طراحی ساختمان مدارس در غیبت مدیران ساختارمند ؟!

  ساختمان مدارس پدیده یا محصول مرکب و تلفیقی است که حاصل تعامل و تاثیر تخصص های متفاوت علمی و اجرایی در فرآیند تصمیم گیری، طراحی و ساخت می باشد.

طراحی فضاهای آموزشی ، تربیتی و ورزشی خصوصا مدارس به دلیل اهمیت وجایگاه ویژه آنها در نظام تعلیم و تربیت، موضوعی است میان رشته ای که هماهنگی و هم افزایی دانش ها و تخصص های مختلفی را می طلبد. آشنایی با اصول و فنون طراحی (معماری)، شناخت مبانی، اصول و روش های آموزشی و پرورشی در مدارس، توجه به مسایل روان شناختی کودکان و نوجوانان، توجه به مسائل زیست محیطی و مسائل جامعه شناختی، فرهنگی و اقتصادی، توجه به فن آوری های نوین، به کارگیری تخصص های فنی ساختمان و آشنایی با استانداردهای مربوطه در ساخت مجموعه های آموزشی عواملی هستند که در طراحی و ساخت مدارس نقش کلیدی و تاثیر گذار داشته و نگرش سنتی و یک بعدی به مدرسه  پاسخ گوی نظام آموزش و پرورش نوین نمی باشد.

توجه به دانش های مداخله گر در این حوزه، طیف وسیعی از رشته های دانشگاهی را در برمی گیرد که هرکدام به دلیل اهمیت در این حیطه تاثیرگذار می باشند ؛ لذا ضرورت دارد که در این زیر نظام - تامین فضا، تجهیزات و فن آوری- دانش های مختلف و موثر به کار گرفته شوند. به همین منظور این علوم در هفت طبقه دسته بندی می شوندکه عوامل موثر عبارتند از:

1- کارکردی

2- کالبدی

3- علوم تربیتی و روان شناختی

4- زیست محیطی

5- فن آوری و تجهیزات

6- فرهنگی و اجتماعی

7- اقتصادی

و حوزه های تاثیرگذاری آنها به ترتیب :

عامل موثر کارکردی: پاسخ گویی به نیازهای نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی کشور و تحولات آموزشی و تربیتی

عامل موثرکالبدی: مکان یابی و استقرار مناسب فضاهای آموزشی، تربیتی و ورزشی- به کارگیری ویژگی های معماری اسلامی - ایرانی- ایجاد مکان امن توام با سلامت جسمی و روانی -روان شناسی رنگ

عامل موثر علوم تربیتی و روان شناختی: توجه به ویژگیها و نیازهای مختلف سنی، جسمی، جنسیتی و عاطفی دانش آموزان در جهت رشد و تعالی شخصیت آنان

عامل موثر زیست محیطی: حفاظت ازمنابع طبیعی- به کارگیری مصالح نوآور- همسازی با اقلیم- به حداقل رساندن استفاده از انرژی های فسیلی و استفاده حداکثری از انرژی های پاک و به کارگیری منابع تجدید پذیر

عامل موثر فن آوری و تجهیزات: به کارگیری فن آوری و تکنولوژی نوین در جهت ارتقای کیفیت آموزشی ؛ به کارگیری لوازم و تجهیزات مناسب و استاندارد

عامل موثر فرهنگی و اجتماعی: توجه به ارزش ها و هنجارها و اقتضائات فرهنگی و اجتماعی - توجه به اقوام و مذاهب - توجه به تعاملات مدرسه و محله

عامل موثر اقتصادی: مدیریت بر منابع دولتی، جذب مشارکت های مردمی ، بالابردن نظام بهره وری

( نمایی از مدرسه دارالفنون )

تمام هفت تخصص بالا در یک شبکه پیوسته و سازماندهی شده با یکدیگر مرتبط بوده و همکاری و تعامل پویای متخصصان مختلف و مرتبط با هر یک از عوامل ذکر شده به تحقق کارکردهای آن منجرمی شود و قطعا کمک شایانی در تحقق نظام تربیتی کشور خواهند داشت .

و مولفه های اصلی این زیر نظام :
▪️معماری و طراحی شهری
▪️تکنولوژی ساخت
▪️لوازم و تجهیزات
▪️منابع (انسانی،مادی، مالی)
▪️مدیریت فنی و مهندسی

و چرخش های تحول آفرین این زیر نظام :

1- از مدرسه به عنوان مکان آموزش به محیط تربیتی در ساحت های شش گانه تربیتی

2- از تامین کلاس درس به ساماندهی موقعیت های یادگیری

3 -از انحصار یادگیری در کلاس درس به تنوع بخشی به محیط های تربیتی و یادگیری

4- از نگاه تفکیکی به فصای فیزیکی مدارس به نگاه فرآیندی به تربیت و ساخت مجتمع های آموزشی و تربیتی

5- از معماری بی هویت و وارداتی به معماری اسلامی -ایرانی با هویت مدرسه صالح

6- از مدارس فاقد امکانات و فن آوری ها به مدارس مجهز، کارآمد و کانون تربیتی محله

7- از طراحی مدارس توسط مهندسین فنی به طراحی تیمی با لحاظ نمودن ابعاد مدرسه صالح و عوامل موثر و سهیم

8- از نگاه ابزاری به فن آوری ها به استفاده هوشمندانه از فن آوری های نوین متناسب با نظام معیار اسلامی

9- از ساخت مدارس کوچک به ساخت مدارس متوسط و بزرگ

10- از فضای فیزیکی خشک و بی روح به مدرسه دوست داشتنی ، سرسبز و نشاط انگیز

آنچه که به رشته تحریر درآمد در ادامه سلسله مطالبی است که از منابع وزارت آموزش و پرورش استخراج و در « صدای معلم، پایگاه خبری و تحلیلی معلمان » همرسانی شده است.

به عنوان یک شهروند و دغدغه مند صحن تعلیم و تربیت با تحصیلات حوزه و کارشناسی ارشد دانشگاه اقرار می کنم در هضم مفاهیم بندهای مختلف این زیر نظام مشکل دارم و از وزیر محترم آموزش و پرورش به عدالت و انصاف می پرسم :

وزیر محترم و همین طور رئیس سازمان نوسازی مدارس کشور و مشاوران تان چطور آنانی که در زمان دولت گذشته سکاندار بودند یا برکنار شده بودند یا اصلا سابقه کار دولتی و اجرایی نداشته و ندارند دربارگاه شما قدر دیده و بر صدر نشسته اند ؟!

در این که در حوزه مدیریت تحت امرتان چنین افرادی خیمه زدند حرجی نیست اما کاش  به صداقت ، ناتوانی خویش را به گردن بگیرید .

شما و یاران تان تیشه بر ریشه آموزش وپرورش می زنید .پاسخ یعقوب لیت صفاری و امیراسماعیل سامانی با شما جناب نوری .

اما حکایت همچنان باقی است .

 ارسال مطلب برای صدای معلم
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید