چرا ستادی که با به عاریت گرفتن صفت " ملی " برای مقابله با کرونا شکل گرفته به کسی پاسخ گو نیست ؟!

" تا زمانی که توده مردم برای بهبود حال یکدیگر احساس مسئولیت نمی‌کنند در آن جامعه هرگز عدالت اجتماعی تحقق نخواهد یافت ! "

هلن کلر

بیش از یک سال است که کشور ما درگیر کرونا است .

پیش از نوروز 1399 اغلب استان ها با هدف حفظ جان شهروندان و مسافران و جلوگیری از انتشار بیشتر این بیماری، اعلام کردند که در نوروز ۹۹ پذیرای مسافران نوروزی نیستند و نه تنها ورودی استان خود را به روی مسافران بستند بلکه مراکز اقامتی، گردشگری و پذیرایی را نیز تعطیل کردند .

در شهری مانند تهران مقررات قرنطینه وضع شد و بحران کرونا تا حد قابل قبولی مدیریت شد .

اما نوروز 1400 از سخت گیری های سال قبل خبری نبود .

« در حالی که پیش از این مقام‌های وزارت بهداشت ایران با هشدار درباره شیوع گسترده کرونا، بارها خواستار ممنوعیت سفر در ایام نوروز شده بودند، آمارهای پلیس و وزارت راه از افزایش ۷۰ درصدی سفر به برخی از مناطق گردشگری حکایت داشت .

در همین راستا، علیرضا قدمی، رییس پلیس راه مازندران گفته بود که تردد خودرو در محورهای منتهی به این استان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۷۰ درصد افزایش یافته است .

اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی نیز گفته بود مجموع سفرهای جاده‌ای به این استان طی تعطیلات نوروزی، ۷۲ درصد در مقایسه با سال قبل افزایش یافته است . » ( این جا )

خانه های معلم که سال پیش توسط وزارت آموزش و پرورش تعطیل شده بودند اما امسال پذیرای برخی مسافران خاص بودند .

وزارت آموزش و پرورش اسکان فرهنگیان در مدارس را ممنوع کرد اما گریزی نبود و اگر این کار هم انجام نمی شد تعطیلی بیش از یک سال مدارس مورد پرسش ها و تردیدهای جدی قرار می گرفت .

در روزها و هفته های منتهی به سال جدید می شد مشاهده کرد که تقریبا همه مراکز و مکان ها در حوزه های مختلف باز بودند جز مدارس و دانشگاه ها .

مسئولان و مقامات هم برای خالی نبودن عریضه و رفع تکلیف موکدا از عبارت " با رعایت پروتکل های بهداشتی " استفاده کرده و می کنند اما مشخص نیست که چرا چنین وضعیت و قیودی برای مدارس و دانشگاه ها و مراکز فرهنگی کاربرد ندارند ؟ چه کسانی در ستادی که پسوند " ملی " را به عاریت گرفته مانع از بازگشایی مدارس و دانشگاه ها می شوند ؟

آیا نمی شود مدارس و دانشگاه ها مثل جاهای دیگر با رعایت دستورات بهداشتی به کارکرد اصلی خود بازگردند ؟

اما در این میان سخنان " ایرج حریرچی " معاون کل وزارت بهداشت در نوع خود قابل تامل و البته تاسف است . ( این جا )

« حریرچی در برنامه چاپ اول شبکه خبر با اشاره به اینکه خواسته ما ممنوعیت مسافرت بود می گوید: تاکید وزارت بهداشت این بود که از فرصت طلایی نوروز برای کاهش آمار کرونا استفاده کنیم و مانند سال گذشته که همه جا تعطیل بود امسال نیز همان گونه شود و جلوی مسافرتها گرفته شوند و با طرح شهید رجایی شعله‌های کرونا را خاموش کنیم .

معاون کل وزارت بهداشت تاکید می کند: برخی در ستاد ملی کرونا مانع شدند تا از فرصت طلایی عید برای خاموش کردن شعله‌های کرونا استفاده کنیم .

وی در پاسخ به این سوال که چه کسانی برای تعطیلی سفرها در نوروز ۱۴۰۰ مخالفت کردند گفت: نمی‌توانم اسامی این افراد را بگویم .

حریرچی با اشاره به اینکه تعداد شهرهای قرمز نسبت به دو سه روز گذشته ۳ برابر شده است افزود: در حال حاضر ۲۵۷ شهر قرمز، ۱۲۹ شهر نارنجی و ۱۱ شهر در وضعیت آبی کرونایی قرار دارد .

به گفته وی، در مجموع ۸۵ درصد شهرهای کشور در وضعیت قرمز و نارنجی کرونایی هستند و وضعیت تمامی مراکز استان‌ها قرمز است .

معاون کل وزارت بهداشت با اعلام اینکه شیب ابتلاء به کرونا در کشور موشکی شده است، اظهار داشت: پیش بینی می‌کنیم موج چهارم بدتر از موج های قبلی باشد .

وی ادامه داد: این احتمال بسیار زیاد است که به آمار روزانه ۶۰۰ فوتی برسیم .

حریرچی تاکید کرد: درخواست اعمال تعطیلی‌های شدید تر را به ستاد ملی کرونا داده ایم .

وی با عنوان این مطلب که به هیچ مقام مسئولی واکسن کرونا تزریق نشده است گفت: مقام معظم رهبری فرمودند منتظر واکسن داخلی می مانم . »

نخستین پرسش اساسی که ذهن هر شهروند مسئولی را به خود مشغول می دارد این است که آیا مسئولان امر از عواقب و پیامدهای خود آگاهی نداشتند ؟

قطعا پاسخ به این پرسش منفی است اما چرا برنامه و اراده ای برای مدیریت بحران مشاهده نمی شد ؟

 چه کسانی به قول آقای حریرچی مانع از اجرای برنامه های وزارت بهداشت برای مقابله با کرونا شدند ؟

چه کسانی در ستادی که پسوند " ملی " را به عاریت گرفته مانع از بازگشایی مدارس و دانشگاه ها می شوند ؟

آیا احتمالا منافعی در این تعطیلی ها نهفته هستند ؟ در روزها و هفته های منتهی به سال جدید می شد مشاهده کرد که تقریبا همه مراکز و مکان ها در حوزه های مختلف باز بودند جز مدارس و دانشگاه ها .

کدام فرد و نهادی باید در برابر وضعیت فعلی پاسخ گو باشد ؟

در کدام جامعه برای مقابله با یک بحران این همه نهادهای موازی درست می کنند و زمان حسابرسی و پاسخ گویی که می رسد ، باید شاهد فرافکنی ها و مسئولیت گریزی باشیم ؟

آیا از نظر آقای حریرچی ، منافع ملی مقدم است و یا مصالح عده ای در ستاد کرونا که حاضر نیستند به صورت شفاف ، مسئولیت تصمیم های خود را بر عهده بگیرند و به جامعه و افکار عمومی پاسخ گو باشند ؟

چرا باید این همه پنهان کاری در امور صورت بگیرد ؟

چرا ایران باید در زمینه مدیریت کرونا در رتبه های آخر در میان کشورهای جهان قرار بگیرد ؟ ( این جا )

اگر حرف وزیر بهداشت خریداری ندارد و یا قادر به کنترل اوضاع نیست ؛ ادامه جلوس بر صندلی مسئولیت با عقل و منطق سازگار نیست .

اما در کنار انتقاد از عملکرد این مقامات غیرپاسخ گو نمی توان و نباید از رفتار غیرمسئولانه مردم هم چشم پوشی کرد .

با پوپولیسم و عوام فریبی میانه ای ندارم و باور من همواره بر این است که یک روشنفکر مسئول در جامعه باید نسبت به پدیده ها و وقایع ، انتقاد جامع و متوازنی داشته باشد هر چند این قاعده در جامعه ایرانی خیلی جا نیفتاده و آدم ها معمولا یا از این سوی پشت بام و یا از آن سو به بیرون پرتاب می شوند .

پیش از نوروز به چند تن از مسئولان ستادی زنگ زدم و گفتم که در ایام نوروز می خواهم با آن ها در مورد مسائل حوزه کاری شان گفت و گویی داشته باشم .

جالب است که همه این دوستان قصد مسافرت داشتند .

وقتی وضعیت  و هشدار نسبت به موج چهارم و کرونای جهش یافته را گفتم اظهار داشتند که آن ها به خانه ای می روند و در آن جا می مانند و توجیهاتی از این دست ...

اما این دوستان که همیشه عادت به توجیه دارند فراموش کرده و می کنند زمانی که عزم مسافرت می کنند چه با وسیله شخصی و یا عمومی ؛ این خودش نوعی تبلیغ و ترغیب است .

از مشکلات کهنه و قدیمی ایرانی ها هم تقلید و جوگیر شدن است .

چون دیگران و یا اکثریت این کار را می کنند پس مجوزی برای رفتار درست است . مسئولان و مقامات هم برای خالی نبودن عریضه و رفع تکلیف موکدا از عبارت " با رعایت پروتکل های بهداشتی " استفاده کرده و می کنند اما مشخص نیست که چرا چنین وضعیت و قیودی برای مدارس و دانشگاه ها و مراکز فرهنگی کاربرد ندارند ؟ 

این وضعیتی است که به کرات یک معلم در برخورد با دانش آموزان و حتی همکاران خود آن را تجربه می کند .

در این مدت طولانی که از تعطیلی مدارس می گذرد کم تر مخالفت جدی و یا نقدی صریح در مورد این مساله دیده و یا خوانده ام .

به نظر می رسد نوعی توافق نانوشته و زیست مسالمت آمیز میان خانواده ها و معلمان برای بسته بودن مدارس و ادامه آن شکل گرفته است .

مهم ترین دلیل و به عبارت بهتر بهانه آنان برای استمرار این تعطیلی ، « سلامت » است و این در حالی است که بر اساس یک پیش فرض قدیمی ، بیماری روانی اساسا در میان جامعه ایرانی یک بیماری به شمار نمی آید و شاید تنها بیماری های جسمی هستند که به چشم می آیند و در خور اعتنا و ترحم .

از این روست که 30 درصد از جامعه ایرانی از اختلالات روانی رنج می برند و در جامعه در حال حرکت و گردش هستند و کسی هم در این میان احساس خطر جدی نمی کند .

دانش آموز در میان آموزش های مجازی بی کیفیت و غیراستاندارد به هدفش که نمره است دست می یازد . معلم هم فارغ از دردسرهای مدرسه رفتن و کلاسداری تنها به رفع تکلیف می اندیشد و اجرای پروتکل های اداری .

آن چه دست آخر می ماند جامعه ای رها شده با مردمی مسئولیت گریز ، قانون ستیز و متنفر از یکدیگر است که معنای زندگی به " صفر " گرایش پیدا می کند .

کاش می شد به جای این همه رفتارهای احساسی و کنشی کمی در مورد کارها و نتایج تصمیم هایمان فکر می کردیم تا حداقل در آینده در مورد گذشته و عمری که سوزانده ایم دائم در حسرت و فغان نباشیم .