گروه اخبار / جمعی از سازمان های مردم نهاد محیط زیست در نامه ای به وزیر آموزش و پرورش خواهان اجرای مفاد تفاهم‌نامه‌ های محیط زیستی کشور بین وزارت آموزش و پرورش و سازمان حفاظت محیط زیست گردیدند .

نسخه ای از این نامه که در اختیار سخن معلم قرار گرفته است در زیر می آید

« گروه سخن معلم » از وزیر آموزش و پرورش تقاضای توجه به مطالبات سمن ها و توجه ویژه به محیط زیست را دارد

  همان طور که شاهد هستیم در سیستم کنونی آموزش و پرورش ، مدارس ما از لحاظ استعداد تحصیلی دانش آموزان ، تحت عناوین مدارس عادی دولتی ، نمونه دولتی ، تیز هوشان و استعدادهای درخشان مرزبندی شده اند . ورود به این گونه مدارس غیر از مدارس عادی شرایط خاص خود را می طلبد که داشتن معدل بالا و موفق شدن در آزمون پیشرفت تحصیلی معیار ورود به این گونه مدارس شمرده می شود .
حالا اولین اشکالی که در این جا خودنمایی می کند این است که مگر شرط نمونه بودن یک دانش آموز فقط موفق شدن در آزمون پیشرفت تحصیلی است ؛ آن هم آزمون هایی تستی که فقط حافظه را می سنجند و با تیک زدن تصادفی شانش موفقیت دانش را بالاتر می برند ؟

سود این نوع آزمون ها به جیب آموزشگاه هایی چون گاج ، قلم چی ، منتشران و... می رود.

می بینیم که کار برنامه ریزان تعلیم و تربیت بازار آن ها پررونق کرده است و از همین مدارس که از لحاظ کمبود اعتبارات مالی در تنگنا هستند درآمد میلیاردی به جیب می زنند و این افراد در کمین نشسته ، از آبی که ما آن را گل آلود کرده ایم ماهی می گیرند  ؛ پس از ماست که بر ماست .
در ادامه بحث باید عرض کنم مگر انسان برای نمونه بودن نباید در دیگر ابعاد زندگی خود مهارت های کافی را کسب کند ؟

به عنوان مثال فردی که از نظر پیشرفت تحصیلی خیلی خوب به نظر می رسد اما از نظر بعد اجتماعی بسیار خجالتی و کمرو است ؛ آیا می شود به این فرد نمونه گفت ؟

آموزش و پرورش برای ارزیابی دیگر ابعاد زندگی یک دانش آموز برای ورود به این گونه مدارس چه معیاری دارد ؟
موضوع بعدی به فرض محال این که همه دانش آموزان گزینش شده نمونه هستند آیا جدا کردن این نخبه ها در مدارس عادی کار درستی است ؟ آیا اگر این گروه در مدرسه بین دانش آموزان معمولی بمانند و یاور همکلاسی های خود باشند بهتر نیست ؟
آیا جدا کردن این دانش آموزان این تصور را به وجود نمی آورد که یک عده نخبه هستند و دیگران باقی مانده کند ذهن و ناتوان ؟ مگر این افراد نباید فردا در جامعه باهم زندگی کنند ، همدرد هم باشند و به یاری یکدیگر بشتابند ؟

پس اگر این گونه باید باشد با این حس خود برتر بینی و احساس نخبه بودن که سیستم به وجود آورده است چه باید کرد ؟

مسلم است کسی که حس خود بینی و منیت او رشد کرده باشد نمی تواند مشکلات دیگران را درک کرده و با هم نوعان خود همدردی نماید . این جاست که رشد متناسب ابعاد زندگی یک فرد برای زندگی کردن با دیگران بسیار لازم و ضروری به نظر می رسد ؛ آن هم در یک جامعه اسلامی که پر از رافت و همدردی و مهربانی باید باشد .
اگر خوب دقت کنیم می بینیم که در پایه سوم دوره اول و دوم متوسطه تعداد دانش آموزان همین مدارس تنزل می یابد چون نمونه نبودن آنها نمایان می گردد ، پس چه بهتر که برای تحقیر نشدن مدرسه را ترک کنند و دست به دامن مدارس عادی شوند. آن وقت است که که مدیران مجبورند از بین دانش آموزان مدارس عادی که معدل بالایی دارند دانش آموز به ظاهر نمونه جذب کنند .
مشکل دیگر که در جامعه خودنمایی می کند رقابت شدید خانواده ها برای ورود فرزندان خود به این گونه مدارس است بدون توجه به استعداد و توانایی آن ها . تا جایی که بودن فرزند یک خانواده در مدارس نمونه یک افتخار است و نبود آن باعث خفت و خواری خانواده . حالا از چنین سیستمی که متولی تعلیم وتربیت انسان به سوی کمال است بعید است که این گونه فضایی را در جامعه ایجاد کند !

مشکل دیگری که نمود پیدا می کند این است که خیلی از این دانش آموزان در اثر گزینش اشتباه و شناخت کاذبی که ما به آنها داده ایم دچار یک نوع شکست و ناامیدی می شوند ، چون در برخورد با مسائل واقعی زندگی قادر به حل مسئله نیستد .

بنابراین بین نمونه بودن و ناتوانی در رفع مشکل تناقض پیش می آید و فرد مورد نظر از لحاظ روانی آسیب می بیند و دچار چالش جدی می شود مبنی بر این که من نمونه بودم ، دیگران دائما از من تعریف و تمجید می کردند  ، در آزمون پیشرفت تحصیلی برتر بودم ، ولی حالا چرا قضیه طور دیگر شده است ؟
خوب حالا در وضعیت کنونی از این فرد شکست خورده ، ناامید و ناتوان ،چه انتظاری می توان داشت ؟

فردی که سیستم آموزش و پرورش می توانست با برنامه ریزی به جا او را در مسیر درست زندگی قرار دهد که توانایی های خود را بشناسد و در موقعیت های مختلف زندگی به کار ببرد متاسفانه به فردی فاقد مهارت تبدیل شده است .

این جاست که طبق مقاله یک همکار که برای سخن معلم ارسال شده ، آموزش و پرورش به سرزمین تناقضات تبدیل شده است ( این جا ) ؛ لذا از سیستمی که هدف خود را گم کرده و خود سرگردان است هیچ انتظاری نباید داشت .

در مدارس ما همه چیز در خدمت دانش آموز به ظاهر توانمند و نمونه است . آن ها را برای مسابقات و جشنواره های گوناگون آماده می کنند تا از این طریق رتبه مدرسه خود را بالا تر ببرند . آخر به چه قیمتی ؟

مگر در مدرسه به غیر از این گروه خاص ، دانش آموزان دیگری وجود ندارند ؟ مگر نه این است که امکانات موجود باید در خدمت تمام دانش آموزان باشد ؟ پس چرا این گونه نیست ؟ آیا دانش آموزانی که ما آن ها را ضعیف و ناتوان می نامیم نباید سهمی برابر از امکانات هر چند ناچیز مدارس داشته باشند ؟

آیا برای توانمند شدن آن ها برنامه ای طراحی شده است  که فردا از بین همین گروه فراموش شده دانشمندانی مانند ابن سینا ، اینشتاین و ادیسون متولد شود ، هم چنان که خیلی از دانشمندان معروف از بین دانش آموزانی این چنینی سر برآورده اند ؟

به راستی فراموش نکنیم که اکثر کسانی که در موقع خطر از کیان این مزو بوم جانانه دفاع می کنند همین افراد به ظاهر ضعیف هستند.

لذا به سیستمی باید آفرین گفت که به همه توجه دارد و بستر مناسب را برای همه آماده می کند نه فقط یک گروه خاص . ما شعار عدالت آموزشی سر می دهیم ولی عملکردمان با شعارمان در تضاد است و این تضاد نه فقط در جدا کردن دانش آموزان از هم خود نمایی می کند بلکه در اکثر برنامه های این کارخانه آدم سازی وجود دارد .

در خاتمه باید بگویم که متاسفانه مشکلات موجود در مدارس تحت الشعاع مشکلات معلمان قرار گرفته است و در این میان ضعف های سیستم کنونی همچون پتکی بر روح و جسم دانش آموزان این مرز و بوم فرود می آید ولی ما از آن ها غافلیم .

ما معلمان به جهت ماندن در طبقه اول نیازهای مازلو ؛ توانایی انتقاد ، پیشنهاد ، تحقیق ، پژوهش ، نو آوری ، مطالعه و بررسی روش های موجود تعلیم و تربیت در مدارس را نداریم و بی تفاوت از کنار آنها می گذریم هر چند کاملا به آن ها واقفیم  و اگر هم نظری داشته باشیم کسی گوش نمی دهد چون سیستم کاملا متمرکز است .

ارسال مطلب برای سخن معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

  گروه اخبار /

چگونگی کسر مقرری ماه اول از کارمندان مشمول قانون خدمات کشوری تابع صندوق بازنشستگی کشوری :

بخشنامه شماره 15049 / 200  مورخ 31 / 6 / 1390   معاون توسعه مدیریت مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور درخصوص چگونگی کسر مقرری ماه اول از کارمندان مشمول قانون خدمات کشوری که تابع صندوق بازنشستگی کشوری می باشند.

بسمه تعالی
بخشنامه به کلیه دستگاه های اجرایی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری
شورای توسعه مدیریت وسرمایه انسانی در جلسه مورخ 7 / 6 / 1390  بنا به پیشنهاد معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور و به استناد بندهای (۴) و (۵) ردیف «ب» ماده (۱۱۶) قانون مدیریت خدمات کشوری و با عنایت به ابهامات و سوالات دستگاه های اجرایی و صندوق بازنشستگی کشوری در خصوص چگونگی کسر مقرری ماه اول از کارمندان مشمول قانون مذکور که تابع صندوق بازنشستگی کشوری می باشند تصویب نمود :
مبنای کسر مقرری ماه اول (موضوع ماده ۱۰۰ قانون استخدام کشوری) کارمندان مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری که تابع صندوق بازنشستگی کشوری می باشند، حقوق ثابت و فوق العاده های مذکور در ماده (۱۰۶) قانون اخیرالذکر خواهد بود . این بخشنامه از تاریخ ابلاغ قابل اجراست .
لطف ا… فروزنده دهکردی 

توضیحات:
«ماده ۱۰۶- مبنای محاسبه کسور بازنشستگی و برای محاسبه حقوق بازنشستگی کارمندان مشمول این قانون حقوق ثابت به اضافه فوق‌العاده‌های مستمر و فوق‌العاده بند «۱۰» ماده (۶۸) این قانون می‌‌باشد.»
بند ۱۰ ماده ۶۸: – فوق‌العاده ویژه در موارد خاص با توجه به عواملی از قبیل بازار کار داخلی و بین‌المللی، ریسک‌پذیری، تأثیر اقتصادی فعالیت ها در درآمد ملی، انجام فعالیت و وظایف تخصصی و ستادی و تحقیقاتی و حساسیت‌ کار با پیشنهاد سازمان و تصویب هیئت وزیران امتیاز ویژه‌ای برای حداکثر (۲۵%) از مشاغل،‌در برخی از دستگاه های اجرائی تا (۵۰%) سقف امتیاز حقوق ثابت و فوق‌العاده‌های مستمر مذکور در این فصل در نظر گرفته خواهد شد. تبصره- پرداخت فوق‌العاده‌های مذکور در بندهای (۵) و (۶) این ماده در هر کدام از دستگاه های اجرایی،‌مشروط به اعمال اصلاحات ساختاری، نیروی انسانی، فن آوری و واگذاری امور به بخش غیر دولتی (احکام مذکور در این قانون) و استفاده از منابع حاصل از صرفه‌جویی‌های به عمل آمده، در سقف اعتبارات مصوب از سال ۱۳۸۷ امکان پذیر می‌باشد و این فوق‌العاده‌ها جزو دیون منظور نمی‌گردد. انجام اصلاحات مذکور در این تبصره باید به تأیید سازمان برسد.

تعریف کسور بازنشستگی
کسور بازنشستگی ، درصدی از حقوق و مزایا است که حسب مقررات ذیربط ( مفاد مواد ۷۱ و ۷۳ ق.ا.ک و ماده ۷ قانون اصلاح مقررات بازنشستگی و وظیفه مصوب13 / 12 / 1368  و ماده ۳۸ آئین نامه استخدامی شهرداری ها ) برای تامین پوشش بازنشستگی و وظیفه مشترکین ( مستخدمین ) صندوق به طور ماهانه به صندوق بازنشستگی کشوری و صندوق بازنشستگی شهرداری ها حسب مورد پرداخت می گردد . درصدی از این وجوه توسط مستخدمین ( کارکنان ) و درصدی هم توسط کارفرمایان ( دستگاههای محل اشتغال کارکنان ) پرداخت می گردد .

نرخ کسور بازنشستگی
نرخ کسور بازنشستگی ، نرخی ( درصدی ) است که با اعمال آن در جمع حقوق و مزایای مشمول کسر کسور بازنشستگی ، میزان کسور بازنشستگی مشخص می گردد . این نرخ علی الاصول بر مبنای محاسبات آماری تعیین و در مقاطع چند ساله با توجه به وضعیت مالی صندوق های بازنشستگی مورد بررسی قرار می گیرد .  نرخ کسور بازنشستگی در مورد مشترکین صندوق بازنشستگی کشوری در حال حاضر به موجب ماده ۱۲ قانون اصلاح پاره ای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی مصوب 13 / 2  1379  و مصوبه شماره ۵۵۸۸۰/ت ۲۳۳۵۸ هـ مورخ  7 / 12 / 1379  هیئت وزیران از تاریخ 1 / 7 / 1379   برابر 5 / 22 %  می باشد که ۹% آن مربوط به مستخدمین ( کارکنان ) می باشد و ۵/۱۳% ( معادل یک برابر و نیم سهم کارکنان ) از آن مربوط به کارفرمایان (‌دستگاه های محل اشتغال کارکنان ) می باشد .

مقرری ماه اول
مقرری ماه اول به وجوهی اطلاق می شود که در هنگام تبدیل وضعیت استخدامی ( آزمایشی به رسمی ) و یا افزایش حقوق و مزایا به شرح موارد ذیل از حقوق مستخدم برداشت و به صندوق بازنشستگی واریز می گردد .
به موجب ماده ۷۲ ق.ا.ک وزارتخانه ها و موسسات دولتی مشمول ق.ا.ک مکلفند حقوق و فوق العاده شغل اولین ماه کسانی را که دوره آزمایشی را طی کرده و به استخدام رسمی پذیرفته می شوند برداشت و به صندوق بازنشستگی کشوری بپردازند .
حسب مفاد ماده ۱۰۰ ق.ا.ک ، مبلغ ماه اول هرگونه افزایش حقوق و تفاوت تطبیق حقوق و فوق العاده شغل مستخدم بایستی به صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت گردد .

   گروه اخبار /

معاون وزارت آموزش و پرورش درباره رتبه بندی فرهنگیانی که کسر ساعت کاردارند گفت: احکام رتبه بندی شامل همکارانی می شود که ۲۴ ساعت در هفته تدریس کنند در غیر این صورت از مزیت رتبه بندی بی بهره خواهندبود.

گروه اخبار/

بخشنامه ی کسورات در مورد رتبه بندی معلمان

   شاید اولین نکته ای که به ذهن بسیاری از معلمان و دولت مردان و حتی مردم خطور کند تعداد زیاد معلمان و کارکنان آموزش و پرورش است که البته بارها توسط افراد مختلف بیان شده است .حجم زیاد نیروی انسانی در آموزش و پرورش امکان انجام متمرکز امور معیشتی کارکنان را مختل نموده است .

گرچه وجود 13 میلیون دانش آموز این سوال را به وجود می آورد که اگر چه کارکنان آموزش و پرورش زیادند اما زیادی نیستند .

در نظر بگیرید در یک مدرسه در یک روز کاری یک یا 2 معلم غایب باشند ، هم مدرسه و هم اداره به دردسر خواهند افتاد .

بحران نیروی انسانی در آموزش پرورش به گذشته بر می گردد .

قبل از انقلاب اسلامی و در دوران حکومت قبلی بسیاری از مردم حاضر نبودند که دختران و همسران خود را برای کار و درآمد به بخش های دولتی بفرستند .مسایل اخلاقی آن زمان به علاوه تعصبات خانوادگی و مسایل سیاسی و اجتماعی باعث می شد که دولت به راحتی نتواند نیرو های مورد نیاز خود را استخدام کند ؛ هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی دچار مشکل بود ، مضاف بر اینکه شرایط اقتصادی آن زمان به گونه ای بود که بسیاری از خانواده ها ی مذهبی و حتی غیر مذهبی خانه دار بودن زنان را بیشتر قبول داشتند .

اما با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و ایجاد امنیت و حجاب در کشور بسیاری از خانواده های مذهبی و غیره متقاعد شدند که کار زنان در دستگاه های دولتی و غیر دولتی مشکل شرعی ندارد .با ایجاد دانشگاه آزاد و مدارک دار شدن اکثر جوانان و وضعیت اقتصادی نامناسب به خاطر جنگ تحمیلی ، روند استخدام در دولت شدت گرفت که بار آموزش و پرورش به علت اینکه امن ترین و بهترین مکان کاری برای زنان کار در مدرسه است سنگین تر شد و در زمان هر وزیر ، استخدام عده زیادی بدون در نظر گرفتن نیاز واقعی با سلیقه شخصی صورت گرفت و به تدریج به وضعیتی اسفناک و خنده دار رسیده که بگویند هم مازاد داریم و هم کمبود !

بیشترین مازادهای آموزش و پرورش از زنان هستند که بی رویه استخدام شده اند ، اما در مورد مردان کمبود وجود دارد .

اما نکته مهمتر افزایش حجم اداری و ستادی آموزش و پرورش است که باعث شده بودجه های تخصیصی بیش از آن که صرف مدارس و امور معیشتی کارکنان شود برای این بورو کراسی عظیم اداری هزینه گردد .

افزایش معاونت ها و ایجاد سازمان ها جدید ، افزایش پست های اداری علی رغم ایجاد دولت الکترونیک و فن آوری ها ، عدم واگذاری امور به مدارس مثل اکثر کشور های دنیا ، نظارت غیر موثر و عدم توان پشتیبانی لازم از بدنه پرورشی و آموزشی هم باعث کمبود نیرو در مدارس شده و هم عده ای پشت میز نشین غیر ضروری ایجاد کرده است .

   ضمن اینکه اضافه کار و مزایا و دریافت پاداش به محض بازنشستگی ، دریافت کارت پول و انواع بن ها و ...باعث شده سیستم اداری و ستادی در بورس باشد و هیچ کس نمی خواهد که در کلاس های 30 الی 40 نفره با حقوقی ناچیز و بدون مزایا و امکانات خود را درگیر کند .

بنابراین ، برای رفع مشکلات بودجه ای در آموزش و پرورش اول باید کلیه افراد مازاد را تعیین تکلیف کرد و آنان را بازنشسته کرد و دوم با کم کردن از تعداد نیرو های اداری و ستادی و واگذاری بیشتر امور به مدارس کمبودهای تصنعی را از بین برد و در آینده فقط بر اساس نیاز و به صورت دقیق استخدام کرد .

ضمن اینکه بودجه و مزایا باید به مدارس سرازیر شود تا رغبت نیروها به حضور در مدرسه و معلمی کلاس درس افزایش یابد .

ارسال مطلب برای سخن معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

   گروه اخبار /

قزوین

خراسان رضوی

  حمید مصطفی نژادیان با بیان پاره‎ای از مشکلات در مدارس و در رشته فیزیک، اظهار کرد: یکی از مشکلات معلمان فیزیک نه تنها در استان فارس بلکه در سطح کشور موضوع " آزمایشگاه "است. وی با تاکید بر اینکه فیزیک درسی است که باید توام با آزمایش باشد ادامه داد: در چند سال اخیر به ‎خاطر اینکه درس آزمایشگاه را از فیزیک حذف کردند و عملا آزمایشگاه کنار گذاشته شد؛ این موضوع باعث شده دانش آموز رشد علمی لازم را پیدا نکند چون پدیده‎هایی که در آزمایش باید گفته می‎شد مشاهده نمی کنند. 

این دبیر فیزیک با انتقاد از اینکه در کلاس درس فیزیک به‎ جای اینکه فیزیک همراه با آزمایش انجام شود تا پدیده‎ها برای دانش آموزان ملموس باشد بیشتر به‎صورت فرمول و ریاضی تدریس می‎شود، بیان کرد: دانش‎آموز باید مفهوم فیزیک را به‎طور عملی مشاهده کند ولی ما بیشتر فرمول و تئوری را مطرح می‎کنیم و بعد از مدتی از خاطر دانش‎آموز می‎رود.

وی ادامه داد: چون دانش‎آموزان در دوره متوسطه آزمایش انجام ندادند و دست شان با انجام آن آشنا نیست در آموزش عالی هم با مشکلاتی مواجه می‎شوند. 

مصطفی نژادیان اضافه کرد: درالمپیادها دانش‎آموزان ما حایز رتبه‎های برتر هستند اما در سطح عملی و آزمایشگاهی می‎لنگند و این باعث می‎شود که در سطح اجتماع نیز همین مسله نمود پیدا کند. 

دبیر انجمن معلمان فیزیک فارس با بیان اینکه باید ساعت درس فیزیک افزایش داده شود تا معلم را با آزمایش توام کند، گفت: برای عملیاتی کردن این مهم یک معلم نیاز به تجهیزات آزمایشگاهی دارد که متاسفانه تجهیزات آزمایشگاهی محدود و یا فرسوده هستند. 

وی با بیان اینکه حتی ممکن است برخی از معلمان در امر آزمایشگاه فیزیک تعلل کنند و رغبتی برای انجام آزمایش نداشته باشند، بیان کرد: وقتی‎که متصدی آزمایشگاه در مدارس وجود ندارد و وسایل آزمایشگاهی فرسوده است اگر معلم هم بخواهد یک آزمایشی انجام دهد و وقتی آزمایش جواب نداد مورد تمسخر دانش‏‎آموز قرار می‎گیرد. معلم اینها را به‎جان نمی‎خرد در نتیجه مصمم است در کلاس درس به‎صورت تئوریک تدریس کند.

مصطفی نژادیان تصریح کرد: هم در امتحانات نهایی و کنکور سوال از آزمایشگاه نمی‎آید و در این حالت معلم ترجیح می‎دهد تئوری کار کند چراکه نتیجه را در تئوری و سوالات نظری می‎داند و چنانچه در امتحان از آزمایش سوال کند باز دانش‎آموز تئوری جواب می‎دهد.

وی با بیان اینکه اگر می‎خواهیم به آزمایشگاه اهمیت بدهیم باید هم به‎صورت عملی امتحان گرفته شود و نمره‎ای منظور شود، افزود: درس فیزیک بین 3 تا 4 ساعت در قالب دو جلسه دو ساعتی در هفته تدریس می‎شود و چنانچه با آزمایش همراه شود معلم وقت کم می‎آورد. 

این دبیر فیزیک با انتقاد از اینکه مدارس خاص با عنوان تیزهوشان و نمونه دولتی منجر به نابود کردن آموزش شده است، اظهار کرد: در این مدارس یک ساعت خاص برای آزمایشگاه گذاشته شده که برای معلم و دانش‎آموزان خوب است. چرا نباید مدارس عادی نیز از ساعت آزمایشگاه بهره‎مند باشند و این به دور از عدالت آموزشی است.

مصطفی نژادیان از افزایش تعداد مدارس نمونه دولتی و تیزهوشان در دولت قبل انتقاد کرد و گفت: در استان فارس 14 مدرسه نمونه و تیزهوشان راه‎اندازی شده و این باعث سرخوردگی دانش‎آموزان عادی می‎شود چراکه دانش‎آموزی که در این مدارس ثبت‎نام می‎شود خود را تیزهوش و نمونه می‎داند و دانش‎آموز در مدارس عادی دلسرد شده و خود را باور ندارد. 

وی تصریح کرد: اینکه در استانی مثل فارس، 14 مدرسه تیزهوشان و نمونه دولتی به‎وجود آمد نشان از این است که آیا همه این دانش‎آموزان تیزهوش هستند یا خیر؟

متاسفانه تزهایی که پیاده شده سبب بحران در آموزش و پرورش و به‎ویژه در دوره متوسطه دوم و راهنمایی شده است.

ایسنا