هر سیستم آموزشی اهداف و اصول و برنامه هایی را در تدوین کتب و اساسنامه و مقررات و بخشنامه ها ، تعقیب می کند، اما در این میان ویژگی های رفتاری یا نگرش هایی است که در مدرسه فرا گرفته می شوند اما در برنامه آموزش رسمی گنجانده نشده اند، " برنامه پنهان " یا برنامه ی اعلام نشده ی مرتبط با آموزش است .

اصطلاح برنامه پنهان را اولین بار "جکسون" در کتاب "زندگی در کلاس درس" به کار برد و آن را استایدر رواج داد.
از نظر بنسون استایدر (1971) ، برنامه درسی پنهان اشاره می کند به فشارهایی که به طور ضمنی در مقابل الزامات صریح برنامه درسی آشکار  در هر مؤسسه آموزشی یافته می شود و دانش آموزان باید آنها را تشخیص داده ، بدانها واکنش نشان دهند تا بتوانند در آن مدرسه باقی بمانند.

بنیان های آموزشی کشور ما نیاز به احیا و بازنگری و بازسازی دارد  عناوین دیگری چون برنامه "درسی نانوشته" یا "پیرابرنامه درسی" نیز بر آن اطلاق می شود. برنامه درسی پنهان ، بخشی از کل نظام مدرسه است که می توان آن را با فهم زمینه هایی که در آن پدید می آید ،درک و شناسایی کرد.
برنامه درسی پنهان نه در جایی نوشته شده و نه هیج معلمی آن را درس می دهد بلکه محیط آموزشی مدرسه ، با تمام خصوصیاتش ، آن را آموزش می دهد.
دانش آموزان در معرض چیزی قرار می گیرند که هیچ گاه سخنی از آن در میان نبوده است. آنها به مرور ، تحت تأثیر برنامه درسی پنهان مدرسه ، رویکرد خاصی نسبت به زندگی و نگرش خاصی نسبت به تحصیل و یادگیری پیدا می کنند.

ایوان الیچ (1971) می گوید:
به نظر او در مدرسه بسیاری چیزها آموخته می شود که با محتوای رسمی دروس هیج ربطی ندارند، مدرسه با خصلت تأدیبی و نظم دهی ساختار و مقرراتش پذیرش بی تمییز( تشخیص) و چشم بسته نظم اجتماعی موجود را تلقین می کند. این درس آگاهانه تعلیم داده نمی شود ، رویه ها و سازمان مدرسه متضمن آن است. برنامه درسی پنهان به دانش آموزان می آموزد که نقش آنها در زندگی ، این است که موقعیت خود را تشخیص دهند و با آن بسازند.

آموزش و پرورش هر کشور یکسری اهداف آشکار برای دوام و بقای نظام اجتماعی و سیاسی خود دارد، اما در همراهی این هدف، اهداف نانوشته یا ناخواسته دیگری نیز توسط دانش آموزان استنباط ، کشف و ادراک می شود که آنها همیشه خوشایند و مفید نیستند و تسرّی آنها به جامعه بزرگتر ، در خود مدرسه یا خارج از مدرسه، مشکلات رفتاری را دامن می زند.

مثلا ، از مجموع رفتارهای دستوری حاکم در مدرسه ، دانش آموز لجاجت ، عناد و سرکشی را فرا می گیرد . از دوره ابتدایی به طور ضمنی و ناشناخته با او رشد می کند و دوران نوجوانی و جوانی با تیغ زدن مدیر ، ضرب و شتم او ، قتل معلم در کلاس و..... نمود عینی می یابد.

یا دیدگاه حقارتی به جنس مؤنث  ؛ از مجموع مفاهیم کتب یا مجموع برخوردهایی که با این جنس به عمل می آید و تحمیل نظر بر او یا به کارگیری شدت بر علیه آنان ، یا نداشتن حق برخورداری از زندگی مساوی با مردان ، به نحوی که حتی درآمد زنان شاغل را نیز حق حتمی خود می دانند و چه زنانی که حتی اجازه دریافت حضوری حقوق خودشان را ندارند یا حق برداشت ریالی از آن را ، یا حق برطرف کردن نیازها و حسرت های خودشان را.
این دیدگاهی است که برخی از مردان جامعه ما در دوران دانش آموزی جزو آموخته های پنهانشان بوده است.

یا دیدگاه رشوه گرفتن و اختلاس و پولشویی، واقعیت نامیمونی که باز دانش آموز در طی برنامه ی پنهان مدرسه ای خود فرا گرفته است. هیچ کس مادرزادی این زرنگی ها را نیاموخته است. ناکافی بودن درآمدها، برابر نبودن درآمدها، ندادن حق و حقوق واقعی هر شغل، او را به این باور می رساند که برای عقب نماندن و جلو زدن دیگر همنوعان خود باید کاری خارق العاده ای کرد که همگان به انجام آن قادر نیستند. هدایت این چنینی ، حاصل مفاهیم کتب درسی و بحث ها و گفته های نابرابری اقتصادی و اجتماعی است.

یا تیغ زنی و خون بازی دختران برخی از مدارس کشور که اگر مطالعه و بررسی و تحقیق نشود و جلویش سد بازسازی اخلاقی صورت نگیرد ، تعمیم آن حتمی است. یک نوجوان یا جوان چرا باید به پدیده خودزنی با تیغ زنی روی بیاورد آن هم دختر؟! در حالت معمول ما تحمل زخم های ناخواسته چاقو و ابزار آلات دیگر را حین فعالیت خانگی یا اقتصادی نداریم ، پس چرا چنین نامهربانه خود را ریش ریش می کنند؟
غیر از این است که آنها یاد گرفته اند که برای دیده شدن باید شاخ و دُم داشت، باید پسران موی خود را دراز کنند یا آن را دُم اسبی ببندند، باید ابروهای خود را همانند زنان تمیز کنند، باید شلوار پاره پاره بپوشند ( کجاست زمانی که وصله شلوار دانش آموز ندار ، مسخره می شد؟!) یا دختران باید آرایش کنند یا دوست پسر بر گزینند، همه این رفتارها برای فریاد دو واژه هست " من هستم" !

آری ؛ ما اگر در مدرسه وجود او را باور نکنیم و او را نبینیم و آموزش های ما به چند معنی و ارزش ، محدود گردد ، چنین واکنش های خودآزاری یا خودنمایی هم رواج می یابد. آخر در چنین شرایطی ، معلم و معاون و مدیر او را می بینند و تذکر می دهند تا مرحله سرکشی مطلق و اشاعه رقتارهای ناهنجار به جامعه بزرگتر یعنی اجتماعات بیرون از مدرسه.

دانش آموزان ما از خفای آموزش های مدرسه ای و از صحنه هایی که می بینند در می یابند که کسانی که زیاد فعالیت می کنند بر خود ظلم می کنند ، چون آنانی که کم کارند یا همه وظایف خود را به خوبی انجام نمی دهند در قضاوت با یکدیگر ، عین هم اند، یا برای در آمد کم ، چرا باید بیشتر تلاش کرد، لذا فردا به هنگام اشتغال ، کم کاری می کند، وقت کشی می کند، ارباب رجوع را پاسکاری می کند ( بروکراسی یا کاغذ بازی) دیر سر کار حاضر می شود یا غیر لازم به بهانه هایی ، غیبت می کند. از برنامه پنهان مدرسه ، او یاد گرفته است که ضد ارزش را جایگزین ارزش نماید.

یا او از برنامه پنهان مدرسه ، یاد می گیرد چه درسی چه تحصیلی، مگر آنانی که خوانده اند صاحب کدام موقعیت و امتیاز شده اند؟ لذا به ترک تحصیل روی می آورد و از سنین16 - 18 سالگی خود را به تلاطم اشتغال جامعه می افکند . اگر سرمایه پدری هست با بوتیک و مغازه و یک ماشین آخرین مدل، و گر نه به کارگری و دستفروشی روی می آورد یا عاطل و باطل به خیابانگردی می پردازد.

برنامه های پنهانی که در نظام آموزشی کشور ناخواسته آموزش داده می شود، یعنی اصلا دیده نمی شوند که قصد هدایت و کنترل آنها را داشته باشیم. ویروسی ناشناخته هستند که نمود آنها را نمی دانیم به چه چیزهایی نسبت دهیم. به غفلت یا اهمال یا بی دقتی یا بی اطلاعی یا... به چه چیزهایی مربوطش کنیم.
چنین دانشی نیست ، از آن بی اطلاعیم. و باید آن را بدانیم و ببینیم. باید حواسمان جمع باشد. باید این خمیر بازی را به خوبی شکل بدهیم آزادانه و با احترام به روح مستقل او ، با یک نگرش انسانی . باید او را در امر آموزش دخیل و سهیم نماییم و گر نه شکل مورد نظر نظام اجتماعی و سیاسی را نخواهد گرفت. وگرنه او با نظام آموزشی بیگانه در گوشه ای غیر منفعل می ماند.
چرا کشورهای آموزشی برتر سیستم آموزشی خود را دانش آموز محور نموده اند؟ برای همین . برای کنترل و هدایت همه جانبه توانایی ها و استعدادهای کودکان و نوجوانان. برای این که هرز نروند. برای این که مفید بودن و مؤثر بودن را در عمل دریابند. تفاوت این است ما فرهنگ گفتن داریم و آنها فرهنگ عمل کردن دارند.آنها پویایی آموزشی دارند و ما ماند آموزشی. یک ماندگاری قرنی. تغییرات کتب درسی با قرار دادن مفاهیم آموزشی در داخل شکل های مربع و مستطیل و ابر گونه ، ما را به جایی نمی برد. یا قرار دادن فعالیت های عملی آخر فصل یا درس ، که معلم تدریس نکرده پاسخ آن توسط افراد غیر حرفه ای تدوین و چاپ گردیده است و کدام تفکر برای حل آنها؟ یا خود معلم فرصت بررسی آنها را نمی یابد.
  برنامه پنهان ویژگی های رفتاری یا نگرش هایی است که در مدرسه فرا گرفته می شوند اما در برنامه آموزش رسمی گنجانده نشده اند. برنامه پنهان ، برنامه ی اعلام نشده ی مرتبط با آموزش است.
برنامه درسی پنهان اشاره می کند به فشارهایی که به طور ضمنی در مقابل الزامات صریح برنامه درسی آشکار ، در هر مؤسسه آموزشی یافته می شود و دانش آموزان باید آنها را تشخیص داده ، بدانها واکنش نشان دهند تا بتوانند در آن مدرسه باقی بمانند. چون سلام دادن به اولیای مدرسه. چون پیچش عاطفی به دست و پای معلم برای اطمینان از نمره مستمر. یا صمیمیت با معاون برای گرفتن امتیازاتی. یا مبصر شدن برای بهانه داشتن پرش از کلاس درسی خسته کننده. دانش آموزان هم در حد سن و سال خودشان ، تجاربی کسب نموده اند که در کتب درسی آموزش داده نشده است.
برنامه پنهان ، روندی خوشایند یا ناخوشایند غیر قابل کنترل عوامل درگیر آموزشی است.ما هیچ گاه نخواستیم تا در مدارس خود ناهنجاری یا ضد ارزشی را تدریس یا القا و ابقا نمائیم، اما چه سود که به طور ضمنی و ناخواسته واکنش ها و نگرش هایی را در مدارس خود به دانش آموزان ، تلقین نموده و می نماییم که اختیار آن از قدرت ما خارج است.

در مورد چنین پدیده دو چیز گفتنی است :
1- نظریه در سال 1971 طرح گردیده است ، که اعتراف می کنم چیرهایی استنباط می کردم اما با این نظریه آشنا نبودم و حتی در دوران دانشجویی، اساتید اشاره ای به آن نکرده بودند.

2- اهمیت توجه به مفاهیم کتب درسی که باید بر اساس واقعیت ها به طور همه جانبه تدوین و به پی ریزی بنیادی اخلاق و تعهد بپردازد.

بار دیگر با استفاده از این نظریه ، و با رعایت نیازهای افراد جامعه ، لزوم بازسازی برنامه و سیاست های نظام آموزش و پرورش را اعلام و استفاده حتمی از متخصصان تعلیم و تربیت در همه رشته ها خصوصا جامعه شناسی و روانشناسی را یادآور می شوم.

بنیان های آموزشی کشور ما نیاز به احیا و بازنگری و بازسازی دارد.

فردا دیر است.

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

هنر که مدرک مکتب شده در این دوران
چه می توان نتوان گفتنم چه سود شهان

منی که جلوه توحید نقش جان من است
ز جان عزیز چه باشد شکست حرمت نان

نمک خورند نمکدان که هیچ حرمت می
شکست در شکن آمد که هست خوی ددان

قلم که حرمت مکتب نگه نداشت چه عذر
قلم نویس مقصر خدا شناس بدان

هنر وسیله امرار نیست مرد زبان
زمانه خوار ز دست هنروران زمان

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

گروه اخبار/

« نادر قاضی پور » نماینده مردم ارومیه در مجلس در نامه ای به وزیر آموزش و پرورش خواهان توضیح وی در مورد حذف تصویر دریاچه ارومیه از کتب درسی شده است . ( كمپين نجات درياچه اورميه )

پایان پیام/

نابع انسانی ، معلم و دانش‌آموز در آموزش‌ و پرورش محور اصلی و کلیدی‌ترین مؤلفه‌ها به شمار می‌رود و عدم تعادل بین این دو مؤلفه در فضای جغرافیایی کشور و استان‌ها موجب ایجاد حفره‌هایی در وزارت آموزش‌ و پرورش شده است و اگر پیرامون این موضوع آسیب‌شناسی سطحی نیز انجام گیرد به‌وضوح به ضعف مدیریت در معاونت نیروی انسانی و عدم وجود آمایش سرزمینی نیروی انسانی خواهیم رسید/ ماتریس مهاجرت  مرکز آمار ایران، بر اساس نتایج سرشماری عمومی و نفوس و مسکن سال 1390 مهاجرت روستا به شهر، و مهاجرت  استان به استان می‌تواند مشکلات جدی را برای این وزارتخانه ایجاد کند و با کمبود کلاس و معلم، نارضایتی عمومی را در سطح جامعه گسترش دهد/ مسئله آمایش فضایی و سرزمینی نیروی انسانی  می‌بایست از اولویت‌های معاونت نیروی انسانی قرار گیرد و کلیه مؤلفه‌های اصلی و فرعی مداخله کننده در این معادله مدنظر قرار گیرد و با توجه به فرجه 6 ساله تولد تا دبستان برنامه‌ریزی‌های دقیقی صورت گیرد...

  امروزه يكي از مهمترين دغدغه هاي تمامي مسئولين كشور به خصوص رياست محترم جمهور در مورد مديران ، كاهش دادن سن مديران مي باشد كه اين يكي ازبرنامه هاي آقاي دكتر روحاني در دوران تبليغات انتخابات رياست جمهوري بود .
لذا ابتدا بايد نقش مديران را در تصميمات خرد و كلان و اجراي درست آن دانست و سپس آن را در دستور كار قرار داد.
نقش مدیران برجسته در کسب درآمد، سود و موفقیّت سازمانی، امروزه به خوبی در بسیاري از سازمانهاي موفّق بارز و آشکار است. از سوي دیگر پاسخ سریع به تهدیدها و فرصتهاي عصر حاضر، مدیر را به عنوان منبعی حیاتی در حل مسائل در سازمانها مطرح ساخته که بر این اساس نیاز سازمانها به مدیران شایسته بیش از پیش آشکار شده است ؛ پس سرمایه گذاري در امر آموزش و توسعه مدیران امري ضروري است.

یکی از رویکردهاي نوینی که در زمینه آموزش مدیران مطرح شده است فرآیند طراحی برنامه هاي آموزشی توسعه مدیریت مبتنی بر شایستگی، شامل سه مرحله اساسی است که عبارتند از:

تعیین مدل شایستگی ها، تشخیص نیازهاي آموزشی و شناسایی و اجراي برنامه هاي توسعه مدیریت.
مديران در سازمان ها نقش اول را نسبت به ساير عوامل و اجزاء دارند و اين نقش در سطوح سه گانه عالي، مياني و اجرايي مديران از يک طرف و تعامل و تأثيرگذاري مستقيم و غيرمستقيم مديران در ترسيم استراتژي ها، سياست ها، هدف گذاري ها، خط مشي  گذاري ، روش ها، برنامه ريزي ها، طراحي ها، تصميم گيرها، جهت دهي و هدايت ها، نظارت و کنترل، کيفيّت و کميّت ها، تحقّق اهداف، ساختار و دهها وظيفه و نقش ديگر مديران از طرف ديگر مي تواند سازمان و افراد را در مسير و بزرگراه خلّاقيّت هدايت و يا به بن بست، تکرار مکرّرات، روزمرگي، بي تفاوتي، رکود و مانند آن سوق دهد.

مديريت مي تواند توانايي خلّاقيّت و نوآوري را در افراد ايجاد، ترويج و تشويق کند و يا رفتار و عملکرد او مي تواند مانع اين امر حياتي شود.
هنر مدير خلّاق عبارت است از استفاده از خلّاقيّت ديگران و پيدا کردن ذهن هاي خلّاق.
اكنون بعد از گذشت حدود يك ماه از اولين مصاحبه تلويزيوني دكتر روحاني ، رييس محترم جمهور دولت دوازدهم كه مجدد يكي ازمهترين رويكردهايشان را در دولت تدبير و اميد استفاده ازمديران جوان اعلام نمودند و بعد از آن نيز كاهش سن مديران را در دستور كار قراردادند و لذا بر اساس اينكه آموزش و پرورش ، مهمترين وظيفه را نسبت به ديگر ارگانها در مورد تربيت مدير و استفاده از مديران خلاق جهت  معرفي و استفاده در سایر دستگاهها دارد و با توجه به درايت و توانايي وزير محترم آموزش و پرورش جناب آقاي بطحايي  ، كه اين رويكرد از برنامه هاي اعلامي ايشان نيز به مجلس شوراي اسلامي در زمان كسب راي اعتماد بوده است و اكنون اين اتّفاق از همان روزهاي آغازين وزارت آقاي بطحايي از حرف تا عمل در دستور كار ايشان نيز قرار گرفته و بارها تاكيد داشته اند، اميدواريم اين رويكرد در كميته انتصابات با رهبري ايشان  با در نظرگرفتن توانايى هاي فرهنگيان در تمام استانها  تداوم يابد و با تشكيل كارگروه هاي مختلف از ستاد تا صف در تمام كشور با شناخت توانايي هاي نخبگان ، مديران جوان و كارآمد كه براي پيشبرد اهداف عالي كشور بسيار مشتاق  و پيگير مي باشند ،اين امر محقق گردد.

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

در تمام کارها افراط و تفریط می‌کنیم/ باید آموزش و پرورش هم قوانینی برای جذب نیرو داشته باشد/ فردی که لهجه دارد با تمام ابزارهای خود کنترلی، نمی‌تواند آن را مدیریت کند. مگر اینکه متوسل به نقاب‌هایی شود که عموماً در مکان‌های عمومی آن را بر چهره می‌زنیم. بعد از ریاکاری، تقلب، دورویی و اخلاقیات نادرست، باید تلاش در پنهان کردن لهجه نیز داشت/ باید ضوابط یا معیارهای مشخصی برای جذب معلمان در آموزش و پرورش داشته باشیم. مسیر یا راهی که غیرسلیقه‌ای بوده و افراد علاقه‌مند بتوانند جذب بدنه آموزش و پرورش شوند/ سازمان نظام معلمی که کلیات آن در دوره وزارت دانش آشتیانی تصویب و برای تأیید به هیئت دولت ارسال شده، مرجع و مقام خوبی برای احراز این اولویت‌هاست. مسئولان وزارت آموزش و پرورش باید خیلی در این مسائل وارد نشوند و سعی کنند همانطور که خود اعلام کرده‌اند، برون سپاری کنند/ با وجود اینکه عنوان می‌شود شتاب زده عمل نمی‌کنیم اما به وضوح این شتاب‌زدگی دیده می‌شود

مرگ دختری را که شپش داشته و مادرش از سم کشاورزی برای درمان استفاده کرده است/ دلیل رسانه ای شدن مسأله هم، ظهورش در مدارس شمال تهران است و گرنه هر سال هست اما گزارشی نیست و چندین سال است که دو وزارتخانه آموزش و پرورش و بهداشت و درمان، واقعیت وجود این بیماری مسری را مسکوت نگه داشته اند/ بررسی ها ی دو کشور آمریکا و روسیه نشان می دهد که وجود شپش در مدارس این کشورها به دلیل گرفتن عکس سلفی با تلفن همراه یا موبایل است/ محققان اعلام کرده اند که نوعی "شپش رسانه اجتماعی" در حال رشد است که با چسباندن سرها برای ثبت عکس سلفی ، گسترش می یابد/ بلند بودن موی سر و استفاده از مقنعه در مدارس دخترانه ، این بیماری را شدت می بخشد/ دو وزارت آموزش و پرورش و بهداشت و درمان، متولیان اصلی بررسی و حل و فصل این بیماری مسری اند و از آنان تقاضا می شود مسایل به این مهمی را از کسی پنهان نسازند که حتی از معلمین نیز با چه مهارتی پنهان می دارید/  مشارکت همگان و آگاهی عموم مردم از فقیر و غنی و از پیر و کودک ، همه و همه ، برای نابودی این بیماری لازم است

مادرا زیور تو تربیت فرزند است
زینت عقل تو با تحنیت فرزند است
آن محبت که تو داری به درون کودک
بهتر از صد گهر آن به صیت فرزند است

کتاب است آیین فرزانگان
که تا می توانی بخوان ای فلان
چو فردا بپرسند از تو سؤال
نگویی که فرصت نشد وقت دان

حاصل حب و بغض نادانی
آن یکی شرم و این پشیمانی
گر ادامه دهی دلا دانی
حاصلش مرگ و افت انسانی

مداد و خون چه گویم کدام یک برتر
شنیده ام که بگویند اولی بهتر
شما که دوست بدارید دانش و ایمان
به من بگو پسرم آشنای سیمین بر

پشیمانی چه سودی دارد ای دل
که دایم در بلا شرمنده باشی
به تدبیر عمل رو کن که شاید
بلا خیزد تو هم فرخنده باشی

مچاله کرد فلک قامت وجودم را
فلک چه شد دل بیمار را کنی سنجش
مگر چه گفت ولی زود خشم بگرفتی
تقابلش دل بیمار را دهی رنجش

کوته تر از دیوار ما دیوار کس یا رب مباد
تقوای دل را نرم کن ای گوهر پاکی نهاد
دیوانه زنجیری ام مجنون عشق سرمدی
از عشق آمد این سخن والی دلت را کن گشاد

چه دارم جز قلم در روی دفتر
نگارم نامه ها را من به اختر
که شاید بخت خفته یک زمانی
مرا یاد آورد در پای بستر

با مسخرگی علم و هنر هیچ نیرزد
ای خواجه چه گویی که هنر بیست می ارزد
این علم و هنر را که در این دوره فروشند
صد بار اگر مفت دهی هیچ نیرزد

قلم گفتا نویسی نامه من
قلم زن سینه دل داده من
کجا باید نویسم ناتوانم
قلم گفتا که دل ها خانه من

کلید درد نادانی کتاب است
امید راه شادابی کتاب است

طریق راه عرفان آدمی زاد
صدیق گنج تنهایی کتاب است

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

دوره چهارم، کتب مقاتل و تاریخی مربوط به دوره معاصر، پنجاه سال اخیر (بخش پنجم) کتاب ارزشمند و فاخر، آینه در کربلاست، پژوهش و نگارش نو در بازشناخت نهضت عاشورا از آثار ماندگار عاشورا پژوه معاصر ،  استاد دکتر محمد رضا سنگری است.این کتاب ارزشمند، ترکیبی است از روایت، تطبیق، تحلیل و تذکر، سیر تاریخی حوادث و رویدادها.
هم چگونگی واقعه را بیان می کند و هم چرایی آن را. دراین کتاب، سیر رخدادها دقیق و مستند بیان شده و زمینه ها و موقعیت های موثر در تکوین و شکل گیری حوادث تشریح شده است.
آینه در کربلاست ،مستند به منابع و مآخذ دوره های گوناگون است. هرچند نگارش اثر جلوتر رفته ،مباحث گسترش بیشتر یافته و بسط و تفصیل افزونی گرفته است .

در پايان هر بخش، نکته ها و آموزه ها، فرصتی برای عبرت آموزی و تنبه و تذکر است که این شیوه مبتنی بر روش قرآن کریم است. جداول و ساختار هندسی منحصر به فرد در این کتاب، تصویری هنجارتر و سهل تر در اختیار خواننده قرار می دهد.کربلا و عاشورا، عبرت گاه تاریخ، آینه همه زیبایی ها و عظمت ها و چراغ و سنگ نشان راه برای رسیدن به حیات طیبه اند.

بازخوانی عاشورا و کربلا، معرفی زیباترین، کاملترین و مناسبترین الگوی زندگی به انسانی است که در گذر از بحران ها و عقبه ها و رسیدن به ارزشها و فضیلت ها و بایستگی ها، نیازمند چراغ و راهبر و راهنماست. این اثر بی نظیر تکاپو و کوششی است دراین مسیر. مطالب جذاب کتاب در 41 مرحله ، از زمینه های نهضت حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) آغاز شده و با بازگشت کاروان به مدینه پایان می یابد.این اثر گرانبها نزدیک به چهارسال،  نتیجه کار مستمر وتلاش عالمانه،  خالصانه وشبانه روزی، مولف محترم است که پنجره ای تازه برای فهم نو از این نهضت بزرگ به روی مخاطب می گشاید.

این مقتل روان و ادیبانه در 800 صفحه توسط انتشارات قدیانی در سال 1388 به چاپ رسیده است.

دوره چهارم، کتب مقاتل وتاریخی مربوط به دوره معاصر، پنجاه سال اخیر (بخش ششم) کتاب دوجلدی ارزشمند و فاخر،آینه داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگی و شهادت یاران حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام، از آثار ماندگار عاشورا پژوه معاصر، استاد دکتر محمد رضا سنگری است.

مباحث تحلیلی و تبیینی در باره اصحاب، جایگاه و فضیلت آنان،قبایل، منازل و حوادث راه و ارتباطشان با امام، نخستین فصل کتاب است. فصل دوم کتاب به بررسی وضعیت یازده تن از شهیدان پیشاهنگ قبل از وقوع حادثه عاشورا می پردازد، و شناخت دقیقی از وضعیت آنان ارائه می دهد.

در فصل سوم کتاب پنجاه و دو تن شهید نبرد نخستین، تیرباران صبح عاشورا ،با مشخصات و ویژگی هایشان، معرفی شده اند. در فصل چهارم چهل و هفت شهید، نبرد تن به تن پیش از نماز ظهر عاشورا که از برجسته ترین یاران حضرت ابا عبدالله (ع) هستند، مورد بررسی قرار گرفته اند.

در فصل پنجم کتاب سرگذشت ایثارگری دوتن شهیدان هنگام نماز ظهر امام، و در فصل ششم، تبارنامه ایثار و اخلاص نه تن شهیدان پس از نماز، بیان شده است.

در فصل هفتم که از گسترده ترین فصول کتاب است، بیست و چهار تن از شهیدان مظلوم بنی هاشم، مورد واکاوی قرار گرفته اند .

فصل هشتم ،آخرین فصل کتاب به شهیدان پس از امام حسین علیه السلام می پردازد، که زندگی نامه پر افتخار هشت تن از شهدای کربلا و کوفه، در آن آمده است. در مجموع در این کتاب، با زندگی و افتخار آفرینی های صد و پنجاه وسه شهید، نهضت حسینی آشنا می شویم.این اثر بسیار گرانبها و منحصر به فرد، حاصل هفت سال، مطالعه و پژوهش و تلاش خالصانه ،استاد بزرگ کشورمان، دکتر محمد رضا سنگری است، که در دوجلد و 1500  صفحه،
 درسال 1386، توسط شرکت چاپ بین الملل سازمان تبلیغات اسلامی به زیور طبع آراسته و به علاقه مندان آن حضرت ،تقدیم شده است.

دوره چهارم ،کتب مقاتل و تاریخی مربوط به دوره معاصر، پنجاه سال اخیر (بخش هفتم) کتاب مقتل چهل منزل با حسین علیه السلام، (الاربعون منزلا فی رحاب الحسین (ع) ) ،نوشته حضرت حجت الاسلام والمسلمین دکتر علی اکبر رنجبران تهرانی، از آثار ارزشمند ومعتبری است، که درسال 1392، توسط مجتمع فرهنگی عاشورا ، در تهران تدوین و منتشر شده است. چهل منزل، گزینشی علمی و پژوهشی از وقایع مهم عاشوراست، که از زمان تصمیم امام حسین (ع)، برای خروج از مدینه تا زمان بازگشت کاروان اسرا به مدینه را شامل می شود. یکی از ویژگی های این مقتل آن است که با نگاهی عالمانه، در آن :
کرامت معصوم، عزت معصوم ، غیرت معصوم ، مناعت طبع معصوم ،صبر معصوم و عصمت معصوم در نقل هایش رعایت شده است. ویژگی دیگر این مقتل، متن عربی سلیس و صحیح  به همراه ترجمه روان در مقابل آن و پاورقی ها و توضیحات لازم و روشنگرانه مستند، در ذیل صفحات می باشد. اهل منبر ، سخنرانان و مداحان به راحتی می توانند از روی آن مقتل خوانی کنند، و بنا به ضرورت توضیحات لازم رابدهند.

منزل اول این مقتل، با اولین مرثیه و اولین مرثیه خوان ، شروع می شود، در حدیث قدسی است، که خداوند متعال به کلیم خود حضرت موسی (ع)فرمود: ای موسی! برای هرکس طلب مغفرت کنی از او در می گذرم، مگر از قاتل حسین علیه السلام.
موسی عرض کرد: پروردگارا، حسین کیست؟ خداوند فرمود: هم اوست، که در کوه طور برایت یاد کردم ....و منازل دیگر به ترتیب:خروج از مدینه منوره ومکه مکرمه،--- مقتل مسلم بن عقیل و هانی بن عروه،
در مسیرکوفه وورود به کربلا ---بستن آب --- وداع شب عاشورا ---آزمایش اصحاب ---امان نامه---آغاز جنگ ومقتل حربن یزید ریاحی--- مقتل حضرت علی اکبر (ع)---مقتل فرزندان حضرت زینب (س) و....تا ...... پایان چهل منزل

دوره چهارم، کتب مقاتل وتاریخی مربوط به دوره معاصر، پنجاه سال اخیر ( بخش هشتم) امام سجاد (ع) می فرمایند: خداوند عموی ما عباس (ع) را بیامرزد که برای او نزد خداوند مقامی است که همه شهیدان در روز قیامت برآن غبطه می خورند. در این بخش، به معرفی دو مقتل خاص
 در مورد حضرت ابا الفضل (ع) می پردازیم:

 مرحوم سید عبدالرزاق موسوی مقرم، که پیشتر مقتل الحسین (ع) اورا معرفی کردیم،  زندگانی پرشور و شکوه بزرگ پرچمدار نهضت عاشورا ، را تحت عنوان العباس بن علی (ع) مشهور به مقتل العباس تدوین نموده اند.

این مقتل ارزشمند تحت عنوان زندگانی حضرت قمر بنی هاشم (ع) توسط آقای پرویز لولاور ترجمه، و انتشارات آرام دل در سال 1391 آن را در 400 صفحه منتشر نموده است.مرحوم آیت الله محمد ابراهیم کلباسی نجفی (متوفای 1363 هجری قمری)، زندگینامه وویژگی های قمر بنی هاشم علیه السلام را تحت عنوان : خصائص العباسیه،  در یک مقدمه وچهارده باب، تدوین و تالیف نموده است . در این کتاب معتبر و مستند، خصائص و امتیازات ،حضرت عباس (ع)، فضائل حضرت ام البنین (س)، برادران و خواهران و اولاد حضرت عباس (ع) و فضائل آنها، علم و کمال و شجاعت و نحوه شهادت و صفات و اخلاق حمیده آن حضرت، آورده شده است.
انتشارات صیام تهران درسال 1382 با ترجمه آقای محمد اسکندری این کتاب را در 240 صفحه منتشر نموده است.کتابهای مفید و روان دیگری به شرح ذیل برای مطالعه علاقه مندان به این موضوع توصیه می شود:

پرچمدار نینوا---محمد محمدی اشتهاردی
چهره درخشان قمر بنی هاشم (ع) ---علی ربانی خلخالی
زندگانی حضرت اباالفضل العباس (ع)---باقر شریف قریشی، ترجمه سید حسن اسلامی
همیاران حضرت ابا عبدالله (ع)---احمد سیاح
زندگانی حضرت ابوالفضل (ع) ---احمد صادقی اردستانی
شخصیت قمر بنی هاشم (ع)---عطایی خراسانی
قصه های حضرت ابوالفضل العباس (ع)-- علی اصغر همدانی

دوره چهارم، کتب مقاتل وتاریخی مربوط به دوره معاصر پنجاه سال اخیر (بخش نهم) 

معرفی کتاب شریف، خصائص زینبیه ( ویژگی های حضرت زینب علیها سلام ) اثر ماندگار  مرحوم آیت الله سید نورالدين جزائری ، مرحوم سید نورالدين از جمله علما و پژوهشگران چیره دست قرن چهاردهم هجری قمری است، که درخانواده مرجعیت در شوشتر به دنیا آمده و پس از یازده سالگی به نجف اشرف مهاجرت کرده و در طول حیات مبارکش از محضر اساتیدی همچون:آیات عظام ، کاشف الغطاء ،سید حسن صدر ،میرزا علی شهرستانی سید ابوالحسن اصفهانی، آقا ضیاء الدین عراقی بهره برده و در نهایت پس از قریب به 72 سال حیات موثر و پربرکت درسال 1384 هجری قمری در کربلا وفات
و در جوار حضرت اباعبدالله به خاک سپرده شد، علاوه بر این کتاب از سید بزرگوار ده اثر ارزشمند دیگر نیز باقی مانده است. الخصائص الزینبیه ، آینه تمام نمای عشق زیاد سید به عمه بی همتای خویش حضرت زینب سلام الله علیه است. این کتاب، از معدود آثاری است که به تفصیل به بررسی ویژگی های حضرت زینب (س)، پرداخته و برای اولین بار در سال1341 هجری قمری در نجف اشرف به چاپ رسیده است. این کتاب دارای چند مقدمه، سی و نه گفتار تحت عنوان خصیصه های آن حضرت، و پایان بخش آن دوخطبه آن بزرگوار در کوفه وشام است. درخصیصه دوم سید در مورد نام حضرت زینب (س) ، می نویسند: زینب چهار حرف است، زا اشاره است به مادرش حضرت زهرا (س)، یا کنایه است از پدر بزرگوارش حضرت علی (ع) ،نون کنایه است از دو برادرش حسنین علیهما السلام ، و با کنایه است از جد بزرگوارش حضرت نبی اکرم (ص). 

بسیاری از مراجع وبزرگان در چند دهه اخیر بر این کتاب تقریظ نوشته اند. این اثر ارزشمند ، توسط محقق ارجمند  آقای ناصر باقری ید هندی در واحد تحقیقات مسجد مقدس جماران مورد بررسی و اصلاح قرار گرفته و در سال 1387 در سیصد وپنجاه صفحه چاپ و منتشر شده است.

پایان

بخش اول

بخش دوم

بخش سوم

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

لحظه را یاد
کنم اندیشه
یاد آن لحظه
گذر ایامی
خاطراتی است
تداعی اذهان
از همان دوره خدمت
به میان
حومه شهری و کلاسی
یاران
در میان
کوه فلک افلاکی
بود
هان مدرسه ای
گل خاکی
پیر و فرسوده مکانی
مردم
تخته گچ پاک کنش
آماده
علم آموز تلامیذ دلا
منتظر
کار بلد بود
هر آن
منتظر
عالم علمی
جانا
عالمی
با هنری
با دانا
آن هنرمند
معلم
آری
هنرش
جلوه
تجلی
هر آن
چه
توان گفت
خدایا
چه کنم
جلوه شاگرد
برابر بینم
هر یکی
صاحب مکنت
جاهی
فارغ از
روز پسین
ایامی
حال
بحثی به میان
ای مردم
علم آموز جهان
سر در گم
در میان
لای کتابی
تفتیش
راه حل
مشکل خود
ای درویش
بس کلامی
نه هدایت
راهی
علم پویاست
نه کاری
آهی
گر چه ایام
به سختی بگذشت
خرم آن روز
که سیری در دشت

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید