جستارگشایی در آموزش و پرورش جهانی:
 
در ظاهر امر، جهانی شدن یعنی ره سپردن تمامی جوامع به سوی جهانی وحدت یافته كه در آن همه چیز در سطح جهانی مطرح و نگریسته می شود. اما در واقع، جهانی شدن به معنای آزادی مطلق كسب و كار، برداشته شدن تمامی موانع برای جریان یافتن سهل و آسان سرمایه و نفوذ آن در تمامی عرصه ها و حركت روان اطلاعات، امور مالیه، خدمات و بالاخره تداخل فرهنگ ها آنهم به سوی یكسان_شدگی و یكدستی است که تمامی این امور در مقیاسی جهانی رخ می دهد .جهانی شدن، مرزها و هویت ها را كم رنگ تر می كند. به مردم، كالاها، اطلاعات، عادتها، هنجارها و نهادها توجه می کند و به مرزها اجازه جابه جایی می دهد.

از آنجا كه نمی توان مرزهای نفوذناپذیری در مقابل اشاعه اندیشه ها و كالاها ایجاد كرد، بنابراین جهانی شدن در بلند مدت به هر حال استیلا خواهد یافت. پویشهای مرزگشای جهانی شدن دقیقا به این دلیل بارزتر می شود كه طی دهه های گذشته گسترش فراوان امكانات، منافع و بازارها زمینه بالقوه رواج عالمگیر آنها را فراهم ساخته است. انقلاب كشاورزی و بعد از آن دگرگونیهای عصر صنعتی و فراصنعتی در شمار منابع اصلی تقویت كننده فرایند جهانی شدن هستند.البته جهانی شدن فرهنگ اصطلاح تأویل پذیری است كه از آن تعبیراتی متفاوتی ارائه شده است. عده ای آن را پدیده ای محتوم دانسته و نظر داده اند كه دیر یا زود باید در برابر آن سر تسلیم فرود آورد و پذیرای آن شد برخی دیگر گفته اند كه جوامع در قبول یا رد آن آزادند و اختیار دارند كه درباره آن تصمیم بگیرند.

 
نقش حقوق بشر در ایجاد بسترهای جهانی شدن آموزش و پرورش

حقوق بشر مقوله‌ای است که فهم، برخورداری، رعایت و اجرای آن، بیش و پیش از هر چیز نیاز به آموزش دارد؛ مثل نیاز یک کودک به فراگیری زبان و آنگاه انتظار سخن گفتن از او.

در بند 2 ماده 26 اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده است:
«آموزش و پرورش باید طوری هدایت شود که شخصیت انسانی هر فرد را به حد کمال_رشد آن برساند و احترام حقوق و آزادی‌های بشر را تقویت کند. آموزش و پرورش باید حس تفاهم، گذشت و احترام به عقیده مخالف و دوستی بین تمام ملل و جمعیت‌های نژادی یا مذهبی و همچنین توسعه فعالیت‌های ملل متحد را در راه حفظ صلح تسهیل نماید»

آموزش در جامعه قرن 21 نباید فقط محدود به دانشگاه و مدرسه باشد. بسیاری از فرآیندهای آموزش، غیررسمی و در جامعه هستند  حق_بر_آموزش یکی از حقوق اساسی بشر است و دولت‌ها موظف‌اند آن را به‌طور رایگان لااقل در حد تعلیمات ابتدایی برای مردم جامعه خودشان فراهم کنند (بند1 ماده 26 اعلامیه) که البته مورد اتفاق تمام دولت‌ها واقع شده و در قوانین اساسی اغلب کشورها به آن اشاره شده است ازجمله قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که در اصل 30 بیان می‌دارد:
«دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفایی کشور به‌طور رایگان گسترش دهد»

اساسی‌ترین گام در اجرای تعهدات حقوق بشری، آموزش آن به دانش‌آموزان در مدارس است تا فرهنگ صلح و حقوق بشر در اندیشه نسل فردای جامعه، از همان اوایل زندگی مدنی، با اطمینان درونی شود. این امر نه‌ تنها فقط در راستای اجرای تعهدات حقوقی داخلی و بین‌المللی است، بلکه نتیجه عملی مفیدی نیز برای رشد جامعه دارد، زیرا گسترش رعایت و احترام به حقوق بشر در رابطه مردم با دولت از یک طرف و مردم با یکدیگر از طرف دیگر، تاثیری مستقیم و پایدار بر توسعه و صلح ملی و بین‌المللی دارد.

آموزش نوع دوستی و كمك به يكديگر؛ ‌چه در قالب اعلاميه حقوق بشر گنجانده شده باشد يا خير،‌ لازم و ضروری است. ‌اگر مي‌خواهيم نسلی با دغدغه نسبت به همنوعان و جامعه تربيت كنيم، بايد اهميت آموزش اين مفاهيم را باور داشته باشيم.

نتیجه گیری و جمع بندی :

آموزش در جامعه قرن 21 نباید فقط محدود به دانشگاه و مدرسه باشد. بسیاری از فرآیندهای آموزش، غیررسمی و در جامعه هستند، مثل نانوسوسایتی که طراحی کرده و ارتباط بین جامعه و موسسات آموزشی را تقویت کنیم. موسسات آموزشی نمی توانند بدون توجه به جامعه باشند، بلکه باید با مشارکت مردم جامعه بوده و به تمام گروه های اجتماعی توجه کنند.

تقویت نظامهای آموزش غیر رسمی به دلیل استفاده از تکنولوژیهای اطلاعات و ارتباطات و آموزش مادام العمر خصوصا از طریق تکنولوژیها گسترش پیدا کرده است.
مقوله بعدی تقویت پیوند میان آموزش و جهان کار است. نظامهای تعلیم و تربیت باید افرادی را پرورش دهند که توانایی تکامل و قابلیت تطبیق با دنیای پیشرفته را داشته باشند.
استفاده از رویکردهای جامع و کل گرایانه در مقابل تک خطی و تک بعدی. یعنی تقویت رویکرد جهانی دیگر در جامعه قرن 21 علوم نمی توانند به شکل منفرد در یک حوزه خاص کار کنند. 
( تلخیص مقاله ارائه شده به همایش آموزش و پرورش تطبیقی)

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

" با فردی با زبانی که می‌فهمد صحبت کنید، حرفتان به مغزش می‌رسد، اما اگر با او به زبان مادریش صحبت کنید، حرفتان به دلش می‌‌نشیند" / پژوهش ها نشان می دهند که استفاده از زبان مادری نقش مهمی در یادگیری مؤثر دارد/ در جوامعی مانند ایران که طبق آمار حداقل بین 40 تا 50‌ درصد جمعیت را اقوام غیرفارس تشکیل می‌دهند عملی نکردن طرح آموزش به زبان مادری نابودی سرمایه های ملی است/ دولت هایی که حق آموختن به زبان مادری را نادیده می گیرند، به طور آشکار فرصت نابرابر آموزشی فراهم می آورند/ همیشه وقتی بحران هویتی شکل می گیرد که هویتی نقض یا سرکوب شود/ مید اینکه فرادستان با اجتناب از ایجاد، تشدید و تعمیق عقده سیاسی و فرهنگی در میان اقوام  و کاستن از ذهنیت‌های منفی نسبت به عملکرد سایر قومیت ها ، در اجرایی‌شدن اصل 15 مغفول ‌مانده قانون اساسی بکوشند

دلم می خواهد فرصتی دست می داد که روز "ابراز عشق" به عشق هایمان، وطنی می بود و نمادهای فرهنگ بومی یمان دست مایه" ابراز عشق "هایمان می شد/ دردناک تر آن جاست، که یقین دارم فرهنگ ملی ما از چنین ظرفیتی برخوردار است. ولی کج سلیقگی کسانی که خودشان را متولی فرهنگ جامعه می دانند، سبب شده که یک نماد غیر وطنی چنین پر رنگ نماید/ بی تردید نفس"عشق ورزیدن"و"عاشقی کردن" موجبات رشد و تعالی انسان را فراهم می کند. از این گذشته برای انسان مدرن امروز که اسیر "قفس عقلانیت" وبری است،عشق به منزله اکسیر حیات هم است/ انسان بودن انسان ، به خاطر توانایی او برای عاشقی کردن و عشق ورزیدن است

بزرگ‌ترین عنوان خشونت را در این نظرسنجی، «لت وکوب» رقم زده ‌است. چنان‌چه از هر چهار کودک مکتبی در این نظرسنجی، سه تن آن‌ها گفته‌اند که بیش‌تر از یک‌بار از سوی آموزگاران‌شان، «شلاق» خورده‌اند/ شکنجه، آزار و اذیت جنسی، تهدید به مرگ، تنبیه، دشنام، تحقیر، ناکام ساختن اجباری و اخراج اجباری، از دیگر موارد خشونت در این نظرسنجی، از سوی دانش‌آموزان شمرده شده‌اند/ شش درصد از این دانش‌آموزان در گفت‌وگو با خبرنگاران پیک، از بدرفتاری و آزار جنسی توسط آموزگاران، هم‌صنفان و ملای مسجد سخن گفته و تنها دو تن از این میان گفته‌اند که گواه ترک مکتب هم‌صنفان خود به‌دلیل آزار و تجاوز جنسی بوده‌اند/ یافته‌های این نظرپرسی نشان می‌دهد که آموزگاران، هم‌صنفان و ملازمان به ترتیب از بزرگ‌ترین عاملان خشونت فیزیکی و روانی در برابر کودکان در داخل مکتب بوده‌اند/ افزون بر دلایلی مانند شوخی، نافرمانی، انجام ندادن کارخانه‌گی، غیرحاضری، آزار و اذیت هم‌صنفان و نپرداختن فیس (درمکتب‌های خصوصی)، یکی از سه دانش‌آموز در گفت‌وگو با خبرنگار پیک گفته ‌است که حتا بدون هیچ دلیلی از سوی آموزگاران‌ شان مورد خشونت قرار گرفته‌اند/ می‌گوید: «به ‌غیر از بی‌نظمی، لت‌وکوب و دشنام، چیزی در مکتب ما نبود، حالا همین‌صد یا دو صد روپه حلال که پیدا می‌کنم، بهتر ازآن روزگمی‌های مکتب است.»/ در پاسخ به ‌این پرسش که آیا به ‌خاطر رفع خشونت از سوی هم‌صنفان، آموزگاران و دیگران، به جایی یا مرجعی شکایت رسمی یا شفاهی کرده‌اند یا نه؟ در این میان، ۸۵ درصد از دانش‌آموزان گفته‌اند؛ از ترس این ‌که مبادا ناکام نشوند و یا خشونت در برابرشان دو برابر شود، هرگز به هیچ مرجعی شکایت نکرده‌اند. اما ۱۵ درصد دیگر گفته‌اند که به‌ دلیل خشونت از سوی هم‌صنفان و آموزگاران، بارها به اداره‌ی مکتب و خانواده‌های شان شکایت کرده‌اند؛ اما از سوی اداره‌ی مکتب درست رسیده‌گی نشده است/ ماده‌ی ۳۹ قانون معارف افغانستان تصریح کرده که «هر نوع تعذیب جسمی و روحی شاگردان، حتا به ‌منظور تادیب و اصلاح آن‌ها ممنوع است. متخلفین مطابق به ‌احکام قانون ورد تعقیب عدلی قرار می‌گیرند. اما کم‌رنگی حاکمیت قانون و قانون‌ستیزی در کشور سبب شده تا بسیاری از متخلفین از پی‌گرد قانون در امان مانده و به خشونت و خلاف‌ورزی ادامه دهند...

گروه بین الملل/

جمعی از دبیران اعزامی به کشور امارات در نامه ای که برای صدای معلم ارسال کرده اند خواهان توجه مسئولان به مطالبات قانونی خود شده اند .

متن کامل این نامه که در اختیار صدای معلم قرار گرفته است به شرح زیر است .

لازم به ذکر است اسامی و شماره تلفن این همکاران در صدای معلم محفوظ است

« صدای معلم » آمادگی خود را برای اننشار پاسخ مسئولان اعلام می کند .

آموزش و پرورش با چنین افعالی حس بی اعتمادی و بی کفایتی را به عناصر زیر مجموعه خود القا می کند و باعث دلسردی و نومیدی آنان می گردد که شامل معلمین و مدیران و .... و دانش آموزان و اولیا است/ با اختصاص بخشی از درآمد غیر مستقیم شهرداری ها یا مالیات غیرمستقیم و درآمد شوراهای شهر و روستا به آموزش و پرورش می توان این بخش و فعالان آن را احیا کرد/ ما نیز می توانیم با اختصاص بخشی از سود بانک ها و مؤسسه های پولی ، بخشی از درآمد نفت و گاز و مالیات بر ارزش افزوده (مالیات بر ارزش افزوده مالیات غیر مستقیمی است که مصرف‌کننده آن را به همراه بهای خرید کالا یا خدمات می‌پردازد و دریافت کننده فروشنده موظف است مقدار مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز کند) در کشور تأمین کننده منابع مالی برای وزارت آموزش و پرورش باشیم/ " مجلس در سال 96 در بودجه مصوب کرد درصدی از هزینه بانک‌ها کسر شود تا در این راستا نیز حدود 3 هزار میلیارد تومان به آموزش و پرورش پرداخت شود که این مصوبه بسیار مهم در بودجه 97 حذف شده است" / خصوصی سازی مدارس فقط برای انتقال بار مالی آموزش است و تجارب کشورهای مختلف عدم موفقیت آن را نشان می دهد . "دیوید برلینر" و "جین گلاس" نویسندگان کتاب "پنجاه افسانه و دروغی که مدرسه های دولتی آمریکا را تهدید می کند " این ادعا که مدرسه های خصوصی از مدرسه های دولتی بهترند را به عنوان یک افسانه معرفی کرده و حاصل خصوصی سازی مدارس را افزایش جداسازی نژادی، قومی، اجتماعی و اقتصادی می دانند/ چرا درآمد حاصل از صادرات در آموزش و پرورش ما هزینه نمی شود/ در کشور روسیه صد درصد آموزش دولتی است. پیشرفته ترین کشورهای جهان نظیر فرانسه و فنلاند نظام آموزشی دولتی دارند/ هیچ کس در این مملکت نمی داند که می توان کانال های دیگری هم برای تأمین بودجه آموزش و پرورش فراهم ساخت/ اگر در مجلس شورای اسلامی به عنوان مرجع قانونگذاری ،قوانین مستحکمی از لحاظ مالی در جهت حمایت از ساختار آموزشی و تأمین معاش مناسب فرهنگیان منعقد نگردد ، در سال 97 هیچ معجزه ای صورت نخواهد گرفت

پاسخ به این پرسش از آن جهت اساسی است که از سال 1990 تا 2015، یعنی بالغ بر 25 سال، سازمان‌هایی مانند سازمان ملل متحد، بانک جهانی، برنامه توسعه ملل متحد  و دیگر نهادهای توسعه‌مدار، بخش زیادی از رهنمودها و اقدامات خود را بر گسترش پوشش و پرکردن شکاف تحصیلی معطوف کردند و در این راه به موفقیت قابل ملاحظه‌ای نیز دست یافتند/ تحصیل با آموزش متفاوت است. فکر نکنید اگر موفق به گسترش تحصیل شدید، آموزش هم حاصل شده است. فاصله زیادی میان تحصیل و آموزش وجود دارد/ تحصیل شرط لازم برای آموزش است نه کافی. فاصله میان تحصیل و آموزش زیاد است و با سطح درآمد سرانه رابطه آماری عکس دارد؛ هرچه درآمد سرانه کشوری بالاتر است، فاصله بین تحصیل و آموزش در آن کشور کمتر است. در کشورهای با درآمد کم فاصله بسیار زیادی میان تحصیل و آموزش وجود دارد. در داخل کشورها هم تحصیل در مناطق کم‌درآمد با ضریب اثربخشی کمتری منجر به آموزش شده است/ این یافته ساده و بنیادین که مهم‌ترین گزاره این گزارش است ادبیات 25 سال گذشته توسعه انسانی و آموزشی را به چالش می‌کشد

روسها در تمام سرزمین های اشغالی ایران سه مورد را در دستور کار خود قرار داده و اجرا کردند. زودودن زبان فارسی . تغییر خط فارسی. زدودن هویت ایرانی از شهرهای اشغالی به ویژه دو مرکز مهم بخارا و سمرقند/ می گویند شکم گرسنه ایمان ندارد. ولی نمونه های بسیاری از تاریخ دردمند ایران زمین سراغ داریم که آن را حکم کلی نمی داند/ مروز در دیار ستارخان ها و ثقه السلام ها شاهد ترکتازی عدۀ قلیلی در ورزشگاه ها یا پایین آوردن مجسمۀ فردوسی از میدان شهری هستیم با رضایت از فتح پیروزمندانه شان. آیا این همه از بی تدبیری دولت نیست/ دربارۀ تغییر خط که دشمن خورشید به شدت دنبال می کند نیز سخن بسیار گفته شده است. فقط در رد این هوس می توانم بگویم که اغلب ظاهر یک چیز آنقدر آراسته و زینت شده است که انسان را مجذوب می کند. ولی تصمیم از روی هوس و لجبازی او را به تباهی می کشاند/ نه در سوئيس و نه در آمريكا زبان هويت ملي مردم را دربر نمي گيرد و حتي احاطة زبان بر هويت فرهنگي آنها كامل نيست و وحدت آنها ارتباطي بر زبان ندارد. براي نمونه زبان انگليسي تا حدي مي تواند به عنوان زبان علم در آمريكا محسوب شود و زبان تكنولوژي و علوم جديد در دنيا. ولي به هيچ وجه نمي تواند نقش زبانِ هنر و فرهنگ را حتي در آمريكا به درستي بر دوش بكشد/ آیا هنگام آن نرسیده که فرهنگستان زبانهای ایرانی را در کنار فرهنگستان زبان و ادب فارسی تأسیس کنیم...

با توضیحات بعدی او متوجه شدم که حتی آموزش هم به محاق رفته و " مدرک" به مثابه خروجی اصلی نظام آموزش کشور سروری می کند/ برخلاف مدارس ما که اتاقی تنگ و تاریک در ابعاد یک انباری را به کتابخانه مدارس اختصاص می دهند، کتابخانه های مدارس کانادا دقیقا در ورودی سالن و به صورت " اوپن" طراحی شده اند/ کتابخانه هایی که با انواع رنگ آمیزی های جذاب می کوشند تا فرصتی را برای همنشینی کودکان و والدین در امر مهم کتابخوانی فراهم آورند/ امروزه کلاس های آمادگی برای تیزهوشان و مهارت های تست زنی چنان مدارس را به تسخیر خود در آورده اند که فعالیت های جمعی و علمی نزد والدین به عنوان اتلاف وقت و مانعی بر سر راه موفقیت در کنکور تعبیر می شوند/ کودکان از مدارس به آموزشگاه های خصوصی و از آنجا به اتاق های خود منتقل می شوند تا بتوانند در رقابتی توان فرسا برای آسایش فردا، آرامش امروز خود را قربانی سازند! آسایشی که در کسب بی پروای ثروت، پایمال کردن حقوق دیگران و فدا کردن اخلاقیات محقق می شود