در بحث "ایران در نقشه رتبه بندی آموزش و پرورش جهان ناپدید گردیده است... رتبه کشور ما چندم است؟ " ( این جا ) آنقدر مسلیل ریز و درشت ارزشمندی برای تحلیل آموزش و پرورش کشورمان نهفته است که از زوایای گوناگونی می توان به تجزیه و تحلیل پرداخت. در زیر تا حد توان به مواردی اشاره می شود:
نقش و تأثیر آموزش دوره ابتدایی در سایر دوره ها و جامعه:
آنچه که در بررسی کشورهای برتر آموزشی جهان ملاحظه می شود سرمایه گذاری و برنامه ریزی در دوره ابتدایی توسط آنان است. به خاطر دارم سخن استادم که به ما دانشجوها می گفت:سرمایه گذاری در آموزش و پرورش همانند درخت گردوست یعنی دیر بازده و پر بازده . اما کجاست درایت و خردمندی مسئولین آموزش و پرورش ما. آنان شتاب زده در طی 4 سال وزارتشان به دنبال کسب برتری هستند لذا اندیشیدن به چنین مسایلی از دست دادن افتخارات خدمت شان است. برای همین اگر دقت کنید برای جلب آرای فرهنگیان ،همیشه از میزان حقوق و افزایش آن سخن می گویند همان شکلات دادن ما به یک کودک برای حرف شنوی.آنان به شعور و خِرد ما فرهنگیان اهانت می کنند.
دوره ی ابتدایی بعد از نهاد خانواده نقش جامعه پذیری و درونی کردن ارزشها را برعهده دارد و نقشی چنین بنیادی چگونه از مدنظر وزرای آمده و رفته پنهان می ماند. اگر پویایی و دینامیک بودن دوره ابتدایی را همین امروز وزیر جدید در نیابید شما نیز راه گذشتگان را به خطا ادامه خواهید داد.
در کشور فنلاند یعنی رتبه پنجم جهان در بین برترین های آموزشی ، 6 سال دوره ابتدایی را از معلمان ثابتی استفاده می کند یعنی فقط یک نفر. معملین آنها چقدر باسواد و توانا هستند که این وظیفه را برعهده می گیرند. حال شما مسئول هستید تجزیه و تحلیل کنید که شرایط جذب معلم ، تعداد معلم و ... در این کشور چگونه انجام می شود؟
یا در کشور کانادا ، هفتمین رتبه برتر آموزش جهان ، اولویت سرمایه گذاری در دوره ی ابتدایی است.
سرمایه گذاری ما در کدام دوره است ؟ یا اصلا ما سرمایه برای سرمایه گذاری داریم؟
هنوز نگرش حقارتی رشته های آموزشی در کشور ما برچیده نشده است سرمایه گذاری و برنامه ریزی برای آموزش و پرورش کشور
کمترین درآمد سرانه کشورهای برتر آموزشی ( یعنی درآمد سالانه کشور تقسیم بر تعداد جمعیت کشور) مربوط به کشور لهستان با 21118 دلار برای هر نفر و بیشترین آنها مربوط به کشور سنگاپور با 64584 دلار برای هر نفر می باشد.( البته در کشور ژاپن کل تولید ناخالص ذکر شده است و در کشور فنلاند بودجه آموزش و پرورش قید شده است،لذا مقایسه نشده اند. در ظاهر در کشور ژاپن سهم هر فرد از تولید ناخالص داخلی بیشتر است چون کل تولید ناخالص داخلی ، 5/96 تریلیون است ).
آماری دقیق و به روز، برای کشورمان در دسترس نیست، یا مربوط به سالهای گذشته است یا محاسبه کننده خود مات و مبهوت به محاسبه پرداخته است با نفت یا بی نفت، ما ارقام شفافی برای تجزیه و تحلیل نداریم .
اگر سهم افراد از تولید ناخالص داخلی در کشور افغانستان 620 دلار برای هر نفر است لابد 700- 800 دلار هم برای ما می باشد که بیانگر اوضاع وخیم ماست، با این شرط که ما منبع غنی نفت و گاز و.. داریم اما افغانستان درگیر جنگ و شورش بوده و هست و هیچ ندارد فقط تریاک.
در بخش سرمایه گذاری آموزش و پرورش، کشورهای برتر آموزشی جهان به شرایط اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی جامعه نگریسته اند:
*مثلا کشور ژاپن آموزش را با فناوری ادغام کرده که نتیجه اقتصادی آن را همگان لمس می کنند و خلاقیت آنان را شاهد هستیم.
یا کشور سنگاپور بنای آموزش را بر هوشمندسازی سیستم آموزشی نهاده و به عنوان مدل آموزشی مطرح گردیده است.
*یا کشور هنگ کنگ به دلیل تجاری بودن منطقه در مدارس خود به آموزش سه زبان چینی ،ژاپنی و انگلیسی پرداخته است تا مبادلات انجام گرفته در منطقه با توانایی های فرزندان خود کشور باشد و نیازی به مترجم برای کندسازی مبادلات ندارد. یعنی تسلط بر تجارت منطقه.
*هدایت تجاری کشور کانادا با آموزش و پرورش است. و این یعنی انطباق تحصیل با سرمایه های تولیدی کشور. و این یعنی استقلال اقتصادی و فرهنگی.
سمت و سوی سرمایه گذاری و برنامه ریزی کشور ما در بخش آموزش و پرورش به کجاست؟ چرا ما به طور شفاف برای ساختار آموزشی خود طرح و برنامه ای نداریم. یا ما فقط دعوای سنتی ،ابتدایی 6 کلاس ، راهنمایی 3 کلاس..... را داریم پس محتوی چی ؟ پس کمیت و کیفت چی ؟
توجه به تولیدات کشاورزی و صنعتی و معادن در کشور
هر روز شاهد تعطیلی واحدها و بنگاههای تولیدی کشورمان هستیم ، هنوز اتکای به صنعت نفت برای ما ایرانیان همانند وابستگی یک کودک 3 ساله برای پستانک ، از بین نرفته است آن هم با در نظر داشتن این مهم که سهم کارگران و کشاورزان و معلمین و....از این کُره ی ثروت به عدالت نیست.
همه از شرایط تاریخ 38 ساله کشور خبر دارند یعنی جنگ و.... و تحریم، اما برون افکنی که شرایط را بهبود نمی بخشد بلکه ما را به تنبلی و وابستگی محتاج می کند( کجایی سایه میشه بیایی پیش من ، نه حرکتی ، نه تفکری ) راز پیشرفت تمامی کشورهای برتر آموزشی و اقتصادی و فرهنگی واجتماعی عبارت از طی مسافت زیر:
سرمایه گذاری بیشتر ... تولید بیشتر... اشتغال بیشتر ... درآمد بیشتر... رفاه و برخورداری بیشتر... وابستگی کمتر
هدایت تجاری کشور لهستان دهمین رتبه برتر آموزشی جهان ، با آموزش و پرورش است؟ آموزش و پرورش ما چه چیز را هدایت می کند؟ هر ساله به دلیل عدم انطباق آموزش و پرورش با شرایط جامعه و دانشگاهها، ما شاهد بیکاری قشر عظیمی از جوانان کشورمان هستیم و دوره های فنی وحرفه ای و کار و دانش هم نتیجه ی مطلوب یا همه گیری نداشته است و هنوز نگرش حقارتی رشته های آموزشی در کشور ما برچیده نشده است.
ما چه زمانی برای طی این طریق ملت خود را آماده خواهیم ساخت؟
آیا این آمادگی به جز هدایت تحصیلات در دوره های آموزشی ابتدایی و راهنمایی و متوسطه کشورمان به این سمت و سو ، به دست می آید؟ یا تصور شما بر این است که اگر مدیران رده پایین و بالای ما تقوی عمل و کلام داشته باشند به طور سحرآمیزی ما این مسیر را طی خواهیم کرد؟ مدیریت متخصص و متعهد،شرط لازم هست اما شرط کافی نیست. تولید و افزایش آن، امکان پذیر نیست مگر به عمل.
هوشمندسازی آموزشی و افزایش خلاقیت در مدارس و جامعه
در همه کشورهای برتر آموزشی جهان ، امر هوشمندسازی آموزشی مطرح بود و حتی در کشور ژاپن ترکیب فناوری با آموزش هم حاکمیت دارد.
اواخر خدمت ما بود که مسأله هوشمندسازی کلاسها طرح گردید تقریبا سال 88- 89 ، و ما همکاران یا در برابر آن گارد گرفتیم یا به طور شکسته و بسته به اجرا گذاشتیم.ما هم زیاد مقصر نبودیم آغاز آن باید از دوره ابتدایی می بود نه متوسطه. چون در دوره ابتدایی همه ی آموزشها درونی می شود و عادت نگرشی به وجود می آورد (فرهنگ سازی) اما در دوره متوسطه مقاومت در برابر آن به وجود می آید( مقاومت صعنت قدیم در برابر صعنت جدید ، مثلا مقاومت دوک دستی در برابر ماشین ریسندگی).
پس برنامه ریزی ما به هدر رفت بودجه تبدیل می شود نه به مرحله بهر مندی و برخورداری.
از طرفی دیگر با هوشمندسازی مدارس متوسطه باز کلاسهای درسی معلم محور بوده نه دانش آموز محور. برای این که در طرح هوشمند سازی حداقل برای دو نفر یک رایانه لازم می باشد و عامل دیگر هدر رفت سرمایه در این طرح ساختار آموزشی حفظی و چاپ کتب بی شمار کمک آموزشی و کنکور با قید پاسخنامه می باشد. وقتی تهیه وچاپ کتب کمک درسی الوان الوان ، استاندارد یا غیر استاندارد و...در کشور ما بیداد می کند، کدام خلاقیت ؟ کدام اندیشه ، کدام فرهنگ سازی؟ آن هم با نفع مادی نه منفعت فرهنگی.
مسئولین آموزش و پرورش کشور ، شما هم درست برنامه ریزی نمی کنید و هم درست سرمایه گذاری نمی کنید و هم شتاب زده به تقلید از برترین ها ی جهان ،چیزی را کُپی می کنید.
طرح هوشمند سازی یا هر طرح مشابه دیگری ، قطع یقین باید از دوره ی ابتدایی آغاز شود، دوره های بعد ابتدایی، نتیجه نمی دهد چون برای هر دو یعنی معلم و دانش آموز درونی نشده است.
درآمد معلمین هم سطح پزشکان و وکلا در کشور فنلاند (رتبه پنجم آموزش برتر جهان)
اول باید در جامعه حیثیت و جایگاه از دست رفته ی فرهنگیان را بر گردانید. من معلم لذت نمی برم که در جای جای شهرم یا در مهمانی ها و بحث ها و.... به زیر خط فقر بودنم اشاره می کنند و می خندند، من معلم تا کی در این خفت ،نفس خواهم کشید ؟ که خودمان در پیدایی این شرایط بی تقصیر هستیم. شما مارا به رانندگی ، دستفروشی ، پول گیر نانوایی یا سنگکی و.... وا داشته اید و امروز من شاهد نگاه های تحقیر آمیز هم وطنانم هستم.
شما اول برادری را ثابت کنید تا بعد ما توانایی های خودمان را به تصویر بکشیم. ما فرهنگیان ایران هم شأن کدام گروه های شغلی درآمد داریم؟ در آمد مشاغل کاذب یا کارگران ساختمان که از ما بیشتر است؟ پس شما از ما چه انتظاری دارید؟
امروز حداقل حداقل حداقل حقوق معلم باید 3 میلیون تومان باشد.ما چه کنیم که دولت محترم یا مجلس فرهیخته 96 درصد کل بودجه ی آموزش و پرورش را به پرداخت حقوق اختصاص می دهد ؟ با 4 در صد شما چگونه یک وزارتخانه ای پر جمعیت دانش آموزی را اداره می کنید؟ شگفت زده ایم .اصلا ما این تعریف بودجه را نمی فهمیم ؟ شدنی نیست ، 96 درصد چند؟ که هیچ کدام از شاغلین این وزارتخانه راضی و بهره مند نیستند.
یکسان سازی آموزشی
از کدام کشور برتر، چندگانگی آموزشی را ما کپی کردیم؟ همه کشورهای برتر آموزشی جهان با یکسان سازی آموزشی ، روندی سیّال و پویا به نظام آموزشی خود داده اند. نکند نابغه های کشور ما از آنان خیلی زیاد است؟ دانش آموزان ما قدرت حفظی فوق العاده ای دارند برای این که خواسته و سیاست آموزشی ما این است.
مدارس تیزهوشان یا سمپاد
مدارس نمونه دولتی
مدارس دولتی
مدارس غیر دولتی( عین انتفاعی)
مدارس شاهد
مدارس استثنایی
مدارس کار و دانش
مدارس فنی و حرفه ای
مدارس شبانه روزی
و کلاس های نهضت سوادآموزی
به پروردگار سوگند اداره ی این پراکندگی آموزشی فقط هنر مردان اداری کشور ماست. شما با این عمل آنقدر پیچیدگی را به آموزش و پرورش کشور تحمیل کرده اید که ناتوانی تان در یک سو کردن فعالیت اداری ،از یک سو خواری گردیده است برای ما فرهنگیان چون پاسخگوی مشکلات ما نیستید چون وقت برای سر خاراندن ندارید، وباز سوی دیگ برای دانش آموزان بینوا که بی شمار برچسب آموزشی بر پیشانی خودشان دارند، و از سوی دیگر برای اولیای دانش آموزان ، که در کمک یار بودن فرزندانشان ،ناتوان گردیده اند.
چرا خود آزاری و دگر آزاری؟
فقط برای انتقال بار مالی آموزش بر دوش خانواده ها و رهایی از مسئولیت اداره ی رایگان و اجباری آموزش وزارتخانه.
تاریخ در مورد این قصور چگونه خواهد اندیشید و نتیجه ی زیر بنایی آن چه خواهد بود؟ برای همین ما دائما خود می گوییم و هی خود می شنویم برای همین شما جرأت گرفتن جواب سلام ما را ندارید.برای همین نه وزیر و نه کمسیون تحقیقات و آموزش مجلس ، پاسخگوی هیچ نوشته ای در صدای معلم نیست . اما ما تا حصول نتیجه خواهیم نگاشت. بالاخره یک شاگرد آشپزی منصفی پیدا می شود تا نه فقط آموزش و پرورش که ایران ما را نجات دهد. و همه نیک می دانند که چنین اشخاصی نابغه در جامعه زیاد نیستند بلکه شاید هر 30- 40 سال یک بار متولد شوند.و باز صبوری.
سیستم نمره بده قبول شود!
در کشور آمریکا یعنی چهاردهمین کشور برتر آموزشی جهان( فکر می کنم همگی از رتبه این کشور متعجب شدیم؟) فقط 85 درصد دانش آموزان موفق به کسب دیپلم می شوند و از بین آنها ، فقط 30 درصد وارد دانشگاه می شوند.
همان ماجرای قیف و تفاوت ایران با کشورهای پیشرفته ی آموزشی، یعنی ورود به دانشگاه در ایران پهنای قیف است و در سایر کشورها نوک تنگ ودراز قیف.
یعنی آنها سخت می گیرند برای همین شایستگان ادامه تحصیل می دهند و مدیر لایق برای کشورشان می شوند اما ما با رأفت خانمان سوز نمره 7-8 را هم به شرط معدل 10- 12 قبول اعلام می نماییم تا هم درصد قبولی کشور چشم کور کند وهم سازمان یونسکو از ما راضی شود.برای همین مدیریت های ما به جز معدودی ، در دستان نالایق ها می چرخد و نتیجه هیچ.فلاکت و بدبختی بیشتر.
بیایید به جای کمیت گول زننده به کیفیت ماندگار بیندیشیم.
وباز در زمانی دیگر از زوایایی دیگر .
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
در این کشورها هوش و استعداد موروثی کنار گذاشته شده و آموزش برای همه به صورت یکسان و با هدف گذاری و خروجی مشخص ، در نظر گرفته شده و در فرهنگ آموزشی این کشورها مسئولیت پذیری ملاک اصلی به شمار میآید/ برخلاف تصور عامه ، برترین سطح آموزش به کشورهای اروپایی و آمریکایی تعلق نداشته بلکه به شرق آسیا مربوط می شود/ در همه این کشورها ، کلاس دانش آموز محور است و معلم نقش راهنما و همراه دانش آموز در امر یادگیری را دارد ، به عبارت دیگر امر آموزش دو طرفه است و معلم هم همراه دانش آموز یاد می گیرد ....
نتایج این پژوهش نشان می دهد نیازهای «پیروی » و اطاعت در ایران، «پیشرفت » در آلمان و «مهرورزی » در چین، سه نیاز اول و اصلی در سه کشور هستند/ نیاز به «پیروی » و اطاعت به دو نوع «تسلیم » و «احترام » تقسیم شده است. پرتکرارترین نیاز در ایران، «پیروی » از هر دو نوع و البته در بیشتر موارد از نوع «تسلیم » و در چین و آلمان فقط از نوع دوم یعنی «سپاس گزاری » است/ کودک چینی به دنبال آن است که مهر بورزد، بفهمد و بفهماند/ کودک ایرانی میآموزد طلبکننده و گیرنده (تلویحا مصرف کننده و تنبل) باشد؛ کودک چینی اما میآموزد دهنده و بخشنده (تلویحا تولیدکننده و کارگر) باشد در حالی که کودک آلمانی اساسا چیزی طلب نمیکند (تلویحا استقلال طلب) و حتی می توان گفت تا تا حدی دهنده است/ کودک ایرانی در کتاب درسی خود یاد میگیرد که مطیع و سربه زیر باشد. نگاه کودک ایرانی یا به سمت پایین است و یا از پایین به بالا نگاه میکند
شكاف بين حوزههاي صف و ستاد در ايران بيش از پيش برايم ملموس بود/ طي يادداشتي خطاب به وزير محترم بر ضرورت بازنگري در امر ارتباطات آموزش و پرورش و لزوم تشكيل معاونت يا مركز توسعه همكاريها و ارتباطات، متشكل از شش مجموعه (با عناويني چون: دفتر همكاريها و ارتباط با حوزههاي علميه، دفتر همكاريهاي علمي و ارتباط با دانشگاه، دفتر توسعه فرهنگ كارآفريني و ارتباط با حوزه كسب و كار و مراكز دانشبنيان، دفتر همكاريهاي اوليا و مربيان و ارتباط با سازمانهاي مردم نهاد، دفتر همكاريها و ارتباط با رسانه و نهايتاً دفتر توسعه ارتباطات و همكاريهاي بينالمللي) تأكيد داشتم/ اين شكاف را كه بزرگتر شدن آن در بستر زمان دور از ذهن نيست، به نفع كشور نميدانم/ شكلگيري درست ارتباط و تداوم درست آن تضمين كننده شادابي و پويايي سرمايه عظيم انساني در آموزش و پرورش به عنوان كانون مولد سرمايه اجتماعي، خواهد بود/ رمز موفقيت نظام آموزشي فنلاند و به ويژه سوئد را كه آنها را در ردههاي بالاي رتبهبندي نظامهاي آموزشي موفق جهان قرار داده است، در ارتباط درست اجزا و عناصر نظام آموزشي و به ويژه مشاركت و همافزايي آنان در سايه اين ارتباط كه صداقت و صميميت دو ركن اصلي آن را تشكيل ميداد، ديدم/ هيئت انديشهورزي تعليم و تربيت، فضايي صميمانه را فراهم ميسازد تا اعضاي صف و ستاد به دور از تكلفهاي معمول، حول محورهايي كه طرح ميشوند به همفكري بپردازند و به اتفاق حل مسايل و معضلات آموزش و پرورش را پيگيري نمايند
فرار مغزها از منظر آسيبشناسان به نوعي استثمارشدگي کشورهاي جهان سوم توسط کشورهاي توسعه يافته محسوب ميشود/ ايران به لحاظ مهاجرت نخبگان، در ميان ۹۱ کشور در حال توسعه يا توسعه نيافته جهان، مقام نخست را دارد/ سالانه 150 تا 180 هزار تحصيلکرده به دليل شرايط نامناسب اجتماعي، اقتصادي و سياسي کشور از ايران خارج ميشوند/ خروج سالانه ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار ايراني با تحصيلات عالي، معادل خروج 150 ميليارد دلار سرمايه سالانه است/ در سال ۱۳۹۱ حدود ۱۵۰ هزار دانشجو تقاضاي خروج از کشور را کردهاند که بيشترشان دانشجوي دوره دکتری بودند/ مهاجرت نخبگان ميتواند منجر به از دست دادن خزانه ژني چنين افرادي در جامعه و کاهش هوش ملي در طي نسلها شود
چرا در آموزش و پرورش ايران، نسلي با نشاط و مسوليت پذير را نتوانستيم تربيت کنيم تا با خيال آسوده بتوانيم مسوليت ها را به آنها واگذار کنيم و با فراغ بال به دوران بازنشستگي خود فکر کنيم/ توضيح آن شعارها هم براي نسل هاي جديد کاري دشوار است/ بايد ديد در اين مدت چه کاشته ايم و انتظار چه محصولي را داريم/ هيچ انقلابي بدون سرمايه گذاري در آموزش نسل هاي بعد، نمي تواند انتظار ماندگاري در تاریخ را داشته باشد و اين نیز مستلزم سرمايه گذاري در بخش آموزش و پرورش اين نسل ها خواهدبود/ اين که در يک نظام حکومتي به آموزش وپرورش با ديدگاه هزينه اي نگاه مي شود يا سرمايه گذاري، خود بحثي است که مي تواند بسياري از مشکلات را روشن کند/ در عمل از کشورهاي عقب افتاده آفريقا هم عقب تريم، سرانه آفريقاي جنوبي براي هر دانش آموز بيش از سه برابر ايران است( 2200 دلار در آفريقا در برابر 700 دلار ايران)/ سال هاست من این اعداد را رصد می کنم و متاسفانه هیچ کس نیست که درباره این اعداد صحبت کند و جامعه نیز به سادگی از کنار این موضوعات می گذرد و هیچ وقت نمی پرسیم که آن 97 درصد هزینه های کشور کجا هزینه می شود؟ و آیا از آن باقیمانده بودجه کشور نیز به اندازه آموزش و پرورش انتظار داریم/ اگر آموزش و پرورش در 50 اولويت اول نظام در بودجه ريزي و برنامه هاي توسعه نباشد، چه خواهيد گفت/ آيا مي توان آموزش و پرورش را در بحث 79 ام برنامه توسعه گنجاند و از آن انتظار حل مشکلات و معضلات کشور را داشت/ نبايد انتظار داشته باشيم تا جامعه به آموزش و پرورش بهايي بیش از این دهد، همين اتفاق خواهد افتاد که تقريبا تمام دانش آموزان ما براي انتخاب رشته در دانشگاه، فقط حقوق و اشتغال را مدنظر دارند/ با اين تفاسير از سال هزار و چهارصد بايد منتظر ترکيدن دمل هاي چرکيني چون: طلاق، خيانت، اختلاس، بي بند و باري اخلاقي، فروپاشي ارکان هاي نهادهاي اجتماعي، ظهور نوکيسه هايي که به هيچ اصلي پاي بند نيستند، ظهور طبقات خاص در جامعه که قانون شان فقط پول است ، بي اعتباري علم و فرهنگ و ادب، رياکاري متوليان کشور ، بي اعتباري ارزش هاي ديني و عدم پاي بندي به آن ها، ارزش شدن ضد ارزش ها ، عدم پاي بندي به قوانين جاري کشور، قانون گريزي قانون گذاران، بي توجهي به اصول اخلاقي جامعه، ارزش گريزي و .... باشيم/ جامعه اي که آموزش و پرورش اش از اولويت هاي آخر جامعه است، باعث ظهور نومعلماني مي شود ک شغل اصلي آنها نه معلمي که: ساخت وساز، دلالي ، مسافرکشي و ... خواهد بود....
کشورهای خاورمیانه در حل اختلافات خود هنوز نتوانسته اند به منطقی صحیح و کارآمد از تعامل و گفت و گو دست پیدا کنند و فرهنگ صلح همچنان به آرزوی دست نیافتنی می ماند/ ناکامی کشورهای منطقه در حل اختلافات و تضمین منافع مشترک شرایطی را پدید آورده تا از درون چنین بحرانی منافع قدرت های بزرگ به نحو مطلوبی تامین شود/ خاورمیانه هنوز نتوانسته است دموکراسی را به معنای واقعی کلمه تجربه کند/ امروز بسیاری از تحلیل گران، بحران های کشورهای خاورمیانه در ابعاد مختلف را ریشه در الگوهای ناکارآمد توسعه ای می دانند که به شکلی تک بعدی و بدون تطبیق با شرایط جغرافیایی، فرهنگی و اجتماعی کشورها به کار بسته شده اند/ آنچه در غالب کشورهای خاورمیانه مشهود است اینکه راه توسعه بر قومیت ها و خرده فرهنگ ها و نیز گروه های اقلیت بسته است که این خود زمینه ی بروز مسائلی جدی نظیر تروریسم را تشدید می کند/ پرورش انسان هایی صلح طلب که تعارضات خود را با گفت و گو و مدارا حل می کنند، منافع یکدیگر را همدلانه می فهمند، و همدیگر را می پذیرند غایتی است که جز از طریق تعلیم و تربیت اصیل و واقعی حاصل نمی شود/ نهاد مدرسه و دانشگاه باید شهروندانی را تربیت کنند که ظرفیت های لازم برای گفت و گو و تعاملات انسانی را داشته باشند/ خشونت به عنوان یکی از مفاهیم کلیدی در تبیین مسئله ی تروریسم مشکلی بسیار اساسی است و امروز در مدارس ما به اشکال مختلف قابل رویت است و هر دم تولید و بازتولید می شود/ مدرسه و دانشگاه باید تلاش کنند تا مدیریت هیجانات و افکار را به افراد بیاموزاند و هوش هیجانی جامعه را رشد دهد/ تعلیم و تربیت باید مستقل از ایدئولوژی به تربیت انسان هایی بپردازد که حاضرند انسان های دیگر از هر نژاد، دین و مذهب، قومیت، فرهنگ، جغرافیا را بپذیرند/ افراطی گری چه در اشکال مذهبی آن و چه غیرمذهبی می تواند ریشه در نوع تربیتی داشته باشد که افراد دریافت می کنند و لذا پرورش مهارت هایی چون تفکر نقادانه و همچنین تامل در رفتار و افکار خود و دیگران جهت تعدیل سازی آن ها باید در محوریت قرار گیرد/ راه دموکراسی از مسیر توسعه فرهنگی جامعه می گذرد و صرفا با اصلاح نظام های اقتصادی و سیاسی نمی توان مردم سالاری را به عنوان یک عادت و فرهنگ مستمر نهادینه ساخت/ تمام این نکات حاکی از آن است که رسالت و غایت تعلیم و تربیت بایستی مورد بازنگری جدی قرار بگیرد/ این نوع تربیت است که می تواند به افراد جامعه ظرفیت های لازم را برای همزیستی مسالمت آمیز بدهد و آن ها را از رفتارها و افکار غیرانسانی و غیرعقلانی رها سازد/ تعلیم و تربیت صحیح می تواند تعاملات بین فرهنگی را در این راستا بهبود بخشیده و دستیابی به چنین مهمی نیز مستلزم آن است که انسان و انسانیت را محور تعلیم و تربیت بدانیم
وقتی جنگ جهانی دوم پایان یافت ، از تمام دنیا هیئت هایی به سانفرانسیسکو رفتند تا برنامه ای بریزند که پس از جنگ چه باید کرد که جنگ جهانی سومی روی ندهد. یک هیئت نیز از ایران رفت که شامل دکتر غنی، انتظام، قاسم زاده، تیمسار جهانبانی ..... و البته دکتر سیاسی هم بود .
در سانفرانسیسکو هیئت ایرانی گل کاشت !
زیرا در جلسات ، سایرین هرکدام پیشنهاد می کردند که مثلاً :
تمام دنیا را باید خلع سلاح کرد تا جنگ نشود!
یکی گفت که همه مردم را باید سیر کرد تا جنگ نشود!
یکی گفت که تمام ثروت ها را باید تقسیم کرد تا دنیا متعادل شود!
جمعی می گفتند که باید مرزها را برداشت تا جنگ های توسعه طلبانه پیش نیاید .
ناگفته پیداست که هیچ کدام از پیشنهادها عملی نبود و از جلسات خصوصی تجاوز نمی کرد و به جلسه عمومی نمی رسید تا اینکه یک روز دکتر سیاسی که به زبان انگلیسی و فرانسه مسلط بود ، رفت پشت تریبون و نگاهی عالمانه و مصداق عاقل اندر سفیه به حضار انداخت و گفت :
....... خیر آقایان!
جنگ نه مربوط به شکم است و نه ثروت و نه مرز!
جنگ و دعوا تنها نتیجه جهل است!
مردم با فرهنگ های یکدیگر آشنایی ندارند و چون فرهنگ همدیگر را نمی شناسند، به همدیگر احترام نمی گذارند!
و این توهین ها نتیجه ای جز جنگ ندارد. پس باید کاری کرد که سطح دانش مردم و شناخت آنها از فرهنگ همسایگان و بیگانگان بالا برود. در این صورت احتمال دارد که از میزان جنگ ها کاسته شود....هنوز سخنش اتمام نیافته بود که ناگهان حضار بپا خواستند و صدای کف زدن های ممتد آنها نشان از تایید گفته های دکتر سیاسی بود که تنها راز بقای سرزمین کهن ایران و همزیستی مسالمت آمیز مردمش را به زبان آورده بود.
بنابراین کمیسیونی تشکیل شد که اساس آن بر شناختِ فرهنگ ها و بالابردن تعلیم و تربیت عمومی باشد و این همان چیزی است که عنوان یونسکو به خود گرفت و بعدها یکی از سازمان های بزرگ وابسته به سازمان ملل متحد به شمار رفت و مرکز آن پاریس شد.
دکتر سیاسی نیز به همین دلیل تا پایان عمر همیشه از اعضای برجسته این سازمان بود و در تمامی جلسات اصلی آن شرکت داشته و در ایران نیز سال ها ریاست آن را داشت یا با مرحوم علی اصغر حکمت مشترکاً آن را اداره می کرد.
و چه افتخاری از این بالاتر که ما ایرانیان با هر زبان و هر نژاد، به پشواته تاریخ و فرهنگ والا و کهن و مشترک مان، هیچ گاه و هیچ گونه جنگ قومی در ایران زمین نداشته ایم و قطعاً نخواهیم داشت.
یادش همواره گرامی باد
کانال جامعه علمی تاریخ پژوهان ایران
364
پيوست 1
کارگروه هاي تخصصي تدوين سند ملي آموزش 2030
نام کار گروه اعضاي کار گروه
مراقبت اوان کودکي و آموزش پيش دبستان
آموزش ابتدائي
محمد ديمه ور، صادق صادق پور، علي نقي يزدان پناه ، رخساره فضلي، زهره طاها ، فروز عطايي و حسين شعباني
آموزش متوسطه و آموزش فني و حرفه اي رسمي
(سطح متوسطه)
علي زرافشان، دکتر سيد علي حسيني، دکتر عظيم محبي، مهندس قربانعلي افشاني، عزيزي، اروجلو ، نشاسته ريز ، سيد مصطفي آذرکيش، دکترسيد محسن حسيني مقدم و دورانديش
سنجش و ارزيابي کيفيت و يادگيري : دکتر عبدالرسول عمادي و دکتر شاپور مرادي
آموزش عالي مهارتي : آقاي دکتر مسعود شفيعي، دکتر سيد عطاء الله سينائي ، دکتر محمد شجاع الديني، دکتر ابوالفضل لطفي و دکتر فاطمه مهاجراني
1- آموزش فني و حرفه اي غير رسمي
2- فناوري و تجهيزات آموزش هاي مهارتي ( غير رسمي)
دکتر محمد امين سازگارنژاد، علي موسوي، حسن عزيزي، داوود فرخي، فرشاد مجيدفر و زهرا زماني زنوز
دسترسي به آموزش عالي با کيفيت و برابر : دکتر مجتبي شريعتي نياسر و دکتر الهه حجازي
کارآفريني با تاکيد بر کار شايسته : دکتر محمد رضا سپهري
توسعه کارآفريني در آموزش عالي : دکتر نظام الدين فقيه ،دکتر محمد رضا زالي و دکتر محمد عزيزي
برابر سازي فرصت هاي آموزشي و اجتماعي براي زنان و دختران : دکتر شهيندخت مولاوردي ، دکتر سوسن باستاني، دکتر الهه حجازي، دکتر مهناز احمدي، زهره نظري، اتوسا مهردوست و الهام ساوالانپور
دسترسي برابر اقشار آسيب پذير به آموزش : دکتر انوشيروان محسني بندپي، دکتر حبيب الله مسعودي فريد، مجيد ارجمندي و فرانک ايماني
توسعه سوادآموزي و مقابله با کم سوادي : علي باقر زاده ، مهدي نامجو منش ، رسول مشيدي ، اردشير قيصر ، عابدين بازگير ، ،احمدخاکزاد ، اسماعيل برقي، ليلا رضائي و مصطفي حسن نژاد
آموزش توسعه پايدار در آموزش ابتدائي و متوسطه : آقاي دکتر محمديان ، دکتر محمود اماني طهراني، دکتر عليرضا عصاره، محمدي، دکتر حسيني بيدخت، دکتر حکيمي، دکتر خيرآبادي و دکتر رمضاني
آموزش توسعه پايدار در آموزش عالي : دکتر نسرين نورشاهي، دکتر مقصود فراستخواه ، دکترغلامرضا ذاکر صالحي ، دکتر يدا... مهرعليزاده ، دکتر حميد جاوداني ، دکتر عبدالرحيم نوه ابراهيم ، دکتر کيومرث کلانتري و دکتر مريم حسيني ،دکتر زهرا جواهريان و دکتر مهتاب پورآتشي
آموزش سلامت و شيوه هاي زندگي سالم و بهداشتي : دکتر علي سياري، دکتر مهرزاد حميدي و دکتر باقر لاريجاني
365
ايجاد ، بازسازي و نوسازي فضاهاي آموزشي : دکتر مرتضي رئيسي ، امان ا... عباسي ، مهدي اقبالي، حميد عليان نژاد و مرتضي خبره
ايجاد ، بازسازي و نوسازي فضاهاي آموزشي در آموزش عالي : دکتر محمد حسين اميد، دکتر فرامز اکرمي و دکتر مهرالله رخشاني مهر
توسعه همکاري هاي بين المللي در آموزش عالي :دکتر حسين سالارآملي و غلامرضا حيدري
توسعه همکاري بين المللي در آموزش مهندسي : دکتر حسين معماريان (رئيس کار گروه)، دکتر جعفر توفيقي، دکتر عباس بازرگان، دکتر رضا فرجي دانا، دکتر محمود احمديان عطاري، دکتر بنفشه زهرايي و دکتر عباس ملکي
تربيت معلم و توسعه همکاري هاي بين المللي : دکتر محمود مهر محمدي ، دکتر غلامعلي احمدي ، دکتر عباس صدري، آمنه احمدي و علي جعفرآبادي
تامين اعتبار برنامه هاي آموزش 2030 :دکتر محمد رضا واعظ مهدوي و دکتر علي اللهيار ترکمن
اسناد کلان بالادستي و آموزش 2030 :دکتر مهدي نويد ادهم ، مجيد رعنائي و اقدس باغستاني
جامعه علمي و پژوهشي ، انجمن هاي علمي و سازمان هاي مردم نهاد : دکتر وحيد احمدي ، دکتر شريفي ، دکتر پيري ،دکتر صدري ، دکتر منصوري ، دکتر رحيميان ، دکتر فرهودي ، دکتر عريان ، دکتر زماني ، دکتر لطفيان ، دکتر جواد دهقاني ، دکتر کشميري و دکتر توکل
شاخص هاي آموزش 2030 :دکتر علي اللهيار ترکمن
366
پيوست 2
فهرست اعضاي کميته تلفيق تدوين سند ملي آموزش 2030
اعضاي حقوقي :
دکتر محمد امين سازگارنژاد ، وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعي
- خليل الله بابالو ، قائم مقام وزير در امور بين الملل و رئيس مرکز امور بين الملل و مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش
- دکتر عبدالرحيم نوه ابراهيم ، وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
- دکتر اکرمي، وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکي
اعضاي حقيقي
دکتر مهدي نويد ادهم ، دبير کل شوراي عالي آموزش و پرورش
دکتر جعفر توفيقي، استاد دانشگاه تربيت مدرس
دکتر صديق، مشاور وزير علوم، تحقيقات و فناوري
علي زرافشان، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش
محمد ديمه ور، معاون آموزش ابتدائي وزارت آموزش و پرورش
دکتر علي عباسپور تهراني فرد، استاد دانشگاه صنعتي شريف
دکتر يدالله مهر عليزاده، استاد دانشگاه شهيد چمران اهواز
دکتر محمد يمني دوزي سرخابي، استاد دانشگاه شهيد بهشتي
دکتر علي اللهيار ترکمن، رئيس امور آموزش و پرورش عمومي و فني و حرفه اي سازمان برنامه وبودجه
دکتر سعدالله نصيري، دبير کل کميسيون ملي يونسکو
دکتر محدثه محب حسيني، مدير بخش آموزش کميسيون ملي يونسکو
367
پيوست 3
فهرست اعضاي کميته ملي آموزش کميسيون ملي يونسکو
الف - اعضاي حقوقي
آقاي مهندس محمد ديمه ور معاون آموزش ابتدايي وزارت آموزش و پرورش
آقاي مهندس علي زرافشان معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش
آقاي دکتر عبدالرسول عمادي رئيس مرکز سنجش آموزش و پرورش
خانم دکتر نسرين نورشاهي رئيس موسسه پژوهش و برنامه ريزي آموزش عالي
آقاي دکتر محسن اسدي لاري مدير کل امور بين الملل وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکي
آقاي دکتر محمد رضا سپهري رئيس موسسه کار و تامين اجتماعي
آقاي دکتر سعيد سرابي مدير همکاري هاي علمي و امور بين الملل دانشگاه صدا و سيما
آقاي دکتر محمود صادقي دبير کميسيون انجمنهاي علمي ايران
خانم دکتر محدثه محب حسيني رئيس گروه آموزش و هماهنگ کننده ملي برنامه آموزش يونسکو
ب - اعضاي حقيقي
آقاي دکتر علي عباسپور تهراني فرد استاد دانشگاه صنعتي شريف و رئيس واحد علوم و تحقيقات دانشگاه آزاد اسلامي
آقاي دکتر مهدي نويد ادهم دبير کل شوراي عالي آموزش و پرورش
آقاي دکتر محمود مهرمحمدي استاد دانشگاه تربيت مدرس و رئيس دانشگاه فرهنگيان
آقاي دکتر يداله مهرعليزاده استاد دانشگاه شهيد چمران اهواز
آقاي دکتر غلامعلي احمدي استاد دانشگاه تربيت دبير شهيد رجائي
آقاي دکتر محمد يمني دوزي سرخابي استاد دانشگاه شهيد بهشتي
368
پيوست 4
فهرست اعضاي کميته ملي آموزش عالي کميسيون ملي يونسکو
الف - اعضاي حقوقي
آقاي دکتر مجتبي شريعتي نياسر معاون آموزشي وزارت علوم ، تحقيقات و فناوري
آقاي دکتر وحيد احمدي معاون پژوهش و فناوري وزير علوم ، تحقيقات و فناوري و دبير کل شوراي عالي علوم ، تحقيقات و فناوري ( عتف )
آقاي دکترحسين سالار آملي قائم مقام وزير علوم در امور بين الملل و رئيس مرکز همکاري هاي علمي- بين المللي وزارت علوم ، تحقيقات و فناوري
آقاي دکتر محمد باقر لاريجاني معاون آموزشي وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکي
آقاي دکتر فرهاد حسين زاده لطفي معاون آموزشي دانشگاه آزاد اسلامي
آقاي دکتر علي وطني معاون علمي و پژوهشي، معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري
آقاي دکتر حسين سليمي رئيس دانشگاه علامه طباطبائي
آقاي دکتر مسعود شفيعي رئيس دانشگاه فني- حرفه اي
آقاي دکترعلي اصغر رستمي ابوسعيدي سرپرست دانشگاه پيام نور
آقاي دکتر محمد حسن اميد سرپرست دانشگاه علمي- کاربردي
آقاي دکتر سيد احمد معتمدي سرپرست دانشگاه صنعتي اميرکبير
خانم دکتر محدثه محب حسيني رئيس گروه آموزش کميسيون ملي يونسکو و هماهنگ کننده ملي
برنامه آموزش عالي يونسکو
ب - اعضاي حقيقي
آقاي دکتر جعفر توفيقي استاد دانشگاه تربيت مدرس
آقاي دکتر سعيد سهراب پور استاد دانشگاه صنعتي شريف و قائم مقام بنياد ملي نخبگان
آقاي دکتر حسن ظهور استاد دانشگاه صنعتي شريف ، عضو پيوسته فرهنگستان علوم و دبير
امور مشترك فرهنگستان ها
وزیر وقت حاجی بابایی در زمان قرائت بیانیه آموزش برابر برای همه در حضور کشورهای دنیا باد به غبغب می اندازد و با لحنی غرورآمیز به دنیا نیشخند می زند : " چه اینکه شما برابری جنسیتی را مطرح نمودید ! تا حالا خواب بودید کشور ما از سی سال پیش دختران و پسران در سطح مساوی و برابر تحصیل می کنند به طوری که اکنون دختران در عرصه تحصیل و بازار کار از پسران پیشی گرفته اند .... "/ وقتی سند 2030 به عنوان سندی توصیه کننده و راهنما به وسیله کشورهای عضو از شکل گیری تا تدوین از بیانیه تا سند ، سال های متمادی را طی می نماید و در آن هفده نشانه ، توسعه هماهنگ و همزمان را به عنوان شاخص پایدار مطرح و توصیه می کند ، مشخص است که سازمان فرهنگی یونسکو به دنبال خروج جهان از دو قطبی شمال و جنوب و یا شرق و غرب و مدخلی برای جهانی همگرا و صلح محور هدف دارد ، جهانی به دور از جزائر گسسته و عاری از بدبینی به یکدیگر را در اهداف آینده تعقیب می کند ، جهانی در موازات دهکده جهانی و به دور از خشونت ، جزمی و قشری ،جهانی براساس تساهل ، تعامل ، مروت و مدارا ، جهانی که تحصیل کودکان به خاطر پول عقب نماند و جزم اندیشی و تحجر جنسیت را بهانه محرومیت از تحصیل چماق نسازد، جهانی که بر اثر نادانی محیط زیست را آلوده نسازد و زمین را یک خانه برای همه بپندارد و آموزش را زگهواره تا گور دانش بجوی تلقی کند و لااکراه فی الدین را سرلوحه زندگی در کنار یکدیگر و بنی آدم اعضای یک پیکرند را یاد بگیرد و بر یادگیری برای زیستن شادی آفرین در کنار باهم زیستن را مشق کند/ در سال 95 مخالفان دولت و نه کارشناسان دقیق منتقد ، حتی در شورای انقلاب فرهنگی بر طبل نظریه نفوذ و بستر سکولاریسم و لائیک بودن سند کوبیدند در دو جلسه بحث و در نهایت تهدید ، اجازه بررسی ابعاد حقوقی و مداقه و کارشناسی را حتی با حضور اندیشمندانی منصف چون داوری اردکانی ، مرحوم علی شریعتمداری ، دکتراحمد احمدی ، علی اکبررشاد ، محسن قمی ، مهدی گلشنی و...را نمی دهند و آقایان مخبر دزفولی، ازغدی و کبگانیان سردمدار بایکوت کردن سند شده و با مصاحبه های پرتنش و آلرژی زا از همجنس گرایی تا لائیک و سکولاریسم در سایت ها و خبرگزاری های ریز و درشت هجمه و خوراک برای امامان جمعه و مبلغان مذهبی را تهیه می نمایند/ آنانی که روند کار و تولیدات و اعضای کارگروه ها را تعقیب می کردند می دانستند اگر این ایده روحانی به بار بنشیند چه انقلابی در تربیت نسل اتفاق خواهد افتاد چون ایشان در آسیب شناسی ، عدم توجه به زیرساخت ها در سند تحول بنیادین ، پادزهر آن را نگاه فرا ملی دانسته و مسئولیت آموزش و پرورش خطیر را به نظام و حکومت سپرده است/ حتی وزیر آموزش و پرورش ، معاونان و اعضای کارگروه جرات دفاع و بازگویی و تفاوت نقد و تخطئه را نداشته و در این بی اخلاقی و تهمت پراکنی ، فقط آقایان جهانگیری و روحانی با مظلومیت کامل سینه سپر کرده و از سند و معلمان دفاع می کردند/ باید مخالفان از بام لجاجت پایین آمده و ازنظریه به حق رهبر معظم انقلاب درباره کنار گذاشتن سند جهانی یونسکو آن را به سند ملی یونسکوی ایرانی تعمیم نداده و تفسیر به رایی نکنند و بگذارند برای یک بار هم شده تاکید تحصیل رایگان سند ملی در جهموری اسلامی نهادینه شده و مطمئن باشند اجرای این سند ، مدارس پولی آنان در شعبات سراسر کشور را به خطر نمی اندازد ....