گروه گزارش/
همان گونه که پیش تر نیز آمد ( این جا ) ؛ نخستین نشست رسانه ای محمود امانی دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش سه شنبه 8 مهر در سالن جلسات دبیرخانه این شورا از ساعت 30 / 10 برگزار گردید .
نخستین بار « صدای معلم » 22 تیر 1399 پس از انتصاب دبیر کل جدید شورای عالی آموزش و پرورش در گزارشی نوشت : ( این جا )
« تعامل با رسانه ها و داشتن یک روابط عمومی پویا و تحلیل گر شرط مهم و لازم برای موفقیت یک مدیر و برنامه های اوست .
« صدای معلم » از دبیر کل جدید شورای عالی آموزش و پرورش بار دیگر دعوت می کند ضمن برگزاری نشست رسانه ای که البته موضوعی مهجور در این نهاد است پاسخ گوی پرسش های رسانه ها و افکار عمومی در این زمینه باشد . »
در اطلاعیه روابط عمومی و اموربین الملل شورای عالی آموزش و پرورش ، برگزاری نشست هم به صورت ویدئو کنفرانس و هم حضوری برای خبرنگاران پیش بینی شده بود اما مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش در اطلاعیه خود به برگزاری این نشست به صورت " غیرحضوری " اشاره کرده بود که با تذکر " صدای معلم " هر دو وضعیت برگزار گردید .
دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش و هیات همراه راس ساعت مقرر در سالن حضور یافتند اما ارتباط مجازی ( ویدئویی ) مانند نشست پیشین وزیر آموزش و پرورش با اشکالاتی همراه بود طوری که برخی اوقات صدا و یا تصویر قطع می شد .
مدیر صدای معلم خطاب به دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش گفت : زمانی که ارتباط مجازی بخشی در ستاد وزارت آموزش و پرورش با چند خبرنگار و به صورت محدود چنین باشد ، باید دید وضعیت در مدارس و کشور به چه صورت است ؟!
مدیر صدای معلم پرسش های قابل توجهی را آماده کرده بود اما به علت محدودیت زمان فقط موفق به طرح تعداد معدودی گردید .
تعدادی از پرسش های مطروحه از دبیر شکل شورای عالی آموزش و پرورش به شرح زیر است :
« چه اطلاعاتی از کف مدرسه برای ادامه فعالیت مدارس و حفظ آپشن آموزش حضوری دارید؟
شورای عالی برای سنجش معتبر پیشرفت تحصیلی چه تدابیری اتخاذ کرده است؟
چرا آموزش حضوری جدی گرفته نمی شود و این چه نوع اولویتی است که عملا در حال لوث شدن است؟
با توجه به مقدمه ای که در " لایحه قانونی تشکیل شورای عالی آموزش و پرورش " آمده است رویکرد " انقلاب فرهنگی " برای این شورا تعریف شده است .
با توجه به وضعیت فرهنگی کشور پس از 4 دهه آیا فکر نمی کنید که ضرورت امروز جامعه ما " اصلاحات آموزشی " در این نظام آموزشی است که روزمرگی و سترونی بر عناصر و ارکان آن سایه افکنده است ؟
رخوت ، بی عملی و مهم تر از آن از دست دادن " مرجعیت کارشناسی " برای شورای عالی آموزش و پرورش که کارشناسان و صاحب نظران بر آن اجماع دارند ؛ قرار است تحت کدامین رویکرد مدیریتی و مانیفست سازمانی تعدیل و درمان شود ؟
آیا دبیر کل جدید شورای عالی آموزش و پرورش طرح و برنامه ی مشخصی برای احیای شورای عالی آموزش و پرورش دارد و یا آن که همچنان " روزمرگی " و " بی عملی " بر آن حکمفرما خواهد بود ؟
نظر صریح و شفاف دبیر کل جدید شورای عالی آموزش و پرورش در مورد " نهادهای موازی " مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی و تداخل در وظایف و امور سازمانی چیست ؟ ضمن آن که سیاست گذاری و برنامه ریزی اصلی در جای دیگری رخ می دهد و افراد و دوایر دیگری باید پاسخ گوی نتایج این خط مشی ها باشند .
آیا آقای امامی طهرانی برنامه ای برای اجرای قانون شورای عالی آموزش و پرورش و فعال کردن کمیسیون های آن دارد ؟
امانی:
اولین نکته را در باب آموزش حضوری عرض کنم. آن کاری که مدرسه چهره به چهره و حضوری انجام می گیرد با کاری که در فضای غیر حضوری انجام می گیرد قابل دست یابی نیست.
ما در تعلیم و تربیت اسلامی به طور خاص اصلی داریم به نام اصل تاثیر و تاثر متقابل ارواح. روح معلم و روح دانش آموز در این تماسی که با هم دارند تاثیر تربیتی دارد.
آنچه که ما در آموزش حضوری دنبال آن هستیم یک جنبه تربیتی رشد دهنده تمام ساحتی است. کلا اصل بر این است که مدرسه ها حضوری تشکیل شوند. گاهی شرایط به گونه ای پیش می رود که این مسئله امکانش محقق نمی شود یا خطراتی وجود دارد مانند دوره ای که این اتفاق افتاد.
اطلاعاتی که ما از کف مدرسه ها می گیریم برای تعیین پله های بعدی که باید عمل کنیم خیلی مهم است و به همین خاطر تک تک ما موظفیم از کف مدرسه مطلع باشیم . این کار الآن دارد در سطوح مختلف انجام می شود . دبیرخانه شورای عالی هم به این موضوع اهتمام بسیار جدی داشته است. تمام اعضای شورای عالی در طول این چند هفته که مدارس آغاز شده اند به مدارس سر زدند ، از مدارس بازدید کردند حتی نه فقط در تهران در شهرستان ها این اتفاق افتاد. با معلمان ، با دانش آموزان با والدین و با مدیران صحبت کردیم. خود من به جز در تهران در دو استان از مدارس بازدید کردم و حاضر شدم. در استان ها از همه مدارس در مقاطع مختلف بازدید کردیم. برای این که بدانیم جریان آموزش در این دوره خاص و اطمینان پیدا کنیم که متوقف نمی شود و امروز که در خدمت شما هستم به این نقطه رسیدم که در کشور بدنه معلمان ما تمام تلاش خود را دارند می کنند که چرخه آموزش متوقف نشود که این تلاش، تلاشی ستودنی است. مدارس باز است ، معلمان می آیند دانش آموزان گاهی می آیند گاهی نمی آیند گاهی بعضی بیشتر بعضی کمتر می آیند اما در تمام شرایط مهم این است که متولی هر دانش آموز معلوم است که کارش را دارد پیگیری می کند و این متولی قدم به قدم دست او را می گیرد چه حضوری چه غیرحضوری پیش می برد. یعنی آموزش در شرایط کرونا خدا را شکر رها نشده است.
صدای معلم:
آقای امانی !
این تصور ایده آل شما از بازگشایی مدارس است !
شما در کسوت " مدیر ستادی " و احتمالا به همراه هیات همراه از مدارس بازدید کرده اید و آن ها هم برای شما " صحنه آرایی " کرده اند و احترام شما را نگاه داشته اند !
صدای معلم : چرا آموزش حضوری جدی گرفته نمی شود و این چه نوع اولویتی است که عملا در حال لوث شدن است؟
امانی:
تصور عینی من از بازگشایی مدارس است.
ما هم به مدرسه از پیش تعیین شده رفتیم ، هم به مدرسه ای سرزده رفتیم. هم خود من رفتم و هم دوستان من رفتند. مثالی می زنم که مقداری به شما آرامش دهد .
هنگامی که من خواهش کردم از اعضای شورای عالی که به مدرسه ها بروید و از آن مدارس خبر بیاورید ، یکی از اعضای حقوقی شورای عالی که معاون یکی از وزرای کشور هستند گفتند من در ماموریت استان آذربایجان غربی بودم. به محض این که پیام شما را خواندم با استاندار در جاده ای در حال حرکت بودیم . به استاندار گفتم من عضو شورای عالی آموزش و پرورش هستم و پیغامی برای من رسیده و الان وقت آن است که به یک مدرسه برویم. استاندر قبول کردند. در ناحیه مرزی کشور به یک مدرسه ای که سر راهمان بود رسیدیم و سرزده وارد شدیم.
ایشان یک توصیف حدود هفت دقیقه ای از مدرسه کردند که مدرسه در اطراف پیرانشهر در منطقه مرزی زنده است ، معلمان هستند ، بچه ها هستند آموزش دارد صورت می گیرد و مشکلاتی دارند که در حال حل و فصل آنها هستند اما چنین نیست که کار رها باشد.
اتفاقا جالب است این عضو محترم شورا از اعضای منتقد جلسات شورای عالی است و در باب بازگشایی مدارس نگرانی ایشان از نگرانی های جدی بود. گزارش ایشان که بخش های متعددی هم داشت مانند رعایت پروتکل های بهداشتی، مسئله آموزش حضور معلمین، تراکم کلاس ها و غیره که یک گزارشی بود که در همه ما احساس مثبتی به وجود آورد.
من فکر می کنم اگر منصفانه نگاه بشود جامعه فرهنگی کشور دارد با مسئولیت پذیری تمام محدودیت هایی را درک می کند ، برایش تدبیر می کند و چاره می اندیشد . حجم فیلم های آموزشی که تولید کردند در رسانه های خود ساخته به اشتراک گذاشتند غیر قابل شمارش است چون خیلی از اینها در آمار نمی آید.
بین معلمین اتفاق جالبی رقم خورده است. من وارد مدرسه ای شدم دیدم شش معلم اول ابتدایی دارد . این شش معلم چون در شرایط جدید قرار گرفته اند بین شان ارتباط برقرار شده است. قبلا هر کسی می رفت کلاس خودش کارش را انجام می داد. الآن بودجه بندی شان را با هم هماهنگ می کنند ، فیلم هایشان را به اشتراک می گذارندو تمرین هایشان را به اشتراک می گذارند. وقتی من از این معلم سوال کردم خانم اگر خدای ناکرده زمانی شما به دلایلی نتوانستید یک هفته به مدرسه بیایید ، بچه ها را به چه کسی می سپارید ؟ گفت همکاران دیگر من آماده اند .
اینها اتفاقات بزرگی هستند که باید قدردان زحمات جدی مدیران مدارس، معلمین، والدین و خود دانش آموزان باشیم . این قدر خود بچه ها مصمم اند و قوی دارند پروتکل ها را اجرا می کنند آدم حظ می کند. این بچه ها رشد کردند. جدی هستند. ما در مدرسه به یکی از بچه ها رسیدیم ( با آقای رعنایی با هم بودیم ) و شروع کردیم به گفت و گو کردن. « با توجه به وضعیت فرهنگی کشور پس از 4 دهه آیا فکر نمی کنید که ضرورت امروز جامعه ما " اصلاحات آموزشی " در این نظام آموزشی است که روزمرگی و سترونی بر عناصر و ارکان آن سایه افکنده است ؟ »
این دانش آموز محکم ، قوی ، جدیو با یک خودباوری و اعتماد به نفس گفت مدرسه می آیم و ماسکم را هم زده ام.
گفتم ماسک شما از چه جنسی است ؟ چند بار مصرف است ...دیدم برنامه دارد و گفت که چگونه می رود خانه ماسکش را می شوید ، چگونه خشک می کند ، چگونه ضدعفونی می کند و برای استفاده فردا دوباره آماده می کند.
من معتقدم در باب بازگشایی مدارس جامعه فرهنگی این جمله مهم را که ما متولی حیاتی ترین امر جامعه هستیم و باید به گونه ای عمل بکنیم که این حیاتی ترین امر جامعه عقب نماند خوب دارد به آن پاسخ می دهد.
محدودیت ها، محذورها، کاهش سرعت اینترنت، بعضی ها اینترنت ندارند، بعضی ابزار ندارند، بعضی دسترسی ندارند و غیره همه اینها وجود دارد اما مهم این است که کار رها نیست. برای تک تک اینها عین یک خانواده است. خانواده کمبودی دارد ولی پدر و مادر بالای سرشان است و دارند تلاش شان را می کنند. باید به این تلاش قدرشناسانه نگاه کرد.
آقای پورسلیمان
راجع به سنجش معتبر ؛ یکی از چهار دغدغه اصلی تمامی نظام های آموزشی جهان سنجش معتبر است. اگر شما در دنیا بگردید چهار مسئله ، مسئله اصلی آموزش است که یکی از آنها سنجش معتبر است.
سنجش معتبر مسئله روز جهان است و در ایران هم نظام آموزشی داریم مانند بقیه جهان. شورای عالی آموزش و پرورش در این زمینه اولین حرف های مهمش را قبل از تولد سند زده بود. بعد در هنگام سند در بند " نوزده یک و نوزده دو" به این موضوع پرداخته است. چه قبل از این و چه بعد از این در باب سطوح سنجش ، این که سنجش از نظام آموزشی است ، سنجش از مدرسه سنجش از دانش آموز و ابعاد دیگر سنجش. سطوح مختلف ، مصوبات متفاوت و متنوعی وجود دارد . یک راستای کلی دارد که هر جا سراغ دانش آموز می رویم باید سنجش ما به دانش آموز لطمه نزند. سنجش و ارزشیابی به راحتی می تواند به دانش آموز لطمه بزند. پس باید این کلمه ای که در دنیا می گویند :
? Assessment , friend or foe
ارزشیابی ؛ دوست یا دشمن.
در ارزشیابی نظام آموزشی ما، اصول به درستی در راستای این که اطلاعات کافی برای قضاوت در اختیار بگذارد شکل گرفته اما این امر ، امر مقطعی نیست که با یک بخشنامه درست شود. این امر، امر تلاش مستمری است که باید آرام آرام این علمی را که کل گذشته اش صد سال است و علم جدیدی است. « نظر صریح و شفاف دبیر کل جدید شورای عالی آموزش و پرورش در مورد " نهادهای موازی " مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی و تداخل در وظایف و امور سازمانی چیست ؟ ضمن آن که سیاست گذاری و برنامه ریزی اصلی در جای دیگری رخ می دهد و افراد و دوایر دیگری باید پاسخ گوی نتایج این خط مشی ها باشند . »
انتظارات زیادی از علم سنجش هست. هیچ کس در دنیا ادعا نمی کند که ما همه انتظارات علمی از این حوزه را توانستیم پاسخ بدهیم.
ما باید بپذیریم که سنجش امر پیچیده ای است و این پیچیدگی ما را از دست یابی به جواب های خیلی راحت و پیش پا افتاده ساده و قابل انجام باز می دارد. دشواری این راه را باید بپذیریم. باید اقدام های پله به پله بهبود بخش داشته باشیم. این اقدام ها در کشور ما خیلی زمینه های مثبتی را به وجود آورده است. یکی از این زمینه ها ارزشیابی توصیفی در دوره ابتدایی است که این از نوع سنجش هایی است به بچه ها لطمه نمی زند. چون در این نوع ارزشیابی آن دیدگاه رقابتی ، دیدگاهی که دوست من را از دوستی تبدیل می کند به رقیب من و این به جامعه لطمه می زند ، کنار ...
اما از آن طرف ما می بینیم جاهایی که آموزش و پرورش در موقعیت دشواری به نام گزینش و تخصیص قرار می گیرد می گویند بالاخره ما می خواهیم برای این چهار تا صندلی آدم ها را جدا کنیم اینجا این خاص بیرونی ما را مجبور می کند تن بدهیم به روش هایی که آن روش ها آسیب زا هستند و این درونی ما نیست اما بالاخره یکی از کارکردهای یازده گانه نظام های آموزشی گزینش و تخصیص است.
صدای معلم:
شما از ارزشیابی توصیفی دارید دفاع می کنید در حالی که سال 2016 نسبت به سال 2011 ، بیست و نه نمره افت داشتیم ! چرا شما این گونه از ارزشیابی توصیفی دفاع می کنید؟
سواد خواندن و نوشتن در دانش آموزان دارد به شدت کاهش پیدا می کند و در حد فاجعه است !
امانی:
من از ارزشیابی توصیفی اگر دفاع می کنم در یک سازواره ای به نام ارزشیابی دارم انجام می دهم اما اگر موضوعی مثل کاهش توان دانش آموزان مان در باب سواد خواندن است باید بیاییم تمام عوامل مربوط به آن را احصا کنیم ببینیم چقدر آن مربوط به ارزشیابی توصیفی است.
من هم مثل شما معتقدم ارزشیابی توصیفی روی این قضیه تاثیر داشته است. با شما موافقم اگر برگردیم نظر کارشناسی را ببینیم کاملا موافقم. اما صرفا منوط به این نمی بینم. ما در این دوره تغییرات دیگری هم داشتیم. مثلا فرض کنید ما زمان آموزش را دست کاری هایی کردیم پنجشنبه ها را تعطیل کردیم. با تعطیلی پنجشنبه ها یک ساعت به ساعات روزهای دیگر افزودیم. راندمان آموزشی مان طبیعتا تغییر کرده است. بافت معلمی دوره ابتدایی مان تغییر کرده است. اگر تمامی این عوامل را احصا کنیم باید ببینیم سهم ارزشیابی چیست ؟
اگر به این نقطه رسیدیم نباید بیاییم از ارزشیابی توصیفی دست بکشیم . باید بگوییم باشد در عین حال مقوله های خاصی که جامعه تعیین می کند و می گوید اینها امتیازات وتویی ما است ، آزمون بگذاریم بگذاریم عیبی ندارد . جنس کار از جنس کاری است که قدم به قدم باید جلو برویم و تحلیل کنیم و برای آن تحلیل تلاشی کنیم برای بهبود.
من جزء طرفداران آزمون های وتویی برای موضوع های بسیار حیاتی هستم.
سوالات شما خیلی طولانی هستند .
چند سوال شما را جواب دادم . این ها را علامت می زنم . چند تا را هم جواب ندادم جزء بدهی ام نگاه می دارم برای آن که حقوق بقیه رعایت شود ، یک دور جلو می رویم . اگر رسیدیم به آقای پورسلیمان جواب عمومی می دهیم و اگر نشد جواب اختصاصی می دهیم . »
با این حال و در پایان نشست ، دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش نه پاسخ عمومی داد و نه پاسخ اختصاصی .
امانی این وقت را به خبرنگاران « صدا و سیما » اختصاص داد .
پیاده سازی و ویرایش : زهرا قاسم پور دیزجی
پایان گزارش/
نظرات بینندگان