صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش

دکتر فردین علیخواه/ جامعه‌شناس

کافی است تصمیم بگیرید آدم سنّتی نباشید و بعد...

جوامع سنتی عموماً نگاهشان رو به گذشته و پشت سر است تا آینده و پیش رو/ ویژگی بارز انسان سنتی گذشته‌گرایی؛ یا پذیرش بی‌چون‌ و چرای هنجارهای حاکم بر جامعه است که ریشه در گذشته‌ها دارند/ . جوامع سنتی را بلایای طبیعی(سیل، بیماری) بیشتر تهدید می‌کرد تا بلایای اجتماعی و فرهنگی/ « تعامل- توافق- تداوم» سه ویژگی مهم زندگی امروز است/ جامعه مدام باید حرف بزند و تصمیم بگیرد. این ویژگی نشانگر پویائی و تحرک جامعه است. نشانگر زنده‌بودن جامعه است/ مدام پرسش دارد و سعی می‌کند به پرسش‌هایش جواب دهد

ویژگی های انسان سنتی و انسان مدرن   شاید تعریف جامعه سنتی کمی دشوار باشد. ولی فرض غالب درباره این جوامع آن است که پاسخ به سؤال « چه کنم یا چه کنیم» ، با رجوع به هنجارهایی داده می‌شود که در گذشته شکل‌گرفته و تا زمان حال ادامه یافته‌اند.

در واقع جوامع سنتی عموماً نگاهشان رو به گذشته و پشت سر است تا آینده و پیش رو. معمولاً چنین جوامعی بسیار محتاطانه با تغییر مواجه می‌شوند چرا که آنان به هنجارهای حاکم بر جامعه عادت کرده و به آن‌ها خو گرفته‌اند. هنجارها در این جوامع جاافتاده‌اند و نظم برقرار است.

تغییر در این جوامع به معنای چالش و برهم زننده نظم تلقی می‌شود. هر پدیده جدیدی به معنای چالشی بالقوه برای جامعه است. قالب‌ها از پیش آماده است و فقط کافی است مواد به درون این قالب‌ها ریخته شود، همانی بیرون می‌آید که جامعه می‌خواهد.معمولاً جامعه یا انسان کاملاً سنتی یا کاملاً مدرن نداریم. طیفی وجود دارد و هر کس در نقطه‌ای از این طیف قرار می‌گیرد. برخی به سنت نزدیک‌ترند و برخی به مدرنیسم. جامعه سنتی علاقه مند است تا انسان‌های سنتی پرورش دهد. به تعبیر برخی از جامعه شناسان، ویژگی بارز انسان سنتی گذشته‌گرایی؛ یا پذیرش بی‌چون‌ و چرای هنجارهای حاکم بر جامعه است که ریشه در گذشته‌ها دارند.

برای این پرسش‌ها که « دختر یا پسر چه زمانی باید ازدواج کند؟، یک زوج باید چند فرزند داشته باشند؟، آنان چه زمانی باید صاحب اولین فرزند شوند؟؛ آیا فرزندان صرفاً باید با ازدواج؛ زندگی مستقل تشکیل دهند؟، وظیفه شوهر یا زن چیست؟، آیا نمی‌شود مهریه صرفاً یک قفسه کتاب یا یک دسته گل رز باشد؟» ، پاسخ‌های کلیشه‌ای آماده و مهیاست. به همین دلیل ویژگی بارز جامعه سنتی « تشابه» است. خیلی‌ها هم‌شکل یکدیگرند. بگذارید به یکی دیگر از ویژگی‌های جامعه سنتی اشاره کنم و آن آرامش است.

در منابع مختلفی خوانده ، یا از دیگران شنیده‌اید یا ممکن است خودتان طبق تجربه‌تان به این نتیجه رسیده باشید که گویا انسان‌های سنتی آرامش بیشتری دارند. جوامع سنتی را بلایای طبیعی(سیل، بیماری) بیشتر تهدید می‌کرد تا بلایای اجتماعی و فرهنگی!

درواقع چالش آن‌ها با محیط پیرامون و با همدیگر و حتی با خودشان کمتر بود. گویا هر زمان به سمت قدیم پیش می‌رویم آرامش مان هم بیشتر می‌شود. مانند « حمید هامون» در فیلم هامون، که هر زمان رو به قدیم و گذشته می‌رفت آرام‌تر می‌شد ولی به‌محض ورود به شهر وزندگی جدید، چالش‌ها و پرسش‌هایش؛ آرامش را از او می‌گرفت.

به‌راستی چرا انسان مدرن آرامش ندارد؟

نکته آن است که اگر تصمیم بگیرید که از هنجارهای حاکم اجتماعی فاصله بگیرید و تابع محض سنت‌ها نباشید باید با آرامش انسان سنتی خداحافظی کنید. مثلاً زوجی باشید که در سال‌های اول پس از ازدواج نخواهید فرزندی بیاورید. پس باید صحبت کنید و به توافق برسید. اگر تصمیم بگیرید که دیگر آن شوهر یا آن زن سنتی و کلیشه‌ای نباشید،باید مدام حرف برنید و تصمیم بگیرید.

ویژگی های انسان سنتی و انسان مدرن

درواقع مسائل جدید؛ توافق‌های جدید هم لازم دارند. « تعامل- توافق- تداوم» سه ویژگی مهم زندگی امروز است. در سطح جامعه هم همین داستان ادامه دارد. جامعه مدام باید حرف بزند و تصمیم بگیرد. این ویژگی نشانگر پویائی و تحرک جامعه است. نشانگر زنده‌بودن جامعه است. جامعه دارد با زمان حرکت می‌کند. مدام پرسش دارد و سعی می‌کند به پرسش‌هایش جواب دهد.

« با شرایط جدید باید چگونه رفتار کنم و کنار بیایم؛ بدون آنکه تلاش کنم از پاسخ‌های کلیشه‌ای و حاضر و آماده استفاده کنم؟»

درنهایت همان‌طور که گفتم کافی است تصمیم بگیرید که دیگر انسان سنتی نباشید. پس منتظر چالش های فراوان باشید. مدام باید فکر کنید. مدام باید حرف بزنید. با والدین تان، با شریک زندگی‌تان، با دوستان و اقوام تان. بگویید که چرا این شیوه و نه آن شیوه مرسوم را انتخاب کرده‌اید.

طبیعی است که این شرایط دیگر آن آرامش جامعه سنتی را برایتان به ارمغان نخواهد آورد ولی؛ شما را قوی‌تر خواهد کرد. پس تصمیم با خودمان است.

کانال شخصی

جمعه, 25 خرداد 1396 12:12 خوانده شده: 2263 دفعه چاپ

نظرات بینندگان  

پاسخ + +2 -3 --
وحید آموزگار 1396/03/25 - 12:47
سلام ، بنظرم در یک جامعه ی سنتی که بر سنتی ماندنش نیز اصرار میورزد و در مقابل مدرن شاخ و شونه میکشد ، تصمیم یک نفر برای اینکه سنتی نباشد ، نه تنها کافی نیست بلکه بخاطر عدم وجود منابع لازم و آموزش برای خروج از سنت ، میتواند شخص را به بیراهه بکشاند . هر موقع که جامعه شرایط و امکانات مدرن شدن را برای عموم مردم مهیا کند شاید به نسلهای آینده امیدوار شد .
پاسخ + +3 -5 --
احمد 1396/03/25 - 13:39
"درواقع مسائل جدید؛ توافق‌های جدید هم لازم دارند... "
1- مانند نماینده گربه باز، سگ بازی و هشتک "سگ_فحش_نیست"...!
2- ازدواج سفید، همباشی یا ازدواج همجنسگرایان...!
3- نهادن با افتخار پدر و مادر در خانه سالمندان...!
4- دوستی و علاقه زن و مرد متاهل به جنس مخالف(فیلم سینمایی 50 کیلو آلبالو)..!
5- زندگی مشترک بدون فرزند...!
6 - و...
نه..! جناب فردین خان..! من همان سنت ها را می طلبم.
شما سکولارهای، پروفسور و دکتر نما، نمی توانید تفکر مسموم خود را در قالب این یادداشت واره های پر زرق و برق به خورد ما دهید!
پاسخ + 0 0 --
وحید آموزگار 1396/03/25 - 18:27
سلام ، شما به پدیده هایی اشاره میکنید که در حال حاضر در کشور اسلامی مان انجام میگیرد .خب بعد از 38 سال حکومت اسلام و مخالف سکولار ، چرا به این شکل درآمده است ؟ در ضمن لطفا جنبه های بسیار زیاد مثبت ، مدرنیزه شدن را نمی شمارید ؟ همین الان استفاده ی شما از اینترنت ارتباطی با سنت گرایی شما ندارد ،چرا وقتی که کسی مخالف نظرات شما سخنی میگوید ، متهم به غربزدگی ، مسمومیت و نما ، نما میشوند ؟ یا متصل به امریکا و اسرائیل میشوند ؟ شما حتی منظور نویسنده از سگ فحش نیست را متوجه نشده اید زیرا با تفکر شنونده ی نقاد به سخنان و مطالب نگاه نمیکنید ، فقط به گوینده بسنده کرده و متهم کرده و حکم میدهید . در آخر بگم که چه بخواهیم و چه نخواهیم سیر تکاملی انسان و علم راه خودش را میرود و شاید بتوانیم از سرعتش بکاهیم ولی قادر به جلوگیری مطلق نخواهیم شد .
پاسخ + +2 -1 --
امین 1396/03/25 - 17:59
با سلام. ضمن تشکر از نویسنده این مقاله باید بگم کلا من از دوقطبی سازی های سنتی - مدرن، عام گرایی - خاص گرایی و ... که بیشتر توسط کارکردگرایان از جمله پارسونز مطرح می شود متنفرم. غیر از خصلت استعمارگرایانه و نگاه تک بعدی این نوع رویکردها به انسان و روابط اجتماعی معتقدم این نوع نگاه فقط انسان غربی را انسان می داند . ولی باید پرسید چه کسی گفته آن کسی که در یک جامعه سنتی با کمترین امکانات مدرن زندگی می کند خوشبختی اش کمتر از انسان مدرن شهری است؟ چرا فکر می کنیم پیشرفت یعنی توجه به آینده ، تکنولوژی و رونق دادن به اثبات گرایی و ابزار انگاری تهوع آور امروزی؟ چرا سنت گرایی و توجه به گذشته را پس رفت فرهنگی می دانیم؟ به نظر من اتفاقا پدرانمان خوشبختر از ما بودند چون خوشبختی بحثی ذهنی است تا عینی . کاش فلسفه در جوامع جهان سوم دوباره بیدار شود.
پاسخ + +4 0 --
دبیر فیزیک 1396/03/25 - 23:36
برخی تصور می کنند اگر یک بازیگر زن فقط یک چادر مشکی و یا رنگی سرش گذاشت سنتی شده است در حالیکه خیلی از بی حجابها هستند که بسیار بسته تر از زنهای با حجاب فکر می کنند و برخی دیگر گمان میکنند پیشرفت و ارتقاء وقتی است که ماشین فلان مدل را داشته باشند و هر چند وقت یکبار به اصطلاح بروند اونور آب، با سگ و گربه بازی کنند، بی حجاب باشند، متمدن بودن خود را با اصراف و ریخت و پاش به رخ دیگران بکشند، مومنان را بیشعور بدانند و امثال این حرفها. تمدن و پیشرفت را باید در ارتقای اخلاق، رعایت حقوق خدا و بندگان خدا، تلاش برای حفظ محیط زیست، استفاده بجا و به اندازه از وقت و فرصتهای عمر، تحقیق در راه پیشرفت تمام دانشها از جمله علوم تجربی که مایه قدرتمندی و استقلال کشور است و موارد مشابه تعریف کرد که البته چون در کشور ما این موارد کمرنگ شده سگ و گربه بازی و مصرف گرایی نزد برخی ها مظهر تمدن شده است.

نظر شما

صدای معلم، صدای شما

با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.

نظرسنجی

اجرای رتبه بندی پس از دو سال چه تاثیری در کیفیت آموزش داشته است ؟

دیدگــاه

تبلیغات در صدای معلم

درخواست همیاری صدای معلم

راهنمای ارسال مطلب برای صدای معلم

کالای ورزشی معلم

تلگرام صدای معلم

صدای معلم پایگاه خبری تحلیلی معلمان ایران

تلگرام صدای معلم

Sport

تبلیغات در صدای معلم

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلا مانع است.
طراحی و تولید: رامندسرور