همدان

شرایط و مقدمات حکمراني شايسته  (حکمراني خوب ) در صندوق ذخيره فرهنگيان چيست ؟

آسیب شناسی " قیم مآبی " در صندوق ذخیره فرهنگیان با تکیه بر مواد قانون

چکيده گفت و گو :

اولويت اول اعضا محترم صندوق ذخيره فرهنگيان ورود دارايي ها صندوق به بورس يا فرا بورس است که مقدمه تخصيص ارزش مالکانه مي باشد که ( اينجا ) به آن اشاره شد .

در یادداشت « مرور و ياد آوري برخي موارد قانوني با رئيس هيات امنا ي صندوق ذخيره فرهنگيان ؟ لطفأ توجه فرماييد ! » به سه مورد اشاره شد:

1. ضرورت ورود به بورس يا فرابورس به عنوان مقدمه تخصيص ارزش مالکانه با توجه به مصوبه کارگروه منتخب وزير در بهمن 1400 مبني بر ورود 20% ارزش دارايي ها به فرا بورس که متاسفانه تا زمان نگارش اين سطور ، مصوبه کارگروه منتخب وزير، پيگيري نشده است !
2. تدوين بهره مندي از نگاه کارشناسان عضو صندوق ذخيره فرهنگيان ( مطالبه گران و ... ) براي خشکاندن ريشه هاي فساد در اين موسسه .
3. تخصيص و توزيع سود منتهي به 31 شهريور 1400 .

خوشبختانه سود منتهي به 31 شهريور 1400 ، بين اعضا زودتر از موعد مقرر توزيع شد  که جاي قدرداني و سپاس دارد . امیدواریم تا زمان درج اين گفت و گو  شاهد ورود به بورس باشيم که تحقق  تخصيص ِ ارزش مالکانه در حال حاضر اولويت اول اعضاي بازنشسته و شاغل  صندوق مي باشد.  

در ادامه مطالبات اعضا ، انتخاب  6 نفر هيات امنا ، تبصره 1 ماده 10 اساسنامه ( تهيه و ابلاغ آئين نامه براي اولين دوره ) پای بندي مسئولين به قانون و اساسنامه مصوب 1400را پيگيري مي کنيم .  ( اينجا )

در اين گفت و گو با نگاهي گسترده ، مفاهيم حاکميت شرکتي ، حکمراني شايسته (حکمراني خوب ) ، اصول راهبري شرکتي ، آئين نامه نظام راهبري مصوب 11 / 8 / 1386 ، دستوالعمل حاکميت شرکتي 24 / 4 / 1397 ، فرهنگ يادگيري سازماني ، نوآوري باز و .. سه پيش نويس آئين نامه انتخاب 6 نفر هيات امناء  ارائه شده به دفتر وزارت آموزش و پرورش را بررسي مي کنيم تا شرايط اصلاح ساختار موسسه صندوق ذخيره فرهنگيان فراهم شود .

تلاش مي کنيم تا شرايط گذر از قيم مابي حاکم در حال حاضر را معرفي کنيم و شرايط حرکت به سوي مشارکت صاحبان اصلي سرمايه را ترسيم نماييم .

مقدمه

  مهدي سورگي : "« ... فرض بر این است تمام فرهنگیان عضو انسان های عاقل و بالغی هستند که می توانند صرفه و صلاح خود را خود تشخیص دهند و نیاز به قیم ندارند » .

در مقدمه با توجه به منابع حقوقي به مبحث " قيم " در قانون مدني ايران مي پردازيم .

قابل توجه رياست محترم هيات امناي صندوق ذخيره فرهنگيان !

 ماده ۱۲۱۸ قانون مدنی ( 1 )  برای اشخاص ذیل ، قیم انتخاب می‌ شود:

1. برای صغاری که ولی خاص ندارند.
2. برای مجانین و اشخاص غیر رشید که جنون یا عدم رشد آنها متصل به زمان صغر آنها بوده و ولی خاص نداشته باشند.

توضيح : برخي رفتارهاي مسئولين اين احساس را در اعضا به وجود آورده است که مسئولين، قيم اعضا در مديريت سرمايه هاي آنان در صندوق ذخيره فرهنگيان هستند . وقتي قانون اجازه تغيير قيم را مي دهد ، آيا اعضای صندوق نمي توانند قيم هاي خود را تغيير دهند ؟

1. برای مجانین و اشخاص غیر رشید که جنون یا عدم رشد آنها متصل به زمان صغر آنها نباشد

عدم پیگیری و رسیدگی قیم به امور مالی محجور

در اين تارنما ، يک پرونده واقعي به شرح ذيل مطرح مي شود :

شوهرم 9 ماه هست به خاطر آسیب های زمان جنگ فوت کرده . الان 9 ماه هست که دادگاه انقلاب آبیک تمام حساب بانکی ایشان را بسته و برادر شوهرم که قیم پسرم شده هیچ رسیدگی نمی کند و منزل من الان 9 ماه میشه که منزل آب نداره  .بالای ده بار هم درخواست دادم به دادسرا اما این دادگاه پی گیری نمی کند. آیا راهی هست که قیم را عوض کنم یا مجبورش کنم به انجام مسئولیتی که پذیرفته ؟ آیا می توانم خودم با دادسرای سرپرستی صحبت کنم تا اجازه دسترسی به حساب شوهرم را بدهند برای پرداخت هزینه های ضروری ؟

پاسخ کارشناس حقوقی به سوال مطرح شده :

در پاسخ به پرسشی که طرح فرمودید و همچنین در رابطه با عدم پیگیری و رسیدگی قیم به امور مالی محجور باید گفت مطابق بند 5 ماده 1248 قانون مدنی، در صورتی که قیم در اداره ی اموال مولی علیه لیاقت و شایستگی نداشته باشد به حکم دادگاه عزل خواهد شد.

لازم به ذکر است که قانون در مورد پرداخت هزینه های زندگی و انشعابات منزل مسکونی از اموال متوفی ساکت است و در این خصوص راه حل قانونی به نظر نمی رسد مگر اینکه خود معاونت سرپرستی دادسرای مربوطه در این خصوص مساعدت و ارائه طریق نماید.

همان طور که ملاحظه مي کنيد قانون اجازه تغيير قيم نالايق را مي دهد .

خلاصه قسمت هاي قبل  :

با وجود نکات بسيار مثبت و مفيد اقدام نجفي در تاسيس موسسه اي کاملأ  خصوصي  ، متاسفانه ساختاري که محمد علي نجفي از بدو تاسيس صندوق ذخيره فرهنگيان طراحي نموده است مسئولين را قيم اعضا تلقي نموده است که برخي از روساي  هيات امنا احساس قيم بودن  بيشتر و برخي احساس قيم بودن کمتر داشته اند .

برخي از وزراي آموزش و پرورش در مخالفت با قيم مابي در صندوق خوش درخشيده اند :

1. سيد محمد بطحايي ، مبتکر ِ مخالفت با قيم مابي در صندوق ذخيره فرهنگيان مي باشد .
2. محسن حاجي ميرزايي ، بزرگ سردار مخالف قيم مابي ( اصلاح اساسنامه و انتخاب شش نفر عضو هيات امناء ) مي باشد .
3. مطالبه گران ، تشکل هاي مدني ، مجمع عمومي استاني ، خيل عظيم بازنشستگان عضو ، مسئولين شبکه هاي اجتماعي ، اصحاب رسانه و ... با تمام ظرفيت خود در خدمت رياست محترم هيات امناي کنوني هستند تا نام يوسف نوري به عنوان ابر مبارز قيم مابي در تاريخ صندوق ثبت شود .

موسسه صندوق ذخيره فرهنگيان جزء موسسات غير تجاري است که هدفش جلب منافع مادی و تقسیم منافع مزبور بین اعضاء خود مي باشد .

طبق قانون در کليه موسسات غير تجاري از جمله صندوق ذخيره فرهنگيان بالاترين رکن مجمع عمومي است که متاسفانه رکن مجمع عمومي در بيش از ربع قرن گذشته در صندوق وجود نداشته و وزير آموزش و پرورش قيم اعضا بوده و مي باشد .

اخيرا در شبکه هاي اجتماعي مخصوص فرهنگيان ، به صراحت اشاره شده است که از بهمن 1400 که تيم کارشناسي منتصب خود ِ وزير آموزش و پرورش ورود 20 % دارايي ها را به فرا بورس تصويب نموده اند  ، به دليل آنکه مقام محترم وزارات آموزش و پرورش براي ورود به بورس به يقين نرسيده اند  امکان ثبت اين دارايي ها در فرابورس قبل از پايان سال 1400( زمان مقرر )  از دست رفته است . تا نگارش اين مطلب هنوز وزير ، براي ورود به فرا بورس به يقين  نرسيده و مصوبه کتبي هيات امنا را به مسئولين اجرايي ابلاغ نکرده است .

چرا وزير به نظر مشاوران غير عضو  که شايد مخالف منافع اعضا هستند توجه مي کند و با مشاوران عضو صندوق ديدار ندارد و طي  5 ماه به يقين نمي رسد؟

چرا وزير به مشورت با کارشناسان عضو راضي نمي شود و قيم مابي را پيشه نموده است ؟

محاسبه حق مالکانه اعضا در بورس يا فرا بورس ، با معافيت هاي مالياتي بيشتر همراه است ؛ مضاف بر آن شفافيت بورس روي دوم اين سکه با ارزش است که در روش هاي ديگر تعيين ارزش دارايي ها اين شفافيت و خشکاندن ريشه هاي فساد برجسته  نمي باشد .

براي ورود به بورس يا حتي فرا بورس شرايطي لازم است که در زمان غندالي فراهم نبود .

با توجه به شرايطي که امروز بر صندوق حاکم است و امکان ثبت نماد در فرا بورس براي بزرگترين هلدينگ صندوق ذخيره فرهنگيان ( هلدينگ پترو فرهنگ ) مهيا شده است ، برخي از کارشناسان  با تخصيص ارزش مالکانه به روش هاي قبلي به شدت مخالف هستند .

نقدشوندگی بالا، کاهش ریسک سرمایه‌گذاری به دلیل ارتقای شفافیت، برخورداری از مالیات نقل‌ و‌ انتقال به میزان 0.5‌ درصد ارزش معامله در مقایسه با 4 درصد ارزش اسمی در خارج از بورس، نظارت بر فعالیت شرکت‌ها و پاسخ گویی بیشتر مدیران شرکت از جمله مزایایی است که با پذیرش شرکت‌ها در فرابورس ایران نصیب سرمایه‌گذاران می‌شود.

به قرار شنيده ها قرار بوده سهام پترو فرهنگ در سال 1400 به جاي عرضه اوليه به عموم افراد ، بخشي از عرضه اوليه هم به اعضاي موسسه صندوق ذخيره فرهنگيان ارائه شود که اين هم يک شرايط ويژه و خاص بود که متاسفانه اعضا از آن محروم ماندند .

در صورت ورود به بورس يا فرا بورس ، اعضاي صندوق بعد از 27 سال بدون نياز به قيم ،  می‌توانند بازار و شرایط شرکت‌ها را به‌ صورت دقیق بررسی کرده و با خرید و فروش سهام در فرابورس و سرمایه‌گذاری منطقی، سود و سرمایه خود را افزایش دهند.

اعتبار نامه مجمع عمومي استاني آنان از سوي صاحبان سرمايه صادر شده است که به آنان راي داده اند . به عبارت صحيح تر ان ها نمايندگان شايسته صاحبان سرمايه مي باشند و قيم اعضا نيستند .

در حال حاضر هم بيش از نيمي از اين مجمع عمومي استاني فعال مي باشند و مسائل صندوق خود را رصد مي کنند و راهکار ارائه مي دهند  .

براي مبارزه با فساد در اين موسسه بهترين راهکار حکمراني شايسته ( بهره مندي از کارشناسان عضو صندوق ) است .

در دوره اول انتخابات بر اساس يکي از آئين نامه هاي تقديم شده به دفتر وزير ، شش نفر کنشگر فعال از مجمع نمايندگان استاني و سه نفر هيات امناي منتخب و مستقر ، کارگروه مرکب هيات امنا و مجمع نمايندگان استاني  را تشکيل مي دهند که به عنوان نماينده اعضا جاي قيم هاي کنوني نقش آفريني مي کنند .

اگر بخواهيم مکانيزم حاکم بر سرمايه يک ميليون ششصد هزار عضو صندوق يعني  قيم مابي را ملغي نماييم شايسته و بايسته است که اعضا يعني صاحبان اصلي سرمايه نيز در تدوين اسناد بالا دستي نقش آفريني نمايند .

زيرا سه منتخب کنوني يا شش منتخب آتي هيات امنا که به همه مباحث مطرح شده در امور حقوقي ، قانوني ، مديريتي، اصول حاکميت شرکتي  و ...  آشنا و آگاه نيستند .

خرد جمعی یا هوش جمعی، برآیند نظرات گروهی از افراد به جای یک فرد متخصص است.

پژوهشگران بر این باور هستند که هوش جمعی از آنجا برمی‌آید که افراد گروه تا چه اندازه با یکدیگر همکاری می‌کنند. برای نمونه، گروه‌هایی که افراد آن را کسانی با « حساسیت اجتماعی » افزون تر تشکیل می‌دادند دارای خرد جمعی بالاتری بودند.

مدیر کل اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری ایران گفت: خرد جمعی، گفت و گو و تعامل میان ارکان اقتصادی کشورها، بهترین راهکار برای بهبود اوضاع اقتصادی در آنها است و همگرایی و همدلی اعضای اقتصادی جامعه از طریق « قانون اتاق » باعث توسعه تجارت قانون مدار می شود.

حاکمیت شرکتی، شامل مجموعه ای از روابط بین مدیریت شرکت، هيأت مديره، سهامداران و ذی نفعان دیگر است. علاوه بر آن، ساختاری ارائه می کند که از طریق آن، اهداف شرکت، ابزار دست یابی به آن، اهداف و نظارت بر عملکرد شرکت تعیین می شود.

نظارت بیانگر این مورد است که سهامداران مسئولیت پاره ای از تصمیمات شرکت را به هیاتي منتقل می کنند؛ یعنی کسانی که در هنگام تصمیم گیری برای انتخاب مجدد اعضای آن هیات ، در جلسات سالانه بعدی، عملکردشان بررسی و نظارت می شود.

مجمع عمومي استاني 83 نفره از دل مبارزه با قيم مابي بطحایی متولد شده که از اعضاي سرتاسر کشور راي گرفته اند . پس مجمع عمومي استاني بالاترين رکن موسسه تا تشکيل مجمع عمومي کل و يکپارچه است .

عاجل ترين راه کاهش تنش پيش آمده بين مسئولين (قيم اعضا ) و اعضا به شرح ذيل است :

ثبت نماد پترو فرهنگ در بورس يا فرا بورس است تا اعضا اطميان خاطر بيابند که مقدمات تخصيص بخشي از حقوق مالکانه آنان فراهم آمده است به شرط آن که کنش هاي ديگر مسئولان ( قيم اعضا ) بحران آفرين نباشند:

a.مثلا از اسفند 1400 ، اساسنامه موسسه کاملا خصوصي صندوق ذخيره فرهنگيان مجددآ با تغييراتي به کميسيون اجتماعي دولت ارجاع شده است که هنوز اعضا يا حتي مجمع عمومي استاني ( منتخبين استاني 83 نفر ) که توسط مسئولان به رسميت شناخته شده اند هم ، از چرايي ارسال مجدد و حتي متن تغيير يافته اساسنامه کاملأ بي اطلاع هستند گويا قيم مابي مسولين  از گذشته تا ابد ادامه خواهد يافت .

شايسته و بايسته است که دلايل دقيق چرايي ارجاع مجدد اساسنامه به کميسيون اجتماعي دولت به ويژه متن کامل اساسنامه ارسالي با تمام تغييرات داده شده با ذکر دلايل تغييرات را به اطلاع مجمع عمومي استاني برسانند و شکاف بين مسئولين صندوق ( حقوق بگيران صندوق ) با اعضا ، صاحبان اصلي سرمايه ها را به حداقل برسانند .

متاسفانه مدير عامل ، نويد ِ اساسنامه جديد را مي دهد و انتخابات هيات امنا را به منوط به اساسنامه جديد مي کند . گويا در کميسيون اجتماعي دولت تغييراتي در راه است که اجراي اساسنامه و انتخابات آن بعد از آن تغييرات رقم خواهد خورد . اين خود بحران شکاف بين اعضا و مسولين صندوق را عميق تر مي کند . 

قسمت اول بيان مدير عامل بسيار بسيار نگران کننده است زيرا نشان مي دهد که مدير عامل  بزرگ قيم ِ اعضا ( بعد از بزرگترين قيم يعني وزير ) از پس پرده اساسنامه جديد اطلاعاتي دارد که اعضا ،حتي مجمع عمومي استاني ( منتخبين استاني 83 نفر ) هم که به رسميت شناخته شده اند به اين اطلاعات دسترسي  ندارند .

در اين شرايط که راه گفت , گو با کنشگران و کارشناسان عضو صندوق ( حلقه واسط بين مردم و مسئولين ) بسته شده است طرح  پويش (کمپين )آگاهانه  شکايت با حداقل 30 هزار شاکي به مراجع قضايي يک راهکار جديد اعضا براي احقاق حقوق مسلم آنان است .

طبق شواهد قرار بوده وزير آموزش و پرورش در نيمروز دوم در همايش  مهر ماه ديدار اعضاي مجمع عمومي استاني با هيات مديره و مير عامل و برخي از مسئولين صندوق ذخيره فرهنگيان حضور داشته باشد که متاسفانه اين ديدار صورت نمي گيرد .

دو تشکل و يک فعال صنفي آموزش و پرورش در 16 مهر 1401 نامه اي به رياست محترم هيات امناي صندوق ذخيره فرهنگيان ارسال مي کنند و هوشمندانه سطح مطالبه و گفت , گوي مجمع عمومي استاني را از سطح هيات مديره به سطح رياست محترم هيات امنا ارتقاء مي دهند .

قابل ذکر است که اين  چهار کارشناس از دل  مجموعه مطالبه گران براي پيگيري مطالبات اعضا در صندوق بيرون آمده اند .  بارها در گفت و گوهاي عمومي و کارشناسي  با مسئولين حضور داشته و در آگاه سازي اعضا نقش آفريني داشته اند ، حتي مي توان گفت برخي مسئولين صندوق به نام اين چهار کار شناس حساسيت پيدا کرده اند به حدي که حاضر شدند به جاي گفتگو با اين چهار نفر ، با 83 نفر مجمع عمومي استاني تعامل داشته باشند که اتفاق ميمون و مبارکي رقم خورد که با نامه تشکل ها  ، بين 83 نفر و چهار کارشناس پيوندي بر قرار شد که دست آورد هاي آن بعدآ نمايان مي شود .

يکي از ساده ترين موانع ورود هلدينگ پتروفرهنگ ( بيش از 50% سرمايه اعضا ) به فرا بورس  تنظيم صورت جلسه هيات امنا مي باشد که بيش از 8 ماه است که وزير ( قيم بزرگ ) ، هنوز براي اين مهم به يقين نرسيده است.

***

ادامه گفت و گو - قسمت  هشتم :

پرسش کننده :

اهداف سازمان انتخابات در پيش نويس آئين نامه مطالبه گران چگونه تعريف شده است ؟

 

پاسخ دهنده :

اجازه مي خواهم قبل از پاسخ به اين پرسش ، به وزير آموزش و پرورش بابت شکستن روزه سکوت ِروابط عمومي صندوق ذخيره فرهنگيان ، تبريک عرض کنم .

 

پرسش کننده :

لطفأ بيشتر توضيح دهيد .

 

پاسخ دهنده ( 34 ) :

تار نماي روابط عمومي و امور بین‌الملل موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان در گزارش بررسی سازوکار محاسبه ارزش مالکانه با حضور اعضای موسسه آورده است ( 34 ) :

 جلسه بررسی ساز و کار تعیین سهم اعضا از ارزش مالکانه موسسه با حضور مدیران ارشد موسسه و دو نفر از نمایندگان اعضای موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان برگزار شد.

به گزارش روابط‌عمومی و امور بین‌الملل موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان، جلسه بررسی سازوکار تعیین سهم ارزش مالکانه روز سه‌شنبه 17 آبان 1401 با حضور دکتر حمیدرضا نجف‌پور مدیرعامل، مهندس حمید باقرنژاد عضو هیات مدیره و معاون مالی و سرمایه انسانی موسسه، دکتر جمال بحری مشاور ارشد مدیرعامل، دکتر عباسعلی قدیریان معاون برنامه‌ریزی و توسعه کسب‌وکار و آقایان عباس آزادی و محمدحسن صدقی از فرهنگیان عضو موسسه برگزار شد.

در این جلسه، ابتدا گزارشی از راهکارهای پیشنهادی و روند پیشرفت اقدامات انجام شده در زمینه تعیین، تسهیم و تخصیص ارزش مالکانه با هدف تنویر افکار فرهنگیان ارائه شد.

در ادامه فرهنگیان حاضر در جلسه ضمن ارائه پیشنهادهای خود و سایر اعضا و تاکید بر استفاده از تمام ظرفیت‌ها به منظور ایجاد انتفاع حداکثری، خواستار پیگیری مجدانه مطالبه چندین ساله اعضای موسسه در این خصوص شدند.

 

پرسش کننده :

اين خبر چه ربطي به شکستن روزه سکوت دارد ؟

 

پاسخ دهنده :

اولا روابط عمومي و امور بین‌الملل اين موسسه بر عکس سکوت درباره همايش مهر 1401 در باره نشست 17 آبان ، به صورت حرفه اي در همان روز 17 آبان گزارشي از اين جلسه منتشر مي کند . ( هرچند که اين گزارش کلي مي باشد گويا اعضا محرم نيستند تا از جزئيات اين جلسه باخبر شوند )

ثانيأ  در پايان اين خبر ، يک پاراگراف ِ 48 کلمه اي به شرح ذيل مي آيد :

"پیش از این نیز در همایش فرهنگیان عضو موسسه که در روزهای 19 و 20 مهر 1401 برگزار شد، گزارش کاملی درباره برنامه‌ها و اقدامات انجام شده در زمینه محاسبه ارزش مالکانه برای اعضای ارائه شده و مدیران ارشد موسسه پاسخ گوی سئوالات و ابهامات فرهنگيان حاضر بودند ."

گويا حضور 82 نفر از اعضاي بالاترين رکن موسسه در همايش مهر 1401 ، صدور بيانيه 19 ماده اي با امضاي 82 عضو  بالا ترين رکن صندوق ، کم رنگ تر از حضور دو کار شناسان همين مجمع مي باشد .

 

پرسش کننده :

شايد روابط عمومي قصد داشته است با يک پاراگراف 48ِ  کلمه اي ، اشتباه گذشته خود را جبران کند و سکوت ِ خبر قبلي خود را جبران دهد ؟

 

پاسخ دهنده :

اعتبار يک رسانه با صداقت مسئولين آن در رابطه با مخاطبين خود متبلور مي شود .

شايسته  بود که روابط عمومي ابتدا يک گزارش از همايش باشکوه مهر 1401 و بيانيه 19 ماده اي آن منتشر مي کرد ( هرچند با تأخير ) و به اين مهم اشاره مي کرد که حضور دو عضو مجمع عمومي در کار گروه تخصصي روز 17 آبان ، در راستاي مذاکرات اين همايش مي باشد تا سطح تنش بين اعضا و مسئولين کاهش يابد .  

 

 

( توجه به چارت تشکيلاتي ِ ساختار سازمان انتخابات ، راهنماي خوبي براي درک پاسخ هاي اين قسمت مي باشد )

 

پرسش کننده :

اهداف سازمان انتخابات در پيش نويس آئين نامه مطالبه گران چگونه تعريف شده است ؟

 

‌پاسخ دهنده :

در اين پيش نويس تلاش شده است ساختاري ايجاد شود که حکمراني شايسته ( حکمراني خوب ) مد نظر وزير در صندوق اجرايي شود .

در ذيل بخش هاي از اين ساختار معرفي مي شود :

الف ساختاري گسترده متکي به شايسته سالاري در سراسر کشور در ارکاني که اعضا انتخاب مي کنند :

درماده 3  پيش نويس ماده آئين نامه انتخاب 6 نفر هيات امنا  ، اهداف سازمان آمده است :

1. انتخاب ِ اعضاي شايسته صندوق براي هيات امناء ، هيات مرکزي نظارت ، هيات مديره بخش ها توسط اعضاي محترم اين سازمان و ارائه کمک معنوي و راهنمايي فکري به کليه منتخبين .
2. تلاش در جهت اصلاح، رشد و تعالی فعاليت هاي صندوق ، با تقويت تفکر کلان نگر با تکيه به نگاه کارشناسي
3. کوشش در جهت برقراری، حفظ و حمایت از حقوق مادی، معنوی اعضاي صندوق ذخيره فرهنگيان.

ب فراهم آوردن روند تصميم سازي و تصميم گيري در ساختاري از پايين به بالا

‌ماده 4 - وظایف و اختیارات سازمان در رسیدن به اهداف خود به این شرح می‌باشد:

1. همکاری در تهیه و تعیین استانداردهای شرايط نامزدي براي پذيرش مسئوليت در ارکان و سطوح مختلف صندوق ذخيره فرهنگيان . همکاري براي ارتقاي منتخبين به شرايط استاندارد ، به خصوص در دوره هاي اوليه فعاليت سازمان
2. همکاری در تعیین استانداردهای خدمات و شرح وظایف ارکان رده‌های مختلف سازمان .
3. گسترش زمینه‌های پژوهشی و تحقیقات علمی جهت کمک به منتخبين سازمان در کشور و استفاده مفید و کارآمد از دستاوردهای این تحقیقات.
4. تعامل کارشناسی با سازمان نظام معلمي ( پس از تصويب قانون نظام معلمي ) به عنوان يک نهاد تخصصي در حوزه آموزش و پرورش کشور .
5. همکاری در تدوین مقررات ، برای تأمین حقوق حرفه‌ای، حفظ و ارتقاء شئون اجتماعی ِ هيات امناي منتخب .هيات مرکزي نظارت و هيات مديره بخش ها ي ششگانه

پرسش کننده :

اهداف سازمان انتخابات بيشتر توسط کدام رکن پيگيري مي شود ؟

 

پاسخ دهنده :

شوراي عالي مجمع نمايندگان .

 

پرسش کننده :

ترکيب اين شورا چگونه است ؟ توسط چه کساني انتخاب مي شوند ؟

 

پاسخ دهنده :

‌ماده 6 - اعضای شورای عالی مجمع نمايندگان  عبارتند از:

تمامي منتخبين مرحله اول انتخاب هيات امنا ( به جز کساني که به عضويت هيات امناء يا علي البدل آن انتخاب مي شوند. ) شوراي عالي مجمع نمايندگان يا هيات مديره تمامي  بخش هاي شش گانه را تشکيل مي دهند .

 

پرسش کننده :

اين ترکيب همان مجمع عمومي استاني ( 83 نفر منتخبين استاني )  مورد گفت و گوی ما تا کنون مي باشد .

 

پاسخ دهنده :

بلی . کاملأ صحيح مي فرماييد اين رکن تا تشکيل مجمع عمومي يکپارچه ، برخي از وظايف مهم و کليدي را عهدار مي باشد .

 

پرسش کننده :

اين رکن زير نظر وزير آموزش و پرورش ( رياست هيات امنا )  هدايت و مديريت مي شود ؟

پاسخ دهنده :

خير . موسسه صندوق ذخيره فرهنگيان يک موسسه کاملأ خصوصي است که تمامي سرمايه آن متعلق به اعضا مي باشد ( حتي هبه و کمک دولت هم در قالب کمک به بخش خصوصي  به حساب اعضا واريز مي شود ) لذا اعضا نياز به قيم ندارند .

 از ويژگي بارز اين پيش نويس آن است که ساختار طراحي شده کاملأ مستقل از دولت مي باشد و حتي منابع مالي لازم را از صندوق ( سرمايه هاي اعضا تامين مي شود . همچنين براي برگزاري انتخابات نيز از ظرفيت سخت افزاري و نرم افزاري بخش خصوصي بهره مي برد و از امکانات و تجهيزات آموزش و پرورش بهره برداري نمي کند .

و نيز در تبصره 2 ذيل ماده 6 آمده است : وزیر آموزش و پرورش و معاونین ایشان می‌توانند در جلسات شورای‌ عالي مجمع نمايندگان ، ‌بدون حق رأی شرکت و اظهار نظر نمایند.

 

پرسش کننده :

در ساختار اين  سازمان ، تدوين سند چشم انداز و تدوين برنامه هاي راهبردي به عهده کدام رکن است ؟

 

پاسخ دهنده :

الف :

در تبصره 5 از ماده 6 آمده است  :  شورای‌ عالي سازمان دارای کمیسیون های مشورتی است که تعداد و وظایف آنها توسط شورای‌ عالي  سازمان و آیين نامه هاي مربوطه ( مصوب هيات امنا  ) تعیین خواهد‌شد.

ب:

‌ماده 15 - وظایف شورای‌ عالي به شرح زیر می‌باشد:

1. تدوين سند چشم انداز ، بيانيه مأموريت ، ... برنامه راهبردي براي اصلاح ساختار سازمان انتخابات به کمک کميسيون هاي داخلي و کارشناسان خبره داخل موسسه و خارج از موسسه .

پرسش کننده :

اهداف اين ساختار چيست ؟

 

پاسخ دهنده :

همان طور که قبلأ اشاره شد در اين ساختار اهداف ذيل تعقيب مي شود :

1. انتخاب ِ اعضاي شايسته صندوق براي هيات امناء ، هيات مرکزي نظارت ، هيات مديره بخش ها توسط اعضاي محترم اين سازمان و ارائه کمک معنوي و راهنمايي فکري به کليه منتخبين .
2. تلاش در جهت اصلاح، رشد و تعالی فعاليت هاي صندوق . با تقويت تفکر کلان نگر با تکيه به نگاه کارشناسي
3. کوشش در جهت برقراری، حفظ و حمایت از حقوق مادی، معنوی اعضاي صندوق ذخيره فرهنگيان.

پرسش کننده :

آيا در اين آئين نامه به مکانيزم هاي  عدالت افشاگری، شفافیت، اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی ، عزل زود هنگام اعضاي که عملکردشان در راستاي منافع اعضا نمي باشند توجه شده است ؟

 

پاسخ دهنده :

در رابطه با عدالت افشاگری، شفافیت و مسئولیت اجتماعی ، در ماده 15 وظايف شوراي عالي مجمع نمايندگان آمده است :

بند 2 از ماده 15: بررسي مقدماتي  شکايات اعضاي سازمان از  عملکرد ِ  هيات مديره بخش ها ، يا مراکز استان يا شهر ها  که به دبير خانه مي رسد و ارجاع آن شکايات به مراجع نظارتي مربوطه

بند 3 از ماده 15: گزارش خطا هاي مديريتي اعضاي هيات مديره بخش ها ، مراکز استان ، شهر ها ( پس از اخطار کتبي به آنان )  به هيات امناء ، جهت اطلاع از عملکرد ناصحيح اعضاي هيات مديره ها 

بند 4 از ماده 15: رسيدگي به شکايات واصله از ارکان سازمان و يا اعضاي سازمان در مورد خطاي اعضاي  هيات امناء ( طبق آئين نامه اي که به تصويب هيات مرکزي نظارت  مي رسد) در حضور هيات مرکزي نظارت و اخطار لازم به اعضاي هيات امنا خطا کار ، عزل زود هنگام اعضايي از هيات امناء که فعاليت آنان در راستاي منافع اعضاي محترم صندوق نمي باشد  . ( طبق آئين نامه مصوب هيات مرکزي نظارت  و دبير خانه شوراي عالي مجمع نمايندگان )

بند 5 از ماده 15: تبصره 1 : راي صادره براي عزل زود هنگام هيات امناي تنها استثناي تبصره 1 ماده 6 مي باشد

بند 6 از ماده 15: عزل زود هنگام اعضايي از هيات مديره بخش ها که فعاليت آنان در راستاي منافع اعضاي محترم صندوق نمي باشد  طبق آئين نامه اي که به تصويب  دبير خانه شوراي عالي مي رسد .

بند 7 از ماده 15: گزارش تخلفات به ناظران  ، هيات مديره بخش ها و هيات امناء.

بند 11 از ماده 15: نظارت بر حسن اجرای مصوبات. به کمک دبير خانه سازمان

بند 12 از ماده 15:  نظارت بر عملکرد سازمان  بخش ها. به کمک دبير خانه سازمان

بند 13 از ماده 15:  رسیدگی مقدماتي  به تخلفات انضباطی هیأت مدیره سازمان در بخش ها و ارجاع آن شکايات به مراجع نظارتي مربوطه و برقراری هماهنگی لازم بین آنها.

بند 15 از ماده 15:  انحلال هیأت مدیره بخش ها  در موارد ذیل:

‌الف - عدول و تخطی از وظایف مقرر در این آیين نامه  با تشخیص دبير خانه شورای‌ عالي و تائيد هيات مرکزي نظارت  .

ب - عدم تشکیل جلسه  غیرموجه چهار جلسه متوالی و یا شش جلسه متناوب که تشخیص غیرموجه بودن آن به عهده دبير خانه شورای عالي و تائيد هيات مرکزي نظارت است.

‌تبصره 1 - نظارت بر عملکرد و هماهنگی بین کمیسیون ها و پیگیری حسن اجرای مصوبات به عهده رئیس یا نواب‌ رئیس شورای عالي ( رئيس و يا نواب رئيس دبير خانه سازمان ) خواهد بود.

‌تبصره 2 - دبیر شورای عالي مسئول تشکیل جلسات و اداره دبیرخانه سازمان ( دبير خانه شوراي عالي   ِ سازمان ) خواهد بود.

 

پرسش کننده :

مگر شوراي عالي مجمع نمايندگان حق عزل 6 منتخب هيات امنا را دارد ؟

 

پاسخ دهنده :

به طريق عقلي وقتي شوراي عالي ، شش منتخب و سه نفر علي البدل را انتخاب مي کند ، حق عزل را هم دارد .

همچنان که در چند سطر  بالا اشاره شد ، اين عزل طبق شرايط ذيل است :

بند 4 از ماده 15: رسيدگي به شکايات واصله از ارکان سازمان و يا اعضاي سازمان در مورد خطاي اعضاي  هيات امنا ء ( طبق آئين نامه اي که به تصويب هيات مرکزي نظارت مي رسد ) در حضور هيات مرکزي نظارت و اخطار لازم به اعضاي هيات امنا خطا کار ، عزل زود هنگام اعضايي از هيات امناء که فعاليت آنان در راستاي منافع اعضاي محترم صندوق نمي باشد  . ( طبق آئين نامه مصوب هيات مرکزي نظارت  و دبير خانه شوراي عالي مجمع نمايندگان )

 

پرسش کننده :

آيا عملکرد شوراي عالي مجمع نمايندگان قابل نظارت است ؟

 

پاسخ دهنده :

بلی . عملکرد شوراي عالي مجمع نمايندگان هم نظارت مي شود :

 در تبصره 6 از ماده 6 آمده است : تمام  شش عضو اصلي  هيات مرکزي نظارت ( از هر بخش يک نفر اصلي ) بهمراه رئيس کل سازمان ( هيات مرکزي نظارت ) ، به عنوان بازرسان يا ناظران  شوراي عالي مجمع نمايندگان  ، کليه عملکرد شوراي عالي مجمع نمايندگان  را نظارت مي کنند و گزارش تخلفات يا ... را به هيات امناء  ارسال مي کنند .

 

پرسش کننده :

به نظر مي رسد :

قانون سوت ، حکمراني خوب و اصول حاکميت شرکتي  در پيش نويس آئين نامه انتخاب 6 نفر هيات امنا توسط مطالبه گران ، به خوبي مورد توجه قرار گرفته است . 

 

پاسخ دهنده :

نظر شما با اغماض قابل پذيرش است .

 

پرسش کننده :

اگر ديوان محسبات کشور به مفاد  اين آیين نامه آگاه شود براي تصويب آن کوشش مي نمايد . با تصويب اين آیين نامه ، ورود ِ ديوان محاسبات کشور به صندوق بي معنا مي شود  .

 

پاسخ دهنده :

بهترين راه مبارزه با فساد در يک موسسه کاملا خصوصي نقش آفريني اعضا و پرهيز از قيم مابي است  .

همان طور که  اصل 85 قانون اساسي به مجلس اجازه نمي دهد که در تصويب  اساسنامه يک موسسه خصوصي مثل سوپر مارکت سر کوچه مداخله نمايد . اصل 55 قانون  اساسي ، ماده 2 و ماده 3 قانون مديريت خدمات کشوري و ... هم به ديوان محاسبات کشور ، اجازه هيچ گونه مداخله در امور موسسه صندوق ذخيره فرهنگيان را نمي دهد .

در ضمن بر اساس منابع علمي مورد اشاره در اين گفت و گوي مجازي در رابطه با حکمراني خوب شرکتي در دنياي جهاني ، به صراحت بيان شده است :

شرکت ها به جای آنکه بنشینند و منتظر تحميل قوانین از سوی نهادهای بیرونی باشند، باید پیشتازانه دستورالعمل های اختصاصی فرهنگ سازمانی خود را طراحی نموده و آنها را فعالانه به اجرا بگذارند.

 

پرسش کننده :

مطالبه گران براي تحقق ِ موارد ذيل در حاکميت شرکتي :

برای اینکه شرکت ها به حکمرانی خوب شرکتی در دنیای جهانی، که در آن ادراک سرمایه گذاران بین المللی و محلی، به وسیله ساختارهای مدیریت و اعتبار کسب و کار شکل می گیرد، احساس نیاز کنند؛ در چنین محیطی، شرکت ها به جای آنکه بنشینند و منتظر تحميل قوانین از سوی نهادهای بیرونی باشند، باید پیشتازانه دستورالعمل های اختصاصی فرهنگ سازمانی خود را طراحی نموده و انها را فعالانه به اجرا بگذارند.

چه مکانيزم هاي را مطرح کرده اند  ؟

( گفت و گو ادامه دارد )

* بخش نخست

* بخش دوم

* بخش سوم

* بخش چهارم

* بخش پنجم

* بخش ششم

* بخش هفتم

منابع :

1- آرشیو سوالات حقوقی از وکلای دادگران ( 1 ) تاریخ انتشار: دوشنبه 01 آذر 14002. تارنماي ثبت فکر برتر

3- تعريف خرد جمعي از ويکي پديا

4- تعريف خرد جمعي از ويکي پديا

5- خبرگزاري ايمنا نخستين خبرگزاري شهو شهروندان ايران : ادب مدیر کل اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری ایران . خرد جمعی، راهکار بهبود اوضاع اقتصادی است/لزوم ارتباط اعضای اتاق های بازرگانی با قوه هاادب مدیر کل اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری ایران . خرد جمعی، راهکار بهبود اوضاع اقتصادی است/لزوم ارتباط اعضای اتاق های بازرگانی با قوه ها

6-  دنياي اقتصاد لزوم تصميم گيري بر اساس خرد جمعي

7-  حاکمیت شرکتی چیست؟ مسیر درست در حکمرانی خوب شرکتها چطور ایجاد می شود؟ دیدگاه /در شریف استراتژی /توسط دفتر استراتژی دانشگاه شریف

8- شرکت سرمايه گذاري گروه توسعه ملي ( سهامي عام ) حاکميت شرکتي و کميته هاي تخصصي

9- آئين نامه نظام راهبردي شرکتي مصوب 11/8/1386 سازمان بورس و اوراق بهادار تهران

10- دستورالعمل حاكميت شركتي شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ايران

11- فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مديريت / شماره بيستم / بهار 1393 - بررسی تاثیر اجراي آئین نامه نظام راهبري شرکتی سازمان بورس اوراق بهادار تهران بر مدیریت سود - بررسی تاثیر اجراي آئین نامه نظام راهبري شرکتی سازمان بورس اوراق بهادار تهران بر مدیریت سود

 12 .تار نماي پژوهش هاي حسابداري مالي . مدیریت سود، چگونه کیفیت سود شرکت‏ها را تحت تاثیر قرار می ‏دهد؟

13- استراتژي باز ( Open Strategy ) چيست ؟

 14 . فرهنگ مشارکت و خرد جمعي

 15 . دنياي اقتصاد : راهنمايي کاربران براي استفاده از استراتژي باز ، استراتژي سازي موفق با خرد جمعي

 16 . تحقق خرد جمعی در کنترل شرکت‌های زیرمجموعه و بانک

 17 . مقاله تحقيقي تعامل فرهنگ یادگیری سازمانی با ظرفیت جذب، نوآوری باز و رهبری توانمندساز در شرکت های دانش بنیان: تحلیل یک مدل میانجی تعدیل شده

 18 . تعریف یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده چیست؟ دیدگاه /در شریف استراتژی /توسط دفتر استراتژی دانشگاه شریف دیدگاه /در شریف استراتژی /توسط دفتر استراتژی دانشگاه شریف

19- «نوآوری باز» چیست و چرا به یک ضرورت تبدیل شده است؟

20- مقاله حاکميت شرکتي ، حمايت از سهامداران

21-  حکمرانی خوب با استقرار حاکمیت شرکتی

22- تکرار مطالبات فرهنگیان در دیدار اختصاصی عضو شورای مرکزی سازمان معلمان ایران با وزیر آموزش و پرورش

23 - ويکي پديا : حکمراني خوب يا حکمراني مطلوب

24.صندوق ذخيره فرهنگيان ، 21 ارديبهشت 1401 : راهکارهای محاسبه ارزش افزوده دارایی‌های صندوق ذخیره فرهنگیان

25 . شرکت کار گذاري سرمايه و دانش

 26 . سايت آموزش مفيد

27 .سايت سبد گردان تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار

28  .فصلنامه سياستهاي راهبردي و کلان مقاله
تأثیر شفافیت سود بر هزینه سرمایه و بازده اضافی (مطالعه موردی: شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)

29 . سايت فرا بورس ايران + پرسش‌های متداول پذیرش در بازار اول، دومپرسش‌های متداول پذیرش در بازار اول، دوم

 30 . سايت مشاوره حقوقي دينا

31. خبرگزاري مهر ، مدیرعامل جدید صندوق ذخیره فرهنگیان کیست ؟

32. صداي معلم

شورای سازمان معلمان منطقه 6 تهران : پیشنهادات در مورد صندوق ذخيره فرهنگيان

33 . سخن معلم : در حال محاسبه «ارزش مالکانه» هستیم.

34 . تارنماي روابط عمومي صندوق ذخيره فرهنگيان در 17 آبان 1401 ، بررسی ساز وکار محاسبه ارزش مالکانه با حضور اعضای موسسه

---

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

تهران

کرمانشاه

همان گونه که پیش تر و در گزارش صدای معلم شرح آن رفت ( این جا ) یکشنبه 15 آبان نشست تودیع و معارفه رئیس سازمان نوسازی ، توسعه و تجهیز مدارس در سالن اجتماعات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار گردید .

در این مدت که در نشست های رسانه وزارت آموزش و پرورش شرکت کردم ؛ این نخستین باری است که شخصا توسط رئیس قبلی یک سازمان به یک مراسم تودیع و معارفه دعوت می شدم .

همیشه عادت دارم که در هر نشست ، قرار و یا ملاقاتی – بر خلاف عرف و عادت معمول ایرانیان - زودتر از زمان اعلام شده حضور پیدا کنم چه بر این باورم که باز هم بر خلاف تعریف و تعارفی که رسم معمول ماست حضور به موقع بزرگ ترین تکریم و احترام به میزبان و سایر مدعوین است .

با این حال ، مهر اله رخشانی مهر رئیس پیشین نوسازی مدارس با 50 دقیقه ، حمیدرضا خان محمدی با 70 دقیقه و سرانجام وزیر آموزش و پرورش با 100 دقیقه تاخیر که شاید خودش یک رکورد در میان وزرای آموزش و پرورش حد اقل در یک دهه ی اخیر است در این نشست حضور پیدا کردند .

جزئیات و حواشی این نشست در گزارش صدای معلم آمده است اما نکته ی عجیب و غیر قابل فهم در این نشست آن است که چگونه می شود وقتی در این نشست یک فرد که خودش خیّر است و نسبت به تاخیر زیاد وزیر آموزش و پرورش معترض شده و بر می خیزد و عنوان می کند که به نشانه ی اعتراض باید این نشست را ترک کنیم اما حاضران او را تمام قد تحسین می کنند اما کسی از جای خود تکان نمی خورد و صحنه ی عجیب تر ؛ وقتی وزیر آموزش و پرورش با 100 دقیقه در نشست حضور پیدا می کند باز هم این جمعیت به خاطر وزیر آموزش و پرورش از جا بر می خیزند و او را با کف زدن های مرتب تشویق می کنند !

آیا جمعیت حاضر و به چه دلیلی این رفتار را از خود نشان می دهند ؟

بالاخره با این حرکت غیرمدنی وزیر آموزش و پرورش – به هر دلیلی - که 100 دقیقه دیگران را سر کار گذشته موافق هستند یا خیر ؟

وزیر و یا سایر مقامات کجا و چگونه باید بازخورد کار ناشایست خود را دریافت کنند ؟

شاید این گونه تعارض ها و تناقض های رفتاری و اجتماعی را در دنیا فقط بتوان در میان ایرانی ها و فرهنگ ایرانی یافت و به نظر می رسد تا زمانی که این فرهنگ غالب دچار دگردیسی نشده و به تکامل و بلوغ نرسد هر گونه طرح تغییرات در هرم و ساختار این اجتماع طی کردن  متوالی مسیر در یک نقطه و به عبارتی همان » در جا زدن » خواهد بود .

از سوی دیگر ، مردمی که در یک جای ثابت و در مدت بسیار کوتاهی و بر خلاف پیش بینی و نیز منطق به یک باره تغییر جهت داده و از اعتراض دست جمعی نسبت به یک کنش به مدح یکپارچه حتی در برابر زیر پا گذاشتن حقوق مدنی شان می رسند اساسا و آیا قابل اعتماد هستند و می توان روی آنان حساب باز کرده و امیدی به « تغییر » به ویژه در سنن تاریخی داشت ؟

پدر بزرگی داشتم که همیشه جمله ای را تکرار می کرد – البته این را شاید همه شنیده باشند – و می گفت : « این مردم هنگام سقوط دولت مردمی و دموکراتیک دکتر محمد مصدق صبح شعار زنده باد مصدق را می دادند و بعد ظهر همان روز بدون آن که پشت نخست وزیرشان بایستند شعار مرگ بر مصدق سر می دادند ... »

آیا هژمونی و مناسبات فرهنگی و اجتماعی در ایران در این مدت و فرضا از زمان جنبش مشروطیت و با وجود گسترش رسانه های اجتماعی که منطقا می باید منجر به افزایش خودآگاهی فردی و اجتماعی شود دچار تحول اساسی شده و یا آن که فقط ظواهر و پوسته تغییر کرده اند ؟

ممکن است برخی عنوان کنند که یک جلسه رسمی و دولتی نمی تواند قابل تعمیم به همه ی جامعه باشد اما نگارنده صحنه ها و وقایعی این چنین را بارها تجربه کرده و شواهد و مستنداتی که نشان دهند « رنسانس فرهنگی » در ایران به وقوع پیوسته مشاهده نمی گردد .

( زنده یاد احمد کسروی ) تا کنون جز « صدای معلم » نه رسانه ای و نه فردی از جامعه کثیر و میلیونی معلمان _ شاغل و بازنشسته » به این مهم پرداخته است و البته این گروه مرجع فعلا فکر و ذکرشان انجام « رتبه بندی معلمان » است و تصور می کنند قرار است گشایش قابل توجهی در وضعیت حقوق و مزایای آنان از قِبَل این « داستان سر کاری و فرآیند معیوب » صورت گیرد .

 

از سوی دیگر افرادی که در این نشست بودند در زمره « توده » و یا « عوام » نبودند بلکه ادعای مرجعیت داشته و داعیه رهبری فکری و فرهنگی این جامعه را هم دارند حتا اگر به زبان نیاورند .

صحنه قابل تامل دیگر در این نشست نوع برخورد « ناصر قفلی » رئیس جامعه ی خیرین مدرسه ساز کشور در مواجهه با رئیس قدیم و جدید بود .

ایشان در مورد آقای رخشانی مهر چنین می گوید : « نام رخشانی مهر در تاریخ ساخت و ساز مدارس ایران برای همیشه باقی خواهد ماند . »

رئیس جامعه ی خیرین مدرسه ساز کشور در بخش دیگری از سخنان خود پس از تعریف و تمجیدهای طولانی و کش دار در وصف رخشانی مهر و اقدامات و عملکرد وی چنین می گوید :

« صد حیف که آقای دکتر رخشانی مهر رفت و صد شکر  که آقای دکتر خان محمدی از بدنه آموزش و پرورش به جای ایشان آمد . »

من منتظر بودم که آقای قفلی به عنوان نماینده یک تشکل غیر دولتی که حتا انتخاباتش و تعیین رئیس آن ارتباطی با بخش دولتی ندارد حد اقل از وزیر آموزش و پرورش در مورد علت برکناری رئیس پیشین پرسش می کرد و مثلا  می گفت چرا مدیری که از نظر شما این همه موفق عمل کرده و جو جلسه حاکی از تشویق ها و کف زدن های ممتد نسبت به رئیس پیشین هم موید این مدعاست را کنار گذاشتید ...

اما کوچک ترین اشاره ای هم به این موضوع نمی شود .

همه چیز خلاصه شده است در تعریف و تعارف های کلیشه ای و کِشنده و کُشنده عاری از صداقت و فرهنگ شفافیت .

( شاید در این جامعه گسترده خیرین کشور تنها فردی که در نقش یک منتقد ظاهر شده و خلاف جریان آب شنا می کند همانا آقای حسین صالحی رئیس هیئت مدیره مجمع خیرین مدرسه ساز و مدرسه یار شهرستان ابهر باشد ) آیا هژمونی و مناسبات فرهنگی و اجتماعی در ایران در این مدت و فرضا از زمان جنبش مشروطیت و با وجود گسترش رسانه های اجتماعی که منطقا می باید منجر به افزایش خودآگاهی فردی و اجتماعی شود دچار تحول اساسی شده و یا آن که فقط ظواهر و پوسته تغییر کرده اند ؟

این حرکات و رفتارها با گفتارها و کلمات اصلا هم خوانی ندارند مگر آن که بر فهم آن ها به اصل « اصالت منافع شخصی و یا گروهی » در جامعه منفعت محور ، غیر شفاف و پیچیده ایران استناد کرده و برای آن دلیلی بیابیم .

 در آن نشست هم و غم رئیس جامعه ی خیرین مدرسه ساز کشور تکمیل پروژه های نیمه تمام مدارس است که البته حرف درستی است اما پیشنهاد می دهد که بودجه ی این پروژه ها با فروش املاک مازاد تامین شود .

وزیر آموزش و پرورش هم به راحتی و همان گونه که در گزارش صدای معلم به آن اشاره شد ضمن تایید آن محل تامین را فروش املاک مازادی مانند تعاونی های فرهنگیان ، درمانگاه و بیمارستان های فرهنگیان معرفی می کند .

تا کنون جز « صدای معلم » نه رسانه ای و نه فردی از جامعه کثیر و میلیونی معلمان _ شاغل و بازنشسته » به این مهم پرداخته است و البته این گروه مرجع فعلا فکر و ذکرشان انجام « رتبه بندی معلمان » است و تصور می کنند قرار است گشایش قابل توجهی در وضعیت حقوق و مزایای آنان از قِبَل این « داستان سر کاری و فرآیند معیوب » صورت گیرد .

کسی در این نشست و بیرون از آن برنخاست و یا نخواست که بگوید آقای وزیر برای معیشت معلمان در این مدت چه کار کرده ای که اکنون بر فروش چند قلم محدود و معدود از امکانات رفاهی معلمان خیز برداشته اید ؟ شاید این گونه تعارض ها و تناقض های رفتاری و اجتماعی را در دنیا فقط بتوان در میان ایرانی ها و فرهنگ ایرانی یافت و به نظر می رسد تا زمانی که این فرهنگ غالب دچار دگردیسی نشده و به تکامل و بلوغ نرسد هر گونه طرح تغییرات در هرم و ساختار این اجتماع طی کردن  متوالی مسیر در یک نقطه و به عبارتی همان » در جا زدن » خواهد بود .

چهارشنبه ششم مرداد 1389 ، « صدای معلم » در ادامه ی سلسله گزارش انتقادی خود در مورد اختصاص چهار میلیارد دلار برای « مقاوم سازی مدارس » در دولت محمدرضا خاتمی چنین نوشت : ( این جا )

« در حالی که به گفته معاون عمرانی وزارت آموزش و پرورش و رئیس سازمان نوسازی تنها یک سوم از آن 4 میلیارد دلار مصوب توسط دولت پرداخت شده است و سرنوشت بقیه آن اعتبار در ابهام و بلاتکلیفی قرار دارد ( 1 ) ؛ عضو کمیسیون آموزش مجلس از تخصیص 658 ميليارد تومان برای مقاوم سازی مدارس در سال جاری سخن گفته است :

عضو كميسيون آموزش مجلس در گفت‌وگو با فارس:

بودجه 658 ميلياردي بخش وسيعي از مشكلات مدارس نامقاوم را برطرف مي‌كند

خبرگزاري فارس: عضو كميسيون آموزش مجلس با بيان اينكه بودجه در نظر گرفته شده براي مقاوم‌سازي مدارس در سال‌جاري 658 ميليارد تومان است، گفت: بودجه‌اي كه براي مقام‌سازي مدارس در نظر گرفته شده است، مي‌تواند بخش وسيعي از مشكلات اين گونه مدارس را برطرف كند .

عزت‌الله دهقان در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعي باشگاه خبري فارس «توانا» با اشاره به اينكه در كشور مدارس غير استاندارد و نامقاوم متعددي وجود دارد، اظهار داشت: دلايل مختلف وجود اين مدارس ريشه در گذشته دارد كه آموزش و پرورش با تلاش و همتي مضاعف بايد هر چه سريع تر آن را برطرف كند؛ در غير اين صورت در راستاي رسيدن به اهداف كلانش راه به جايي نخواهد برد .

 آموزش و پرورش براي رفع مشكل مدارس نامقاوم تلاش جدي نداشته است

عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس تصريح كرد: آموزش و پرورش در سال‌هاي گذشته براي رفع اين مشكل تلاش جدي نداشته است كه با ورود حاجي‌بابايي در رأس كار، در وزارتخانه آموزش و پرورش حركت رو به جلوي مناسبي براي رفع آن شكل گرفته است .

دهقان با اشاره به اينكه مجلس بر اساس ماده 27 قانون برنامه پنجم توسعه، براي مقام‌سازي مدارس بودجه قابل قبولي را به تصويب رسانده است، بيان كرد: بودجه‌ مناسبي در اين رابطه در نظر گرفته شده است كه در زمينه رفع مشكلات مدارس نامقاوم بسيار تأثيرگذار است .

آموزش و پرورش از بودجه مقام‌سازي مدارس اصولي استفاده كند

وي اضافه كرد: معتقدم آموزش و پرورش بايد از بودجه در نظر گرفته شده براي مقاوم‌سازي مدارس نامقاوم به طور شايسته و اصولي استفاده كند در غير اين صورت تحقق اهداف آموزش و پرورش در اين زمينه به رويا تبديل خواهد شد .

عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس اضافه كرد: يكي از راه‌هاي موفقيت آموزش و پرورش در عرصه‌هاي مختلف، ايجاد انگيزه در دانش‌آموزان براي ادامه تحصيل و رضايت مندي خانواده‌ها از عملكردشان است كه يكي از اين راهكارها، موفق عمل كردن در حوزه مقام‌سازي مدارس نامقاوم است .

دهقان با اشاره به اينكه تمام خانواده‌ها به نوعي با آموزش و پرورش ارتباط دارند، خاطرنشان كرد: آموزش و پرورش با ارائه برنامه‌هاي مناسب و عملياتي كردن آنها بايد رضايت مندي خانواده‌ها را كسب كند چرا كه بدون همكاري آنها به موفقيتي نمي‌رسد و يكي از راه‌هاي كسب رضايت مندي خانواده‌ها، مقاوم‌سازي مدارس است . »

سوال نخست « صدای معلم ( سخن معلم ) این است که سرنوشت آن دو سوم بقیه بودجه مصوب برای مقاوم سازی مدارس چه شده است ؟

چرا در کشور بسیاری از کارها ناتمام می مانند ؟

چرا در کشور ما ، شروع خوب اما استمرار و نگهداشت ضعیف و ناکارآمد است ؟

چرا در کشور ما ، سرنوشت همه چیز به نظر و تصمیم مافوق بستگی دارد و زیردستان همه چیز را به قضا و سرنوشت حواله می کنند ؟

چرا مجلس به عنوان یک نهاد نظارتی به وظایف و کارکردهای خود عمل نکرده و حقایق فدای مصالح می شوند ؟

چرا اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس برای یک امر سیاسی مربوط به دانشگاه آزاد استعفا می دهند ؛ اما برای حفظ جان فرزندان این کشور تنها سکوت می کنند ؟

چرا حساسیت و یا سخت گیری که بعضا روی بناهای شخصی اعمال می شود درمورد مدارس دیده نمی شود ؟

اگر مبنای حرکت ، برنامه است پس این همه بی برنامگی از چه ناشی می شود ؟

چرا با وجوداین همه نهاد نظارتی و بازرسی باز اعتبارات درست و اصولی در جای خود مصرف نمی شوند ؟

آیا همه چیز به روزمرگی مربوط می شود ...

وضعیت بلاتکلیف و مبهم اجرای قانون مقاوم سازی مدارس ...اگر مجلس ، مجلس بود » ! »

و این قصه ادامه دارد ...

بسیاری از معادلات و شاخص های تعالی این حوزه در ماه های اخیر دچار تغییرات گسترده ای چه در بین نیروهای ستادی و چه در میان نیروهای آموزشی به دلیل عدم تجربه و تخصص گردیده است.

به ناچار باید اقرار کنم و بگویم به عنوان یک دغدعه مند حوزه ی تعلیم و تربیت با رصد تحولات آموزش وپرورش کشو ر، حضور جناب یوسف نوری در راس این وزارتخانه ی عظیم با گستره ی فعالیتی و درگیری بیش از یک سوم جمعیت کشور جفا در حق حوزه تعلیم و تربیت است.

وی هنوز نتوانسته است تعادلی بین وظیفه و اختیارات قانونی خود با رابطه های فراقانونی حائلی قائل شود.

وی مرعوب نمایندگان مجلس شورای اسلامی است . به باور آگاهان این حوزه، هرگز نتوانسته و یا نخواسته جواب ردی به تقاضاهای درخواستی حداکثریت نمایندگان بدهد.

اجازه می خواهم  در این مورد مصداقی بیان کنم :

 معاون وزیر و رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی دوشنبه و پیش از سفر وزیر آموزش و پرورش در زنجان حضور داشت ؛ اگر این موضوع برای تبیین مواضع حوزه فعالیت خدمتی خود این سفر صورت گرفته ، شایسته تقدیر است اما اگر وی پیشقراول و بسترساز نزول اجلال وزیر محترم بوده است این حرکت مطرود است.

وزیر روز پنجشنبه برای افتتاح یک مدرسه خیرساز در زنجان قدم رنجه کرده بودند.

این مدرسه تکمیل شده بود و قرار بود در شهریور افتتاح و مورد بهره برداری قرار گیرد. افتتاح این مدرسه در دوازده آبان ماه  دیگر  چه حکایتی است ؟ عملا ثبت نامی برای این مدرسه صورت نگرفته است ؛ چرا مدرسه ای با هزینه های هنگفت باید برای یک سال خالی بماند ؟!

سوال اینجاست آیا این پروژه باید توسط خود وزیر افتتاح می شد و ایشان نمی توانست زودتر افتتاح را انجام دهد ؟

آیا فرصتی دست داد تا با کمی دقت به زوایه ی بدعهدی و یاخوش خدمتی اولیای امور فکر کند ؟

اینجاست که می گویم سکانداری این کشتی ناآرام شایسته جناب نوری نیست.

این پروژه و پروژه های این چنینی در کشور حاصل تلاش ها و مدیریت دلسوزانه و مدبرانه دکتر  مهراله رخشانی مهر در راس سازمان نوسازی توسعه و تجهیز مدارس کشور بوده است که جدیدا سیل بنیان کن تغییرات فرمایشی دامن ایشان را هم گرفت .

جا دارد به پاس همه اقدامات ارزنده ایشان سر تعظیم فرود آورم .

مومنانه معتقدم هر کس با هر عقیده و سلیقه ای باعث شد مدارس کشور از نعمت حضور ایشان در این وادی محروم بماند جفا در حق تعلیم و تربیت این کشور کرده است .

عصر همین روز همراه نماینده شهرستانهای ابهر و خرمدره و سلطانیه در فرمانداری ابهر شورای اداری تشکیل می دهد.

عملا آن چه در سفر دکتر رخشانی مهر مصوب شده بود آقای وزیر نیز همان ها را برای پرملاتی تبلیعات نماینده ی مهیا کرده اند و ضعف مدیر تحت امر خویش را در باره ابتدایی ترین موارد مدیریتی به عینه دیده اندکه حاصل توافق نماینده با حامیان ستاد انتخاباتی آن هم در نتیجه قهر به دست آمده است.

---

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

  جستارگشایی:

ظاهرن معلمان در کشورهای جهان اول سالانه مکلف به جهانگردی و کسب تجارب عینی (مشاهده و قیاس سیستم های اموزشی)از دیگر نقاط کره زمین هستند.

ما در ایران علاوه بر مشکلات منزلتی و معیشتیِ تاریخی، مدام در کنار نابه سامانی مدارس عادی دولتی ،گرفتار روزمرگی هایی چون رتبه بندی معلمان، استرس اعتراضات دانش آموزی، تحصن همکاران و ...هستیم.

در این سیستم ایستا و ناکارآمد، معلم نیز ناچارا در روزمرگی و قهقرا سیر آفاق و انفس می نماید و عملا مجالی برای مطالعه و مکاشفات اندرونی و ملاحظات بیرونی نداشته و در نتیجه برونداد دستگاه تعلیم و تربیت موجبات نارضایتی ذی نفعان متکثرش را فراهم می آورد.

روستای واریان ونیز ایران

روستای ایستای طالقان و واریان کرج از روستاهای اسرار آمیز ایران هستند. به پاس کنجکاوی رسانه‌ای پیارسال بازدیدی ناقص از روستای افسانه‌ای ایستا داشتم.

برای ورود به تنها روستای آبی ایران (ونیز ایران) با آقای فرهاد رجبی (قرآن پژوه و همکار بازنشسته) تماس می‌گیرم. پس از هماهنگی‌های لازم با پلیس راه جاده چالوس و قایقرانان سدکرج بالاخره پنج‌شنبه با اکیپی از همکاران شهید مدرس و میهمانانی از کرج و تهران ( آقای علی پورسلیمان، مدیر دوست داشتنی صدای معلم) وارد این روستای به غایت بکر، زیبا و ماندگار می‌شویم.

پس از قایق سواری روی دریاچه رو به موت سد کرج، با پیاده‌روی مختصری درب ویلای آقای فرهاد رجبی (همکار بازنشسته و برادر دکتر مهراب و مهران رجبی) قرار می‌گیریم. به دعوت استاد وارد گوشه‌ای از بهشت برین می‌شویم.

برادران رجبی از مفاخر استان البرز و کشورند. مهران رجبی بازیگر سرشناس ملی، فرهاد رجبی نویسنده کتاب فاخر آیات انسانی، و دکتر مهراب رجبی البرز پژوه نامی و از سفرای اسبق ایران در اروپا هستند.

پس از صرف چای هیزمی و ناهار مختصر در پاییز برگ‌ریزان با راهنمایی آقای رجبی تا حوالی غروب به واریان‌نوردی مشغول می‌شویم. کوچه‌باغ‌های روح‌نواز، کلبه‌های سحرآمیز، ویلاهای بدون در و دروازه، املاک بدون حد و مرز و دیوار کشی، انواع درختان میوه، میوه‌های کوهی، آبشارهای مسلسل، کوه‌های سر به فلک کشیده، صخره‌های تند و تیز و....گوشه‌هایی از این روستای مشرف به سد کرج است. اطلاعات کامل‌تر در خصوص واریان این جواهر سبز و بدون ماشین، ترافیک و دود و دم با مختصر جست و جو در اینترنت هویداست.

واریان روستای بدون اتومبیل و موتور !

« بیشتر مسافرانی که از جاده چالوس، راهی شمال می‌شوند، روستایی را در آن سوی سد کرج می‌بینند؛ روستایی که هر بیینده‌ای را کنجکاو خواهد کرد. روستای واریان، یکی از مرموزترین روستاهای ایران است که لقب تنها روستای آبی کشور را به دوش می‌کشد. این روستا که جزو دیدنی های استان البرز به شمار می‌آید، در فاصله کوتاهی از شهر کرج و تهران قرار دارد و تنها راه دسترسی به آن، از طریق قایق است.

روستای واریان ابتدا در جایی که اکنون بستر دریاچه سد کرج است، قرار داشت اما اهالی و ساکنان آن به مناطق بالاتر کوچ داده شدند و بدین ترتیب تنها راه ارتباطی آن راه آبی است. پس از پی‌ریزی سد امیرکبیر، تنها راه ارتباطی به ده واریان گذر از دریاچه سد کرج با قایق است. در این سوی دریاچه و کنار جاده هتلی به نام هتل واریان قرار داشت که امکاناتی برای قایق‌رانی و اسکی روی آب نیز دارا بود.

از سال ۱۳۳۴ که سنگ بنای سد کرج گذاشته شد. در روستای واریان حدود ۵۰۰ خانوار زندگی می‌کردند و این روستا مرکزیت داشت و پس از ساخت سد بخش بزرگی از روستا زیر آب رفت و برای تردد اهالی باقی‌مانده روستا که با جاده اصلی فاصله داشتند، قایقی در نظر گرفتند که عبور و مرور تا حدودی میسر شود و در سال ۵۹ نیز پس از اقدامات جهاد سازندگی طبق قرادادی مقرر شد که سازمان آب و فاضلاب تهران برای اتصال روستا به جاده اصلی پلی بنا کند، ولی این اقدام صورت نگرفت.

نوستالوژی هتل واریان

واریان در قدیم شامل چند محله بود؛ محله‌هایی که هر یک، محل سکونت خاندان متفاوتی بودند. به‌طور مثال، خاندانی که در محله کیان زندگی می‌کردند، با نام کیانی شناخته می‌شدند. کیانی‌ها، بزرگ‌ترین و با نفوذترین خاندان واریان بودند. واریان قدیم (پیش از دهه ۱۳۴۰) به روایت کربلایی حاج غلامحسین بهرامی دارای ۱۸ محله به نام‌های کیان، عبادان، پسه ده، توکلان، آهنگران، شاگیان، ساریان، جیرین سران، باغ خلیل، ایسیوول، باغ محله، قدمان، قیاسان، گریان، دومالان، مسگران، آن طرف‌ آب و میون سرا بوده است .

در اوایل آبگیری سد کرج در آن سوی دریاچه، در ساحل غربی سد کرج و کنار جاده، هتلی به نام هتل واریان ساخته شد که امکاناتی چون قایق سواری و اسکی روی آب را در اختیار مهمانان خود قرار می داد این هتل به علت جلوگیری از آلودگی آب دریاچه تخریب شده است.

محله ی هاقوری به‌علت برخورداری از دو درخت گردوی بسیار قدیمی، از اهمیت ویژه‌ای در واریان برخوردار است .

تاریخچه واریان

مجموعه سد امیرکبیر یا سد کرج بر فراز رودخانه کرج، یکی از بزرگ‌ترین سدهای جهان است و اولین سد چندمنظوره ایران به شمار می‌آید. این سد که بین سال‌های ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۲ شمسی ساخته شده است، به‌عنوان محلی تفریحی و ورزشی نیز شناخته می‌شود.

دریاچه چهار کیلومتری پشت سد کرج، درخشش آب و طبیعت زیبا، آب‌ و هوای عالی و چشم‌اندازی جادویی در دل جاده زیبای چالوس قرار دارد . « روستای واریان در حال حاضر دارای هفت محله به نام‌های خراسانیان، کافر دره، خش دره، کل دره، دره وانو، دیمان جار و «هاقوری» است. هاقوری از زمین‌های زراعی روستای واریان است که توسط دولت خریداری شد. متاسفانه در سال‌های اخیر به‌دلیل عدم رسیدگی مناسب، این زمین‌ها خشک شده و از بین رفته‌اند » .

سد کرج؛ تشنه یک جرعه آب

مسئله خشکسالی، تخریب محیط زیست و بحران مدیریت از پاشنه آشیل های جدی ایران عزیز ماست.خشک شدن دریاچه ارومیه، زاینده رود و صدها رود و رودخانه و تالاب بیانگر شکست قطعی سیاست های محیط زیستی و زیست محیطی دولت‌هاست.

متاسفانه سدهای ما نیز درگیر این بلایای طبیعی و غیرطبیعی هستند.

به گفته بومیان واریان حدود ۱۰۰ متر از ارتفاع سد کاسته شده و پسرفت آب از کچلی کوهها و زمین های حواشی دریاچه سد کرج کاملن مشهود و ملموس می باشد.

به راستی کدامین پل را شکسته ایم که این گونه به اسارت بلایای زمینی و آسمانی گرفتار آمده ایم؟

---

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

گروه رسانه/

آن چه در زیر می آید ؛ سخنان دکتر مقصود فراستخواه استاد برنامه ریزی توسعه ، آموزش عالی است که با موضوع « هفت ضلع تفکّر انتقادی » در انجمن جامعه شناسی ایران در اردیبهشت 1401 ایراد گردیده است .

بخش پنجم را می خوانید .

خوزستان

 دریاچه اورومیه در حال احتضار است و بی‌تردید اگر اقدامی عاجل در جهت نجات آن صورت نگیرد، این "گول" (Göl) تمدن‌زای ما به "چول" (Çöl) تمدن‌زدا تبدیل خواهد شد. 

همان‌گونه که در کتاب « سه دریاچه، یک گهواره؛ تاریخ تمدن در آذربایجان از ابتدا تا پایان عصر آهن» به تفصیل تبیین نموده‌ام، دریاچه‌ی اورومیه به همراه دریاچه‌های "گویجه گول" و "وان" یکی از سه مادر تمدن‌زا در گهواره‌ی جغرافیایی بین سه دریاچه است و همان‌قدر که وجود آن مایه‌ی برکت و فراهم شدن لوازم طبیعی شکل‌گیری اسکان دائم و ظهور تمدن بوده است، از میان رفتن آن نیز موجب نابودی آنها خواهد شد.  

موضوع خشک شدن دریاچه، علل و نتایج آن، حداقل حدود بیست سال است که در میان اقشار و گروه‌های اجتماعی مختلف ما مطرح است و جامعه به‌ویژه نهادها و اشخاص فعال در زمینه‌های مختلف اجتماعی، حساسیت خود در این موضوع را نشان داده و به متوجه کردن مراکز مدیریتی نسبت به این مسئله‌ی مهم کوشیده‌اند اما تقریباً هیچ نتیجه‌ای حاصل نشده و هم‌اکنون نیز مراکز مدیریتی و برخی گروه‌های سیاسی قوم‌گرا و زیاده‌طلب، مسئله را قومیتی کرده و اکثریت تُرک کشاورز منطقه را عامل خشک شدن دریاچه معرفی می‌کنند و همنوا شدن برخی فعالان اجتماعی ترک آذربایجانی با آنها نیز مایه‌ی تاسف و تردید است. 

اگرچه کشاورزی و بهره‌برداری غیر اصولی از منابع آبی منطقه، یکی از عوامل خشک شدن دریاچه بوده و هست اما اولاً؛ این مسئله به هیچ وجه جنبه‌ی قومی ندارد و ترک و کرد هر دو در این قضیه دخیل بوده و هستند. ثانیاً؛ این حجم از بهره‌برداری کلان و نامعقول از آب‌های منطقه در بخش کشاورزی، ریشه‌ها و علل تاریخی مهم و مغفولی دارد که بررسی و تحلیل آنها که سهل است، حتی اشاره‌ای به آنها در سلسله مباحث و مشاجرات بی‌پایان با موضوع دریاچه، مشاهده نمی‌شود.

از نظر من همان‌طور که ریشه‌ی بخش بزرگی از تمامی معضلات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی امروز ما ریشه در دو برنامه‌ی فراگیر و البته زیان بار اسکان اجباری عشایر (تخته قاپی) و اصلاحات ارضی (تقسیم اراضی)  دارد، معضلات زیست‌محیطی نیز یکی از غم‌انگیزترین نتایج این دو برنامه‌ی غیر اصولی بوده است.

برنامه‌های اسکان اجباری عشایر و اصلاحات ارضی، هر یک به نوعی موجب فروپاشی شیرازه‌ی  اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ما شدند و آنچه در پس آنها ماند، جامعه‌ای بود فروپاشیده،  در هم کوبیده، در هم ریخته، گیج و منگ، بلاتکلیف و درمانده. 

برنامه‌های تخته قاپی و تقسیم اراضی، مدیریت بومی در تمامی سرزمین‌های استپی و زراعی متعلق به ایران را از میان برد و هیچ مدیریتی حتی نیمه‌اصولی جایگزین آنها نکرد. طبیعی بود که در چنین وضعیتی با فروپاشی مدیریت اجتماعی درون زا و بومی، مدیریت‌های شخصی و سلیقه‌ای جای آن را گرفت و وضعیتی پیش آمد که در زبان ترکی به آن؛ "باشلی باشین ساخلاسین" می‌گوئیم. آنها که توانستند منبع درآمدی دست‌وپا کنند در زادگاه یا مناطق نزدیک آن ماندند و آنها که نتوانستند و نیافتند، ناگزیر به مهاجرت شدند. 

برنامه‌ی تخته قاپی مدیریت بومی و درون زای کوچ‌نشینی و مدیریت مراتع را نابود و اکثریت کوچ‌نشین ایران را مجبور به یک جانشینی ناگهانی و بی‌حساب و کتاب کرد. برنامه‌ی اصلاحات ارضی نیز مدیریت بومی کشاورزی و زمین‌های زراعی در  ایران را که در حال قد علم کردن از آوار اسکان اجباری عشایر بود، نابود و اکثریت زارع روستایی ایران را آواره و بلاتکلیف نمود. 

تمامی فشار حاصل از این دو برنامه‌ی نابخردانه و فاجعه‌بار که تنها در راستای تامین منافع سرمایه‌داری جهانی به اجرا گذاشته شد، به محیط زیست و زمین منتقل شد. اقتصاد تولیدی دام‌داری و کشاورزی از هم‌ پاشید و جای آن را اقتصاد تولید صنعتی نگرفته بلکه اقتصاد دلالی، زمین‌خواری و رانتی شهری (به‌‌ویژه در سایه‌ی نفت) جای آنها را گرفت. 

رونق نسبی و موقت اقتصادی در سایه‌ی فروش نفت در جامعه‌ای که از زیر آوار آن دو برنامه‌ی کوبنده سر برآورده و انتطاری از زندگی جز نان و معاشی اندک نداشت، موجب افزایش بی‌رویه و ناگهانی جمعیت شد و با فروکش کردن آن رونق اقتصادی سطحی و گذرا، فشار این جمعیتی که در عرض ۵۰ سال تقریباً ۴ برابر شده بود، باز به زمین منتقل شد. شهرها غرق در اقتصاد دلالی زمین و ساخت‌وسازهای بی در و پیکر شدند، روستائیان  نیز به غارتگران خاک و آب تبدیل شدند و البته برای بقا راهی جز این نداشتند و به هر نحو ناگزیر به تامین معاش خود از زمین‌های زراعی سابقاً یکپارچه‌ای بودند که اکنون قطعه قطعه شده و مدیریت آب و خاک در آنها کان لم یکن شده بود.

ظهور فجایعی مانند خشک شدن رودها، چشمه‌ها و دریاچه‌ها و شوره‌زار شدن خاک‌ها بر اثر  این وضعیت در هم ریخته‌ی "باشلی باشین ساخلاسین" نتایجی کاملاً منطقی و قابل پیش‌بینی بودند.  نتایجی که کسی به فکر آنها نبود و نیست جز همین مردم بیچاره که صد سال است گرفتار سوء مدیریت‌اند. اما واقعیت این است که عامل اصلی ظهور این بلایا، سوء مدیریت در صد سال اخیر بوده و راه نجات آن نیز  استقرار مدیریت اصولی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی‌‌ است. احتیاج عاجلی که در حال حاضر امید چندانی به آن وجود ندارد.

---

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید