نقدی بر عملکرد سمپاد در خصوص سیاست‌های مرتبط با المپیادهای علمی- ادبی کشور

  از آن روی که قریب به دو دهه در مجموعه‌ی سمپاد کشور فعالیت داشته و چندین سال نیز از نزدیک بر مقوله‌ی المپیاد و آموزش علاقه‌مندان به حضور در این عرصه نظارت کرده‌ام با رصد تحولات رقم خورده توسط سمپاد و مدیران تحت سرپرستی آن بر خود وظیفه می‌دانم سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان را از ورود به بازی کنکوری دیگر و تجاری‌سازی فرایندهای معطوف به المپیاد انذار کنم. همچنان که بارها به عنوان یک نکته‌ی کلیدی در قالب یادداشت‌هایی فنی پیرامون این موضوع حساس، به ویژه نظر به تاکیدات موکد مقام معظم رهبری در خصوص ارتقاء رتبه‌های کشور در المپیادهای علمی، توسط دلسوزان و متخصصین امر مورد اشاره قرار گرفته است، ضروری می‌نماید پیش از هر اقدامی تکلیف مجموعه‌ و تمام ذینفعان با فلسفه‌ی وجودی و سپس فرهنگ المپیاد و المپیادی شدن روشن شود.

متاسفانه مجموعه‌ی سمپاد کشور با سوء تفاهمی ناشی از عدم درکِ درستِ رسالتِ خود در خصوص مواجهه با المپیادهای علمی کشور، مقوله‌ی ارتقاء کیفی فعالیت‌های مرتبط با این حوزه را با توسعه‌ی کمّی و بدون هدف برنامه‌های المپیادی خلط کرده و با تبادر به اقداماتی پوپولیستی در حال تدارک مقدمات انحرافی بسیار خطرناک است. اقدام سمپاد در آمارسازی و ثبت‌نام اجباری دانش‌آموزان در آزمون مرحله اول المپیادهای علمی، حرکت در مسیر تبدیل آموزش‌های مرتبط با آمادگی دانش‌پژوهان جهت حضور در المپیادها به یک بیزینس، ایجاد فضای رقابتی ناسالم و بدون کنترل که به انحصار فعالیت‌های مربوط به المپیادها توسط چند مرکز مشخص منجر شده، عدم وجود استانداردی مبتنی بر پژوهش در شیوه‌های آموزش دوره‌های آمادگی المپیادها و وارد آوردن فشار جسمی و روحی خودخواهانه به دانش‌آموزان تنها بخشی از انحرافات این سازمان حساس و موثر از مدار خیر و صواب است.

طی مدتی که یکی از مدال‌آوران المپیادهای علمی کشور راهبر این سازمان مهم هستند، انتظار می‌رفت شناخت و تجربیات خود از روح فعالیت‌هایی از قسم المپیاد را به میدان آورده، دلسوزانه و فداکارانه فرصت پیش آمده را صرف پایه‌گذاری و ترویج فرهنگ و تفکری اصولی، نغز و همسو با فلسفه‌ی ملی و بين‌المللی برگزاری المپیادهای علمی کرده و به جای آماری نادقیق و کذایی از خود آثاری ماندگارتر به میراث بگذارند.

فراموش نکنیم فرهنگ‌سازی با بخشنامه و دستور و هیاهو مقدور نبوده و برای اشاعه فرهنگ اصیل لاجرم باید از افراد با اصالت دعوت و دانش‌پژوهان سمپادی را در معرض تجربه‌ی مستقیم باورها و منش ایشان قرار داد. مادامی‌که مدیرانی ناکارآمد و ناآگاه به اقتضائات فرهنگ نخبگانی و فرسنگ‌ها دور از مولفه‌های نخبگی سکاندار اجرای سیاست‌ها باشند، طبیعتا به دلیل درک سطحی مباحث توان فراهم آوردن ملزومات برنامه‌های مدنظر سازمان و دمیدن روحی تازه در فعالیت‌های منطبق با نیازهای جامعه نخبگانی را نخواهند داشت و فرصت ارائه‌ی مدلی از مدیریتِ امیدآفرین نخبگان بر جامعه‌ی نخبگانی را از جامعه و کشور سلب خواهند کرد.

در وجهی بسیار حیاتی و تاثیرگذار از ارکان سمپاد که متولی امور المپیادهاست، وجود بی‌نظمی در برنامه‌های باشگاه دانش‌پژوهان جوان و مهمتر از آن عدم وجود انسجام فکری و اساسا فقدان اندیشه‌ای مشخص و رویکردی فراگیر در فعالیت‌های باشگاه دانش‌پژوهان جوان که علی القاعده باید در جایگاه سیاست‌گذاری و ایجاد و اشاعه‌ی فرهنگی واحد، هدفمند و همگرا باشد، بر ناکارآمدی فرایندهای معطوف به المپیاد افزوده و لاجرم برای جبران و بدتر از آن پوشاندن کاستی‌ها، تحرکاتِ آن را به سمت بدعت‌های ناشایست و رَویه‌های مخرّب کشانده است.

به نظر می‌رسد در حال حاضر، حتا با نگاه سطحی به رسالت باشگاه دانش‌پژوهان جوان، فعالیت‌های جسته و گریخته‌ی آن در حوزه‌ی المپیادهای علمی کشور نیز نتوانسته است رضایت مخاطبین را برآورده سازد. به علاوه رخوت و عدم پاسخ گویی مسئولین و کارمندان باشگاه دانش‌پژوهان جوان به ذینفعان فعالیت‌های آن که اغلب از سرمایه‌ها و استعدادهای برتر کشور هستند، عدم پویایی باشگاه به عنوان یک سیستم، فلش بک به رویه‌های قدیمی و سازگار با فرهنگ دهه‌ی شصت و هفتاد و تمرکز بیش از حد بر مدارس سمپاد و بی‌توجهی به دیگر مدارس عادی و دولتی در سیاست‌گذاری‌ها چنان فضایی فراهم آورده است که اساسا توقع تدارک سازوکاری مشخص و مدون برای دعوت از کارآمدان، اندیشمندان و نخبگان تربیت شده در همین سازمان مُعظم و آرزوی تبدیل باشگاه به کانون و ملجا و مرجعی برای عموم نخبگان و مخصوصا دانش‌آموختگان سمپادی را به امری بی‌جا بدل ساخته است.

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید