در پروسه استکمال و رشد و سعادت، دوران پرتلاطم و عجیب و شگفتی آفرین جوانی، نقشی اساسی و تعیین کننده را رقم می زند. اگر چه در این مقطع از عمر آدمی، مرحله صرف احساسات و عواطف و غرائز و تمایلات احساساتی و عاطفی پشت سر گذاشته است و صد البته، جوان از محاسبات، تعقل، تفکر و تدبر برخوردار می باشد و دوران امر و نهی مطلق به او سپری شده، مع الوصف به صرف جوانی و این که او برای خود کسی شده و از قوه تشخیص در حد بالاتری برخوردار شده است، هرگز نمی توان او را به حال خود رها کرد و به او آزادی عمل مطلق العنان و بی حد و حصر داد. آن چنان که بزرگان گفته اند هیچ گاه نباید دام های زیر نام ها و دانه ها را فراموش نمود و تفاوت ظرفیت ها و قابلیت ها را نادیده انگاشت. تأثیر محیط، خانواده، جامعه، وراثت، حکومت، معلم، مربی، دوستان و همسالان، جرائد، وسایل صوتی، تصویری، تکنولوژی مدرن و نوین، مراودات، تعامل ها، دیالوگ ها، دیالکتیک های گوناگون مادی، معنوی،پارادایم های سیاسی، اقتصادی، معیشتی، روانی، تبلیغی، صداقت و بی رنگی ها و بالعکس تزویر و نیرنگ ها و سایر عوامل و فاکتورهای فردی، جمعی را در چگونگی ساخت جوان و ساحت جوانی نباید از نظر دور داشت. این که معصوم (ع) می فرماید: مردم به رهبرشان شبیه ترند تا به پدران شان و یا آن جا که "امرسون" می گوید: به ندرت می توان باور داشت یک جوان از تأثیرات روانی، اخلاقی و تربیتی خانواده بیرون باشد و یا "لوبن" از تأثیرات جمع بر فرد سخن می راند و ... جملگی در همین چارچوب ارزیابی می شوند. این که خیام می سراید:
مقصود ز جمله آفرینش ماییم در چشم خرد ، جوهر بینش ماییم
این دایره جهان چو انگشتری است بی هیچ شکی نقش نگینش ماییم
و یا آن جا که از ناحیه معصومین چنان آمده:
" مردم همچون معدن هستند؛ معدن طلا و نقره "
یک جوان در صورت تعلیم و تربیت سالم و نظارت عاقلانه و متعادل با ظرائف خاص و تکریم، سهم والایی از محتوا و جوهره مطالب وزین بالا را دارند و لذاست که امام خمینی (ره) معتقد بودند که جوانان به ملکوت نزدیک ترند.
از آن جا که گفته شده انسان ها در چهل و حتی در مواردی در شصت سالگی به پختگی می رسند، لذا نبایستی نسبت به دوران جوانی بی تفاوت ماند و دوران جوانی را سرسری گرفت و به مثابه علف هرز و گیاه خودرو به آن نگریست. مسئله تعلیم و تربیت و پردازش به جوان آن قدر اهمیت دارد که علی (ع) به فرزند خویش می فرماید: " فرزندم قبل از آن که منحرفین در سرزمین قلب تو، بذر کفر و گناه و نفاق بکارند، من بذر ایمان افشاندم." و یا می بینیم آن امام همام با وجود معصوم بودن فرزندان خویش برای آنان مربی و معلم مناسب و کارشناس و خبره برمی گزیند.
از منظر دانشمند بزرگ و روان شناس برجسته "اریکسون" دوران جوانی، دوران هویت یابی جوان و مرحله ای بسیار مهم و حساس و سرنوشت ساز می باشد. حضرت رسول اکرم (ص) جوانی را به لحاظ شگفتی های محیرالعقول و نوسانات روانی، روحی و احساسی و اهمیت والایی که از حیث ذاتی و تربیتی دارد، شعبه ای از جنون قلمداد می فرمایند.
پر واضح است که چنین جنونی با معنی و مفهوم مصطلح آن تفاوت داشته و از اعجاب و هزارتوی جوانی و تعقل توأم و مشحون از عواطف و احساسات آن خبر می دهد! روان شناسان معروف معتقدند در قسمت پسین سر جوانان به خصوص دختران، انبان و مرکزی از احساسات و عواطف وجود دارد که هرگز نبایستی نسبت به اهمیت و نقش بارز و تأثیر گذار آن بی توجه بود. گاهاً تصمیمات عجولانه و احساسی گرفتن از ناحیه جوانان، خنده ها و گریه های علی الظاهر نابهنگام جوان، قهر و آشتی آنان و همچنین سادگی ها و زودباوری های جوانان و عشق آتشین آنها را که نیاز به کنترل دقیق اما معقولانه و متعارف دارد را در همین راستا بایستی به ارزیابی و قضاوت نشست.
به نظر می رسد چگونگی ساختار و چشم انداز آتی یک کشور و تمدن و نظام و ملت، به میزان پردازش رهبران، مسئولان و مربیان و معلمان و خانواده ها به جوانان بستگی تام و تمام دارد و هر چه این مسئولان و دست اندرکاران امر سیاست و حکومت و تربیت مهذب تر و شایسته تر و پاک تر و درست کردارتر باشند به همان میزان و درجه به سلامت و سعادت و بهروزی و رشد معنوی ، انسانی و آرمانی و علمی جوانان می توان امیدوار بود. زیرا رهبران و مربیان، دانسته و ندانسته نقش الگو و مدل را ایفا می کنند و اما تا آن جا که به آموزش و پرورش مدیران و معلمان و مربیان برمی گردد، نکاتی چند در همین زمینه متذکر می شویم. آن چنان که جامعه شناسان بزرگ و کارشناسان ارشد امور فرهنگی و تربیتی اذعان داشته اند هرگز نباید میان فلسفه آموزش و پرورش و برنامه ها و منشور کلی مدارس و دانشگاه ها با رسانه های عمومی و جمعی و فرهنگ و عرف کوچه و بازار و کلیت جامعه و خانواده و راهبرد و راهکارهای حکومت و دولت تضاد و فاصله و یا تناقض وجود داشته باشد.
احساس نگرانی امثال ساموئل کینگ، ریمون آرون و دنیجستر و یاروان شناسان و فیلسوفانی نظیر یونگ، کارنگی الکسیس کارل و ژان ژاک روسو، از چنین فواصلی، بسیار مهم بوده و تأمل و تعمق فراوانی را می طلبد. عدم حل چنین معضلی و مشکلی، بر روان پریشی ، اختلالات ذهنی و روحی، از خود بیگانگی ، درون گرایی مفرط و خطر ساز و پوچ گرایی و به بن رسیدن و امراض فراوان و چه بسا خشونت، خودکشی و بحران های درون ساختی و برون ساختی عدیده ای منجر و منتهی می گردد.
القصه؛ آموزش و پرورش سالم و معقول و منطقی و متوازن و کارساز را کسانی می توانند به چرخش درآورده و راهبری و هدایت و عملیاتی نمایند که به این مقوله از منظر انتفاعی و سود انگاری و سیاست بازی ننگریسته و ایده و نگاهی کاملا انسانی و خداپسندانه داشته باشند.
و اما معلم: امام محمد غزالی هدف از طلب علم را نزدیک شدن به خدا می داند و برای آموزش و پرورش نیز همین هدف را تعیین و تأکید می کند و شخص را از هر گونه فخر و تظاهر و رقابتی که به حقه و نفرت منجر می شود برحذر می دارد. وی در وصف حرفه معلمی می گوید: " معلم در قلب و روح انسان نفوذ می کند و بدون تردید ، شریف ترین مخلوق روی زمین، انسان است و شریف ترین قسمت انسان ، قلب است که کار معلم، پاک سازی آن و راهنمایی آن به سوی خداوند می باشد." به نظر امام محمد غزالی، معلم باید دارای خصایص زیر باشد:
1-به دانش آموزان مهر و محبت ورزد و با ایشان همچون فرزندان خود رفتار کند و این همان ویژگی است که آموزش و پرورش جدید تأکید می کند و می گوید: " میزان موفقیت یک معلم در کارش به میزان نفوذ او در دل محصلانش بستگی دارد." به بیان دیگر، معلم هر قدر هم به اصول و قواعد آموزش و پرورش آشنا و در رشته آموزشی خود متخصص باشد در کارش موفق نخواهد شد مگر این که به دل دانش آموزان خود راه یابد. معلمی که قلبش را به دانش آموزان خود نمی بخشد محال است که دانش آموزان، قلب های خود را به او ببخشند.
2-از پیغمبر اسلام (ص) پیروی کند و رضای خدا را در کارش فراموش نکند و در کارش مخلص باشد.
3-از راهنمایی دانش آموزان هیچ وقت غفلت نکند.
4-تا می تواند دانش آموزان را به طور غیر مستقیم از ارتکاب عمل زشت و اخلاق فاسد برحذر دارد و از روش های مهر و محبت بیش از توبیخ استفاده کند و رفتارش در این مورد طوری باشد که به هتک حرمت میان او و دانش آموزان منجر نشود.
5-سایر علوم را در نظر دانش آموزان بد جلوه ندهد.
6-در آموزش خود میزان و سطح فهم دانش آموزان را در نظر بگیرد.
7-معلم باید به علم خود عامل باشد و عملش قولش را تکذیب نکند.
در مقالات و مباحث آینده از نظرات سایر اندیشمندان نیز بهره خواهیم جست.
ان شاء الله
امام خمینی (ره ):
« کلید سعادت وشقاوت یک ملت، دست قشر فرهنگی است »
مقام معظم رهبری :
« اهمیت دادن به معلم، یک اصل مهم و درجه اول در نظام اسلامی است »
گروه اخبار /
در اهمیت آموزش و پرورش همین بس که صاحبان فکر و اندیشه، آن را مهمترین نهاد درساخت یک جامعه موفق با تربیت « شهروندان خوب ونیک کردار » می دانند.شهروندانی که در بعداخلاقی،روان شناختی و ارزشی قادرهستند سهمی به سزا درجامعه ایفا نمایند .
درجامعه ای که مردم از آموزش وپرورش باکیفیت بهره مندهستند ، هزینه ها و آسیب های اجتماعی کاهش و سلامت عمومی افزایش و زمینه مشارکت فعال در عرصه های مختلف افزایش می یابد ؛ چرا که ارتقای کیفی خدمات نهادهای دولتی و اجتماعی و . . .تا حد زیادی به چگونگی عملکرد آموزش و پرورش بستگی دارد.
برهمین اساس ، محورتوسعه همه جانبه و عادلانه در اغلب کشورهای توسعه یافته،نظام آموزشی است.متاسفانه بعد از سال ها پیگیری مطالبات فرهنگیان -که بعضا هزینه های سنگینی هم برای قشر فرهیخته و دلسوز انقلابی به همراه داشته (بازداشت ، تبعید و . . .) - لایحه مدیریت خدمات کشوری یا به عبارتی نظام هماهنگ پرداخت با همه ایراداتی که برآن وارداست تهیه و تصویب شد و به مرحله اجرا درآمد. این لایحه که قراربود کلیه نهادهای کشوری را تعدیل یا هماهنگ سازد رفته رفته شاهد انفکاک برخی دستگاه ها ازجمله وزارتخارتخانه های کشور، دادگستری،نفت،علوم و تحقیقات و فناوری و . . . بود و به جای اینکه آموزش وپرورش با این نهادهای برونی هماهنگ شود،شاهد هماهنگی در پرداخت های درون سازمانی شد. نگاه غیر اصولی و تبعض ناعادلانه به مجموعه ی آموزش و پرورش موجبات رنجش فرهنگیان رافراهم ساخته است.فرهنگیانی که بیش از هر قشردیگری درانقلاب،دفاع مقدس، دوران سازندگی و دیگر عرصه های مختلف ازجمله انتخابات سهمی بزرگ را برعهده داشته و کارنامه درخشان از خود بر جای گذاشته اند.
متاسفانه امروزه عده ای ناآگاهانه یا مغرضانه ازسویی مطالبات فرهنگیان را محدود به مطالبات مادی و از سویی دیگر دریافتی وی رامتناسب باساعت کاری وی می کنند.
انجمن اسلامی معلمان شهرستان نظرآباد به صراحت اعلام می دارد مطالبات مربوط به حقوق و مزایا همواره ، تنها بخشی ازخواسته های فرهنگیان بوده و بخش قابل توجهی هم معطوف به محورهای زیراست :
- سیستم آموزشی بیمار و ناکارآمد (به عنوان نمونه برای تدوین اسناد بالا دستی از جمله سند تحول بنیادین با این همه تاکیدی که بر اهمیت آن شده و حکم قانون اساسی نظام آموزشی یک کشور ازآن یاد می شود، هیچ نظری نه تنها از معلمان و معاونین و مدیران مدارس گرفته نشد بلکه مناطق و استان ها هم ظاهرا هیچ دخالتی در تنظیم و تدوین آن نداشته اند .
-نگاه ابزاری به آموزش و پرورش و دربطن آن،به محتوای آموزشی و معلم و دانش آموز و . ..
- نگاه هزینه ای به آموزش وپرورش و کاهش مستمر بودجه سالیانه آن علی رغم افزایش هزینه ها ، موجب حذف یا کاهش بسیاری از موارد مصرح درقوانین ازجمله؛ نوسازی و بازسازی مدارس،سرانه مدارس، پاداش ضمن خدمت، پاداش خدمت درمناطق کمتر توسعه یافته، یارانه مسکن، حق ماموریت، اضافه کارساعتی ادارات و هنرستان ها،اضافه کار ساعتی آموزشی، افزایش تراکم، هزینه انتقال، هزینه سرویس ایاب و ذهاب،ارتقای شغلی و فوق العاده شغل بازنشستگان و یا معوق شدن بسیاری دیگر از جمله، اضافه کارآموزشی، اضافه کار عوامل اداری ادارات و مدارس،کمک هزینه ازدواج وفوت و . . . گردیده است .
- عدم توجه به تشکل های صنفی ، علمی، سیاسی و . . .در آموزش و پرورش که باعث گردیده بزرگترین وزارتخانه و عظیم ترین و مردمی ترین اجتماع کشوری هیچ تریبون رسمی و ابزار اطلاع رسانی مستقل دراختیارنداشته باشد.
- و . .
و اما درخصوص ساعت کاری همکاران هم باید گفت که اولا بخش قابل توجهی از فرهنگیان، شاغلین درادارات و پست های اداری مدارس هستند که به اندازه یا بیشتر ازکارمندان سایر نهادها کار می کنند.ثانیا باتوجه به جنس کار معلمی، ساعت کاری فرهنگیان محدود به 24 یا 36 ساعت نمی شود وبه زعم صاحب نظران و کارشناسان امر، مطالعه، طراحی آموزشی، طراحی سوال، تصحیح اوراق و . . .وقت قابل توجهی می طلبد که عموما درخارج از وقت اداری انجام می گیرد و در همه جای دنیا از کشورهای توسعه یافته تا جهان سوم بدین صورت می باشد.
علی ایحال ، با توجه به تاکیدات ریاست محترم جمهوری بر نقدسازنده و با توجه به دیدگاه هایشان،که معلمان رابه منزله ستون فقرات جامعه نامیده اند، مواردی چند را پیرامون انتظارات جامعه فرهنگیان ازدولت و مجلس محترم متذکر می شود:
اگر چنانچه به دنبال پیشرفت، توسعه ،عدالت و سلامت هستیم بایدهمه اینها را درسیستم آموزشی کارآمد جست و جو کنیم و در این عرصه معلمان بعنوان محور آموزش، بایستی مورد توجه وحمایت قرارگیرند. هیچ برنامه ای هرچند مترقی و پیشرفته درعرصه تعلیم و تربیت،بدون توجه به عنصر رضایت مندی شغلی معلمان ، به سلامت به سرمنزل مقصود نخواهدرسید.
درجامعه ای که معلمان نگران تامین معاش یومیه خویش باشند، به طورحتم ابتدایی ترین برنامه های اجرایی هم باشکست مواجه خواهند شد.علی رغم اقدامات ارزشمندی که پس از انقلاب درحوزه های مختلف صورت گرفته،آموزش و پرورش به طور عام و فرهنگیان به طور خاص آن چنان که شایسته و بایسته بوده مورد توجه قرار نگرفته و نارضایتی ومشکلات این عرصه شیبی روز افزون داشته است.
جامعه نجیب و فهیم فرهنگی بادرکی درست ازتنگناهای مالی کشور و دولت،همچنان که درگذشته نشان داده تاپای جان به پای انقلاب،ایران و آرمان های رفیع امام (ره) و شهدای گرانقدر ایستاده و این ایستادگی تداوم خواهد داشت و پیوند فرهنگیان با انقلاب ، ناگسستنی است اما آنچه آزارشان می دهد ناعدالتی موجود در توجهات (رسمی وغیررسمی) بین نهادهای مختلف دولتی و حاکمیتی است.
انگار تحریم های ظالمانه استکبار،فقط قشر فرهنگی راهدف گرفته است و لاغیر. متاسفانه درطول چندسال گذشته که تورم 40 درصد یابیشتر بوده،بدون توجه به قانون مصوب مجلس درخصوص افزایش حقوق متناسب با نرخ تورم، با افزایش حداقلی، جفای بزرگی درحق فرهنگیان رواداشته شد که اکنون بافرض تطبیق افزایش سالیانه با نرخ تورم،به دلیل عمق مصایب این قشر محروم ومظلوم،مشکلات کماکان پابرجاست.
جامعه فرهنگیان ازدولت ومجلس محترم انتظاردارد،باعنایت به شان ومنزلت آموزش وپرورش وبه تبع آن معلمان به ویژه باتوجه به آموزه های دینی اسلام،گامی موثر و عملی درجهت بهبودکارایی سیستم و وضع معیشتی معلمان دلسوز و تاثیرگذاربردارند.
درانتها لازم به یادآوریست،انجمن اسلامی معلمان شهرستان نظرآباد، برحسب وظیفه انقلابی و اسلامی خود، بادقت مسایل، مشکلات وتحولات آموزش وپرورش را رصدکرده و مانند گذشته، در آینده هم سعی خواهد نمود در راستای قوانین موجود،نظرات اصلاحی و دلسوزانه فرهنگیان عزیز را به متولیان امر،منتقل نماید .
مازنده از آنیم که آرام نگیریم موجیم که آسودگی ما عدم ماست
ومن الله التوفیق
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
شهروند| روزهای پرشکایت برای آموزش و پرورش. اجرای نادرست یک مصوبه توسط وزارت آموزش و پرورش برای معلمان باعث شده در روزهای اخیر ٢٠٠ شکایت در دیوان عدالت اداری ثبت شود؛ مصوبه امتیاز فوقالعاده شغل. خبر را دیروز موسی قربانی، معاون قضایی دیوان عدالت اداری اعلام کرده؛ او گفته است بعد از ثبت روزانه ۲۰۰ شکایت علیه آموزشوپرورش در روزهای اخیر به دلیل اجرا نشدن صحیح امتیاز فوقالعاده شغل، با معاون راهبری ریاستجمهوری برای حل این مشکل تماس گرفته است.
اما این مصوبه برمیگردد به ١٧فروردینسال گذشته؛ وقتی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاستجمهوری به استناد اصل ١٣٧ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و بند ٥ ماده ٦٨ قانون مدیریت خدمات کشوری و بند الف ماده ٥٠ قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران دستگاههای اجرایی را که تا زمان ابلاغ این تصویب نامه از فوقالعاده برای پرسنل خود بهرهمند نشدهاند مجاز کرد تا با توجه به اصلاحات ساختاری و ساماندهی نیروی انسانی نسبت به برقراری فوقالعاده شغل اعمال کنند. بر این اساس فوقالعاده شغل متناسب با تخصص و مهارتهای شغلی تا سطح کاردانی ٧٠٠ امتیاز، کارشناسی ١٥٠٠ امتیاز، مشاغل بالاتر ٢٠٠٠ امتیاز اعمال میشود که از محل منابع حاصل از صرفهجویی با رعایت مقررات مربوطه پرداخت خواهد شد.
حالا اما داستان برای معلمان عوض شده؛ آنها میگویند آموزش و پرورش این مصوبه را با دادن نمرههای پایینتر اجرا میکند و امتیازی را که در این مصوبه آمده رعایت نمیکند. آن طور که معلمان میگویند درحال حاضر برای افراد دارای مدرک کارشناسی امتیاز ٧٠٠ اعمال میشود درحالیکه آنها باید امتیاز ١٥٠٠داشته باشند.
معلمان حالا علاوه بر شکایت در دیوان عدالت اداری، دست به تجمع در مقابل این دیوان هم زدند تا شکایت شان را دراینباره اعلام کنند. قربانی، معاون قضایی دیوان عدالت اداری درباره تجمع دیروز این معلمان به «تسنیم» گفته است: «آنها مقابل دیوان تجمع کرده بودند که من به جمع آنها رفته و با آنها صحبت کردم. همچنین از طرف رئیس دیوان عدالت اداری با آقای نوبخت معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاستجمهوری تماس گرفتیم تا این مصوبه بهطور دقیق در آموزش و پرورش اجرا شود.
ناصری معاون حقوقی وزارت آموزش و پرورش روز شنبه به دیوان عدالت اداری مراجعه خواهد کرد و جلسهای را درخصوص امتیاز فوقالعاده شغل معلمان و اجرای آن خواهیم داشت.» معاون قضایی دیوان اداری در امور شعب دیوان عدالت اداری گفته «از فرهنگیان درخواست داریم تا اجازه دهند دیوان عدالت اداری مذاکرات خود را با آموزش و پرورش انجام دهد و فعلا دادخواستی را ثبت نکنند و اگر این مذاکرات به نتیجهای نرسید آنگاه برای ارایه دادخواست اقدام کنند. در بحث اجرای مرخصی زایمان فرهنگیان هم شاهد بودیم که آموزش و پرورش این قانون را اجرا نمیکرد اما طی جلساتی که دیوان عدالت اداری با مسئولان این وزارتخانه داشت توانستیم به نتایج مثبتی رسیده و شاهد اجرای این طرح در آموزش و پرورش باشیم.»
به گفته او «این مصوبه دولت برای آموزش و پرورش الزامی نیست و در مصوبه نیز ذکر شده که دستگاهها مجاز به اجرای آن هستند اگر آموزش و پرورش پول ندارد میتواند آن را اعمال نکند اما زمانی که این مصوبه را اعمال میکند نمیتواند امتیازها را کاهش دهد و باید به همان صورتی که در مصوبه دولت قید شده است امتیازات را اجرایی کند.» قربانی ادامه داده است: «این مورد خاص فعلا از وزارت آموزش و پرورش شروع شده و ما به مسئولان این وزارتخانه توصیه میکنیم که هرچه سریعتر قانون و مصوبه دولت را اجرا کنند تا کارکنان و معلمان به دیوان عدالت سرازیر نشوند. درخواست ما اجرای قانون و مصوبه دولت است، نه زیادتر و نه کمتر.»
یکی از این معلمان درباره مراجعه به دیوان عدالت اداری، گفته است: «هماکنون آموزش و پرورش امتیاز فوقالعاده شغل برای فرهنگیان را کمتر از مصوبه تعیینشده از سوی دولت اعمال میکند. این درحالی است که طبق مصوبه دولت برای مدرک کاردانی ٧٠٠امتیاز، کارشناسی امتیاز و فوقلیسانس و دکترا ٢٠٠٠ امتیاز باید اعمال شود اما آموزش و پرورش برای فرهنگیان دارای مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد ٧٠٠ امتیاز را لحاظ میکند.»
طبق گفته یکی دیگر از فرهنگیان، او با ٢٠سال سابقه کار و داشتن مدرک کارشناسی ارشد هماکنون از امتیاز فوقالعاده شغل ٨٠٠ برخوردار است درحالیکه طبق مصوبه دولت این امتیاز باید برای او٢٠٠٠ اعمال شود و اگر این امتیاز به درستی اعمال شود: «میزان حقوق دریافتی بنده با توجه به سابقه کار ٢٠ساله، افزایش خوبی مییابد. ادارات آموزش و پرورش نیز در پاسخ به مشکل معلمان عنوان میکنند به دیوان عدالت اداری شکایت کنید.» محمدتقی سبزواری، عضو کانون فرهنگیان شیراز هم از اعمال تبعیض بین کارمندان دولت و فرهنگیان در پرداخت فوقالعاده شغل خبر داده است. او دراینباره میگوید: «میزان فوقالعاده شغل کارمندان دولت در مصوبه هیأت وزیران در مقاطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد به ترتیب ۷۰۰، ۱۵۰۰ و ۲۰۰۰ تعیین شده است ولی این اعداد در احکام کارگزینی فرهنگیان به ۵۰۰ و ۸۰۰ کاهش پیدا کرده است. مابین مصوبه هیأت وزیران و احکام اجرایی فرهنگیان اختلافی فاحش وجود دارد و به نظر میرسد آموزش و پرورش توانایی دفاع از پرسنل خود را ندارد.»
کار وزیر قانونی است
حسن حسینی، مدیرکل امور اداری تشکیلات و تحول اداری وزارت آموزش و پرورش اما در گفتوگو با «شهروند» میگوید که این کار وزیر آموزش و پرورش قانونی است: «بر اساس مصوبه سال ٩٢ و ٩٣ بالاترین رده دستگاه مجاز است که تا حدی که قانونگذار گفته مصوبه را اجرا کند. در ماده ٧٧ قانون مدیریت خدمات کشوری آمده که تعیین این امتیازها که در بند ٥ ماده ٦٨ این قانون آمده، تا سقف تعیین شده توسط مراجع ذیربط با وزیر یا رئیس دستگاه اجرایی خواهد بود. یعنی وزیر میتواند بگوید که به کدام رده شغلی با تحصیلات کاردانی ٧٠٠ بدهد به کدام ٦٠٠ . به هرحال مشاغل مختلفی برای فرهنگیان وجود دارد. حالا چون شغل آموزگاری شرایط خودش را دارد، وزیر گفته به معلمان ابتدایی ١٥٠٠ میدهد چون قبلا هم بیشتر بوده و به دبیران ٧٠٠ داده است. کار وزیر قانونی است.»
او ادامه میدهد: «در کل حقوق کارکنان وزارت آموزش و پرورش نسبت به سایر دستگاهها کم است و این موضوع از قدیم هم وجود داشته است و بنابراین فرهنگیان با سایر دستگاهها قابل مقایسه نیستند. آموزش و پرورش کاری خلاف ضابطه و قوانین انجام نداده است چرا که ردهبندیهای سازمانی آموزش و پرورش با سایر دستگاهها فرق دارد.»
تاريخچه شكلگيري انجمن اوليا و مربيان در ايران:
در هر مدرسه هيات منتخبي از اولياي دانشآموزان و مربيان همان مدرسه كه با تفاهم و صميميت براي تقويت همكاري و مشاركت اولياي دانشآموزان و بهمنظور كمك به ارتقاي كيفيت فعاليتهاي آموزش و پرورش و گسترش ارتباط خانه و مدرسه، بر پايه مقررات و ضوابط انجام وظيفه ميكند كه آن را انجمن اوليا و مربيان مينامند. شروع فعاليت اين نهاد مشاركتي با عنوان خانه و مدرسه در ايران از سال ۱۳۲۶ آغاز به كار كرد كه در مهرماه ۱۳۴۶ انجمن خانه و مدرسه به نام «انجمن ملي اوليا و مربيان» تغيير نام پيدا كرد و امروزه عنوان «انجمن اوليا و مربيان» را به خود گرفته است. پس از پيروزي انقلاب و در سال ۱۳۵۸ با تصويب يك ماده واحده توسط شوراي انقلاب، كاركنان انجمن ملي اوليا و مربيان مشمول قانون استخدام كشوري شدند و سازمان انجمن اوليا و مربيان بهطور مستقل و به سرپرستي قائم مقام وزير آموزش و پرورش پايهريزي شد. اساسنامه انجمن در سال ۱۳۶۷ مورد تصويب شوراي عالي آموزشوپرورش قرار گرفت. در همين راستا هفته پيوند اوليا و مربيان هر ساله در ايران از تاريخ ۲۴ تا ۳۰ مهرماه برگزار ميشود.
دكتر احمدي: لزوم مشاركت اوليا در امور مدرسه امري بديهي و روشن است چرا كه مسووليت تعليم و تربيت فرزندان برعهده پدر و مادر و خانواده است، نميشود پدر و مادر فرزند خود را به مدرسه بسپارند و ديگر كاري نداشته باشند، بدون همراهي آنها تربيت به سرانجام نميرسد
دكتر عباسپور: مشاركت اوليا يك حق است. در منشور كودك آمده اوليا در مورد روش تربيت فرزندانشان حق دارند اظهارنظر كنند ؛ بنابراين ركن اصلي در مدرسه، اوليا هستند و ميتوانند در جهت غنيتر شدن برنامهها و ارتقاي مديريت مدرسه نقش موثري داشته باشند .
گروه مدرسه اعتماد| اشاره به اهميت و جايگاه تعليم و تربيت، پيچيدگي و دشواري آن و گستردگي و طولاني بودن فرآيند اين مهم موجب شده است تا همچنان با وجود روشن شدن زواياي زندگي بشر در ابعاد ديگر هنوز جوامع مختلف در اين امر حياتي دچار مشكلات، مسائل و ترديدهاي فراواني باشند. علاوه بر نگرشهاي فلسفي و رويكردهاي محتوايي در امر آموزش و پرورش در اجرا نيز دولتها و دستگاههاي خصوصي با موانع متعددي روبهرو هستند ، هرچند برخي جوامع به موفقيتهايي دست يافتهاند اما بسياري از جوامع هنوز راه به جايي نبردهاند و به همين دليل در مسير توسعه پايدار قرار نگرفتهاند. يكي از متغيرهاي اساسي در كم و كيف نظام آموزشي در هر كشور رويكرد اوليا و نقش آنان در اين مسير است حال اين نقش ممكن است همسو و هماهنگ با دولتها ايفا شود يا اينكه به موازات دولت در بخش خصوصي صورت پذيرد. در كشور ما كه آموزش و پرورش كاملا دولتي است و در اسناد بالادستي يكي از وظايف حاكميت قلمداد ميشود ، بيترديد نقش اوليا را بايد همسو و هماهنگ با نظام رسمي و دولتي مورد ارزيابي قرار داد چراكه نقشي كه مردم خارج از اين سيستم و براي رفع دغدغههاي مربوط به تربيت و آموزش فرزندان خود انجام ميدهند به گونهاي متفاوت و حتي اغلب متناقض با سياستها و رويكردهاي رسمي است. در ساختار آموزش و پرورش كشور ما سازمان انجمن اوليا و مربيان متولي جلب مشاركت اولياست؛ سازماني كه در يك ساختار اداري فراگير از وزارتخانه تا ادارات كل و مناطق و سپس مدرسه مبتني بر دستورالعملهايي هرساله فعاليتهايي را انجام ميدهد. تشكيل انجمن اوليا و مربيان در هر مدرسه در واقع يك نهاد مدني بايد باشد كه مشاركت اوليا را در ابعاد مختلف آموزش و پرورش ممكن سازد؛ نهادي كه با برقراري پيوند ميان خانه و مدرسه بايد انتقالدهنده دانش و تجربه معلمان و مربيان به پدران و مادران و بهرهگيرنده از استعدادها، توانمنديها و نظرات اوليا باشد.اينكه ميزان مشاركت اوليا در كشور چگونه است و چه موانعي بر سر اين مشاركت وجود دارد و راهكارهاي جلب مشاركت چيست؟
موضوع گفتوگوي ما با رييس سازمان انجمن اوليا و مربيان كشور و يكي از اساتيد دانشگاه فرهنگيان و يكي از مديران با سابقه مدارس و يك فعال عضو انجمن اوليا و مربيان است.
از متولي انجمن اوليا و مربيان كشور كه خود از صاحب نظران حوزه تعليم و تربيت و پيش كسوتان اين عرصه است، خواستيم ارزيابي خودشان را از ميزان مشاركت اوليا در كشور بيان كند، ايشان در پاسخ گفت: بهطور مستند كه مبتني بر دادههاي يك تحقيق علمي و متكي بر شاخصهاي مربوط باشد، نميشود پاسخ داد چرا كه چنين تحقيقي وجود ندارد لذا نميتوان گفت در چه درجهاي از مطلوب بودن قرار داريم.
دكتر علياصغر احمدي در ادامه پاسخ به اين پرسش افزود: اما براساس گزارشاتي كه به ما ميرسد و فعاليتهايي كه اوليا در مدارس و مناطق مختلف انجام دادهاند ميبينيم نسبت به گذشته بهطور چشم گيري مشاركت اوليا افزايش داشته است.
پرسش دوم ما در مورد تفاوت ميزان و نوع مشاركت اوليا در مدارس مختلف بود كه ايشان اينگونه پاسخ داد: نوع و ميزان مشاركت ما در مدارس مختلف فرقي ندارد. در مدارس دولتي، نمونه مردمي، تيزهوشان و غيردولتي ميزان مشاركت مردم بستگي به مديريت مدرسه دارد ، به طوري كه گاهي به دليل توان مدير مدرسه و جلب اعتماد اوليا در يك مدرسه منطقه محروم بيشترين مشاركت وجود داشته در حاليكه در مدرسه منطقه برخوردار ما شاهد چنين مشاركتي نبوديم.
معاون وزير آموزش و پرورش و رييس سازمان انجمن اوليا و مربيان كشور در مورد اهميت و ضرورت مشاركت اوليا به گروه مدرسه «اعتماد» گفت: لزوم مشاركت اوليا در امور مدرسه امري بديهي و روشن است چرا كه مسووليت تعليم و تربيت فرزندان برعهده پدر و مادر و خانواده است، نميشود پدر و مادر فرزند خود را به مدرسه بسپارند و ديگر كاري نداشته باشند، بدون همراهي آنها تربيت به سرانجام نميرسد.
اين مقام مسوول در ادامه از كشور چين به عنوان نمونه موفق در جلب مشاركت اوليا نام برد و گفت:باتوجه به قوانين اين كشور پيش از آغاز سال تحصيلي اوليا در مدارس حاضر ميشوند و باتوجه به نوع مهارتهاي خود براي همكاري با مدرسه ثبتنام ميكنند و هرگاه مدرسه به كمك آنها نياز داشته باشد از آنها استفاده ميكند.
دكتر علياصغر احمدي در پايان تاكيد كرد: بدون همسويي مدرسه و خانه و بدون مشاركت فعال و همهجانبه اوليا نميتوان برنامه مدون و همهجانبهاي داشت ، لازمه موفقيت در تربيت همراهي و همسويي اوليا و مربيان و معلمان است ؛ اين گام نخست براي آغاز فرآيند پيچيده و گسترده امر تعليم و تربيت است.
نورعلي عباسپور، استاد و محقق دانشگاه در مورد مشاركت اوليا و ميزان اين مشاركت به خبرنگار گروه مدرسه «اعتماد» گفت: ميزان مشاركت در مناطق و مدارس متفاوت است. به عنوان مثال در حوزههاي شهري چون خانوادهها دغدغه جدي تربيت فرزندان خويش را دارند و ميدانند تعليم و تربيت در آينده سرنوشت فرزندانشان تاثير عميق و گستردهاي دارد بهطور قطع مشاركت بيشتري صورت ميگيرد اما در مناطق محروم و جاهايي كه مردم دغدغه معيشت دارند و مسايل اقتصادي اولويت نخست آنهاست بيترديد اهميت كمتري براي تربيت فرزندان خود قايل هستند و مشاركت آنها خيلي كمتر است. آنها در حد دستورالعملهاي اوليه با مدرسه همكاري دارند.
اين فرهنگي استاد دانشگاه فرهنگيان در مقايسهاي گفت: هيچ واحد آموزشي در دنيا نيست كه رابطه اوليا و مدرسه در آن تعريف نشده باشد. در اين ميان آنچه مهم است كيفيت آموزشي است ، مثلا در ژاپن اوليا در تعيين محتوا و انتخاب مدير نقش دارند و اين حضور و نقش آنان باعث افزايش كيفيت آموزشي شده است. دكتر عباسپور در پاسخ به اين پرسش كه چرا مشاركت اوليا ضرورت دارد، گفت: مشاركت اوليا يك حق است. در منشور كودك آمده اوليا در مورد روش تربيت فرزندانشان حق دارند اظهارنظر كنند ، بنابراين ركن اصلي در مدرسه اوليا هستند و ميتوانند در جهت غنيتر شدن برنامهها و ارتقاي مديريت مدرسه نقش موثري داشته باشند.
ايشان در ادامه اين گفتوگو به تبيين رويكرد موردنظر خويش پيرامون مشاركت اوليا پرداخت و افزود: بايد در سه بخش مديريت، تامين منابع مالي و برنامهريزي آموزشي اوليا مشاركت داشته باشند. اين تلقي كه فقط در جنبه مالي به مشاركت آنها توجه شود در واقع بيتوجهي به ساير توانمنديهاي آنان است و اين امر انگيزه آنان را براي مشاركت كاهش ميدهد.
اين استاد دانشگاه تاكيد كرد كه انجمنهاي اوليا و مربيان بايد از وضعيت صوري و اتكاي صرف به بخشنامهها و دستورالعملها خارج شوند. لازمه ايجاد انگيزه در اوليا براي مشاركت به بازي گرفتن آنها در تصميمات مدرسه است.
نورعلي عباسپور در پاسخ به اين پرسش كه چه موانعي در مسير مشاركت اوليا وجود دارد، گفت: سه دسته موانع قانوني، فرهنگي و انگيزشي در مسير مشاركت خانوادهها وجود دارد. از طرفي ، حجم كارهاي يك مدير مدرسه آن قدر زياد است كه اجازه و امكان و فرصت براي پرداختن به كيفيت آموزش و جلب مشاركت اوليا بهطور جدي را به آنها نميدهد.
اين استاد دانشگاه در بخش پاياني پاسخ به پرسشهاي مدرسه «اعتماد» پاشنه آشيل مشاركت اوليا را به كيفيت آموزشي ارتباط داده و گفت به طور يقين هر مدرسهاي كه از لحاظ كيفيت مطلوبتر باشد و خدمات مناسبي را ارايه كند در چنين مدرسهاي مشاركت اوليا پررنگتر خواهد شد ، لذا اين امر نشان ميدهد ميان ميزان مشاركت مردم در امر آموزش و پرورش و كيفيت خدمات آموزشي ارتباط مستقيم و معناداري وجود دارد.
در اين گفتوگو ما پرسشهايمان را از يك مدير باسابقه آموزش و پرورش پرسيديم؛ كسي كه ٢٥ سال از ٣٠ سال خدمت خود را به مديريت مدرسه پرداخته است، فروغالزمان نجفيان يكي از مديران باسابقه مدارس كشور است كه در اين گفتوگو به پرسشهاي «اعتماد» پاسخ داده است. او در مورد ضرورت مشاركت اوليا گفت: به دليل محدوديت منابع دولتي براي رفع تنگناها و مشكلات مدارس چارهاي جز مشاركت اوليا نداريم؛ مشاركتي كه هم در بعد كمي و هم در بعد كيفي بايد صورت گيرد. خانم نجفيان بلافاصله راهكار ارايه ميدهد و ميگويد براي تقويت مشاركت اوليا بايد روابط صحيح توام با اعتماد متقابل و همدلي و صميميت بين معلمان و مربيان و اوليا برقرار شود ، چراكه تا ديوار بياعتمادي فرو نريزد هيچ مشاركت معنادار و موثري صورت نخواهد گرفت.
اين مدير مدرسه كه بهرغم بازنشسته شدن همچنان مديريت يكي از مدارس را بر عهده دارد، افزود: ارايه گزارشهاي آموزشي، پرورشي و مالي مدرسه به اوليا، برگزاري كلاسهاي آموزشي خانواده، برگزاري جلسات عمومي اوليا و تشكيل نمايشگاه از دستاوردهاي دانشآموزان از ديگر راهكارهاي جلب مشاركت اوليا است. فروغالزمان نجفيان به نقش رسانهاي به ويژه صدا و سيما اشاره كرد و گفت: از طريق صدا و سيما و انجام تبليغات ميتوان بر ميزان مشاركت اوليا تاثير گذاشت و آنها را ترغيب كرد تا بيشتر براي تربيت نسل آينده سرمايهگذاري كنند. وي عدم توجه مناسب راديو و تلويزيون را يكي از مهمترين علل پايين بودن سطح مشاركت اوليا در آموزش و پرورش دانست.
ايشان در پايان افزود: برقراري روابط مستمر براي استفاده از توانمنديهاي اوليا در امور مدارس مستلزم ايجاد اعتماد متقابل است به اين معنا كه من به عنوان يك مدير مدرسه بايد امين پدران و مادران باشم. برگزاري جلسات پرسش و پاسخ و طرح مسائل مدرسه نه فقط مالي و دريافت نظرات اوليا زمينهساز جلب اعتماد آنها خواهد بود. صداقت ميتواند بر عمق اين اعتماد بيفزايد. در حال حاضر با توجه به توسعه فناوريهاي ارتباطي ميتوان به طور دايم اوليا را در جريان فعاليتها و مسائل مدارس قرار داد.
علي پورنقي، يكي ديگر از كساني است كه ما با او در مورد مشاركت اوليا در آموزش و پرورش گفتوگو كرديم اما او از جنس ديگري است يعني نه معلم است و نه مدير و نه مقام مسوول در آموزش و پرورش بلكه يكي از پدراني است كه سالها با علاقهمندي و عضويت در انجمن اوليا و مربيان تجربه ارزشمندي را اندوخته است. از او پرسيديم مشاركت اوليا در آموزش و پرورش را چگونه ارزيابي ميكنيد؟
ايشان پاسخ داد: گرچه اعتماد خانوادهها به مراكز آموزشي شرط اساسي براي سپردن فرزندانشان به اين مراكز است اما بديهي است كه كيفيت خدمات اين مراكز هم شرط اساسي براي جلب اين اعتماد است ، اما به نظر ميرسد در اين امر كه رسالت اصلي انجمنهاي اوليا و مربيان است كوتاهي زيادي صورت گرفته به اين معنا كه هم اوليا و هم مربيان تلاش لازم را براي تحقق اين دو شرط اساسي نكردهاند. نايبرييس انجمن اوليا و مربيان آموزشگاه مفيد منطقه ٢ تهران درخصوص ضرورت مشاركت اوليا هم گفت: همگرايي و همراهي خانوادهها با مدارس و نظام آموزش و پرورش كشور ركن حياتي و كليد طلايي رشد و تعالي همهجانبه فرزندان اين مرز و بوم است؛ كليدي كه متاسفانه به نحو شايستهاي از آن استفاده نشده و هنوز بسياري از درها روي فرزندانمان بسته است.
علي پورنقي، كارشناس امور فرهنگي و مطالعات اجتماعي با ٢٥ سال سابقه فعاليت در رسانه ملي و بيش از ١٥ سال عضويت و رياست انجمنهاي انواع مدارس دخترانه و پسرانه، دولتي و غيردولتي تهران در مقاطع تحصيلي ابتدايي تا پيشدانشگاهي، با اشاره به راهكارهاي تقويت مشاركت اوليا به گروه مدرسه، شناسايي توانمنديها و مجموعه پتانسيل علمي، شغلي و اجتماعي والدين و بهرهگيري بهنگام و هوشمندانه از اين نيروي عظيم و خودجوش را گام موثر و اقدام مساعدي در پيشبرد اهداف آموزشي و تربيتي مدارس دانست و خاطرنشان كرد: برگزاري انتخابات پرشور و هدفمند در ابتداي سال تحصيلي به تفكيك پايههاي مختلف، حضور و تاثير اوليا و مربيان در ساختار هستههاي مشاورهاي و اتاق فكر مدرسه، اجراي نظام جامع پيشنهادات در مدرسه با برقراري ارتباط موثر توسط اعضاي انجمن، تشكيل كميتههاي موضوعي و تخصصي بر مبناي دانش فني و تجارب والدين دانشآموزان، برنامهريزي هدفمند، دقيق و همجهت با تقويم اجرايي مدارس در جلسات انجمن و تدوين دستور جلسات بر مبناي استراتژي آموزشي و برنامههاي فرهنگي مراكز آموزشي، همكاري و مشاوره در تنظيم برنامههاي دانشافزايي خانواده با بررسي اهم موضوعات درگير و موردنظر والدين و انجام پژوهش، نظرسنجي و فراخوانهاي دورهاي توسط انجمن اوليا و مربيان را از مهمترين جنبههاي اثربخشي انجمن ذكر كرده و معتقد است طراحي و بهرهبرداري از سامانههاي ارتباطي اينترنتي و شبكههاي اجتماعي و رسانههاي نوپديد در راستاي انتقال اطلاعات، مصوبات و ارزيابي برنامهها و شكلگيري ارتباط سريع و كارآمد با خانوادهها و مسوولان مدارس با توجه به شرايط رشد فزاينده تكنولوژيها امري اجتناب ناپذير و ضروري است.
قدرت می تواند قدرت را تغییر دهد اما نوک هرم این قدرت چه کسانی ایستاده اند؟
چقدر پای بند بایدهایی هستند که هنوز محقق نشده است؟
کارگروه هایی که اصول و مبانی قانونی را می شناسند و می دانند اعتبارات و بودجه بندی این سال ها هرگز پاسخگوی نیاز های وزارتخانه ی عریض و طویل آموزش وپرورش نبوده است، همچنان برنامه ها و راهکارهای تکراری گذشته را می آزمایند ،گویی بایدهای نانوشته ای دارند که باید بر لوح نامریی پیاده کنند،
آیا مصداق این سخن : قدرت می تواند قدرت را تغییر دهد. می توانند باشند؟
امروز بستری باز شده است و به یمن این فضا می توانیم به تعامل بنشینیم و از کمبودها و کم و کیف آموزش و پرورش بگوییم و از ناهنجاری هایی بنویسیم که رفته رفته در سیستم آموزش و پرورش فعلی به هنجار بدل می شود و این بستر باز اگر بازخوردی نداشته باشد،محکوم به شکست است.
ساختار ناهمگون مدیریتی در آموزش و پرورش در شرایط فعلی چاره ای جز تعامل و گفت و گوی رو در رو با نمایندگان معلمان ندارد و در این ساختار باید به شکلی اصولی ضمن تقویت و به رسمیت شناختن تشکل های معلمان جهت رفع پاره ای ابهامات با این تشکل ها به رای زنی بنشیند.
در روزها اخیر شاهد نظرات و پیشنهادات این گروه ها و تشکل ها از طریق سایت ها و روزنامه ها هستیم ؛ نظر به تجارب و اتفاقات سال های پیش شاید مدیران تصمیم بر این دارند با تأمل و بi دور از تعصبات جناحی آهسته تر و محتاط تر قدم بر دارند اما آنچه مهم است ترسیم دورنمایی واقع بینانه از سوی هرم قدرت است و لااقل واکنش درخصوص حسی که با هدف مطالبه خواهی فرهنگیان ایران در حال خیزش است.
این روزهای ملتهب شاید با یک حس همدردی از سوی هرم قدرت مبنی بر اینکه صدای شما را می شنویم و مطالبات شما را دنبال می کنیم، می تواند چونان مسکنی التیام بخش باشدبرای احساسات جریحه داری که نمی دانند چرا دیده نمی شوند و صدای آنان در هیچ رسانه ی رسمی به گوش نمی رسد.
اگر بناست مدیران ،ماهانه روند کار و شیوه تدریس معلمان را بررسی کنند و در پایان سال تحصیل نیز معلمان ارزشیابی شوند پس چرا مدیران در سطوح بالای مدیریتی از چنین بازرسی هایی فارغند؟
آیا پاسخگوی روند مدیریتی نیستند و اگر چنین است چرا سوالات پی در پی فرهنگیان بی پاسخ مانده است؟ و یا شاهد گره های کور در آموزش و پرورش هستیم که حاصل پیامدهای چند دهه آموزشی است که مهمترین آن ها را در زیر فهرست وار آورده ایم :
۱- قبل از اجرای سیستم ۶_۳_۳ آیا مدیران وزارتی نمی دانستند با حذف یک پایه ازمقطع تحصیلی متوسطه با نیروی مازاد مواجه می شویم ؟ چگونه است با صحبت های ضد و نقیض مواجه هستیم ، برخی نیروی مازاد آموزش و پرورش را رد می کنند اما همچنان برخی بر آن پافشاری می کنند؟
۲ - آیا مسأله معیشت و کیفیت پایین آموزشی بحث جدیدی است ؛ چرا تاکنون شاهد راهکاری علمی از سوی مدیران نبوده ایم؟
۳ -سال هاست شاهد نارضایتی همکاران فرهنگی از عملکرد بانک ملی بوده ایم ؛ چرا به خواست بر حق فرهنگیان مبنی بر داشتن بانک فرهنگیان جامعه عمل پوشانده نمی شود ، از این رهگذر شاید مشکل نیروهای مازاد نیز رفع شود و عملا فرهنگیان عهده دار فعالیت های مالی خویش به صورتی شفاف باشند .
۴- عملکرد صندوق ذخیره فرهنگیان در طول این سال ها شفاف نبوده و درهاله ای ابهام است.چرا تاکنون دراین خصوص به فرهنگیان پاسخ داده نشده است؟
۵_سازمان دهی نیروها در آموزش و پرورش تابع هیچ ضابطه ای نیست ؛ اگر با تغییر دولت ها قرار است سطوح بالای مدیریتی تغییر کند چرا این روند تا عزل و نصب مدیران مدارس و حتی معلمان گسترش می یابد ، چرا امتیازاتی چون سوابق سنواتی، مدرک و توانایی های علمی لحاظ نمی شود؟
می دانیم که شما بیش از این آگاهید و معضلاتی که بر شماردیم شاید در نظر شما معضل نباشد !
اما بایدها و نباید های وزارتخانه ی آموزش وپرورش را فقط آن معلمی می تواند تعیین کند که خود درگیر گرداب های سهمگین آموزشی است ؛ فقط اوست که می داند راه گریز از سیلاب های وقت و بی وقت کدام است البته به شرط آن که خود گرفتارگردابی دیگر نباشد...
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
جناب آقای دکتر حسن روحانی
ریاست محترم دولت تدبیر و امید
از آنجا که جناب عالی در پی بهبود اوضاع و امور مملکتی می باشید باید به اطلاع برسانیم که قشر فرهیخته معلمین کشور هر چند خرسند از انتخاب دکتر نجفی در ابتدای امر بودند که توسط مجلس سرکوب گردید اما این امر مانع از پی گیری درخواست های اولیه در باب تامین معیشت و منزلت معلمان نمی گردد .
با آنکه می دانیم و مطلعیم دولت محترم تان در زمینه بودجه با تنگنا مواجه و از همه طرف تحت فشار قرار دارد اما این مشکلات نباید با بی تدبیری به عنوان حربه ای در دست مخالفین تان مورد بهره برداری قرار گیرد .
مهمترین و منصفانه ترین خواسته همه فرهنگیان ، برابری عادلانه با اساتید و اعضاء هیئت علمی دانشگاه هاست ، پر واضح است که به دور از همه مقایسات بی ربط دیگر ارگان های دولتی ، جنس کار ما و دانشگاهیان از یک سنخ بوده و هیچ گونه تفاوتی نمی توان قائل شد به جز آن که کار معلمین در جهت ساخت پایه های آموزشی و تربیتی دشوارتر و ساعات کاری شان اضافه تر می باشد، بنابراین به دور از عقل و انصاف است که هرگونه تبعیضی حاکم باشد.
و اما از شما خواهشمندیم در جهت تحقق عدالت ، این راهبرد اولیه را به صورت مدون تحت یک لایحه قانونی تقدیم مجلس شورا نمایید که ما همچنان به عنوان حامیان خردمند شما باقی مانده و باقی مسیر را از طریق همان نهادهایی که شما را تحت فشار می گذارند بپیماییم .
بدیهی است بهانه کمبود بودجه و داشتن بار مالی ، یا کثرت جمعیت مشمول هرگز نمی تواند برای مجری عدالت مانع بزرگی به حساب آید چرا که اولا ما فعلا درخواست تصویب قانون عادلانه داریم تا بعد از رسیدن به فراخ دستی ، مطالبات صبرکرده مان قابل وصول باشد، ثانیا همین حالا هم تقریبا هر معلم در هر کلاس درس دو برابر تعداد استاندارد دانش آموز را زیر بال و پر دارد ، بنابراین تعداد ما هرگز زیاد نیست به نسبت جمعیتی که عهده دارش هستیم.
نکته نهایی نیز این که با وجود بودن راه کارهای فراوانی برای افزایش درآمد آموزش و پرورش ، مشابه همان سیستمی که امروزه دانشگاه ها درآمدزایی ایجاد کرده اند اما با همین بودجه نیز می توان از بسیاری از متصرفان زورمدار بودجه کاست و به اینجا افزود اگرچه به قیمت مخالفت شان تمام گردد ولی مهم اینست که نیت خیر شما برایمان آشکار باشد.
منتظر انجام اولین اقدام تان هستیم که به عمل کار برآید...
و من الله التوفیق
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
به گزارش مهرخانه، با توسعه صنعتيشدن جوامع غربي در قرن ۱۸ ميلادي و پس از انقلاب فرانسه، و به دليل گسترش اشتغال مادران در كارخانجات مختلف، غفلت خانوادهها از فرزندان منجر به پيدايش پديده بزهكاري در كودكاني شد كه ساعات بيرون از مدرسه را به فراغت ميگذراندند. در پي اين امر، جامعهشناسان و متوليان آموزشي اين كشور براي نخستينبار آنچه را كه ما به عنوان انجمن اوليا و مربيان ميشناسيم، در فرانسه راهاندازي كردند كه از شرايط آن، حضور بيش از دو ساعت اولياي دانشآموزان در جلسات اين انجمن براي كمك به كنترل و تربيت فرزندان بود. اين، هسته اوليه «انجمن اوليا و مربيان» بود.
در حال حاضر، در نظام آموزشي نوين كشورهاي مختلف، والدين نقش محوري و عمده در تربيت و آموزش كودك دارند و اين طور تخمين زده ميشود كه كودكان از تولد تا ۱۶سالگي، ۸۵ درصد عمر خود را بيرون از مدرسه ميگذرانند. بيشتر دولتها، بر نقش تربيتي والدين در سيستم قانوني و حقوقي خود تاكيد كردهاند؛ از اينرو در كشورهاي مختلف شاهد سيستمهاي متنوعي از مشاركت والدين در امور مدرسه و فرزندان خود هستيم.
در سال ١٣٢٦ به تقليد از فرانسه انجمن خانه و مدرسه در ايران تشكيل شد و بعدها در سال ١٣٤٦ انجمن خانه و مدرسه به انجمن ملي اوليا و مربيان تغيير نام داد و امروزه عنوان انجمن اوليا و مربيان برخود گرفته است.
پس از پيروزي انقلاب، در سال ١٣٥٨ با تصويب يك مادهواحده توسط شوراي انقلاب كه در آن زمان جايگزين مجلس شوراي اسلامي بود، كاركنان انجمن ملي اوليا و مربيان مشمول قانون استخدام كشوري شدند و سازمان انجمن اوليا و مربيان بهطور مستقل و به سرپرستي قائممقام وزير آموزش و پرورش پايهريزي شد.
اساسنامه انجمن نيز در سال ١٣٦٧ مورد تصويب شوراي عالي آموزش و پرورش قرار گرفته و هفته پيوند اوليا و مربيان نيز هرساله هفته آخر مهرماه برگزار ميشود. با توجه به اينكه خانواده در سند تحول بنيادين آموزش و پرورش نيز به عنوان يك ركن اصلي ديده شده است و انجمن اوليا و مربيان مظهر همكاري خانه و مدرسه در امر تعليم و تربيت كودكان و نوجوانان است، انتظار ميرود اين موضوع در كشور ما عملكرد قابل توجيهي داشته باشد، اما متاسفانه در عمل از زماني كه اين انجمنها در مدارس تشكيل شده، بيشتر شكل فرمايشي و جنبه تشريفاتي داشته است. اين انجمنها كه تعداد آنها براساس آمار مسوولان به ٩٦ هزار انجمن ميرسد، از اهداف اوليه خود كه همان هدايت اوليا و آگاه كردن آنها نسبت به وظايف تربيتي در قبال فرزندانشان است، به كلي دور شده و هماكنون در مدارس صرفا به ابزار و واسطهاي براي دريافت پول از والدين تبديل شدهاند.
فرشته حشمتيان، معاون سابق وزير و رييس سازمان مدارس غيردولتي، توسعه مشاركتهاي مردمي و خانواده چندي قبل در گفتوگو با مهرخانه در اين خصوص اظهار داشت: پيشنهاد ميكنم كه مسوولان محترم در بحث تامين مالي مدارس اهتمام ويژهاي داشته باشند؛ مدير مدرسه سرانه را نگاه ميكند و ميبيند هزينههايش تامين نميشود، از آن طرف تجهيزاتش اسقاطي شده و ناچار است كه از انجمن كمك بگيرد. بنابراين بايد يك تلاش جدي در تقويت بودجه و اعتبارات اختصاصيافته به مدرسه صورت گيرد و مديريت خوبي لحاظ شود. اگر مديران مدارس به جاي اينكه پول بگيرند و مشكلات مدرسه را حل كنند، از اولياي دانشآموزان فكر بگيرند و ببينند آيا ميشود اين بحثهاي مالي آموزش و پرورش را يكبار براي هميشه با يك همانديشي حل كرد، بهتر است.
يكي از كارگروههاي تخصصي انجمن اوليا و مربيان، كارگروه مالي و رفاهي است. اين كارگروه علاوه بر اينكه كمك مالي ميدهد، بايد اعضاي آن با پيشنهادات خود كاري كنند كه منبعي ايجاد شود و بتوانند مدرسه را به سمت همانديشي با اولياي دانشآموزان براي نوانديشي و خلاقيت مرتبط با ارتقاي ساختار ببرند.
شواهد نشان ميدهد كه در حال حاضر فعاليت انجمن اوليا و مربيان، در برگزاري كلاسهاي آموزشي براي والدين و ارايه خدمات مشاورهاي آن هم به شكل محدود و تنها در مناطق شهري خلاصه شده و به جز اين برنامههاي معمول كه از گذشته نيز وجود داشته است، طرحهاي ديگري را دنبال نميكند. تشكيل اتاق فكر يا كلاسهاي پيش گيري از آسيب نيز كه توسط مسوولان وعده داده شده، در حد طرح باقي مانده است.
نمی دانم چرا به ما هر چه می گویند از نصایح و پندهای شعرا، ادبا و اندیشمندان گذشته، بی کم و کاست همه را باور می کنیم و سال ها و قرن ها باید بگذرد تا بفهمیم که پندارشان نادرست، گفتارشان ناروا و کردارشان ناصواب بوده است!
واقعاً که ما هم انسان های ساده لوح و زودباوری هستیم. بدون اینکه در گفتار و توصیه های پیشینیان تأملی بکنیم، همه را عین صواب دانسته و خود را مقید به انجام آنها می دانیم. حتماً الآن حس کنجکاوی تان گل کرده و می پرسید: منظورت چیست و کدام پند، نصیحت و اندرز گذشتگان ناصواب بوده است؟ چرا حالا که آنان دست شان از دنیا کوتاه است و قادر به پاسخگویی به اهانت هایت نیستند، جرأت و جسارت پیدا کرده و تمامی درس ها، وصایا و اندرزهای شان را به یک باره زیر سؤال می بری؟ اصلاً؛ آیا می توانی ادعای خودت را ثابت کنی؟ و من در جواب تان می گویم صد البته که می توانم. سپس شما می گویید خوب این گوی و این میدان، و من این گونه آغاز میکنم:
ازبزرگان شعر و ادب فارسی سخنانی به شرح ذیل نقل شده است:
فردوسی: بزرگی سراسر به گفتار نیست
دو صد گفته چون نیم کردار نیست
سعدی: طاعت آن نیست که بر خاک نهی پیشانی
صدق پیش آر که اخلاص به پیشانی نیست
مولوی: بر سر هر لقمه، بنوشته عیان
کز فلان بن فلان بن فلان
صائب تبریزی: سرمای قوس، تک تک دندان ندیدهای
پر عیال و سفره، بینان ندیدهای
سعدی: سعدیا گر چه سخندان و مصالح گویی
به عمل کار برآید به سخندانی نیست
یازده قرن پیش، حماسه سرای نامی ایران، فردوسی؛ ادعا کرده است که:
بزرگی سراسر به گفتار نیست
دو صد گفته چون نیم کردار نیست
متأسفانه این اندرز ناصواب صدها سال دیگر دوام آورده و در قرن هفتم به سعدی نیز رسیده و همان مضمون را که شاید بهتر است امروزه « مضموم» بخوانیم در انتهای قصیده ی « موعظه و نصیحت» خود این گونه آورده است:
سعدیا گر چه سخندان و مصالح گویی
به عمل کار برآید به سخندانی نیست
غافل از این حقیقت که، فردوسی حماسه سرا بوده و شاید این ادعا را به عنوان یک حماسه، افسانه و یا داستان خیالی و رؤیا آورده است که مردمان عهد او و قرن ها بعد از او و شعرا، ادبا و اندیشمندان گذشته و معاصر با سوءبرداشت، آنها را سخنان نغز و موعظه و نصیحت پنداشته اند. که ما هم باید پند آنها را در گوش کنیم چون گوشوار و شما هم ممکن است از حقیر بپرسی که دلیل این همه بدبینی و اصرار بر برداشت صحیح خود و اشتباه ما چیست؟ و من به سؤال زیرکانه و به جای شما چنین پاسخ دهم:
مگر نه اینست که ما باید آنچه را که از بزرگان و اسلاف ادیب، با اخلاق و دانشمند خودآموخته ایم و بلاشک حاصل قرنها مطالعه، سیر و سلوک، تحقیق و تفحص آن بزرگواران بوده است و اکنون جزو آئین اجتماعی و فرهنگ ما شده است، احترام نموده و به عنوان یک ارزش مسلم و معیار و محک رفتار انسانی بدانیم؟
آنچه را که بدون تردید بسیاری از آموخته های آن در مراکز معتبر علمی و دانشگاهی آسیا و اروپا و آمریکا و ... سال ها تدریس شده و می شود، چگونه است که خود اجرا نمی کنیم؟
هر گاه بخواهیم، موقعیتی برای خود کسب کنیم، به مقام و منصبی چشم دوخته ایم و یا از فرد و افرادی حمایت کنیم به این امید ـ طمع ـ که آنها نیز پس از گذشتن خرشان از پل مراد، نیم نگاهی هم به ما داشته باشند و ... ، ساعت ها و روزها در متون ارزشمند ادبی و اخلاقی غور نموده و سخنانی نغز، لطیف، ارزشمند و برانگیزاننده را انتخاب کرده و با بیانی غرا ایراد می کنیم، نظر مردم ساده و بی آلایش را به سوی خود یا فرد مورد نظر خویش جلب می کنیم. از توان فوقالعاده و اراده ی اثرگذار آنها استفاده ـ و به بیانی دیگر ، سوء استفاده ـ می کنیم، موقعیت خود یا فرد مورد حمایت مان را تضمین می کنیم و پس از اینکه بر مسند مورد نظر تکیه زدیم، آنچنان در ناز و نعمت غوطه می خوریم و حلاوت طعام شاهانه، برق خیره کننده ی زیورآلات، زیبایی چشم نواز ویلاها و پنتهاوس ها و راحتی و خرامش اتومبیل های میلیاردی زیر پای خود و اعوان و انصارمان، چشم واقعیت بین مان را بسته، وعده هایی را که با بیانی زیبا و فریبنده به مردم داده ایم و در سایه ی همت و پشتیبانی آنان به این موقعیت نائل شده ایم؛ فراموش می کنیم و تقریباً هیچ کاری برایشان انجام نمی دهیم، تا وقتی که دوباره به یاری و پشتیبانی شان نیاز داشته باشیم، مجدداً بساط مداهنه را می گسترانیم و با بیانی زیبا و فریبنده عذر تقصیر می آوریم و دروغ و دونگ سر هم می کنیم و خلاصه؛ سرشان شیره می مالیم که این بار دیگر چنان نخواهد شد و برای تأیید گفتار و پذیرش عذرهایمان؛ گاهی بدون اجازه و اطلاع فرد یا افرادی شناخته شده؛ صاحب کمال و مورد وثوق عامه، از آبروی شان هزینه می کنیم تا نظر مردم را به خود جلب نماییم.
اگر روزشمارمان را ورقی بزنیم مناسبت های فراوانی را خواهیم یافت که در آن مناسبت ها جایگاه افرادی را مورد تکریم و بزرگداشت قرار می دهیم هزینه های هنگفتی را برای تمهید مقدمات و اجرای مراسم صرف می کنیم. آن را پوشش خبری کشوری و جهانی و وعده هایی برای ارتقاء منزلت دنیوی و معنوی آنان می دهیم، در مدح آنان چه سرودهها و چه آهنگها که نواخته نمیشود، همینکه آن روز یا هفته گذشت همهی وعده وعیدها به فراموشی سپرده میشوند، گویا توصیهی ارزشمند « الکریم اذا وعد وفی» جای خود را به « الکریم اذا وعد تنسی» داده است!
بعضی ها می گویند: ساعت ها و روزها سخن گفتن و وعده های آرمانی دادن که هزینه ای ندارد، کنتور هم نمی اندازد، کسی هم بعدها پیگیر موضوع نمی شود که چرا چنین و چنان گفتی، وعده وعید دادی اما وفای به عهد نکردی؟...؛ نهایتش اینه که گلایه ای شفاهی بکنند، یا شکایتی مکتوب به ارگانی ارائه دهند و یا در نشریه ای به چاپ برسانند؛ تا به حال چه کسی برای عدم وفای به عهد محاکمه و مجازات شده است؟ اینه که واعظان غیر متعظ فراوانند و متأسفانه روزبه روز هم تعدادشان فزونی می یابد.
شاید این سخن را شنیده اید که: « گفت :عالم بی عمل را به چه ماند؟ گفت: به زنبور بی عسل» این سخن نغز و بسیار زیبا بیانگر این مطلب است که: زنبور عسل اگر چه نیش دارد، نوش هم دارد. حلاوت و شیرینی عسل اش، آلام حاصل از نیش اش را کاسته و یا از بین می برد؛ لیکن کسی که علم و آگاهی دارد، حسن و قبح چیزی را می داند، به دیگران هم توصیه ی اکید می کند، اما خود بدان حسن عمل نمی کند و یا آن قبیح و منکر را انجام می دهد و در جامعه آشوب به پا میکند؛ مثال زنبوری است که فقط مردم باید خود را از نیشش بدور نگه دارند و گرنه انتظار نوشی از وی نمیرود. لذا باید خطابش قرار دهند که: « ما را به خیر تو امیدی نیست ، شر مرسان.»
در جامعه ای که این شیوه ی رفتار رواج یافته و بسیاری از افراد، از پاکی طینت و اعتماد مردم سوءاستفاده کرده، در قبال استفاده از حمایت آنها برای تکیه بر اریکه ی منصب و قدرت، وعده هایی داده و زیر بار تعهداتی می روند که بعدها اجرایی نمودن شان پر زحمت است و یا بعضاً ممکن است مقام و منصب شان را دچار مخاطره نماید، بنابراین به قول معروف پشت گوش انداخته و در واقع حامیان خود را فراموش می کنند ؛ مردم آن جامعه چگونه رفتاری خواهند داشت؟ آیا جز این است که به اغلب صاحب منصبان بدبین می شوند؟ جز این است که حس اعتماد از بین می رود؟ احساس یاری، همکاری و معاضدت دچار خلل می شود؟ و صداقت، دوستی و ی یک رنگی رنگ می بازد؟
ما را چه می شود که این گونه بی ملاحظه، بی احساس، خویشتن خواه، تمامیت طلب، بی رحم و ...، شده ایم؟
مگر ما همان نیستیم که در کتاب فارسی دوره ی ابتدائی مان به آنچه از کوروش و اردشیر و دارا به ما به ارث رسیده است، افتخار می کردیم؟ مگر ما پیرو مکتب آسمانی و آئین گران سنگ محمدی(ص) نیستیم؟ آیا دستورات دینی ما این چنین توصیه می کند؟ و یا بزرگان دین ما نیز این گونه رفتار و عملکردی داشتند که ما داریم؟ آیا لحظه ای فکر نمی کنیم که مردم جامعه ممکن است عملکرد ما را به حساب دین و آئین مان بنویسند نه به پای ضعف و سستی ایمان مان؟ و بر این اساس موجبات دوری و دلزدگی آنان را از دین و آموزه های ارزش مند و رهایی بخش آن فراهم نمی سازیم؟ دست کم می توانیم در گفتارمان مصادیقی از بزرگان دین را نیاوریم و از آنها هزینه نکنیم و یا خود را منتسب به اشخاص موجه و مورد وثوق عامه ی مردم نکنیم که چنان چه آن گونه که وعده داده ایم عمل نکردیم، فقط آبروی خود را خدشه دار کنیم نه اینکه به وجهه و موقعیت دیگران هم آسیب وارد نمائیم.
امروزه بسیاری از ما که ادعای صداقت، راستی، عدالت و احقاق حقوق آحاد جامعه را داریم، کمترین زحمت را به خود نمی دهیم تا در خصوص مسئله و موضوع مهمی که بر سرنوشت افراد تأثیر چشم گیری دارد و رأی و نظر ما در این مورد خواسته شده است؛ اندکی تأمل و تفکر کنیم و بر اساس آنچه خود از آن مسئله برداشت داریم، مسئولانه و بر اساس رسالت انسانی و دینی خود اظهار نظر نمائیم.
در واقع ، ما از نعمت بسیار ارزشمند قوه ی تفکر و تعقل که خداوند به انسان ارزانی داشته و بر اساس آن، وی را اشرف مخلوقات و خلیفه ی خود بر روی زمین قرار داده است، هیچ گونه استفاده ای نمی کنیم و دنباله رو نظر دیگران هستیم ؛ در حقیقت ما به جای آزاد اندیشیدن، اندیشه ی دیگران را اندیشه می کنیم و همان چیزی را که دیگران و یا اکثریت قابل توجهی به آن معتقدند و حتی گاهی اوقات آنچه را که عده ای معدود اما صاحب نفوذ در جامعه اظهار می دارند، بدون واکاوی و تدقیق به تکرار همان اظهارات می پردازیم و بسیاری اوقات برای دفاع از نظر خود ـ در واقع همان نظری را که دیگران داده اند و حقیقتاً در درستی آن تردید داریم، لیکن بنا به ملاحظاتی، جرأت نداریم خلاف آن را بگوییم ـ مصادیقی را قیاس می گیریم و به آنها استناد می کنیم که در واقع قیاس مع الفارق است و کوچک ترین ارزشی ندارند. آیا لحظه ای اندیشیده ایم که با رفتار خود جامعه را به سوی بی اعتمادی، رخوت و افسردگی، رکود اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و ... و در نتیجه عقب ماندگی گسترده در تمامی عرصه ها سوق می دهیم؟ گفته اند:« کار زشت از هر که سر زند زشت است؛ اما از علما ناخوب تر.» پس چرا ما این بدیهیات را قبول نداریم؟ البته بعضی اوقات همین ها را به دیگران توصیه می کنیم و به عنوان فرازهایی از سخنان بزرگان در سخنرانی ها مطرح می کنیم لیکن خود بدان عمل نمی کنیم.
چنانچه بخواهیم در این ارتباط سخن گفته و قلم فرسایی کنیم، نیازمند ساعت ها و روزها صرف وقت است و خسته کننده و ملالآور خواهد بود. پس از بیان این اندک شواهد از مصادیق بسیار، آیا باز هم در ادعایی که در ابتدای بحث کرده ام شک دارید؟
آیا نباید در صحت نصایح و پندهای پیشینیان شک کنیم؟ آن بزرگواران که اکنون دست شان از دنیا کوتاه است و امکان تجدیدنظر در توصیه های خود را ندارند، پس یا ما باید به عنوان فردی مسئول و صاحب اندیشه و رأی، آزادانه و بر اساس موازین دینی، انسانی و اخلاقی ـ در هر جایگاه و موقعیتی که هستیم ـ اظهار نظر و عمل کنیم یا دست کم قلم برداشته، وصایا و اندرزهای فردوسی و مولانا و سعدی و حافظ و دیگر بزرگان علم و ادب و اخلاق را که قرن ها به اشتباه ثبت و ضبط شده است، آن گونه که خود می پسندیم اصلاح کنیم!
به نظر شما کدام راه بهتر است؟
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
رويكرد سنتي بر محوريت «معلم» و با تمركز بر «محتوا» براي معلم كاركردي انتقالي قايل بوده، به اين معنا كه معلم وظيفه دارد محتواي آموزشي را به دانشآموز منتقل كند در اين رويكرد ذهن دانشآموز ظرفي تصور ميشود كه معلم بايد آن را از محتواي مورد نظر پر كند.
در اين رويكرد والدين بايد به فرزندان تاكيد كنند كه تسليم محض معلم شوند و به هر قيمتي شده تكاليف مورد نظر وي را انجام دهند؛ كسب نمره قبولي و جلب رضايت معلم تنها شرط رضايت اوليا از دانشآموزان است.
رويكرد سنتي، حافظه محور است و معلم و پدران و مادران از دانشآموزان ميخواهند آنچه به آنها آموزش داده ميشود را به ذهن بسپارند و هنگام درخواست بدون كم و كاستي تحويل دهند.
در اين رويكرد معلم محور و متمركز بر محتوا و تاكيد بر حفظ مطالب مشاركت اوليا نيز سختافزاري و در واقع به عنوان عامل محدود و كنترلكننده دانشآموز است، عاملي كه نهتنها نقشي مفيد و تعاليبخش براي آموزش قايل نيست بلكه ضدانگيزه و مخرب رابطه والدين و فرزندان است.
آموزش و پرورش مدرن و حرفهاي تكعاملي نبوده و هيچ عنصري را در محور قرار نميدهد يا به عبارت دقيقتر اين رويكرد «فرآيند محور» است، در اين فرآيند مشاركت اوليا و مربيان جايگاه ويژهاي دارد.
اين مشاركت نيز تكبعدي نيست و برخلاف تصور عدهاي كه فقط نقش اقتصادي براي اوليا و نقش آموزشي براي مربيان قايلند، بايد در تمام فرآيند و در همه ابعاد براي اوليا نقش قايل بوده، چراكه وقتي دانشآموزي در هفت سالگي وارد پروسه آموزش و پرورش رسمي ميشود در واقع هفت سال تحت آموزش و تربيت والدين بوده است.
و از طرفي بيش از ٧٥ درصد اوقات خود را هم پس از آغاز مدرسه در خارج از محيطهاي آموزشي سپري ميكند لذا «مديريت آموزشي والدين» در رويكرد مشاركتمحور بايد مورد توجه جدي قرار گيرد.
البته در ساختار آموزش و پرورش كشور سازماني به نام انجمن اوليا و مربيان وجود دارد و رسالت جلب مشاركت اوليا و برقراري پيوند با مربيان را بر عهده دارد و از طرفي در مدارس نيز انجمن اوليا و مربيان با تصور اينكه بازوي مديريتي مدرسه باشند تشكيل ميشود اما آنچه تاسفبرانگيز است خروجي اين ساختار به اصطلاح مشاركتمحور است؛ خروجي كه كمتر رضايت از اين ساختار به چشم ميخورد.
جلب اعتماد اوليا و قايل شدن نقش واقعي و سهيم كردن آنها در تمام مراحل تصميمسازي، تصميمگيري و اجرا ميتواند نويدبخش آموزش و پرورش مورد اعتماد و پويا و همهجانبه باشد تا تعامل اميدبخش ميان عناصر مختلف به ويژه مثلث معلم- ولي- دانشآموز ايجاد شود.
واقعيتهاي ميداني در مدارس حكايت از اين دارد كه متاسفانه مديران مدارس چندان باور درستي نسبت به جايگاه مشاركت اوليا نداشته و با نگرش تكبعدي و دستورالعملمحور صرفا به رعايت چارچوبهاي صوري توجه دارند و اوليا را چندان به بازي نميگيرند، از طرفي خود اوليا حتي كساني كه به عنوان اعضاي انجمن برگزيده ميشوند نيز مقصرند و خواستار ايفاي نقش همهجانبه نيستند درحالي كه تعداد اندكي از اولياي فعال در برخي مدارس كه چنين نقشي را خواستار بوده به اثبات رساندهاند كه چقدر ميتوانند در ابعاد مختلف در فرآيند مديريت مدارس موثر و مفيد واقع شوند.
٭مسوول گروه مدرسه« اعتماد»
جامعه ایران اگر می خواهد که به چشم انداز پیش بینی شده در سال 1404 دست یازد نیازمند آموزش و پرورشی به روز ، علمی و سبک به عنوان موتور محرکه یک توسعه پایدار است .
نظام آموزشی موجود با سازوکارهای پیش بینی شده قطعا نمی تواند پیش شرط چنین وضعیتی باشد .
به نظر می رسد مهم ترین مشکلی که در حال حاضر پیش روی این وزارتخانه بزرگ و مادر قرار گرفته است همانا مشکل کمبود بودجه و یا اعتبارات است .
شاید آسان ترین و کوتاه ترین راه این است که بگوییم بودجه این وزارتخانه باید بیشتر شود ؛ اما حداقل با سازوکاری که اکنون در مدیریت منابع انسانی این دستگاه عریض و طویل وجود دارد وضعیت را بسیار پیچیده و تقریبا لاینحل کرده است . نامعادله عجیب 650 هزار معلم در برابر 350 هزار نیروی ستادی و اجرایی ، راه را بر هر گونه تحول بسته است .
آن گونه که مسئولان این وزارتخانه عنوان می کنند ردیف های استخدامی در دولت قبل پیش خور شده است . معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش می گوید از سال 88 تا سال 92، حدود 233 هزار نفر در آموزشوپرورش بدون آزمون استخدام شدند و سازمان مدیریت اعلام میکند، وزارت آموزش و پرورش دیگر هیچ ردیف استخدامی ندارد چون در گذشته ردیفهای استخدامی را پیش خور کرده است.
در حال حاضر بیش از 50 هزار نیروی مازاد در آموزش و پرورش وجود دارند . از سوی دیگر ، با فشار مجلس قرار است که 40 هزار نیروی پیش دبستانی بار دیگر جذب وزارت آموزش و پرورش شوند .
در کنار همه این ها می توان به خیل عظیم معلمانی که اشاره کرد که به دلایل مختلف انگیزه خود را برای تدریس از دست داده اند و از نظر علم مدیریت رفتار سازمانی ، بهره وری چندانی برای سیستم و پردازش داده ها ندارند .
در واقع ، آموزش و پرورش ما در حال حاضر دچار یک بحران در زمینه مدیریت منابع انسانی است و نگاه نازل و سیاسی افراد بیرونی به ویژه مجلس که به این دستگاه به عنوان یک " بنگاه کاریابی " نگاه می کنند راه را بر هرگونه نوآوری و تحول مسدود کرده است .
شاید بهترین تمثیل این باشد که آموزش و پرورش را به آبکشی تشبیه کنیم که هر چقدر هم فشار و سرعت آب بیشتر شود به همان نسبت نیز خروجی اش بیشتر خواهد شد و در آخر چیزی نصیب آن نمی شود !
برخی از مسئولان وزارت آموزش و پرورش ، سبک کردن این سیستم را در " بازنشستگی " می دانند . فرمول بازنشستگی زمانی می تواند به ارتقای سیستم آموزشی منجر شود که ورودی های این سیستم را نیروهای " کیفی " تشکیل دهند در غیر این صورت این فرمول به ضد خود تبدیل شده و خروج نیروهای با تجربه و کیفی فلسفه آموزش را زیر سوال خواهد برد .
اولین راه کار آن است که دخالت نیروهای بیرونی در مجموعه وزارت آموزش و پرورش به حداقل برسد و یک نگاه علمی و آینده نگر نسبت به ساز وکار« استخدام » در آموزش و پرورش حکم فرما شود .
در پیش نویس سند تحول بنیادین ، تشکیلاتی با ساز و کار " سازمان نظام معلمی " پیش بینی شده بود که متاسفانه در نسخه نهایی حذف شد .
برگرداندن این تشکیلات در تغییرات آینده سند تحول می تواند روزنه ای برای جلوگیری از اعمال سلیقه ها و نفوذ افراد و جریانات در مورد مساله " استخدام " در آموزش و پرورش باشد .
دوم این که وزارت آموزش و پرورش باید هر چه زودتر وزن نیروهای اجرایی و ستادی را در بدنه و ستاد وزارت آموزش و پرورش کاهش دهد .
مطابق سند تحول بنیادین اگر قرار است « مدرسه » مرکز ثقل فعالیت آموزشی تعریف و تببین شود وجود ساختار سنگین و طولانی « وزارت – اداره کل – مناطق و سرانجام مدرسه " ضرورتی ندارد و پر رنگ کردن نقش " نظارت " برای بخش ستاد می تواند ساختار آموزش و پرورش را " واقعی تر" کند .
همچنین در مورد نیروهای اجرایی مدرسه می توان با کاهش تعداد برخی از آن ها و ارائه بسته های تشویقی – مالی انگیزه و نیز کارایی نیروهای باقیمانده را افزایش داد .
پس از اعمال یک مدیریت منابع انسانی به روز و کارآمد و ایجاد یک پایداری و بهره وری در ورود و خروج نیروها می توان در مورد بودجه آموزش و پرورش پرسش هایی مطرح نمود .
اختصاص 7 / 9 از کل بودجه کشور برای وزارت آموزش و پرورش که بیش از یک سوم کارکنان دولت را تشکیل می دهند امری قابل قبول نیست .
دولت باید با تجمیع کارکرد ها و وظایف در قالب " فرهنگ و آموزش " بودجه نهادهایی را که اسما کار فرهنگی می کنند اما خروجی قابل توجه و یا قابل دفاعی ندارند را به حداقل رسانده و آن را در وزارت آموزش و پرورش پمپاژ نماید .
اعمال این " یکپارچگی " می تواند کارکرد آموزش و پرورش را نیز اثربخش تر و کاراتر نماید .
راه کار دومی که باید مد نظر مسئولان وزارت آموزش و پرورش قرار بگیرد نظارت مستمر و جدی بر عوارض و درآمدهایی است که قانون پیش بینی نموده است .
متاسفانه این مساله نیز بعضا تابع سلایق و اراده های سیاسی بوده است که باید شکل نظام مند و قانونی به خود گرفته و سهم آموزش و پرورش به صورت کامل پرداخت شود .
با توجه با بحث " تجمیع عوارض " که در ساختار " مالیات بر ارزش افزوده " دیده شده است متاسفانه تاکنون ساز و کار مشخصی برای تحصیل این مبالغ پیش بینی نشده است و این امر هر چه سریع تر باید عملیاتی شود .
راه کار سوم ، تشکیل هر چه سریع تر « معاونت اقتصادی » در وزارت آموزش و پرورش به منظور تحصیل درآمدهای ویژه علاوه بر بودجه فعلی آموزش و پرورش است که متاسفانه با ممانعت سازمان مدیریت و برنامه ریزی روبه رو گردیده است .
اجرای این ساختار می تواند شکلی نظام مند و علمی به روند تحصیل درآمد بدهد و آن را از حالت پراکنده و یا سلیقه ای خارج کند .
در کنار همه این ها توجه « رسانه ها » به عنوان رکن چهارم یک جامعه دموکراتیک به مقوله آموزش و پرورش و مسائل آن می تواند تضمینی برای سلامت و دریافت بازخورد صحیح از گردش کار باشد .