صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش

« هیچ کسی نمی تواند بگوید من بزرگم مگر این که مخاطبانش بپذیرند که بزرگ است و این کاری است که ما انجام می دهیم ! »

۲۰ مشکل فرهنگی ما ایرانیان : " شخصیت پرستی "

مصطفی ملکیان

گروه رسانه/

« مصطفی ملکیان » فیلسوف و روشنفکر ایرانی در سلسله گفتارهایی به ۲۰ مشکل فرهنگی ساری و جاری در میان « ایرانیان » پرداخته است .

بخش عمدهٔ پژوهش‌های او در حوزهٔ اخلاق، دین، فلسفهٔ دین، اگزیستانسیالیسم، روان‌شناسی، علوم انسانی، روش تحقیق و روشنفکری است. نظریه عقلانیت و معنویت پروژهٔ مهم اوست. ملکیان از منتقدان روشنفکری دینی است .

به اعتقاد ملکیان، روشنفکران باید به تقلیل مرارت و تقریر حقیقت سرگرم باشند. او می‌گوید:

من نه دل نگران سنّتم، نه دل نگران تجدّد، نه دل نگران تمدّن، نه دل نگران فرهنگ و نه دل نگران هیچ امر انتزاعی از این قبیل. من دل نگران انسان‌های گوشت و خون داری هستم که می‌آیند، رنج می‌برند و می‌روند.

سعی کنیم که اولاً: انسان‌ها هرچه بیشتر با حقیقت مواجهه یابند، به حقایق هرچه بیشتری دست یابند؛ ثانیاً هرچه کمتر درد بکشند و رنج ببرند و ثالثاً هرچه بیشتر به نیکی و نیکوکاری بگرایند و برای تحقّق این سه هدف از هرچه سودمند می‌تواند بود بهره‌مند گردند، از دین گرفته تا علم، فلسفه، هنر، ادبیات و همه دستاوردهای بشری دیگر.

ملکیان معتقد است ریشه مشکلات جامعه را عمدتاً باید در فرهنگ و اخلاق جست و جو کرد و توجه به سیاست برای حل مشکلات، نوعی سطحی‌نگری‌ست. او می‌گوید:

حتی اگر نهادهای اجتماعی ما سامانه‌ای را که باید و شاید ندارند، به علت این است که کسانی که در آن نهادها دست‌اندرکارند، از لحاظ روان شناختی یا اخلاقی یا هر دو ناسالم‌اند و عیب و نقص دارند. هر چه کندوکاو می‌کنم، می‌بینم که هیچ مسئله و مشکل اجتماعی و از جمله سیاسی‌ای نیست، الا این که با یک یا دو یا سه یا چند واسطه به مسئله و مشکل روان‌شناختی یا اخلاقی‌ای می‌رسد.

او خاطرنشان می‌کند:

هیچ‌وقت با رضا و رغبت و علاقه قلبی و باطنی در مسائل سیاسی اظهار نظر نکرده‌ام و فقط وقتی چنین کرده‌ام که خود را اخلاقاً موظف به اظهار نظر دیده‌ام و آن هم وقتی‌ست که یک امر سیاسی آثار و نتایج آشکار در روان و اخلاقیات مردم دارد.

ملکیان به اولویت فرهنگ بر سیاست معتقد است و بنابراین وظیفه روشنفکر را بیشتر نقد فرهنگی جامعه می‌داند تا نقد سیاسی دولت. روشنفکران و مصلحان اجتماعی به جای اینکه همیشه مجیز مردم را بگویند و فکر کنند تمام مشکلات متوجه رژیم سیاسی است، باید از مجیزگویی مردم دست بردارند و به مردم بگویند چون شما اینگونه‌اید حاکمان هم آنگونه‌اند. حاکمان زاییده این فرهنگ اند، جامعه‌ای که فرهنگش این باشد ناگزیر سیاستش و اقتصادش هم آن می‌شود. خطاست که روشنفکران و مصلحان اجتماعی برای دست یافتن به محبوبیت اجتماعی مجیز مردم را بگویند و بگویند که مردم هیچ عیب و نقصی ندارند، چراکه رژیم سیاسی ناشی از مردم است و رژیم سیاسی بهتر به فرهنگ بهتر نیاز دارد. ( 1 )

« صدای معلم » در جهت آسیب شناسی فرهنگی جامعه ایرانی و ایجاد فرآیند « خودانتقادی » به منظور تحقق جامعه ای سالم و دموکراتیک این بحث ها را از فایل های صوتی که در کانال تلگرامی ایشان در بیست بخش منتشر شده پیاده کرده و جهت بررسی و گفت و گو تقدیم شما می نماید .

 

مشکلات فرهنگی ایرانیان از زبان مصطفی ملکیان

تا تعبد گفته شد و گفتم این شش مورد که اخیرا گفتم همه شان برای عدم اصالت زندگی ما هستند تا تعبد گفته می شود نوبت به چیز بعدی می رسد و آن شخصیت پرستی است. کیش شخصیت . فراوان کسانی گفته اند که کمتر مردمی به به اندازه ما شخصیت پرستند و شخصیت پرستی چیزی جز این نیست که شخصیتی خودش را بر ما عرضه می کند ، خوبی هایی را که در زندگی اطراف خودمان نمی بینیم از سر توهم به آن نسبت می دهیم و او را به دست خودمان بزرگش می کنیم. کم کم هر چه بزرگ تر و بزرگ تر و بزرگ تر می شود بیشتر فشارش بر ذهن و روان جامعه ما فشار وارد می آید.

دقیقا در شخصیت پرستی من خودم یک شخص را بادش می کنم ، بادش می کنم ، بادش می کنم آنقدر بادش می کنم که  وقتی مانند بختک وقتی روی خودم می افتد نمی توانم آن زیر نفس بکشم.

در واقع ما این کیش شخصیت را همه ما  داریم. هیچ شخصیتی نمی تواند تبدیل به یک کلت بشود تبدیل به یک کیش بشود اگر مخاطبانش نخواهند تبدیل به کیش بشود. تورم انسان ها، تورم افراد در هر بافت اجتماعی به دست سایر افراد است و این تورم البته یواش یواش جا را تنگ می کند . شخصی که متورم شد دیگر جایی برای غیر خودش باقی نمی گذارد و این در ما واقعا وجود دارد.

هیچ کسی نمی تواند بگوید من بزرگم مگر این که مخاطبانش بپذیرند که بزرگ است و این کاری است که ما انجام می دهیم.

 اگر من الآن یک آدم عادی باشم و شما می توانید با من هر گونه که دلتان می خواهد با من گفت و گو کنید ، می توانید گاهی با من شوخی بکنید ، گاهی می توانید به من بگویید که این جای حرفت غلط بود گاهی وقت ها می توانید به من بگویید که در آنجا سر ما کلاه گذاشتید ولی به محض این که  فرضا من نخست وزیر شما شدم ، رئیس جمهور شما شدم ، سمتی پیدا کردم آن وقت می بینید که دیگر نمی توانید آن گونه با من حرف بزنید. دیگر نمی توانید این طور ساده با من رفتار کنید. باید حریمی بر من قائل باشید. این در واقع تقصیر خود شماست چون می دانید وقتی که من رئیس جمهور می شوم بلافاصله شبی که اسم من از صندوق بیرون می آید که کسی به من تزریق علم و معنویت و جهان نگری نکرده که من تفاوت کرده باشم ، من همان دیروزی هستم. چرا تا دیروز تا یک حرفی می زدم می گفتید دلیلش چیست؟ چرا تا یک جایی حرف خلاف می گفتم می گفتید خلاف گفتید؟ چرا وقتی می خواستید با من شوخی بکنید ترس و رعبی در دلتان نبود ؟ شوخی هم با من می کردید.حالا وقتی اسم من از فلان صندوق بیرون آمد آیا به محض این که این اسم بیرون آمد آن وقت به دست ملائک الهی به من تزریق علم شده است دیگر ؟

 من دیگر عالم به ما کانوا به ما یکونوا و هو کائن شده ام این گونه است. به من تزریق معنویت شد ؟ به من تزریق شجاعت شد ؟  تزریق همه فضائل اخلاقی شد ؟ تزریق همه ویژگی های مثبت روانی شد  ؟

حالا من شدم یک انسانی که با شما متفاوت هستم , شما باید نسبت به من حریم قائل بشوید. این طور نیست. اما چه کسی این کار را انجام می دهد ؟ تو این کار را انجام می دهی !

 خود تو می آیی به من ویژگی هایی که می خواسته ای وجود داشته باشد در کسی و وجود نداشته ، نسبت می دهی و بعد من یواش یواش به دست خود تو بزرگ می شوم  و تورم انسان ها، تورم افراد در هر بافت اجتماعی به دست سایر افراد است و این تورم البته یواش یواش جا را تنگ می کند . شخصی که متورم شد دیگر جایی برای غیر خودش باقی نمی گذارد و این در ما واقعا وجود دارد.

( 1 ) ویکی پدیا

پیاده سازی : زهرا قاسم پور دیزجی

***

بخش نخست : پیش داوری

بخش دوم : جزم و جمود

بخش سوم : خرافه پرستی

بخش چهارم : بها دادن به ارزش داوری های دیگران نسبت به خودمان

بخش پنجم : همرنگی با جماعت

بخش ششم : تلقین پذیری

بخش هفتم : القاپذیری

بخش هشتم : تقلید

بخش نهم : تعبد


مشکلات فرهنگی ایرانیان از زبان مصطفی ملکیان

پنج شنبه, 19 فروردين 1400 10:54 خوانده شده: 1521 دفعه چاپ

نظرات بینندگان  

پاسخ + +2 -1 --
احمدی 1400/01/19 - 16:17
درود
روشنفکر نما، و نماهای مختلفی که در این حکومت شکل گرفت، یکی از این افراد همین ملکیان هست که بیشتر از این که بر اساس تحقیق و منطقی حرف بزند فقط حرف میزند.
۲۰ مشکل فرهنگیان یکی افراد حرافی مثل تو هستند که معلوم نیست به کجای این حکومت وصل هستی.
از ۲۰ مشکل فرهنگیان وجود چنین حکومت غیرعلمی و غیرحرفه ای هست که دانشگاه ها را و مدارس را تبدیل به گاوداری کرده است پس مشکل معلم ها نیستند بلکه سیستم گاوداری هست
پاسخ + 0 0 --
عباس 1400/01/23 - 04:34
واقعا تشکر می‌کنم از نظر علمی و حرفه‌ای که بیان کردید.
یکی از مشکلات ما ایرانیان همین است که شما نشان دادید؛ فکر می‌کنیم توهین به دیگران نشانه دانش و فهم و روشن‌فکری است.

نظر شما

صدای معلم، صدای شما

با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.

نظرسنجی

انتصابات علیرضا کاظمی تا چه میزان با تعهدات و قول های مسعود پزشکیان هم خوانی داشته و توانسته رضایت معلمان را جلب کند ؟

دیدگــاه

تبلیغات در صدای معلم

درخواست همیاری صدای معلم

راهنمای ارسال مطلب برای صدای معلم

کالای ورزشی معلم

تلگرام صدای معلم

صدای معلم پایگاه خبری تحلیلی معلمان ایران

تلگرام صدای معلم

Sport

تبلیغات در صدای معلم

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلا مانع است.
طراحی و تولید: رامندسرور