صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش

« این بالاخره درست می شود را ما از کجا می گیریم ؟ به دلیل این که ما فکر می کنیم که ما یک وضع خاصی داریم و فکر نمی کنیم که ما هم از قوانین عالم مستثنی نیستیم. همه کسانی که نابود شدند از قبل که نمی گفتند ما قومی هستیم که در حال نابودی هستیم ! ما قومی هستیم که فردا بر ما عذاب نائل می شود. یک بار هم نابود شدند ، از بین رفتند به دلیل این که آن تمیز ، آن تشخیصی که باید در مسائل سیاسی ، در مسائل فرهنگی ، در مسائل مربوط به تعلیم و تربیت ، خانواده حقوق داشته باشند نداشتند و فکر کردند کار درست می شود »

۲۰ مشکل فرهنگی ما ایرانیان : " اعتقاد به برگزیدگی "

مصطفی ملکیان

گروه رسانه/

« مصطفی ملکیان » فیلسوف و روشنفکر ایرانی در سلسله گفتارهایی به ۲۰ مشکل فرهنگی ساری و جاری در میان « ایرانیان » پرداخته است .

بخش عمدهٔ پژوهش‌های او در حوزهٔ اخلاق، دین، فلسفهٔ دین، اگزیستانسیالیسم، روان‌شناسی، علوم انسانی، روش تحقیق و روشنفکری است. نظریه عقلانیت و معنویت پروژهٔ مهم اوست. ملکیان از منتقدان روشنفکری دینی است .

به اعتقاد ملکیان، روشنفکران باید به تقلیل مرارت و تقریر حقیقت سرگرم باشند. او می‌گوید:

من نه دل نگران سنّتم، نه دل نگران تجدّد، نه دل نگران تمدّن، نه دل نگران فرهنگ و نه دل نگران هیچ امر انتزاعی از این قبیل. من دل نگران انسان‌های گوشت و خون داری هستم که می‌آیند، رنج می‌برند و می‌روند.

سعی کنیم که اولاً: انسان‌ها هرچه بیشتر با حقیقت مواجهه یابند، به حقایق هرچه بیشتری دست یابند؛ ثانیاً هرچه کمتر درد بکشند و رنج ببرند و ثالثاً هرچه بیشتر به نیکی و نیکوکاری بگرایند و برای تحقّق این سه هدف از هرچه سودمند می‌تواند بود بهره‌مند گردند، از دین گرفته تا علم، فلسفه، هنر، ادبیات و همه دستاوردهای بشری دیگر.

ملکیان معتقد است ریشه مشکلات جامعه را عمدتاً باید در فرهنگ و اخلاق جست و جو کرد و توجه به سیاست برای حل مشکلات، نوعی سطحی‌نگری‌ست. او می‌گوید:

حتی اگر نهادهای اجتماعی ما سامانه‌ای را که باید و شاید ندارند، به علت این است که کسانی که در آن نهادها دست‌اندرکارند، از لحاظ روان شناختی یا اخلاقی یا هر دو ناسالم‌اند و عیب و نقص دارند. هر چه کندوکاو می‌کنم، می‌بینم که هیچ مسئله و مشکل اجتماعی و از جمله سیاسی‌ای نیست، الا این که با یک یا دو یا سه یا چند واسطه به مسئله و مشکل روان‌شناختی یا اخلاقی‌ای می‌رسد.

او خاطرنشان می‌کند:

هیچ‌وقت با رضا و رغبت و علاقه قلبی و باطنی در مسائل سیاسی اظهار نظر نکرده‌ام و فقط وقتی چنین کرده‌ام که خود را اخلاقاً موظف به اظهار نظر دیده‌ام و آن هم وقتی‌ست که یک امر سیاسی آثار و نتایج آشکار در روان و اخلاقیات مردم دارد.

ملکیان به اولویت فرهنگ بر سیاست معتقد است و بنابراین وظیفه روشنفکر را بیشتر نقد فرهنگی جامعه می‌داند تا نقد سیاسی دولت. روشنفکران و مصلحان اجتماعی به جای اینکه همیشه مجیز مردم را بگویند و فکر کنند تمام مشکلات متوجه رژیم سیاسی است، باید از مجیزگویی مردم دست بردارند و به مردم بگویند چون شما اینگونه‌اید حاکمان هم آنگونه‌اند. حاکمان زاییده این فرهنگ اند، جامعه‌ای که فرهنگش این باشد ناگزیر سیاستش و اقتصادش هم آن می‌شود. خطاست که روشنفکران و مصلحان اجتماعی برای دست یافتن به محبوبیت اجتماعی مجیز مردم را بگویند و بگویند که مردم هیچ عیب و نقصی ندارند، چراکه رژیم سیاسی ناشی از مردم است و رژیم سیاسی بهتر به فرهنگ بهتر نیاز دارد. ( 1 )

« صدای معلم » در جهت آسیب شناسی فرهنگی جامعه ایرانی و ایجاد فرآیند « خودانتقادی » به منظور تحقق جامعه ای سالم و دموکراتیک این بحث ها را از فایل های صوتی که در کانال تلگرامی ایشان در بیست بخش منتشر شده پیاده کرده و جهت بررسی و گفت و گو تقدیم شما می نماید .

 

مشکلات فرهنگی ایرانیان از زبان مصطفی ملکیان

 

نکته بعدی اعتقاد به برگزیدگی است که باز اسباب نکبت و ادبار فراوان ماست. هر کدام از ما اگر به خودمان رجوع بکنیم فکر می کنیم که ما یک جوری مورد لطف خدا هستیم. ما ممکن است وضع جامعه مان به مو بکشد ولی پاره نمی شود ، چرا؟ چون احساس می کنیم ما امت مرحومه ایم . ما یک جوری به صورت خاصی خدا به ما نظر دارد. مبادی عالیه و عوالم بالا نسبت به ما یک وضع خاصی دارند. بنابراین فکر می کنیم که ممکن است اقتصادمان پریشان شود ، سیاست مان پریشان باشد ، تعلیم و تربیت مان ناسالم ، نظام حقوقی مان ناسالم ، نظام خانواده مان ناسالم اما بالاخره ما نابود نمی شویم. این احساس به تعبیر روان شناسان دین احساس برگزیدگی (الکشن) است. این که ما برگزیده خداییم. آنهایی که نابود شدند کسانی بودند که طبق قوانین عادی عالم نابود شدند. ما قوانین عادی عالم اگر بُردمان تا مرز نابودی یک بار یک دستی می آید و ما را به کنار می کشد. ما دیگر نابود نابود نمی شویم. این اکثر اهمال هایی که ما نسبت به وضع خودمان داریم ناشی از این است.

اکثر بی توجهی ها چون مثل این که خیالمان به خاطر یک توهمی ، به خاطر یک هذیانی خیالمان راحت است و بنابراین وقتی می گوییم خیر ، این جور شده ، این وضع سیاستمان است ، آن وضع اقتصادمان است ، آن وضع فرهنگمان ، آن وضع حقوق است ، آن وضع تعلیم و تربیت است ، آن وضع خانواده است ، آن وضع روابط اجتماعی مان است ... می گویند بله ولی بالاخره جور می شود ، درست می شود. این بالاخره درست می شود را ما از کجا می گیریم ؟ به دلیل این که ما فکر می کنیم که ما یک وضع خاصی داریم و فکر نمی کنیم که ما هم از قوانین عالم مستثنی نیستیم. همه کسانی که نابود شدند از قبل که نمی گفتند ما قومی هستیم که در حال نابودی هستیم ! ما قومی هستیم که فردا بر ما عذاب نائل می شود. یک بار هم نابود شدند ، از بین رفتند به دلیل این که آن تمیز ، آن تشخیصی که باید در مسائل سیاسی ، در مسائل فرهنگی ، در مسائل مربوط به تعلیم و تربیت ، خانواده حقوق داشته باشند نداشتند و فکر کردند کار درست می شود.

مشکلات فرهنگی ایرانیان از زبان مصطفی ملکیان

 لایپنیتز فیلسوف معروف آلمانی یک اصطلاحی داشت به مناسبت دیگری به کار می برد و آن اصطلاح ، « هماهنگی پیشین بنیاد » بود. البته این اصطلاحی بود که در جای دیگری به کار می برد .

 هماهنگی پیشین بنیاد یعنی اعتقاد به این که گویا همه امور از پیش یک هماهنگی بینشان حاصل آمده است. گویا ما یک همچنین هماهنگی پیشین بنیادی راجع به خودمان قائلیم که معتقدیم که هر کس هر کاری می خواهد بکند ، هر چقدر هم خطا بکنیم در روابط بین المللی مان ، ما نابود نمی شویم !

 هر چقدر دشمن برای خودمان بتراشیم ما نابود نمی شویم. هر چقدر ریخت و پاش اقتصادی داشته باشیم ، هر چقدر مدیریت و  تدبیر اقتصادی نداشته باشیم ،هر چقدر نظام حقوقی مان خُرد بکند ذهن و ضمیر مردم را باز هم ما از بین نمی رویم ؛ بالاخره آن لحظات آخر دستی از غیب برون آید و کاری بکند و این در واقع ... ولی اگر ما فکر می کردیم ما هم مشمول همه قوانین و همه اقوام مللی هستیم که آنها نابود شدند به دلیل این که مداقه نمی ورزیدند در وضع خودشان ، این هم در ما هست .

( 1 ) ویکی پدیا

پیاده سازی : زهرا قاسم پور دیزجی

***

بخش نخست : پیش داوری

بخش دوم : جزم و جمود

بخش سوم : خرافه پرستی

بخش چهارم : بها دادن به ارزش داوری های دیگران نسبت به خودمان

بخش پنجم : همرنگی با جماعت

بخش ششم : تلقین پذیری

بخش هفتم : القاپذیری

بخش هشتم : تقلید

بخش نهم : تعبد

بخش دهم : شخصیت پرستی

بخش یازدهم : تعصب


مشکلات فرهنگی ایرانیان از زبان مصطفی ملکیان

پنج شنبه, 27 خرداد 1400 21:37 خوانده شده: 1098 دفعه چاپ

نظرات بینندگان  

پاسخ + +3 -6 --
احمدی 1400/03/27 - 22:02
درود
قبلا هم گفتم اصلا موافق حرف های آقای ملکیان نیستم و به نظر می آید سودار حرف میزند و سطح پایین و یک سویه

می گوید مشکلات ما را عمدتا باید در فرهنگ جست نه در سیاست ، این در حالی است که سیاست و فرهنگ و بسیاری از جنبه های زندگی انسان به شکلی نیست که یکی از بیشتر پرداخت و دیگری را کم شاید بتوان اولویت بندی کرد و فرهنگ را ارج بیشتری نهاد اما نمیتوان پرداخت به سیاست هم سطحی نگری دانست چون سیاست ورزی مردم خودش یک فرهنگ مثبت هست و مردمی که سیاست ورز نیستند محکوم به تکرار درد می شوند و ..و موارد دیگر ایشان هم به همین شکل تک جنبه و سطح پایین هست به نظرم بهتر بود به افراد دیگری میپرداختید ایشان کمی الکی بزرگ شده
پاسخ + 0 0 --
امامی 1400/03/28 - 16:02
سلام
ایشان چون به اصالت فرد معتقدند، لذا
اصلاح جامعه را در چگونگی رفتار و کنش فرد، می بینند.
همکار محترم، جناب آقای احمدی،
چرا تصور می کنیم ما باید موافق هر کسی که قلم بدست می شود باشیم؟
انتخاب خط و ربط دیدگاه، حق شخصی است، مهم حس
مسئولیت پذیری و تعهد ایشان نسبت به اصلاح جامعه است. اگر خوب نگاه کنید لابد تایید می کنید که عامل به قابلیت های فرهنگی، به طور اتومات به اصلاح جامعه ختم می شود.
سیاست، در کشورهای در حال توسعه عاملی بازدارنده برای تحقق چنین امری است.
امیدوارم با یک جمله، به نتیجه مرسوم طرفدار این است یا آن، نرسید.
ایشان استادند و بنده شاگرد، قضاوت در برابر تلاش و همت این بزرگوار یا هر استاد دیگر از توان بنده به دور است.
علت طرح نظر، بخشی از یادداشت بعدی بنده به مقایسه فکری ایشان با دیگر استاد گرانمایه می پردازد. فقط خواستم در برابر کامنت شما بی تفاوت نباشم........
پاسخ + 0 0 --
امامی 1400/03/28 - 16:03
این افراد مسیر مشقت آمیزی طی
کرده اند تا بدین جا رسیده اند. من و شما هم با مطالعه دیدگاه آنان، دیدگاه خاص خود را برمی گزینیم.
این افراد سرمایه های ملی کشورند که جسارت اندیشیدن و نوشتن یافته اند،
قضاوت تلخ شما موجب رنجوری است.
تشکر
پاسخ + 0 -1 --
راضیه 1400/03/29 - 17:10
ما ایرانیها برگزیده نیست فقط نسبت به کشورهای وکچک همسایه که مورد استعمار غرب قرار گرفته اند از نظر وسعت وجمعیت ، یک کشور بزرگی محسوب میشویم برای همین در مقابل زور گویی های دولتهای غربی ، قدرت رویارویی بیشتری داریم ، البته کشور مصر می وتنست چنین باشه ولی در عمل نتوانسته از وسعت وجمعیت خودش در برابر قدرت های غربی استقلا سیاسی پیدا کنه، ما یک احساسی داریم که دیگران فکر می کنند برگزیده هستیم این تفاوت ما از کشور مصر میتونه باشه

نظر شما

صدای معلم، صدای شما

با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.

نظرسنجی

انتصابات علیرضا کاظمی تا چه میزان با تعهدات و قول های مسعود پزشکیان هم خوانی داشته و توانسته رضایت معلمان را جلب کند ؟

دیدگــاه

تبلیغات در صدای معلم

درخواست همیاری صدای معلم

راهنمای ارسال مطلب برای صدای معلم

کالای ورزشی معلم

تلگرام صدای معلم

صدای معلم پایگاه خبری تحلیلی معلمان ایران

تلگرام صدای معلم

Sport

تبلیغات در صدای معلم

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلا مانع است.
طراحی و تولید: رامندسرور