به مناسبت روز جهانی کودک : کودکان تشنه اند

کودکان ارزشمندترین سرمایه ی هر کشور به شمار می آیند که آینده به دست آنها ساخته می شود . در عین حال کودکان آسیب پذیرترین قشر نیز می باشند . به همین دلیل در قوانین کشورها و حتی در قوانین حقوق بشر نیز  ، حقوق کودکان جایگاه خاص دارد . مقررات مربوط به کودکان در تمامی کشورها به سرعت در حال گسترش است . قوانینی که امنیت ، تغذیه ، سلامت و تحصیل کودکان را در بر می گیرد .

نام گذاری یک روز به عنوان «  روز کودک » در جهان ، میزان اهمیت دادن به حقوق کودکان را  نشان می دهد . سطح سلامت  و میزان پوشش تحصیلی کودکان یکی از شاخصه های توسعه یافتگی در جوامع است .

روز جهانی کودک  ، امسال  با شعار « کودکان تشنه اند »  نام گذاری شده است تا یادمان باشد کودکان تشنه محبت و توجه اند . تشنه امنیت و آرامش اند . تشنه سرپناهی برای زندگی و خانواده ای هستند تا از آن ها حمایت کند . تشنه آموختن ، بازی و نشاط هستند .

پدیده های ناگواری که هنوز هم در جامعه ما دیده می شود  ، نوجوانان بازمانده از تحصیل هستند . همچنین  وجود مدارس حاشیه ای که در بدترین شرایط غیراستاندارد ، دوام آورده اند . مدارس کَپری که نام مدرسه بر آنها نمی توان گذاشت ، از موانع تحصیلی به شمار می آیند .

در حالی که مراکز سواد آموزی در نقاط مختلف کشورمان تمام سعی خود را دارند تا بیسوادی را ریشه کن کنند همچنین در قانون اساسی بر تحصیل رایگان کودکان تاکید شده است اما در برخی نقاط میهن مان هنوز کودکان و نوجوانانی  هستند که به دلایل متعددی  از تحصیل بازمانده اند .

هنوز در مناطقی از کشورمان ، کودکان در فضاهای غیر  متعارف  تحصیل می کنند . کودکان بی سرپرست یا  بدسرپرست و کودکان کار هر کدام به نوعی از  تحصیل محروم شده اند . این کودکان حاصل شرایط ناهنجاری هستند که  خودشان در پیدایش آن ها هیچ نقشی نداشته اند و بدون این که خود بخواهند در تولید نسلی  بی سواد  در آینده سهیم هستند . بیسوادی  این کودکان حاصل آسیب های اجتماعی است .

 فقر و نابه سامانی های اجتماعی  که ریشه در نابرابری اقتصادی دارد ، کودکان و نوجوانان  را به جای حضور در مدرسه ،به معابر عمومی کشانده است . نوجوانانی که  سر چهارراه ها به  گل فروشی ، فال فروشی و کارهای دیگر مشغول هستند ، معلول شرایط نابه سامان اقتصادی هستند . آنان در معرض خطرات دیگری چون بزهکاری و اعتیاد نیز  قرار می گیرند .  

سامان دادن کودکان کار ، برنامه ریزی صحیح و چاره اندیشی سنجیده ای طلب می کند .

در سال های اخیر  برخی نهادهای دولتی و سازمان های غیردولتی به مناسبت های مختلف به کودکان کار  و کودکان بازمانده از تحصیل و نیازمند کمک هایی می کنند ، اجرای چنین برنامه هایی که جنبه انسان دوستانه دارد و فرهنگ همدلی را در جامعه گسترش می دهند ، عملی پسندیده  و قابل تقدیر  است  اما مشکل را به طور ریشه ای حل نمی کند ؛ با تکیه بر کمک های مردمی و سازمان های خیریه  معضل کودکان کار یا  کودکان بازمانده از تحصیل به طور قطعی  حل نمی شود .

روز کودک فرصتی است تا به حقوق کودکان بیش از پیش بیندیشیم . فرصتی است تا قوانین بازنگری شوند و برای امنیت و آسایش کودکان ، گام های جدی برداشته شود و این روز  را  نه تنها  به شعارهای زیبا بلکه به  چاره اندیشی هایی برای  بهبود وضعیت کودکان  اختصاص دهیم .

آموزش و پرورش نیز به عنوان سازمانی که متولی آموزش کودکان است ، با ایجاد بستری مناسب برای جذب کودکان به تحصیل ، نقش مهمی در ارتقای  فرهنگی جامعه دارد . توزیع  عادلانه امکانات آموزشی در تمام کشور ، توسعه مدارس  با امکانات مناسب  در نقاط محروم ، برچیده شدن مدارس  سیار و  کَپری ، گسترش  فضای آموزشی مدارس و تعدیل جمعیت  در کلاس ها بخشی از وظایف آموزش و پرورش می باشد  که زمینه  رشد فرهنگی جامعه را فراهم می کند . عملکرد آموزش و پرورش ، شاخص توسعه یافتگی یک کشور را نشان می دهد . یک نظام آموزشی سالم  ، زمینه  رشد  فرهنگی  را فراهم می سازد و نسلی  باسواد ، فهیم  و مسئولیت پذیر  تربیت می کند .

در یک  نظام  آموزشی پویا ، به موازات آموزش های درسی ، رفتارهای اجتماعی ، کارِ گروهی ، مسئولیت پذیری و قانون مندی به طور عملی آموزش داده می شود .

برای رشد فرهنگی در یک  جامعه باید بستری مناسب برای افراد فراهم گردد و بدیهی است این بستر باید از  زمان کودکی  شکل گیرد . بیشترین و تاثیرگذارترین آموزه ها در سنین کودکی و نوجوانی  حاصل می شود . امروزه  در شکل گیری شخصیت  تنها  خانواده تاثیرگذار نیست . محیط های آموزشی ، همسالان ، وسایل ارتباط جمعی و  فضای مجازی در  رشد فکری و اخلاقی   افراد  تاثیر گذارند . سازمان های حامی حقوق کودک ، بر این باورند که  توسعه فرهنگی را باید از کودکان آغاز کرد و مفاهیمی چون احترام به خانواده ، احترام به  قانون ، دوستی  با  طبیعت ، مسئولیت پذیری   و رفتارهای اجتماعی را باید در عمل به کودکان  آموزش داد .

روز جهانی کودک فرصتی است تا به یاد آوریم  کودکان تشنه محبت و یادگیری هستند و بکوشیم این تشنگان محبت را  با  مهرورزی ، سیراب کنیم تا  نو نهالان امروز بتوانند در آینده  طرحی نو  دراندازند و  به این آب و خاک عشق ورزند  و برای  آبادانی آن بکوشند  .