پامیرِ پاکستان زیر پای شیرزنان‌ چوپان

   جمعه ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ در تنگنای دوازدهمین دوره انتخابات مجلس در منزل یکی از دوستان تصادفا برنامه مستند چوپانان کوهستان پامیر را در ماهواره مشاهده و به خاطر هم‌ذات پنداری عجیب و غریب با محتوا، مستند را با عشق و ولع می‌بلعم.

مستند مذکور داستان زندگی ۷ زن سالخورده چوپانی است که برای آخرین بار مسیر صعب‌العبور و خطرناکی را در ارتفاعات بالای ۵۰۰۰ متر از سطح دریا در سرزمین وخی (حدفاصل شمشال تا بزرگراه اتصالی چین و پاکستان «قره‌قوروم » در سلسله جبال پامیر پاکستان) را به همراه گله گوسفندان خود طی کرده و پس از سه روز مبارزه با طبیعتِ بکر و خشنِ پامیر نهایتا به سلامت به چمنزارها و دشت‌های آن‌سوی کوهستان ملحق می‌شوند.

در طی این سفر نوستالژیک (پرماجرا و پر استرس) ؛ چوپانان زن، گله را به آرامی و فراست تمام از کوه و کمر و صخره‌های خطرناک و از جاده‌های مال‌رو ارتفاعات زیبا و خیره کننده عبور داده و نهایتا با ترفندهای خاص و هوشمندانه از گزند گرگ و سایر حوادث طبیعی و غیرطبیعی سر به سلامت می‌برند.

 « انار بیگم » رهبر گروه با سن مثبت ۸۰ زنی فرز و پخته بوده و گله گوسفندان را با همراهی شش خانم سالخورده دیگر (افروز،بانو و...) هدایت کرده و لابه‌لای فیلم خاطرات دوران نوجوانی و جوانی اش را با بینندگان به اشتراک گذاشته می‌افزاید: در یکی از سفرها ، دختر و پسرم را در ارتفاعات پامیر از دست دادم . هر بار که در کوهستان سر مزارشان می‌آیم با ارواح عزیزانم ارتباط می‌گیرم.

انار ضمن تشریح سختی‌های چوپانی زنان می‌افزاید: در گذشته نه چندان دور در تابستان ، زنان وخی در ارتفاعات صعب‌العبور چوپانی کرده و در پایین دست مردان به کشاورزی مشغول و از دسترنج این تلاش‌ها نهایتا توانستند فرزندان خود را به مدارس مدرن فرستاده و با زندگی نوین شهری آشنا کنند.

شکل و شمایل ظاهری زنان چوپان، لباس‌های رنگارنگ و زیبای مشابه عشایر شاهسون ،آداب و رسوم و معاشرت و اسامی آنها نشان از ترک‌ تباری و مسلمانی‌شان دارد. در سخنان‌شان دقت می‌کنم به سختی برخی از جملات را می‌فهمم ولی برق چشمان‌شان به شدت بوی آشنایی ،نجوای هم‌ کیشی، فریاد همزبانی و ندای همدلی دارد.

صحنه‌های دوشیدن شیر گوسفندان، بز و  غژگاو جالب و نوستالژیک می باشد .

گفتنی است که انگلیسی زبان رسمی و اردو زبان ملی پاکستانی‌هاست .

زبان اردو ترکیبی از زبان‌های فارسی، عربی، ترکی، انگلیسی وسانسکریت است. در حال حاضر ۳۲ زبان و لهجه و گویش در کشور پاکستان رایج است. به نظرم لشکرکشی‌های نادر شاه افشار به شبه قاره هند تاثیر شگرفی در ساختار و بافتار فرهنگی مسلمانان شبه‌ قاره (هند،پاکستان و بنگلادش) دارد.

در انتها ، مستند فرزندان و نوه‌های تحصیل کرده زنان چوپان (آخرین بازماندگان پامیر گمشده) می‌گویند : با جاده سازی مدرن و پیوستن به بزرگراه قره قوروم چین و پاکستان باید کم کم منتظر ساخت مهمانخانه‌ها و سرازیر شدن توریست‌های فرهنگی، شکارچیان کوهستان و ...به سرزمین بکر و وحشی پامیر بود.

تحقق این پیش‌بینی یعنی تاراج پامیرِ بکر و رویایی ( سرزمین گمشده بین چین و پاکستان) است.

لازم به ذکر است که پاکستان دومین کشور پرجمعیت مسلمان ،دارنده سلاح هسته‌ای، ششمین ارتش پرتعداد جهان و از کشورهای در حال توسعه سریع بوده و طبقه متوسط و تحصیل کرده قدرتمندی دارد.

پاکستان روابط مستحکم و استراتژیکی با چین، عربستان، ترکیه و... دارد.

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید