صدای معلم :
آقای نویدی
حجت الاسلام والمسلمین علی ذوعلم رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی به مناسبت " هفته ی پژوهش " گفته است از پژوهشهای دانش آموزان و معلمان حمایت صورت بگیرد.
آیا این سخنان با توجه به بودجه ای که به موضوع پژوهش در آموزش و پرورش اختصاص پیدا می کند تا چه میزان واقع گرایانه است ؟
نویدی :
خیلی خیلی از واقعیت دور است .
الان بودجه های پژوهشی خیلی خیلی کم است . حتی آن مقداری هم که قرار است تخصیص بدهند همان را هم دریغ کرده اند !
حتی پژوهشگاه در حال حاضر مقداری قرض از منابع سازمان پژوهش می گیرد تا روزگار خود را بگذراند !
بنابراین حمایت از دانش آموزان پژوهشگر و یا معلمان پژوهشگر امکانات می خواهد ، منبع و آموزش می خواهد .این ها متاسفانه وجود ندارند .
نسبت به دهه 70 اوضاع پژوهشگاه خیلی خوب نیست .
حرف زدن در این موارد مساله ای نیست اما منابع و امکانات خیلی وجود ندارند .
صدای معلم :
آقای ذوعلم گفته اند : " برای هفته پژوهش ابتدا یک شعار تعیین گردد و سپس برای این هفته یک نام‌گذاری با هویت و اقتضای آموزشی و پرورشی صورت گیرد که هم‌جهت دهنده و هم نمادین است . "
شما فکر می کنید با این کارها فرهنگ پژوهش در آموزش و پرورش تعریف و تبیین می شود ؟
نویدی :
نزدیک به 25 سال است پژوهشگاه این مناسک را اجرا می کند . برزگداشت هفته و یا روز پژوهش مانند سایر بزرگداشت ها که در ایران تعریف شده است این ها یک سری " مناسک گرایی " و " صورت گرایی " است .
با این کارها ، فرهنگ پژوهش نهادینه نمی شود . فرهنگ پژوهش پرورش پیدا نمی کند .
اما در عین حال مراسمی است که برگزار می شود . این برد کمی دارد .
صدای معلم :
به نظر شما گره کار کجاست ؟
نویدی :
در کشور ما سیاست گذاری بر اساس یافته های علمی نیست . پژوهش برای مسئولان به عنوان یک " کلید " و یا به مثابه امام زاده ای که می توان به آن متوسل شد متوجه جایگاه پژوهش نیستند .
تصمیمات مبتنی بر رویکرد علمی نیست . سلیقه ای است و قدر پژوهش دانسته نمی شود .
بنابراین فرهنگ پژوهش در این بافت سیاسی و فرهنگی اصلا رشد نخواهد کرد !
« صدای پژوهش » در مجامع تصمیم گیری آموزش و پرورش اصلا شنیده نمی شود .
تاکید می کنم نسبت به دهه ی 70 پژوهش روز به روز ضعیف تر شده است . موقعیت آن کاهش پیدا کرده است .
برگزاری چنین مراسم و مناسکی برای هفته پژوهش اصلا کافی نیست .
نمایش هایی است که زودگذر است !
اهتمامی برای مبنتنی کردن تصمیمات بر یافته های پژوهشی وجود ندارد .
این مساله ای فراگیر است و در همه سازمان های جمهوری اسلامی چنین مشکلی وجود دارد .
آموزش و پرورش هم به عنوان یک زیرمجموعه وضعیتی مثل آن ها را تجربه می کند .
صدای معلم :
آقای نویدی
شما فکر می کنید سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی به عنوان نهاد متولی امر پژوهش تا چه حد در ماموریت و کارکردهای خود موفق بوده است ؟
نویدی :
گزاره شما مبنی بر آن که متولی اصلی امر پژوهش خیلی واقعیت ندارد ! سازمان پژوهش فقط نام پژوهش را دارد و بیشترین کارش نوشتن کتاب های درسی آن هم با چه کیفیتی است !
صد ای معلم :
این فاصله گرفتن از رسالت اصلی آیا درست و منطقی است ؟
نویدی :
درست نیست !
قرار بود این سازمان پژوهش کند . مبتنی بر واقعیت ها برنامه ریزی کند .
رفته رفته برنامه ها انتزاعی شده است . آرزومندانه شده است . این به خاطر آن است که سازمان پژوهش نقش واقعی پژوهشی خود را ایفا نکرده است .
صدای معلم :
اگر نبوده ؛ مشکلات و چالش ها در چه بوده است ؟ چه شده است که سازمان پژوهش فقط شده است : " کتاب نویس " !
نویدی :
دلیل اصلی به نظرم به این خاطر است که سازمان پژوهش مجبور نبوده است به کسی پاسخ گو باشد . کسی این سازمان را مواخذه نمی کند که چرا پژوهش نمی کنید و از وظایف تان دور شده اید ؟!
صدای معلم :
یعنی این سازمان باید به نهادهای دیگر خارج از ساز و کار داخلی و قانونی باید پاسخ گو باشد ؟
نویدی :
این سازمان اصلا به جایی پاسخ گو نیست !
این سازمان بیشتر متاثر از فضای کلی سیاسی است و به فضای جاری پاسخ می دهد . پاسخ هم بیشتر از نوع " واکنشی " است .
پاسخ با واکنش متفاوت است . واکنش مقداری از " عقلانیت " دور می شود اما پاسخ سنجیده است .
سازمان پژوهش بیشتر به خاطر آن که کارها و فعالیت هایش عمدتا مبتنی بر پژوهش نیست و بیشتر از فضای کلی کشور متاثر می شود اکثرا واکنش نشان می دهد .
مثلا ممکن است یک فردی در حوزه علمیه قم اظهار نطر کند ، فردا رئیس سازمان پژوهش ممکن است واکنش نشان بدهد . به نوعی ممکن است نظرات آن ها را اعمال کند !
اما سازمان پژوهش خود را موظف نمی داند که برود و از یافته های پژوهشی استفاده کند و یا برای اصلاحات برنامه ها بخواهد پژوهشی انجام دهد .
صدای معلم :
آقای ذوعلم گفته است : در سند برنامه درسی ملی به تفکر محوری و تعقل محوری تأکید شده است .
دو خلأ در برنامه‌های ما مطرح می‌شود یکی اینکه برنامه درسی خلاقیت محور نیست و محفوظاتی است و دیگر اینکه ارتباطی با زندگی واقعی پیدا نمی‌کند .
گفته آقای ذوعلم در مورد سند برنامه درسی ملی تا چه حد به واقعیت نزدیک است و این که آیا ایشان می تواند در نقش منتقد ظاهر شود ؟
نویدی :
این فرمایش آقای ذوعلم کاملا صحیح است .
آموزش و پرورش ما با خلاقیت ، تفکر و تعقل نسبت اش کم شده است و از واقعیت ها دور شده است .
این حرف درستی است . اما خود آقای ذوعلم در حال حاضر در نقش " مسئول " است .
ایشان باید از خودش انتقاد کند !
این سازمان پژوهش است که این مشکل را ایجاد کرده است !
از طرف دیگر ، سند برنامه درسی ضمن آن که به دنبال پرورش یک انسان عاقل ، خردورز و خلاق است ؛ از سوی دیگر دنبال پرورش یک انسان متعبد ، پیرو و تسلیم شده است .
بنابراین این دو با هم " تعارض " دارند .
پایان گزارش/
نظرات بینندگان
به نام گام دوم انقلاب و جوان گرایی، سیاست متخصص زدایی را در دستور کار دارند.
سیاست زدگی، واژگون کننده سند تحول بنیادین است نه پیشبرنده آن
از اينكه در جلسات ونشيت ها سكوت مي كنيم ودر چنين فضاهايي با نوشتن چنين مطالبي به صورت يكديگر (نظام آموزشي )چنگ مي اندازيم بسيار تاثر انگيز است
خيلي از شما ها آنقدر بزرگ هستيد كه چيزي براي از دست دادن باشيد خواهشا از اين فضاها فاصله بگيريد و شجاعانه در جلسات و نشست ها ءو شوراهاي كه به طور مستمر تشكيل مي شود با شهامت حرفهايتان را بزنيد
آزادگي شرط انصاف است
آزاده باشيد آزاده باشيد
از ذوعلم وامثال ذوعلم نترسيد از خداوند متعال بترسيد
مبدا یعنی مبانی و مقصد یعنی اهداف نمی تواند جدا از خم نوشته شود. این ها یک حیثیت دارند.
پاسخگویی زمانی معنا می یابد که افراد خود را در چارچوب جمهوریت نظام و در چارچوب قانون ببینند.
حقوق¬هاي آنچناني (به تعبیر شما) اعضاي هيئت علمي، پژوهشی(که سختی کار پژوهش بر اهل دانش پوشیده نیست)؛ در هرکجا که باشند چه در دانشگاه و چه در پژوهشگاه و چه در سازمان چه در حوزه علمیه شما به مانند سایر کارکنان، کارگران و کارمندان و استادان و روحانیان به اعتبار و نوع فعالیتشان به حسابشان واريز ميشود و مگر باید جز این باشد ؟؟؟
سازمان پزوهش و برنامه ریزی آموزشی یک کارخانه نیست که یک مهندس با ۲۰۰ کارگر باشند.
اینجا همه مهندس هستند که یکی از آن ها می تواند مدیر بشود و کارها را با مشورت دیگران حل نماید.
مانند همه بخش های استراتژیک نظام که همین گونه اند.
كاش رياست سازمان در مجراي ديگر انتخاب ميشد تا اين ذهنيت ها نبود
دعوتنامه
از وزیر محترم دعوت می شود به مناسبت هفته پژوهش نشستی صمیمانه با سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی داشته باشند.
هر ساله به بهانه روز دانشجو در دانشگاه ها جلسات بحث و گفت و گو بین مدیران و دانشجویان برگزار می شود و دانشجویان سخنان خود را صریح مطرح می کنند و این اقدام خوبی است.
از وزیر محترم آموزش و پرورش دعوت می شود چنین جلسه ای را با پژوهشگران، مولفان متخصصان و کارشناسان سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی برگزار کنند.
پای صحبت ایشان نشسته و نظرات دلسوزانه ایشان را بشنوند.
اگر در پی اجرای سند تحول بنیادین هستید، بدانید که بهترین و صادق ترین مشاوران شما همین افراد هستند.
اگر به پیشینه تولید اسناد تحولی بنگرید خواهید دید که موثرترین سهم همکاری در تولید سند تحول و سند برنامه درسی ملی با ایشان بوده است.
و نیز یک مرحله به نام همسو سازی با برنامه درسی ملی طی هفت سال کلیه کتاب های درسی را تغییر داده اند.
لطفا دعوتمان را پذیرا باشید.
شاید آن شاءالله فرجی حاصل شود.
و جلوی انهدام سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی گرفته شود.
و من الله التوفیق