ده سال از طراحی و اجرای سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش می گذرد و علیرغم تبلیغات فراوانی که در اطراف آن می شود، این سند نتوانسته کمترین تاثیری در فرایند یاد دهی و یادگیری بگذارد و به عبارت دیگر سند هیچ کاری برای تحول در مدرسه نکرده است.
هنوز معلمان به همان روش های سابق جذب و به‌کارگیری و ارزشیابی می شوند.
کتاب و محتوای آموزشی به روش سابق تدوین می شود.
هنوز مدیران به همان روش های گذشته انتخاب و عزل و نصب می شوند.
هنوز مدرسه ها به همان روش سابق ساخته می شوند .
هنوز امتحانات دانش آموزان به‌همان روش های سابق برگزار می شود.
و نظامات مالی مدارس به همان سیاق سابق است.
این سند می خواسته چرخش های تحولی در هریک از حوزه هایی که‌گفته شد ایجاد کند. چرا نکرده است؟
پاسخ این سوال آن است که این گونه تحولات با سند نویسی حاصل نمی شود. همان گونه که سند هیچ ملکی منجر به بازسازی و نوسازی آن نمی شود حتی پروانه ساختمان هم به بنای فیزیکی ساختمان نمی انجامد بلکه اراده صاحب ملک و تامین منابع انسانی و مادی لازم برای ساختن بناست که آن را می سازد.
سند تحول تنها یک نقشه برای ساختمان است. اگر چه نقشه خوبی هم نیست زیرا متناسب با ابعاد و ویژگی های این زمین طراحی نشده است.
یکی از اقدامات مورد توجه در سند تحول رتبه بندی معلمان است.
هر گاه رتبه بندی معلمان بدون تقلیل و فرو کاستن اجرا شد، می توان امیدوار بود که سند بر ریل اجرا افتاده است. رتبه بندی معلمان یکی از الزام های این سند بوده است که‌چون با منزلت و معیشت معلمان مرتبط است سر و صدایش در آمده است ولی در سایر حوزه هایی که بنا بوده تحول حاصل شود، چون نه مدعی حقیقی هست و نه مدعی العمومی وجود دارد، کاری انجام نمی شود و صدایی هم از جایی در نمی آید.
سند نمی تواند مدرسه را متحول کند بلکه اندیشه آزاد سازی مدرسه است که باعث تحول می شود، مانند اقتصاد که تنها با مقررات زدایی و بهبود فضای کسب و کار و کاهش تصدی های دولتی و واگذاری امور به فرایند عرضه و تقاضاست که متحول می شود و رشد می کند و قدرت رقابت پیدا می کند.
آزاد سازی مدرسه در شرایط فعلی ایران یک آرزوی دست نیافتنی است بنابراین تحولی در مدرسه اتفاق نمی افتد.
نمی شود که ما همان رویکرد سابق را داشته باشیم و همان کارهای قبلی را انجام بدهیم و در انتظار نتایج متفاوت و وقوع تحولات بنیادین باشیم.
مدرسه باید مدیرش در فرایندی رقابتی و آزاد از میان صاحبان صلاحیت توسط ذی نفعان انتخاب شود. این اولین گام در تحول مدرسه است ؛ هر گاه این‌گام اجرا شد باید به گام های بعدی فکر کنیم. ابتدا و قبل از هر چیز انتخاب مدیر مدرسه رادر فرایندی رقابتی انجام دهید. هر گاه این کار را کردید بعد در مورد بقیه تحولاتی که سند ناظر به آنهاست گفت و گو کنید.
این روزها بحث اصلاح سند تحول مطرح می شود .
به نظرم تا رویکردهای اصلی تحولی نباشد و نگاه به آموزش و پرورش همچنان نگاهی از بالا به پایین و متمرکز و بسته باشد هر گونه اصلاحی در سند تحول هم منجر به تحول در مدرسه نخواهد شد.
کانال هفت جوش
نظرات بینندگان