آقای دکتر محمود سریع القلم در یادداشتی تلگرامی با عنوان «چرا دموکراتیک نمی شویم» ؛ برخی از عوامل مهم مؤثر بر دموکراتیک نشدن جامعه ی ایران را مورد بررسی قرار داده است. این یادداشت تأمل برانگیز است و در تأیید مفاد آن به برخی دیگر از عواملی دخیل در این فقدان می پردازم.
هر جامعه ای دارای ساختار و هویتی است که این ساختار و هویت را در یک فرآیند درازمدت در طول تاریخ کسب نموده است. به قول نوربرت الیاس جامعه شناس معاصر آلمانی؛ فرآیندهای کلان کور، برنامه ریزی نشده و خود به خودی اند. اما عواملی در اجزای ساختاری وجود دارند که این فرآیند متأثر از آنهاست. یکی از این عوامل ، فرآیند جامعه پذیری است که در جریان آن، فرد هنجارهای جامعه را می آموزد و درونی می کند و آن هنجارها را الگوی رفتاری خود قرار می دهد.
فرآیند جامعه‌پذیری این جامعه، نه بر بنیان های دموکراتیک، بلکه بر مبنای هنجارهای اشرافی گری و دیکتاتوری تنظیم گردیده است. جامعه ی ما از نظر تاریخی یک جامعه ی دیکتاتورگراست. اما دموکراسی یک منش آموختنی و یک مرام پرورشی ست که لازم است از دوران کودکی در خانواده و مهد کودک و مدرسه و رسانه‌های جمعی و در محیط اجتماعی تعلیم و آموخته و درونی شود.
اما آنچه همواره رخ داده و همچنان روی می دهد، بازتولید هنجارهای دیکتاتوری در روابط میان فردی و تعاملات اجتماعی است. امروزه بخش قابل توجهی از مدرک داران این جامعه، خواهان بازگشت به نظام دیکتاتوری پهلوی هستند. این امر فاجعه ای است که مانع از آن می شود که جامعه ی ایران در مسیر دموکراسی گام های بلندتری به جلو بردارد و از فروافتادن در چاله ی ارتجاع و واپس ماندگی سیاسی رهایی یابد.
خود من اخیرن به خاطر اظهار نظر تحلیلی نسبت به شخصیت ضعیف و نابالغ رضا پهلوی در یک کانال موسوم به اساتید دانشگاه، آن چنان مورد هجمه و تهاجم قرار گرفتم که مجبور به ترک کانال گردیدم. نمی دانم پس از خروج من از آن کانال، چند نفر از حقوق دموکراتیک یکی از اعضای آن کانال دفاع کرده اند.
از سوی دیگر؛
بسیاری از مدرک داران و دانشگاهیان که از وضع موجود انتقاد می کنند، رفتاری غیردموکراتیک و شخصیتی دیکتاتورمآبانه دارند.
بسیاری از آنان از موضع مطلق اندیشی، نظر خود را عین حقیقت می پندارند و سایر نظرات را اشتباه و نادرست می خوانند، بدون آنکه نظرات خود را نسبی و تکثر دیدگاه ها را به رسمیت بشناسند و برای دیدگاه های مختلف مخالف، احترام قائل باشند. اینان از موضع تحکم و تحمیل، آماده ی تهاجم و تخریب و ترور شخصیت دیگران اند و عدم سلامت شخصیتی اشان عاملی مهم در عدم بلوغ سیاسی دانشجویان و دیگر مردم است.
بسیاری از منتقدان وضع موجود نیز دیکتاتورهایی بالقوه و خفته در خاموشی اند.
جامعه ی ما فاقد دغدغه ی حقیقی دموکراسی است.
دموکراسی نتیجه ی بلوغ در حوزه ی تفکر سیاسی و پیامد احترام راستین و ریشه دار به انسان و گرایش سیاسی متفاوت اوست که این مهم هنوز در جامعه ی ایران تحقق نیافته است. شهرت طلبی ها و عقده های روان شناختی ناشی از پرورش یافتن در خانواده های دارای فرهنگ دیکتاتوری و سرکوب حقوق انسانی، افزودن به تعداد اعضای کانال و دنبال کننده ها در کانال های فضای مجازی به هر قیمت باعث شده تا رفتار تهاجمی و تخریبی فاقدان سلامت شخصیتی و بلوغ هویتی از طریق هویت تاریخی دیکتاتورگرایی نمایان گردد.
غول دیکتاتوری در فرآیند پرورشی انسان ها در این جامعه به وجودها و رفتار آدمیان تزریق می شود. مضاف بر این، ظاهرگرایی مردم و جامعه ی ایرانی نمی گذارد از ارزش های انسانی دموکراتیک و حقوق بشری جوامع غربی الگوبرداری صحیح صورت بگیرد، بلکه این ظاهرگرایی، نگاه ها را تنها متوجه پوسته ی تمدن غرب ساخته و جامعه ی ما را از حرکت در مسیر دموکراسی بازداشته است.
این است که دیکتاتوری همچنان دلخواهِ بسیاری از آدمیان است و نوستالژی آن با مدرک دار و بی سواد و کم سواد همواره همراه است.
( کانال بازسازی گفتمان دینی )
نظرات بینندگان
در متن آمده است که دموکراسی نیاز به آموزش دارد که درست است
اما همچنین وجود حکومت های مستبد را نتیجه نبود این آموزش می داند که یک گزاره اشتباه است
حکومت مستبد خب آموزش مستبد دارد پس چگونه می توان آموزش دموکراسی داشت؟!
پس از اساس این گزاره های متن بی معناست و مشخص است نگارنده آن درک واضحی از حرف هایی که می زند ندارد
بفرست باور کنیم که آدمی
دیگری هستی.
از ۸ خرداد به بعد دیگه
نیستی؟
۲۸ خرداد ۱۴۰۲ خلق شدی و
۸ خرداد ۱۴۰۳ ناپدید !