تربیت معلم در ایران با وجود آن که قدمتی یکصد ساله دارد اما هیچ گاه هویت آکادمیک پیدا نکرده است !

نکته بعدی این که معلوم نیست با چه توجیهی دوره کاردانی برای مناطق خاص می تواند اجرا شود که ظاهرا مقصودشان مناطق نابرخوردار است.

آیا این یک تبعیض سیستماتیک برای مناطق نابرخوردار نیست  که معلمانی که در این مدارس این مناطق می خواهند تدریس کنند سطح قابلیت هایشان به طور طبیعی کمتر باشد و نازل تر باشد نسبت به کسانی که در شهرهای بزرگ و در مناطق برخوردار دارند تدریس می کنند در حالی که در این مناطق هم اگر ما به سراغ همان روش دو به علاوه دو برویم می توانیم مشکل را حل کنیم.

شما می توانید با دو سال سرمایه گذاری ، کسی که دانش علمی  و پشتوانه علمی اش را با خودش به همراه آورده در دانشگاه فرهنگیان به معلم تبدیل کنید و اگر محدودیت هایی داریم در این روش دو به علاوه دو دانشگاه فرهنگیان به عنوان یک دانشگاه حرفه ای تخصصی آن دو سال آخر را باید سرمایه گذاری کند اما معلمی که تربیت می شود طبعا یک مدرک کارشناسی خواهد داشت.

 این مراتب معقول تر است تا این که بگوییم آنها  سراغ معلمان مناطق محروم  بروند و ما در سطح کاردانی ، معلم تحویل بدهیم.

نکته بعدی اعطای هویت تخصصی و آکادمیک به حوزه ی تربیت معلم است. این یکی از دغدغه های جدی من بوده و هست.

تربیت معلم  که در کشور ما یک  پیشینه یکصد ساله دارد اما هیچ گاه در این یک قرن گذشته یک هویت آکادمیک پیدا نکرده است. در دانشگاه های کشور و در سطح آکادمی ها تربیت معلم جایی پیدا نکرده است .

 تربیت معلم به عنوان یک حوزه آکادمیک به رسمیت شناخته نشده است.

 در این زمینه باید کارهای مختلفی انجام دهیم.

 ما باید هویت تربیت معلم را از یک رفتار روتین شناخته شده خیلی ساده به سطحی برسانیم که همه درک کنیم تربیت معلم یک اتفاق بسیار پیچیده ای است که نیاز به کار پژوهشی دارد ، نیاز به مبادله تجربه دارد  و نیاز به خیلی کارها دارد و برای حصول  این منظور از جمله کارهایی که باید اتفاق بیفتد آن است که نیروی متخصص تربیت معلم باید تربیت کند.

من اگر جای دولت محترم باشم در برنامه هفتم فکری می کنم که برنامه کارشناسی ارشد تربیت معلم در دانشگاه های کشور به اجرا گذاشته شود و نیروی انسانی متخصص برای این ماموریت ملی ما باید تربیت کنیم و نشان بدهیم که تربیت معلم را باری به هر جهت ما نمی توانیم مدیریت کنیم بلکه باید نیروی انسانی متخصص برایش تربیت کنیم . اینها بروند نظریه ها را بخوانند ، با رویکردها آشنا شوند ، تجربیات جهانی را ببینند ، مسائل پیچیده این حوزه را خوب بشناسند، پژوهش های لازم را انجام بدهند و زمینه راهبری خردمندانه و اعتلای تربیت معلم را بدین ترتیب فراهم کنند.

نکته بعدی در ارتباط با تربیت معلم است. تربیت متخصص آموزش در رشته های مورد نیاز فوق العاده حائز اهمیت است.

 ما متخصص آموزش ریاضی باید داشته باشیم. استاد دانشگاه فرهنگیان استاد ریاضی نیست بلکه استاد آموزش ریاضی است. استاد زیست شناسی نیست، استاد آموزش زیست شناسی است.

هر چه که هست باید تخصص او در آموزش ( Education )  باشد . ما این ظرفیت را در کشور نداریم در بعضی از رشته ها به شکل محدود داریم مثل آموزش ریاضی داریم اما در بسیاری از رشته ها ما قدرت تربیت متخصص آموزش در رشته هایی که این رشته ها را در آن معلم تربیت کنیم نداریم این در حالی است که پایه ( Base ) هیئت علمی یا آن ویژگی کلیدی هیئت علمی است که در دانشگاه فرهنگیان باید تحصیل کنند.

 در دوره ای که در دانشگاه فرهنگیان بودیم برای این منظور مصوبه ای از هیئت امنا را گرفتیم در رشته هایی که ما امکان تربیت متخصص مانند آموزش زیست شناسی، آموزش زمین شناسی،  آموزش هنر، آموزش علوم اجتماعی ، آموزش شیمی و امثالهم را نداریم ؛ بورس تحصیلی اعطا کنیم.

در رشته هایی که نداریم با استفاده از بورس تحصیلی یک تعدادی را بورسیه کنیم  مثلا کسانی که کارشناسی ارشد فیزیک دارند پی اچ دی آموزش فیزیک بگیرند که در دنیا بسیار شایع است.

این یک سیاستی است که باید برای آن منابع ویژه ای پیش بینی شود و اهتمام ویژه در این جهت ما داشته باشیم.

آخرین نکته من راجع به تربیت معلم ؛ نگاه غلط پوپولیستی است که با موضوع عدالت در حوزه ی تربیت معلم وجود دارد. نتیجه ی این نگاه غلط پوپولیستی این شده که ما در هر مرکز استانی از کشور حتما باید پردیس تربیت معلم داشته باشیم و این نشانه برابری است !

این چه نشانه برابری است ؟

 این چه دریافت سطحی از عدالت است که حتما ما در ایلام باید پردیس داشته باشیم ، حتما باید در کرمان پردیس داشته باشیم و یا حتما باید در زاهدان پردیس داشته باشیم؟

 در تک تک مراکز استان باید پردیس و در نکات دورتر هم مراکز تربیت معلم در شهرستان ها داشته باشیم که الآن این وضعیت فاجعه بار را به بار آورده و با آن مواجه هستیم.

فقدان کیفیت و مواجهه با ساختمان ها و فضاهای کالبدی که نام دانشگاه را یدک می کشند اما هیچ نشانی از دانشگاه و یک مرکز آموزش عالی ندارند !

راه حل این قضیه این است که ما عدالت را در محدوده عدالت آموزشی یعنی تربیت بهترین معلم برای همه مدارس کشور را دنبال کنیم و این معلمی که می خواهد در منطقه محروم تدریس کند محصول همان پردیس تربیت معلمی باشد که ما اصرار داریم در همان استان دائر است و این به نظر من کاملا غلط است زیرا سبب اتلاف منابع، اتلاف انرژی ها و بسیاری از ناکارآمدی های مدیریتی که الآن ما در کار دانشگاه فرهنگیان می بینیم شده است.

پیشنهاد من این است که ما با یک طرح کلان به استقبال شکل گیری پردیس های منطقه ای یا تاسیس واحدهای دانشگاهی استاندارد برویم.

 ممکن است در این واگذاری از پردیس های دانشگاهی خالی از دانشجوی پیام نور هم استفاده کنیم و لازم نباشد حتما دانشگاه  استاندارد پردیس منطقه ای را بسازیم .

در تعداد معدودی از استان های کشور ما می توانیم ظرفیت هشتاد تا نود هزار نفره دانشگاه فرهنگیان را متناسب با نیازهای آموزش و پرورش که به صورت پایدار سالی سی تا سی و پنج هزار نیروی انسانی مورد نیاز آموزش و پرورش است را برنامه ریزی کنیم .

با جمعیت هشتاد هزار نفره ی جمعیت دانشجو معلم ما می توانیم سالانه این تعداد خروجی را برای پاسخ به نیازهای آموزش و پرورش با ده  پردیس منطقه ای داشته باشیم و به نیکویی آن را سامان دهی کنیم . پردیس هایی که شأن دانشگاهی دارند ، وجهه دانشگاهی دارند و استانداردهای دانشگاهی دارند .

آخرین نکته من در تربیت معلم این است که باید آزمون جامع در پایان دوره حتما وجود داشته باشد و صلاحیت حرفه ای دانش آموخته گان احراز شود.

قانون فعلی متعهدین خدمت که با استفاده از آن قانون از طریق کنکور سراسری دانشجو معلم پذیرفته می شود باید اصلاح شود. این قانون برای برگزاری آزمون جامع بعد از پشت سر گذاشتن دوره تربیت معلم و احراز صلاحیت حرفه ای دانش آموختگان مانع جدی است.

اگر من جای دولت محترم بودم حتما اصلاح قانون متعهدین به خدمت را در دستور کار برنامه هفتم قرار می دادم.

پیاده سازی و ویرایش : زهرا قاسم پور دیزجی

بخش نخست

بخش دوم

بخش سوم

بخش چهارم

بخش پنجم

بخش ششم

بخش هفتم

بخش هشتم

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید