تاملی بر استعفای رئیس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش

روز دوشنبه بیست و هفتم اردیبهشت ماه مصادف با " روز روابط عمومی و ارتباطات " خبری در خبرگزاری فارس در مورد استعفای علیرضا جدایی مدیر کل روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت آموزش و پرورش منتشر گردید .
برخی از فعالان تشکل ها و رسانه در تحلیل و یا چرایی این استعفا دلایل سیاسی را برای آن برشمردند .
برخی عنوان کردند در حالی که زمزمه تغییر برخی از وزیران به گوش می رسد این اقدامی آینده نگرانه برای جلب اعتماد وزیر آینده محسوب می شود .
سایت « پویش »  متعلق به اصلاح طلبان در این مورد چنین نوشت :
" پس از انتخابات 7 اسفند زمزمه «ترمیم» کابینه از داخل دولت به گوش رسید تا کنش‌گران سیاسی به  برآورده شدن یکی از مطالبات شان در سال‌های اخیر بیش از پیش امیدوار شوند. بنا بر شنیده‌های پویش از جمله وزرایی که خبر تغییر او به گوش می‌رسد، علی‌اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش است. وزیری که پس از عدم رای اعتماد نجفی به جای او به وزارتخانه آمد و هر چند توانست برخی رویکردها را تغییر دهد، اما عدم وجود تغییرات اساسی و نارضایتی فرهنگیان از عملکرد وی او را به یکی از محتمل‌ترین گزینه‌ها برای تغییر بدل ساخت.

در همین راستا به تازگی به نظر می‌رسد روند تسویه اصلاح‌طلبان در این وزارتخانه و تنگ شدن فضای کار آغاز شده، روندی که با استعفای علیرضا جدایی، رئيس مركز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پروش بیشتر از پیش به واقعیت نزدیک شد.

جدایی که از چهره‌های شناخته شده اصلاح طلب و عضو حزب اتحاد ملت است در روز روابط عمومی و به دلیل آنچه دخالت‌های بیرونی در حوزه مسئولیت وی عنوان شد از سمت خود استعفا کرد.

حال باید دید روند کنار گذاشته شدن مدیران اصلاح‌طلب وزارت‌خانه همچنان ادامه خواهد داشت؟ "
به نظر می رسد این تحلیل ها  بیشتر بر مبنای حدس و گمان بوده و مبتنی بر دلایل متقن نیست همچنین  از یک  متدلوژی علمی و یا پژوهشی پیروی نمی کند ضمن آن که بن مایه ای از آموزه های پوپولیستی را درون خود جای داده است .
نگارنده در یادداشت قبلی خود که در سال قبل و در این موضوع منتشر گردید به نکاتی اشاره نمودم . (این جا )
 
در این یادداشت ابتدائا به دو پرسش اشاره شده بود :
1- آیا روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش تاکنون توانسته است بر اساس یک تئوری و یا مانیفست مشخصی ارتباط دوسویه ای با بدنه وزارت آموزش و پرورش ( صف ) برقرار کند ؟

2- معلمان تا چه میزان از اهمیت و یا کارکرد روابط عمومی وزارتخانه و یا در سطح پایین تر ( منطقه و یا ناحیه ) آگاه هستند ؟

به نظر می رسد پاسخ به این دو پرسش در مدت یک سال تفاوت معناداری نداشته است .
در این راستا سعی می شود با تکیه بر برخی مستندات و نیز قرائن عملکرد این بخش مورد ارزیابی و نقد قرار گیرد .

1- در نظرسنجی که در صدای معلم و از تاریخ 3 / 6 / 1394 لغایت 3 / 7 / 1394 برگزار گردید ؛ این پرسش مطرح گردیده بود :
" عملکرد مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش را در دو سال اخیر چگونه ارزیابی می کنید ؟ "
از مجموع 1068 رای ، 9 / 91 مخاطبان عملکرد این مرکز را ضعیف ارزیابی کرده بودند . ( 1 )

2- « صدای معلم » در خبری که در سی و یکم مرداد ماه 1394 با عنوان " کسب رتبه برتر روابط عمومی بانک توسعه تعاون در دهمین جشنواره ملی انتشارات روابط عمومی / آموزش و پرورش کجاست ؟ " منتشر نمود چنین آورده بود :
"در دهمین جشنواره انتشارات روابط عمومی که با حضور بیش از ۱۴۰ روابط عمومی سازمان‌ها و نهادهای مختلف بخش خصوصی و دولتی برگزار شد، روابط عمومی بانک توسعه تعاون در سه بخش حائز رتبه برتر شد و لوح تقدیر و تندیس دریافت کرد.در این جشنواره که با حضور روابط عمومی‌های مختلف در سطح ملی برگزار شده بود، روابط عمومی بانک توسعه تعاون در بخش خبر و تبلیغات مکتوب رتبه دوم و در بخش سرمقاله رتبه سوم در سطح ملی را از آن خود کرد "

این در حالی است که وزارتخانه بزرگ آموزش و پرورش با حدود یک میلیون پرسنل و 13 میلیون دانش ، مجموع مخاطبانش بیش از 40 میلیون نفر در سراسر کشور تخمین زده می شود و لزوم ارتباط سازمان یافته و ارگانیک با چنین مجموعه عظیمی بیش از پیش احساس می شود .

3- در سومین نشست صفحه مدرسه روزنامه اعتماد  که روز سه شنبه چهاردهم اردیبهشت ماه در کانون تربیتی فرهنگی حر در منطقه 11 تهران برگزار گردید ؛ خانم شهین دخت میان دشتی به عنوان اولین سخنران در نقد جایگاه آموزش و پرورش در رسانه ها چنین گفت :

" كافي است در روز معلم به رسانه‌ها مراجعه كنيد و صفحه اول روزنامه‌ها را نگاهي بيندازيد يا در روز آغاز سال تحصيلي سري به فضاي رسانه‌اي بزنيد، بعد متوجه خواهيد شد كه حتي در اين روز مهم از سال تحصيلي هم توجه رسانه‌ها به حوزه آموزش و پرورش قابل توجه نیست ."

« مسئول صفحه مدرسه » از این که در هفته معلم ، تیتر یک هیچ یک از روزنامه به موضوع آموزش و پرورش و معلمان اختصاص نیافت انتقاد و ابراز تاسف کرد .

اما نکته مهم و قابل توجه سخنان دکتر محمد علی نجفی در پاسخ به این گلایه مندی ها و انتقادات بود . او بخش مهمی از این وضعیت تاسف آور را متوجه بخش رسانه ای وزارت آموزش و پرورش نمود ! ( مشروح سخنان دکتر محمد علی نجفی به زودی در صدای معلم منتشر خواهد شد . )

اما خبرگزاری فارس که حامل این خبر بوده است در توضیح علت استعفا چنین نوشت :
" برخی منابع آگاه دلیل این استعفا را دخالت برخی افراد در وزارتخانه در فعالیت‌های مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش عنوان کردند. "
در نشستی که حدود  دو سال پیش با آقای جدایی داشتم ایشان از برخی دخالت ها و اعمال نظرها گلایه می کرد و این که روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش به این دلایل نمی تواند به وظایف حرفه ای و تخصصی خود عمل کند .
همان گونه که قبلا نیز ذکر شد مقوله روابط عمومی در آموزش و پرورش جایگاه مشخص و تعریف شده ای  ندارد .
در ساختار آموزش و پرورش بسیار دیده شده است که برخی واحدهای دیگر به راحتی در کار این بخش مداخله می کنند .
در واقع ، این مشکلی است که تقریبا در تمام بخش های وزارت آموزش و پرورش وجود دارد .
این مساله باید مورد تحلیل و تعلیل قرار گرفته و وزیر آموزش و پروش نقش این این بخش را در ساختار آموزش و پرورش مورد بازخوانی و حتی تجدید نظر قرار دهد .

اما پرسش این است که چرا مدیریت محترم روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش که سابقه  و تجربه یک دوره مدیر کلی در زمان وزارت آقای مرتضی حاجی را نیز در کارنامه خود دارد اکنون به چنین استنتاج عملیاتی رسیده اند ؟
بدون تردید عملکرد این بخش نیاز به تامل و نقد دارد و امید آن که روابط عمومی ها از سه مرحله  زیر یعنی :

* تبلیغات، کنترل و فرماندهی

* ارشاد‌ كردن و هدایت گری معلمان و مردم

* همه چیز را بی‌عیب و نقص نشان دادن

عبور کرده و واقعا پلی واسط میان مدیریت یک سازمان با محیط و مردم باشند .

( 1 )