون ومی گه باید وباید وباید شادداجرابشه پس باید وباید وبایدوباید....وباید گوشی یا لب تاب ویا تبلت برای تمامی معلمان ودانش اموزان به صورت رایگان وامانتی دراختیارقرارگیرد؟؟؟؟!!!!!