کنکور یکی از مهم ترین مسائل اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران است . دانش آموزان و خانواده ها همواره با مساله کنکور رو به رو هستند . نحوه برگزاری کنکور نیز از جمله مباحثی است که تصمیم گیران ، سیاست گذاران ، مدیران و صاحب نظران به آن می پردازند . اضافه شدن امتحانات نهایی پایه های دهم و یازدهم و مشکلات اجرایی آن بر وخامت شرایط موجود افزوده است .
ناکامی وزارت آموزش و پرورش در صدور کارت ورود به جلسه امتحان نهایی از جمله نشانه های فقدان زیرساخت های کافی است . ضمن اینکه مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد تاثیر معدل امتحانات نهایی پایه دهم و یازدهم استرس زیادی بر دانش آموزان وارد می کند .
دکتر پزشکیان رئیس جمهور نیز در اولین مصاحبه خود پس از شروع به کار از روند فعلی کنکور انتقاد نمود . در مقابل آن دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز از مصوبه شورای فوق دفاع نموده است و احتمال تغییر را محدود دانست .
مباحث مربوط به کنکور همواره حول محور چگونگی برگزاری آن است . مبنای برگزاری کنکور از سال 1348 عدالت در انتخاب دانشجو و پیش گیری از اعمال سلیقه بود . قبل از آن هر دانشگاه به صورت مستقل دانشجو می پذیرفت.
در سال 1347 مرکز آزمون شناسی ایران تاسیس شد که در سال 1354 به سازمان سنجش آموزش کشور تبدیل شد .
در طول پنج دهه گذشته سازمان سنجش همواره به کنکور به عنوان امری تکنیکی پرداخته است . این سازمان که در حال حاضر به عنوان « سازمان ملی سنجش و ارزشیابی آموزش کشور» زیر نظر نهاد ریاست جمهوری قرار گرفته است در طول پنج دهه گذشته همواره فربه شده است و نظارت ، ارزیابی و سنجش آموزش کشور را در نوع برگزاری کنکور خلاصه کرده است .
در آموزش و پرورش نیز موضوع امتحانات در ساختار اداری سیر تطور داشته است . روند تشکیل اداره کل امتحانات و تبدیل آن به اداره کل سنجش و ارزشیابی تحصیلی و ارتقای اداره کل به مرکز سنجش و ارزیابی تحصیلی زیر نظر مستقیم وزیر آموزش و پرورش نشانه گسترش تدریجی مبحث امتحانات بوده است .
شورای عالی انقلاب فرهنگی می خواهد به هر ترتیبی بر مصوبه خود پا برجا بماند. در حال حاضر « مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت آموزش کشور » زیر نظر وزیر آموزش و پرورش فعالیت می کند ولی عمده فعالیت آن محدود به نحوه برگزاری امتحانات نهایی بوده است .
سیر تغییر و تحول سازمان سنجش آموزش کشور و اداره کل امتحانات وزارت آموزش و پرورش نشانه ی بارز نحوه نگرش به بحث سنجش است .
نام ها تغییر یافته اند و اختیارات افزایش یافته اند اما تغییری در محتوای کنکور و علمی شدن و عادلانه تر شدن سنجش مشاهده نمی شود .
در کنار توسعه و فربه تر شدن نهاد های سنجش گر صنعت کمک درسی و کنکور رشد یافته اند و به رقیب نهاد های سنجش گر تبدیل شده اند . نوع رویکرد به مسئله امتحان و سنجش موّلد رقیبی بوده است که امروز می تواند بر نهادهای تصمیم گیر تاثیر بگذارد .
سنجش و ارزشیابی تحصیلی به عنوان یک علم باید در جهت شکل گیری اهدافی مانند افزایش کیفیت آموزش و عدالت آموزشی باشد حال آن که امروز سنجش به عنوان تکنیکی به کار می رود که نقش آن فقط برگزاری بهتر کنکور است بدون اینکه تاثیر مثبتی بر جامعه بگذارد .
مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و نحوه اجرای آن نیز در راستای تسلط تکنیک بر آموزش بوده است . مشخص نیست امتحان نهایی گرفتن از دروس غیر اصلی رشته های مختلف چه ارتباطی با سنجش و مقوله های کیفیت و عدالت آموزشی دارد؟
چرا باید دانش آموزان رشته های تجربی و ریاضی دروس جغرافیای عمومی و استان پایه دهم ، تاریخ معاصر پایه یازدهم و علوم اجتماعی پایه دوازدهم را به صورت نهایی امتحان دهند؟
با روند موجود ترمیم نمره دانش آموزان پایه های دهم و یازدهم بسیار سخت و طاقت فرساست و این موجب ناامیدی گسترده بین دانش آموزا ن می شود و چه راهکاری در این مورد وجود دارد؟
شورای عالی انقلاب فرهنگی چه راهکاری برای ارتقای عدالت آموزشی و امکان رقابت برابر دانش آموزان مناطق محروم با دانش آموزان مدارس خاص را پیش بینی کرده است که سنجش به صورت واقعی انجام گیرد ؟ نتیجه سیاست های فعلی ، قدرت یافتن صنعت کنکور و کمک درسی است .
به نظر می رسد سوالات فوق و سوالات دیگر پاسخی نداشته باشد .
نگرش تکنیکی به مسئله کنکور و امتحان بر ذهنیت تصمیم گیران نظام آموزش متوسطه و عالی کشور احاطه دارد و راهی برای فرار از آن نیست . کنکور همچون ماشینی شده است که فقط کار می کند و هدف آن مشخص نیست .
اگر هدف کیفیت آموزش است باید نقش کنکور در ارتقای کیفیت آموزشی مشاهده شود . اگر هدف کنکور ارتقای عدالت آموزشی باشد نیز به صورت مشخص شکست خورده است .
در شرایط فعلی ؛ سازمان سنجش و مرکز سنجش آموزش و پرورش خود را متولی تکنیک آزمون می دانند . کنکور تبدیل به یک تقدیر شده است که باید سر بر آستان آن گذاشت و راهی جز پذیرش آن نیست .
راه های اصلاح کنکور مانند مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش برای تاثیر معدل پایه های دهم و یازدهم نیز باز همان مشکلات را بازتولید می کند و گسترش می دهد.
نتیجه سیاست های فعلی ، قدرت یافتن صنعت کنکور و کمک درسی است .
در شرایط موجود امیدی به اجرایی شدن وعده رئیس جمهور برای بازنگری در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیست .
شورای عالی انقلاب فرهنگی می خواهد به هر ترتیبی بر مصوبه خود پا برجا بماند.
ذهنیت تکنیک محور به کنکور در شریان های تصمیم گیری کشور نفوذ کرده است .
تردیدی نیست که باید از تکنیک برای کنکور استفاده کرد ولی اینکه کنکور یک تکنیک شود و هدف فقط اجرای صحیح آن باشد راهی است که به ترکستان هم نمی رسد .
تکنیک ابزار است که هدف آن باید مشخص باشد و بتوان بر پایه همان هدف به سنجش موفقیت آن پرداخت .
حاکمیت نگرش تکنیک محور به کنکور همه راه ها را بسته است .
اصلاح این مسیر نیازمند اصلاح همین نگرش است .
آموزش باید از تسلّط کنکور رهایی یابد و تکنیک در خدمت آموزش قرار گیرد .
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان