یلدا آخرین روز پاییز و درازترین شب سال می‌باشد. عده‌ای بر این باورند که این شب نحس بوده و برای رفع نحسی باید تا صبح علی‌الطلوع بیدار ماند.
عده‌ای نیز بر این باورند که شب چله همچون بسیاری از آیین‌های ایرانی ریشه در رویدادی کیهانی داشته و انطباق کامل با تقویم طبیعی دارد.
مراسم نکوداشت شب یلدا (چیلله گئجه‌سی) علاوه بر ایران در بسیاری از کشورهای همجوار همچون آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، افغانستان و.... نیز با سلایق و علایق بومی و منطقه‌ای خاص خود برگزار می‌گردد.
جشن یلدا در گستره فرهنگی ما
جشن یلدا در ایران امروز نیز با گرد هم آمدن و شب‌نشینی اعضای خانواده و اقوام در کنار یکدیگر برگزار می‌شود. آیین شب یلدا یا شب چله، خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوه‌های گوناگون است که همه جنبهٔ نمادین دارند و نشانهٔ برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند. در این شب هم مثل جشن تیرگان، فال گرفتن از کتاب حافظ مرسوم است. یلدا بهانه با هم بودن است و پیامک بازی و تزئین هندوانه و طبقی از میوه‌های رنگارنگ هیچ ربطی به آیین این مراسم ندارد
پیشواز یلدا با بچه‌های آسمانی
روز چهارشنبه ۲۸ آذر ۹۷ به دعوت خانم دکتر گوهرزاد از خیرین البرز و سرکار خانم کریمی (از معلمین دلسوز ناحیه ۳ کرج) برای همراهی با جشن یلدای بچه‌های روستای سیاهکلان گوهردشت عازم دامنه‌های زیبای البرز می‌شویم. روستایی بکر و توریستی با حدود دویست خانوار سکنه عمدتا بومی با گویش خاص کرجی.
مدرسه ابتدایی دو شیفت (پسرانه و دخترانه) که سال گذشته با صرف بیش از هفتاد میلیون تومان توسط خانم گوهرریز و دوستانش بازسازی و مرمت شده است.
وارد مدرسه می‌شویم. بچه ها چون پروانه حول بانوی نیکوکار جمع می‌شوند. پس از اندکی خوش و بش و بازدید عمومی فضای آموزشی با اجازه مدیر و سایر مسئولان از کلاس پنجم ابتدایی پسران خانم کریمی بازدید می‌کنیم. جنب و جوشی غریب بر کلاس حاکم است. یکی از اولیای خانم مدرسه که اتفاقا رییس انجمن مدرسه نیز می‌باشد لباس محلی پوشیده و اسباب و وسایل جشن یلدا برای کل کلاس تدارک دیده است، از میوه و آجیل گرفته تا انواع و اقسام وسایل و کادوهای تزئینی.
کلاس پنجم ابتدایی با سلیقه تمام معلم و بچه ها تزئین شده است. بچه‌ها غرق شادی و سرورند. پخش نهار لقمه‌ای آماده شده، میوه و آجیل، شیرینی همراه با موسیقی و تئاتر و البته عکس‌های یادگاری دسته جمعی.
تجمل‌گرایی پاشنه آشیل شب یلدا
متأسفانه امروزه شرایط دگرگون شده و تجمل‌گرایی و چشم و هم‌چشمی بر یلدای ایرانی، سایه انداخته است.
چشم و هم‌چشمی و تمایل به هزینه تراشی‌های بسیار برخی از خانواده‌ها، شب یلدا را به شبی پرخرج در سال تبدیل کرده است. آداب و رسوم خوش بلندترین شب سال به مهمانی‌های تجملاتی تغییر شکل داده و ماهیت اصلی خود را از دست داده است.
ما فراموش کرده‌ایم حافظ خوانی و تفأل به دیوان او رسم زیبایی بود، گویی نمی‌دانیم دور هم بودن و سادگی و صمیمیت این مراسم، راز حفظ این آیین خوش در طی قرن‌هاست.از چند هفته مانده به این شب، یکی به‌دنبال خرید آجیل شب یلداست و دیگری به فکر تدارک چند نوع غذا و آن یکی دنبال هندوانه مربعی شکل برای تزئین مراسمش! بماند که عده‌ای دیگر به‌دنبال پیامک تبریک شب یلدا هستند یا با گرفتن فال قهوه می‌خواهند اطرافیان‌شان را به اصطلاح غافلگیر کنند.
گویی فراموش کرده‌ایم که یلدا را بدون هندوانه‌های مربعی و آجیل‌های تزئین شده گران قیمت هم می‌توان گذراند. یادمان رفته است یلدا بهانه با هم بودن است و پیامک بازی و تزئین هندوانه و طبقی از میوه‌های رنگارنگ هیچ ربطی به آیین این مراسم ندارد، چون تجملات زیاد اجازه نمی‌دهد اقوام و دوستان راحت و صمیمی در کنار هم جای بگیرند و فلسفه واقعی شب یلدا را به جای آورند.
بهتر است در کنار پاسداشت بلندترین شب سال طولانی‌ترین روز سال نیز به مثابه نکوداشت شفافیت و روشنایی گرامی داشته شود.
تعطیلی تحت فشار
پسندیده بود که مسئولین آموزش و پرورش با پیش بینی حساسیت های ویژه خانوار ایرانی و مماس بودن شب یلدا با استارت امتحانات داخلی دی ماه، قبل از اعمال فشار و رسانه ای شدن اعتراضات ،با دور اندیشی و درک حساسیت های مردم ،خودجوش امتحانات داخلی شنبه را تعطیل می نمود تا مجبور نباشد تحت فشار افکار عمومی تن به خواسته به حق مردم دهد.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان