بیش از چهار دهه است که مراسمی به مناسبت " روز معلم " در 12 اردیبهشت هر سال توسط وزارت آموزش و پرورش برگزار می شود .
این روز پیش از پیروزی انقلاب اسلامی به مناسبت شهادت ابوالحسن خانعلی در تجمع اعتراضی معلمان در میدان بهارستان که به علت مسائل و مشکلات معیشتی معلمان شکل گرفته بود نامگذاری و گرامی داشته می شد .
پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ و ترور مرتضی مطهری در یازدهم اردیبهشت ۱۳۵۸، روز شهادت وی با یک روز تأخیر عنوان شد و دوازدهم اردیبهشت مجدداً به این مناسبت به نام روز معلم نام گرفت .
در سال های اخیر ، گرامی داشت این روز به یک هفته افزایش یافته اما پرسش آن است که آیا گذشت بیش از 4 دهه از برگزاری رسمی این مناسبت چه تغییری را در جایگاه معلم در جامعه ایرانی حادث گشته است ؟
آیا تاکنون پژوهش و یا کنکاشی توسط مسئولان و نهادهای پژوهشی صورت گرفته که نشان دهد برگزاری این گونه مراسم تاثیری در برخی موارد مانند افزایش رضایت شغلی معلمان و نیز بازشناسی جایگاه و مرتبه معلمان در جامعه داشته است ؟
آیا تغییر مناسبت این روز پیش از انقلاب که خاستگاه معیشتی داشته به روزی که قرابتی با آن نداشته توانسته است تحولی در محتوای این " مناسبت " ایفا کند ؟
مروری بر مکتوبات معلمان کنش گر در سال های اخیر و نیز محتوای گزارش رسانه ها و پرسش هایی که خبرنگاران در حول و حوش این مناسبت خطاب به مسئولان و تصمیم گیرندگان بیان می کنند موید این گزاره است که هنوز تغییر خاصی در " معیشت معلم " و نوع گفتمان این مناسبت صورت نگرفته و کفه تاکید بر احصا و اقناع مطالبات و معوقات معلمان همچنان سنگین است .
حتی قوانین و دستورالعمل هایی که در جهت حرکت به سوی بهبود وضعیت معیشتی معلمان تدوین شده اند نتوانسته اند حداقل در تعدیل و یا کاهش حس تبعیض نهادینه شده در اتمسفر فکری معلمان و فرهنگ سازمانی آموزش و پرورش موثر باشند .
معلمان و تشکل های فرهنگیان در ماه های بهمن و اسفند 1385 تجمعات اعتراضی گسترده ای را در اعتراض به تصمیم دولت احمدی نژاد در استرداد آن چه " لایحه مدیریت خدمات کشوری " خوانده می شد ترتیب دادند که هزینه های فراوانی بر کنش گران و فعالان این حوزه تحمیل نمود اما تصویب قانون مدیریت خدمات کشوری نیز نتوانست گره خاصی از کلاف گره خورده معیشت آنان بگشاید .
با وجود آن که برخی موارد مهم در این قانون و پس از گذشت سال ها از اجرای آن برای معلمان اجرایی نشده اند اما معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش در دو سال گذشته سخن از تدوین " قانون خاص " برای معلمان می راند .
حرف هایی که مشخص نیستند چقدر پشتوانه اجرایی داشته و به سرنوشت " قانون عام " دچار نشود .
در کنار معیشت شکننده و اقتصاد ضعیف آموزش اما در مورد نقش معلمان در اتاق های فکر و تصمیم گیری این وزارتخانه پرسش ها و ابهام های جدی مطرح هستند . به نظر می رسد تاسیس سازمان نظام معلمی با رویکرد مستقل و مدنی بتواند حداقل در شفاف سازی " نحوه پذیرش معلمان " و تعریف " صلاحیت های حرفه ای " آنان در جهت حرکت به سوی یک نظام آموزش حرفه ای گامی به پیش باشد .
به عنوان مثال ، گروه های آموزشی که رصد و پایش کیفیت آموزشی را در نظام آموزشی بر عهده دارند بر خلاف نص صریح " آیین نامه گروه های آموزشی – تربیتی " منتخب معلمان نیستند و توسط مدیران اداری منصوب می شوند .
معلمان حتی نقش مستقیمی در تدوین و نظارت بر محتوای کتاب هایی که توسط خودشان تدریس می شوند ندارند .
پس از گذشت یک دهه از ابلاغ و اجرای سند تحول بنیادین هنوز میان آن چه در مورد " صلاحیت های حرفه ای معلمان " توسط مقامات اداری وزارت آموزش و پرورش دیکته می شود با آن چه که در نظام های آموزشی موفق و توسعه یافته به آن رسیده اند تفاوت معناداری مشاهده می شود .
پرسش این است مسئولانی که سخن از بزرگداشت مقم معلم می رانند تا چه میزان نظر معلمان را در مورد ارزیابی و پایش صلاحیت های حرفه ای جویا شده اند ؟
پس از گذشت بیش از یک دهه از طرح " سازمان نظام معلمی " توسط شورای عالی آموزش و پرورش و تصویب آن هنوز مسئولان در مورد گشایش این تشکیلات معلمی سوء ظن دارند و آن را عامدا مسکوت گذاشته اند .
به نظر می رسد تاسیس سازمان نظام معلمی با رویکرد مستقل و مدنی بتواند حداقل در شفاف سازی " نحوه پذیرش معلمان " و تعریف " صلاحیت های حرفه ای " آنان در جهت حرکت به سوی یک نظام آموزش حرفه ای گامی به پیش باشد .
حرکتی که به نظر می رسد فارغ از شعار و بخشنامه جایگاه و پرستیژ حرفه معلمی را در حوزه عمومی ارتقا بخشد .
نظرات بینندگان
از کجا می گویید که تشکیل سازمان نظام معلمی منجر به ارتقای جایگاه و پرستیژ حرفه معلمی می گردد؟
آیا معلمان به دنبال جایگاه و پرستیژ هستند؟
احتمالاً منظور شما این است که با افزایش قدرت خرید معلمان و ارتقای آنان به دهک های بالای درآمدی منزلت اجتماعی آنان هم خود به خود بالا می رود.
سوال:
منظورخودرا از جایگاه و پرستیژ دقیقاً بیان کنید.
اگر احتمالاً منظور شما از پرستیژ و جایگاه؛ ارتقای معلمان به دهک های بالاتر اقتصادی است ، بگویید که سازمان نظام معلمی دقیقاً چگونه باعت پرتاب معلمان به دهک های بالاتر اقتصادی و بالای خط فقر می گردد؟
درود
1- آمارهای جهانی نشان می دهند که در حال حاضر معلمی در جامعه ایران از احترام و منزلت کافی برخوردار نیست .
به نظر می رسد یکی از دلایل مهم آن این باشد که همه می توانند معلم شوند و اصولا معلم شدن کار خیلی سختی نیست و این درست بر عکس کشورهای توسعه یافته است .
منظور از جایگاه به این بر می گردد .
2- نمی دانم چرا هر موقع این صحبت ها مطرح می شوند ، یک جوری باید آن را به معیشت پیوند بزنیم ؟!
این نوعی ساده سازی مساله است .
3- سازمان نظام معلمی کارکردهای بسیاری دارد که قبلا در مورد آن به تفصیل نوشته ام اما متاسفانه جامعه ما و به ویژه معلمان حوصله جست و جو و یافتن پیشینه مساله را ندارند و یا حتی خود متن را با دقت و حوصله نمی خوانند .
اگر سازمان نظام معلمی باشد نحوه پذیرش معلمان شفاف می شود و دیگر نمی توان هر کسی را وارد آموزش و پرورش کرد و او را معلم نامید .
وقتی صلاحیت های حرفه ای تعریف شوند ، معلم حرفه ای شکل می گیرد .
معلم حرفه ای هم برای جایگاه خودش مطالبه گری می کند و خود را در پستو پنهان نمی کند !
و یا منتظر التفات و ترحم دیگران نمی نشیند ...
پایدار باشید .
تاسف باید خورد به حال آموزش و پرورشی که معلمان دستمایه ی برخی مسئولین هستند و فقط« استفاده ی ابزاری » از ایشان میشود برای نیل به اهداف و چرخه ای که به میل خودشان میچرخد
درود
صحیح است .
برای ابزار نشدن باید ابزار قوی و فکر کارآمد و به روز داشت .
با سیاهی لشگر کاری جلو نمی رود .
پایدار باشید .
به نظرم افرادی که مخالف تشکیل سازمان نظام معلمی هستند دو دلیل دارند:
اول: از موجودیت آن برای
توانایی هایی که معلمان می توانند داشته باشد واهمه دارند و نگرانند تسلط خود را بر آنان از دست بدهند.
دوم: تصور می کنم این ترکیب واژگان در طی مدت طولانی بر اذهان حضرات رسوب کرده که به واکنش منفی منجر می شود، پیشنهاد می دهم بجای ترکیب سازمان نظام معلمی، گفته شود
تشکل مدنی فرهنگیان.
اهداف و انتظارات کارکردی همان خواهد بود اما شاید بدین طریق بتوان مقاومت آنان را در هم شکست.
درود
البته دسته سوم ، معلمان هستند که یا به علت عدم شناخت و یا فوبیای نظارت و... به آن دامن نمی زنند در حالی که بر اساس تجربیات تشکیلاتی مانند نظام مهندسی ، نظام پزشکی و... این تشکیلات حامی قانونی ، مدنی و صنفی آنان خواهد بود .
به نظر می رسد اکثریت معلمان حتی این طرح را مانند خیلی چیزهای دیگر مطالعه نکرده اند و اظهار نظر ها هم فاقد مبنای کارشناسی و منطقی است .
تشکل های مدنی با نظام معلمی در کارکردها تفاوت هایی دارند و نمی شود آن ها را یکی دانست .
پایدار باشید .
کارکرد مقوله ای است که با اتفاق نظر
می توان به مفهوم واحد نزدیک شود.
مهم این است که خود معلمان چنین مطالبه ای ندارند.
به نظرم فضای مجازی نیز در احساس
بی نیازی معلمان نقش بازی می کند. آنان اطمینان خاطر دارند که انعکاس هر خبر یا هر مطالبه ای در این فضا به همسویی منجر می شود، اما نمی دانند که این جمع معرّف کل جامعه معلمان
نیست.
البته اگر قرار است چنین سازمانی تشکیل شود باید همانند شوراهای شهر و روستا، تشکل های استانی داشته باشد تا برسد به مرکزیت آن.
و گرنه فقط یک تشکل رسمی که خودمختارانه تصمیم می گیرد و عمل
می کند و انتصابات فرمایشی دارد
دردی را درمان نخواهد کرد.
معلمان شناخت دارند و فوبیای نظارت هم ندارند! آن ها می دانند که داخل قبری که بر آن گریه می کنند، مرده ای نیست! از یک ساختار اداری معیوب ، انتظار تحول ندارند! همین موضوع رتبه بندی که بارها اجرا شد و حالا می گویند هیچ کدام رتبه بندی نبوده!!! و باید از نو انجام شود!!
یا استخدام معلمان ، که قانون مجلس ده سال پیش را به قول خودشان ده بار تغییر داده اند!!!! و حالا هر کسی از کنار آموزش و پرورش رد شده، توقع استخدام رسمی دارد!!!
بیش از نصف پرسنل آ.پ در ادارات و نواحی و مدارس و در پست های غیر ضروری و غیر مرتبط و غیر تخصصی فعالیت می کنند و از طرف دیگر کلاس ها بی معلم هستند!! واین ها فقط گوشه ای از مشکلات مربوط به مدیربت منابع انسانی است ...
سلام
1-این گزاره را شما از طرف خودتان بیان می کنید و یا آن پژوهشی آن را اثبات کرده است ؟
آیا خود شما طرح سازمان نظام معلمی را مطالعه کرده اید ؟
2- مصداق شما قیاس مع الفارق است .
اگر شما مخالف تشکیل سازمان نظام معلمی هستید ؛ دلایل خود را به صورت منطقی و با استناد به مطالعات تطبیقی ارائه کنید .
3- مسائلی که شما فرمودید فقط گوشه ی کوچکی از بحران های فراوانی است که نظام آموزشی را احاطه کرده است اما فراموش نکنید که این ها یک شبه به وجود نیامده اند و یک دفعه هم از بین نمی روند .
مشکل آموزش و پرورش فقط " ساختار " نیست .
یک عامل مهم ، انفعال و روزمرگی نهادینه شده در سیستم است که البته معلمان هم نقش بزرگی در این چرخه ناکارآمدی دارند و نمی توانند خود را کنار بکشند و یا خود را بی تقصیر جلوه دهند .
پایدار باشید .
آن را که عیان است چه حاجت به بیان است
پژوهش برای کشف حقیقت است و بسیاری از مشکلات آ.پ آنچنان عیان است که برای اثبات آن نیازی به تحقیق نیست.
من مخالف نظام معلمی نیستم ولی اعتقاد دارم که هر تحولی باید در یک ساختار اصولی ایجاد شود و در شرایط فعلی نظام معلمی تنها یک مولفه اصلاحی است و بدون اصلاح سایر مولفه ها به تنهایی کارایی ندارد.
* نهادها و سازمانهای جامعه مدنی درصدد به دست گرفتن حكومت نيستند، بلكه می كوشند بر
سياست گذاريها به نفع مردم تاثيرگذار باشند، در حالی كه نهادها و سازمانهاي جامعه سياسی می خواهند حكومت را در دست گيرند.
* نهادها و سازمانهای جامعه مدنی
می كوشند صدای شهروندان را به گوش مسئولين برسانند، در حالی كه نهادها و سازمانهای جامعه سياسی ، تشنه قدرت هستند.
*كشورهای كمك دهنده و سازمانهای
بين المللی می توانند نهادهای جامعه مدنی را كمك كنند تا از ارزشهای دموكراتيك دفاع نمايند، در حالی كه اين كشورها و سازمانها نمی توانند سازمانهای سياسی را كمك كنند، چون اين مسئله مداخله در امور داخلی كشورها به حساب می رود.
چرا باید بی قید و شرط در یک شب حقوق اساتید دانشگاه با اساتید علوم پزشکی یکسان شود و بیش از 70 درصد افزایش یابد ، اما معلمان باید منتظر رتبه بندی کذایی و شرکت در آزمون و ...باشند تا نهایتا یک میلیون تومان به حقوقشان اضافه شود!!؟
استاد تازه استخدام دو برابر معلم سی سال سابقه دریافتی دارد.!
سلام
پرسش این است که چگونه باید ساختار را تغییر داد ؟
به قول آقای اللهیار ترکمن ، فرضا بخواهیم برای معلمان " قانون خاص " تدوین کنیم . اما چگونه ؟
این که حقوق اعضای هیات علمی زیاد می شود یک دلیلش این است که خیلی از آن ها یا نماینده مجلسند و یا کارگزار دولت !
این که پزشکان می توانند درآمد بالا داشته باشند و حتی مالیات ندهند یک دلیل مهمش داشتن تشکیلات قوی و قدرتمند مثل نظام پزشکی است .
معلمان کدام تشکیلات گسترده را دارند ؟
دوست عزیز
مسائلی که اشاره کردید ، همه نیاز به ابزار قوی و کارآمد دارد که بتواند این ایده را جلو ببرد .
با این وضعیت گسسته و پراکنده در نظام آموزشی چگونه می توانید " صدای واحد " ایجاد کنید و پی گیری کنید ؟
با شعار که نمی شود کاری کرد .
باید وقت گذاشت . مطالعه کرد . برنامه ریزی کرد و مطالبه گری کرد .
پایدار باشید .
اصلاح ساختار نظام آموزشی، اصل مهمی است که متاسفانه در حال از دست دادن زمان مفید برای عملی ساختن آن هستیم.
به نظر می رسد اگر معلمان برای خود
سازمان نظام معلمی داشته باشند، قادر
خواهند بود تا بر بسیاری از مسایل نظارت داشته باشند. یعنی چون ماخذی
معتبر برای قدرت بخشی معلمان وجود ندارد، قادر نیستند خواسته های خود را پیش برند.
مشکل اصلی معلمان، من بودن هر یک از آنهاست. ابتدا باید " مای معلمی "
در این کشور تشکیل شود. یک پیکری واحد و هم پیمان که قدرت حمایت از حقوق همدیگر را داشته باشند.
یک معلم باید درک کند که تنها رسالت او تدریس موظفی نیست. او باید فرهنگ سازی کند، مهارت های تفکر و پرسشگری را آموزش دهد.
مشکل این است که همه ما ایرانی ها خیلی به حال خود رها شده ایم. باید قدری قانونمند و نظام مند شویم.
تدوین یک قانون برای معلمان کار چندان پیچیده ای نیست و فقط اراده این کار وجود ندارد. در ضمن افزایش حقوق اساتید تنها به دلیل داشتن نماینده نیست و معلمان هم افراد بانفوذ دارند. در ضمن چرا حقوق ادارات و بانک ها هم زیاد است؟!
داشتن نظام هم ،عامل اصلی بالا بودن درامد پزشکان نیست و چرا پرستاران که نظام دارند حقوق کمی دریافت می کنند؟
توجه ویژه دولت به پزشکان و انحصار وعدم نظارت بر کار ایشان علت اصلی ، درامد نامتعارف آنان است. آیا نظام معلمی می تواند برای ورود به شغل معلمی انحصار ایجاد کند ؟! هر چند معتقدم نظام معلمی یکی از مولفه های موثر و کارامد خواهد بود اما در بستر یک ساختار درست .
پیشنهاد من این است که ؛
نخست سازمان نظام معلمی را مطالعه فرمایید و بعد در مورد آن صحبت کنید .
هر چند در این جامعه تشکل گریز ، قهرمان پرست و تقدیرگرا فکر نمی کنم که معجزه خاصی رخ دهد .
اگر قرار بود این معجزه رخ دهد همان اردیبهشت 1340 به وقوع می پیوست ....
پایدار باشید .
معلمان غیر رسمی هم با اعتراض و دستور مجلس و...در شرایطی که سال ها رایگان کار کرده اند، جذب می شوند در حالی که از همان اول با برنامه ریزی درست می توان آنها را استخدام کند.
تعداد زیادی از نیروهای آ. پ هم در سایر ادارات مامور می شوند و یا درپست های غیر مرتبط اداری و پست هایی مثل متصدی خوابگاه!! و سرپرست کارگاه و سالن و ...که کار یک دیپلم است ، به کار گرفته می شوند. این همه نابسمانی در مدیریت منابع انسانی شاهکار است!!!