گروه اخبار /
گروه مدرسه اعتماد| پس از چند روز تلاش و گفت‌وگوهاي فراوان با چند تن از مديران، معلمان و والدين موفق شديم قرار ميزگرد را در روزنامه اعتماد قطعي كنيم. باورش نه تنها براي دانش‌آموزان بلكه براي مديران و معلمان و پدر و مادرهاي دانش‌آموزان هم سخت بود كه يك روزنامه مي‌خواهد ميزگردي با حضور چند دانش‌آموز برگزار و نظرات آنها را منعكس كند.
عصر يك روز پاييزي و در حالي كه دومين ماه از سال تحصيلي شروع شده بود با چهار تن از دانش‌آموزان در دفتر روزنامه قرار گذاشتيم تا به مناسبت روز دانش‌آموز و به بهانه اين روز با آنها قدري به گفت‌وگو بنشينيم و از زواياي مختلف اما فقط از دريچه نگاه دانش‌آموز نظري به آموزش و پرورش كشورمان بيندازيم.شنيدن نظرات نوجواناني كه كودكي و نوجواني خود را در اين سيستم آموزشي سپري كردند در كنار نظرات كارشناسان و صاحب‌نظران اين حوزه و مديران و مسوولان و معلمان و مربيان به طور قطع تصويري واقعي و كامل‌تر از نظام آموزشي ما را ارايه خواهد داد.
دانش‌آموزان در كمال تعجب و ناباوري پاي در ساختمان روزنامه اعتماد گذاشتند. دو تن از آنها يك راست از مدرسه به روزنامه آمده بودند لذا مجبور شدند يك ساعت زودتر از قرار بيايند، دو تن ديگر از آنها هم كه هم‌مدرسه‌اي بودند سر وقت خودشان را رساندند، خيلي هيجان‌زده به نظر مي‌رسيدند و در چشمان پرهيجان و تعجب‌آميز آنها خيلي چيزها را مي‌شد ديد. وقتي دور ميز گفت‌وگو نشستند با تعجب به يكديگر نگاه مي‌كردند و با لبخندهايي كه حكايت از همان تعجب داشت پيش از آغاز مصاحبه با هم آشنا شدند. مشخص بود اين چند تن كه جرات و توان حضور در اين جمع را داشتند توانمندي‌هاي بيشتري هم دارند به خوبي با يكديگر ارتباط برقرار كردند. مشتاقانه و بااعتماد به نفس آماده آغاز گفت‌وگو بودند.
وقتي من وارد شدم برحسب عادت كه پس از ورود معلم به كلاس از جاي‌شان بلند مي‌شوند و با صداي برپاي مبصر كلاس از نيمكت‌ها جدا مي‌شوند همزمان با هم بلند شدند و با گرمي و صميميت تمايل خود و خوشحالي از اين دعوت را نشان دادند.من هم كه شوق معلمي در وجودم هنوز فروكش نكرده است با خوشحالي و شور و شوق به آنها خيرمقدم گفتم و از حضورشان تشكر كردم و جرات و جسارت‌شان را ستودم. سپس توضيح دادم كه به مناسبت روز دانش‌آموز اين ميزگرد شكل گرفته است و مي‌خواهيم از دريچه نگاه يك دانش‌آموز آموزش و پرورش كشورمان را به تصوير بكشيم.چون احساس كردم برخي از آنها خيلي سفت و سخت و جدي روي صندلي نشسته‌اند و ژستي گرفته‌اند كه من را به ياد كارشناسان برنامه‌هاي صدا و سيما انداخت، يك شوخي را بهانه قرار دادم و از آنها خواستم خيلي راحت و بدون ملاحظه و با زبان يك دانش‌آموز به پرسش‌ها پاسخ دهند. روژين ضيايي، عرشيا ايلكا، پوريا حسينعلي ميرزا و سهيل بقاشانجاني چهار دانش‌آموز حاضر در اين ميزگرد بودند، دانش‌آموزاني كه از مناطق ٢، ٣ و ٥ تهران آمده بودند تا به نمايندگي از مهم‌ترين بخش نظام آموزشي حرف‌هايي را بگويند، اين دانش‌آموزان كه آخرين سال‌هاي خود را در سيستم آموزشي سپري مي‌كنند تصويرگر واقعياتي هستند كه به قول يكي از آنها «تلخ و سخت» است و زبان گوياي نسلي هستند كه به قول يكي ديگر از آنها « مدارس پادگاني » كودكي و نوجواني را از آنها گرفته است، اما اين نوجوانان از جاده انصاف خارج نمي‌شوند و مي‌گويند «شايد آموزش و پرورش خوبي نداشته باشيم اما معلم و مدرسه خوب پيدا مي‌شود.»
حاصل اين گفت‌وگوي منحصربه فرد را كه مي‌تواند تلنگري به مديران، مسوولان، معلمان، مربيان و والدين باشد، تقديم خوانندگان صفحه مدرسه اعتماد و علاقه‌مندان و دلسوزان حوزه تعليم و تربيت مي‌كنيم تا تمام تحولات و تغييرات با محوريت دانش‌آموز پي گرفته شود.
آموزش و پرورش ما سخت گيرانه است
ميزگرد دانش‌آموزي را با اين پرسش آغاز كرديم كه ٤ دانش‌آموز حاضر در اين ميزگرد نظر خود را پس از بيش از ١٠ سال تحصيل در مقاطع مختلف و در آستانه به پايان رساندن دوره متوسطه و پيش‌دانشگاهي از آموزش و پرورش كشورمان ارائه دهند و به عبارتي هر يك از آنها بگويند چه تصويري از اين نظام آموزشي در ذهن‌شان نقش بسته است.
روژين ضيايي تنها دانش‌آموز دختر حاضر در ميزگرد نخستين كسي بود كه اين‌گونه پاسخ داد: عمر من در بهترين مقطع زندگي در آموزش و پرورش گذشت كه به نظرم بايد با سه كلمه تلخ، سخت و مضحك آن را بيان كنم. يك كودك ٧ ساله با دنياي كودكي بايد ٧ صبح با اجبار والدين از خواب بيدار شود و پاي در محيطي بگذارد كه هر رفتار ممكني با او صورت مي‌گيرد و با ضوابط خشك و محيطي بي‌روح تمام كودكي‌اش به يكباره فراموش مي‌شود و مانند يك سرباز با او برخورد مي‌شود.
پوريا حسينعلي ميرزا هم گفت: معلم با كمترين امكانات و با يك گچ وارد كلاس مي‌شود كه فقط يك تخته سياه در كلاس منتظر اوست تا با گچ و تخته بيش از ٣٠ دانش‌آموز را با مفاهيم و فرمول‌ها آشنا كند حال اين وضعيت تهران و پايتخت است واي به حال شهرستان‌ها كه در محروميت به سر مي‌برند. اين است وضعيت كلاس و مدارسي كه ما روزمان را آنجا سپري مي‌كنيم.
عرشيا ايلكا يكي ديگر از حاضرين در ميزگرد هم گفت: آموزش و پرورش ما دو جنبه دارد يك جنبه كه با حجم زيادي از كتاب‌هاي درسي سطح دانش افراد را بالا مي‌برد و تا حدي مثبت است و جنبه منفي آن هم اينكه سخت گيري بيش از حد مانع كودكي‌ها و نوجواني‌هاي دانش‌آموزان مي‌شود.
سهيل بقاشانجاني هم در همين زمينه گفت: قبول دارم كه آموزش و پرورش ما سخت گيرانه است و مي‌دانم كه بيشتر مدارس ما شبيه پادگان هستند اما نبايد فراموش كرد كه يك مدرسه هم نمي‌تواند بدون چارچوب و ضوابط و مقررات باشد اما بايد اين مقررات به گونه‌اي باشد كه به دانش‌آموز آزادي هم بدهد.
محتواي كتاب‌هاي درسي سنگين و غيرضروري است
در بخش دوم نظر دانش‌آموزان را در مورد كتاب‌هاي درسي جويا شديم و اينكه آيا محتواي كتاب‌هاي درسي چه از لحاظ موضوع و اهميت و چه از نظر حجم مناسب دوره‌هاي تحصيلي مي‌باشد و به طور كلي پس از گرفتن ديپلم آيا كمكي به زندگي افراد مي‌كند؟
روژين ضيايي كه در حال سپري كردن دوره پيش‌دانشگاهي رشته رياضي در منطقه٣ تهران است در پاسخ به اين پرسش «اعتماد» گفت: به نظر من كه يك دانش‌آموز رشته رياضي هستم اين حجم كتابها مورد نياز يك دانش‌آموز براي گرفتن ديپلم رياضي نيست. من شنيدم بسياري از مطالبي را كه ما در دبيرستان مي‌خوانيم آلماني‌ها در دانشگاه مي‌خوانند و نكته ديگر اينكه وقتي من رشته رياضي را انتخاب كردم يك سري از درس‌ها مثل عربي براي من ديگر ضرورت ندارد. درس‌هاي اين چنيني كه مجبورم براي امتحان بخوانم و با عذاب نمره قبولي را بگيرم و پس از مدتي هم همه را فراموش كنم.
پوريا حسينعلي ميرزا هم ضمن تاييد نظر خانم ضيايي گفت: براي من هم كه رشته تجربي هستم به نظرم خيلي از درس‌ها زيادي است و اين حجم سنگين باعث دلزدگي ما مي‌شود.
عرشيا ايلكا دانش‌آموز سوم تجربي هم گفت: برخي از موضوعات مانند زيست و هنر و ادبيات در حد آشنايي عمومي و كسب اطلاعات كلي لازم است اما نبايد خيلي تخصصي به آن پرداخته شود در حدي كه دانش‌آموزان آشنا شوند و اگر علاقه و استعداد داشتند در دانشگاه دنبال كنند.
سهيل بقاشانجاني هم كه پيش‌دانشگاهي رشته تجربي را در مركز پيش‌دانشگاهي دكتر شريعتي منطقه ٢ تهران مي‌گذراند، گفت: متاسفانه آنچه ما در اين ١٢ سال مي‌خوانيم اكثر آنها آموزش عمومي نيست يعني ما براي زندگي كردن در جامعه آموزش نمي‌بينيم يا در برخي مفاهيم آن قدر كلي‌گويي مي‌شود كه چيزي نمي‌فهميم و يا در برخي آنقدر وارد جزييات و حوزه تخصصي مي‌شود كه نيازي به آن احساس نمي‌شود.
كودكان و نوجوانان بيشتر تحقير مي‌شوند
در بخش ديگري از اين گفت‌وگو از دانش‌آموزان كه حالا در پايان دوره متوسطه و در حال انجام تحصيلات عمومي هستند خواستيم بگويند كودكي و نوجواني خود را در آموزش و پرورش چگونه سپري كردند و يا به عبارتي چه اتفاقي براي شخصيت دانش‌آموزان مي‌افتد؟
ضيايي: از سختي‌هاي مدرسه و مقررات خشك آن گفتيم و از حجم زياد مطالب گله كرديم و از غيرضروري بودن برخي از درس‌ها ناليديم اما به نظر من همه اينها را مي‌شود تحمل كرد اما وقتي شخصيت ما تحقير مي‌شود و به شعور ما توهين مي‌شود، ديگر براي‌مان قابل تحمل نيست. به نظر من ، دانش‌آموزان در مدارس احساس كرامت و ارزش نمي‌كنند و در بيشتر مدارس تحقير مي‌شوند.
ميرزا: انتقاد من بيشتر به متوسطه است. در اين مقطع كه ما بايد چيزي ياد بگيريم كه در زندگي به درد ما بخورد متاسفانه اين‌گونه نيست.
بقاشانجاني: از نظر من در دوره متوسطه بيشتر از لحاظ درسي انتقاد وارد است و در دوره ابتدايي بيشتر از نظر شخصيتي كودكان آسيب مي‌خورند. معلم اول و دوم ابتدايي من چنان ضربه روحي به من وارد ساختند كه اگر معلم كلاس سوم فرشته‌وار نجاتم نمي‌داد و به درس و مدرسه من را علاقه‌مند نكرده بودم معلوم نبود چه بلايي سر من مي‌آمد.
ايلكا: قبول دارم كه شخصيت دانش‌آموزان شكسته مي‌شود و اعتماد به نفس آنها از بين مي‌رود ولي من خودم در راهنمايي مستقل شدم و اين دوره خيلي در من تاثير مثبت گذاشت.
آموزش و پرورش ما در كشف و شكوفايي استعدادها و مشاوره تحصيل و شغلي ضعيف است
در اين ميزگرد بر يك موضوع اساسي ديگري هم تمركز كرديم و خواستيم ببينيم آيا كودكاني كه وارد سيستم نظام رسمي آموزشي كشورمان مي‌شوند در انتهاي نوجواني پس از پايان دوره متوسطه و در آستانه ورود به دانشگاه براي ادامه تحصيل يا بازار كار براي اشتغال آمادگي لازم را دارند؟ و يا اينكه آيا دانش‌آموزان و والدين آنها پس از ١٢ سال از علايق و استعدادها آگاهي كافي را به دست مي‌آورند؟
پوريا حسينعلي ميرزا كه در طول دوران تحصيل شاگرد ممتاز بوده و به گفته خودش معدلش هيچ وقت از ١٩ پايين‌تر نيامده است و حالا هم مي‌خواهد يا پزشك يا سياست مدار شود مي‌گويد: هرچند آموزش و پرورش بايد در پيدا كردن استعدادها و علاقه‌ها به دانش‌آموزان كمك كند كه تا حدي هم به من كمك كرده است اما تا خود فرد به طور جدي دنبال علاقه و استعدادش نرود و خانواده به او كمك نكند اين سيستم كار چنداني نمي‌تواند انجام دهد.
بقاشانجاني هم كه در سوداي پزشكي است و اميد دارد امسال پس از پايان پيش‌دانشگاهي در كنكور پزشكي پذيرفته شود بر اين باور است كه: بايد به طور ريشه‌اي و از دوره ابتدايي روي علايق و استعدادهاي دانش‌آموزان كار شود و نبايد همه چيز به كنكور ختم شود.
ضيايي كه علاقه‌مند است استاد دانشگاه شود، مي‌گويد: استعدادها و علايق ما با تحميل كارها و برنامه‌ها و درس‌هاي غيرضروري سركوب مي‌شود و كمتر كسي در مدارس به اين موارد توجه دارد.
فراز و فرودهاي كودكي و نوجواني در گذر مقاطع تحصيلي
در بخش ديگر ميزگرد و در ادامه گفت‌وگو بر آن شديم تا از زبان دانش‌آموزان تفاوت مقاطع مختلف تحصيلي را بشنويم و از آنها پرسيديم كه ١٢ سال تحصيل در سه مقطع حالا هم كه شده نظام ٣-٣-٦ چگونه مي‌گذرد و چه تفاوتي در اين سير وجود دارد؟
حسينعلي ميرزا با اشاره به تجربه خود گفت: به‌رغم اينكه من پيش‌دبستاني خوبي بودم و به محيط علاقه مند شده بودم اما متاسفانه در سال اول دبستان با معلم بداخلاق و سخت گيري مواجه شدم كه از مدرسه و درس و كلاس مرا زده كرد و تاثير نفي عميقي بر من گذاشت كه خوشبختانه در سال‌هاي بعد جبران شد و من دوباره توانستم به آن احساس و نگرش خوب برگردم.
بقاشانجاني هم با اشاره به خاطره روز اول دبستان رفتنش مي‌گويد: من هم مهد مي‌رفتم و هم پيش‌دبستاني. خيلي روزها و سال‌هاي خوبي را هم داشتم و به همه چيز علاقه‌مند شده بودم اما نخستين برخورد سخت گيرانه معلم كلاس اول من باعث شد من به بهانه آب خوردن از كلاس خارج شدم و از مدرسه فرار كردم. واقعا با توجه به تجربه مثبت مهد و پيش‌دبستاني از برخورد آن خانم معلم جا خورده بودم و باورش برايم سخت بود.
ايلكا هم گفت: روز اول مدرسه خوب بود اما پس از يك هفته همه چيز يكباره تغيير كرد و يك نظر خشك برقرار شد و تمام دوره دبستان را در اين شرايط سپري كردم تا اينكه وارد راهنمايي شدم و كمي فضا بهتر شد به همين دليل گفتم كه براي من بهترين مقطع راهنمايي بود كه هم خودم را پيدا كردم و هم مستقل شدم و علاقه‌مند به درس و مدرسه.
ضيايي هم كه از سه سالگي تجربه رفتن به مهد را داشته با يادآوري خاطرات مثبت و شيرين آن دوره گفت: مهد خوبي داشتيم و خيلي خوشحال بودم كه به مهد مي‌روم اما وقتي وارد مدرسه شدم از آن روز تا به امروز كه نزديك به ١٢ سال از عمرم را سپري كردم به نظرم كمترين استفاده را بردم.
معلم ؛ مهم‌ترين عنصر نظام آموزشي است
موضوع يك بخش ديگر اين ميزگرد مقايسه نقش و جايگاه معلم با عناصر ديگر فرآيند آموزشي مانند امكانات و تجهيزات و كتاب‌هاي درسي بود كه از دانش‌آموزان خواستيم با توجه به تجربه خود نظرشان را ارايه دهند و بگويند كدام عنصر مهم‌تر و اساسي‌تر است؟
ضيايي با جرات و جسارت گفت: هيچ‌كدام در آموزش و پرورش ما جايگاه مناسبي ندارد و در تمام بخش‌ها مشكل داريم اما به نظر من معلم مهم‌تر است. من در مدرسه‌اي درس خواندم كه از نظر امكانات و تجهيزات خوب بود اما فايده‌اي نداشت چرا كه معلمان نتوانستند از آن امكانات استفاده كنند.
ايلكا: مهم‌ترين عنصر، معلم است به نظر من اين معلم است كه مي‌تواند يك درس را شيرين يا تلخ كند خيلي كتاب‌هاي درسي و موضوعات آن و امكانات و تجهيزات هم نيست آنها در صورتي كه معلم خوب و قوي باشد مي‌توانند مكمل و تقويت‌كننده باشند.
حسينعلي ميرزا: اگر معلم به كارش علاقه‌مند باشد و از شرايط كاري رضايت داشته باشد در صورت كمبود امكانات مي‌تواند نقش مهمي داشته باشد و به نظر من معلم در اولويت اول است، پس از آن امكانات و تجهيزات و كتاب‌هاي درسي اولويت سوم را دارند.
بقاشانجاني: به نظر من اين اخلاق و توان معلم است كه در دانش‌آموز تاثيرگذار است در غير اين صورت دانش‌آموز در بهترين مدرسه و با بهترين كتابها بدون يك معلم خوب راه به جايي نمي‌برد.
تفاوت چنداني در اين نظام آموزشي بين مدارس دولتي و غيرانتفاعي وجود ندارد
هر چند هنوز بيش از ٨٠ درصد مدارس كشور دولتي هستند اما بحث بر سر واگذاري مدارس دولتي و توسعه مدارس غيرانتفاعي جدي است و مخالفان و موافقان زيادي دارد؛ در اين مباحث دو مفهوم «عدالت آموزشي» و «كيفيت آموزشي» مورد نظر است كه مخالفان مدارس غيرانتفاعي مي‌گويند توسعه اين مدارس مغاير با عدالت آموزشي است و طبقاتي كردن مدارس را به دنبال دارد و موافقان هم چنين استدلال مي‌كنند كه دولت متولي خوبي در آموزش نيست و بايد بخش خصوصي وارد شود تا هم هزينه‌هاي آموزشي كاهش يابد و هم كيفيت آموزش بالا برود و مباحث متعدد ديگري كه در اين زمينه مطرح مي‌شود. اكنون از دانش‌آموزان خواستيم تجربه خود را بيان كنند و بگويند آيا تفاوت قابل توجهي ميان مدارس دولتي و غيرانتفاعي وجود دارد؟
ضيايي كه از مهدكودك و پيش‌دبستاني تا پيش‌دانشگاهي را در مدارس غيرانتفاعي بوده است در پاسخ به اين پرسش گفت: وقتي در ١٢ سال اتفاق خاصي در زندگي‌ات نيفتد فرقي ندارد در كدام مدرسه باشي به نظر من آموزش و پرورش ما و نگرش والدين به گونه‌اي است كه عمر كودكان و نوجوانان را به هدر مي‌دهد. وقتي موفقيت فقط در موفقيت درسي خلاصه مي‌شود و پذيرفته شدن در كنكور، نمي‌شود به آينده اين نسل اميدوار بود.
ايلكا هم كه چند سال از راهنمايي خود را در مدارس غيرانتفاعي بوده است، گفت: از نظر من مدارس غيرانتفاعي به نسبت مدارس دولتي امكانات و تجهيزات بيشتري دارند اما آن قدر كه تصور مي‌شود تفاوتي با مدارس دولتي ندارند فقط كساني كه به مدارس غيرانتفاعي مي‌روند بيشتر خودشان تلاش مي‌كنند و خانواده‌ها آنها را حمايت مي‌كنند.
ميرزا هم كه فقط چند سال در ابتدايي مدارس غيرانتفاعي را تجربه كرده است، گفت:
به نظر من خيلي تفاوت دارد معلمان خوب و قوي جذب مدارس غيرانتفاعي مي‌شوند و امكانات بيشتري هم دارند اما يك تفاوت منفي هم وجود دارد كه در مدارس غيرانتفاعي به راحتي به دانش‌آموزان نمره مي‌دهند اما در مدارس دولتي سخت گيري مي‌شود و در مدارس دولتي هم معلم خوب داريم و هم معلم ضعيف. در كل، مدارس غيرانتفاعي قوي‌ترند.
بقا شانجاني هم كه تمام مقاطع تحصيلي را در مدارس دولتي سپري كرده است، گفت: تصور اشتباهي وجود دارد كه فكر مي‌كنند مدارس دولتي خوب نيستند. من كه تمام مقاطع را در مدارس دولتي بودم خيلي رضايت دارم و به نظرم فقط امكانات مدارس غيرانتفاعي بيشتر است كه آن هم در موفقيت دانش‌آموزان خيلي تاثيرگذار نيست.
موفقيت‌هاي ما بيشتر حاصل حمايت خانواده و تلاش خود ما است
اينكه سيستم آموزشي چقدر در كسب موفقيت تحصيلي دانش‌آموزان موثر است يكي از مباحث مورد توجه كارشناسان است. اشاره به اينكه سالانه معادل بودجه آموزش و پرورش خانواده‌ها خارج از مدارس براي فرزندان‌شان هزينه مي‌كنند مصداقي است كه با اشاره به آن گفته مي‌شود موفقيت تحصيلي فرزندان خارج از مدارس رقم مي‌خورد؛ در اين زمينه نظر دانش‌آموزان را جويا شديم.
حسينعلي ميرزا كه از شاگردان ممتاز بوده و به قول خودش هيچ وقت معدلش از ١٩ كمتر نشده، گفت: مهم‌ترين عامل موفقيت من خانواده بوده است هر چند نقش معلمان خوبي را كه داشتم نمي‌توانم ناديده بگيرم اما وقتي نقش خانواده را حذف مي‌كنم چيز خاصي از اين موفقيت باقي نمي‌ماند.
ضيايي هم كه موفقيت‌هاي متعددي داشته و در كنفرانس‌هاي خارج از كشور هم شركت كرده است و در عرصه ورزشي هم مدال طلاي كشوري گرفته، گفت: موفقيت‌هايي كه من به دست آوردم ارتباط خاصي به آموزش و پرورش ندارد من هر چه به دست آوردم در درجه نخست حاصل تلاش خودم و سپس حمايت‌هاي خانواده‌ام بوده است و اگر بخواهم نقش آموزش و پرورش را بيان كنم بايد بگويم نه‌تنها تاثير مثبتي نداشته بلكه به من صدمه نيز وارد كرده است.
ايلكا هم كه از دانش‌آموزان ممتاز است در اين زمينه گفت: هرچند برخي از معلمان تاثيرگذار بودند ولي آنچه موفقيت‌هاي من را رقم زده است تلاش‌هاي خودم بوده است. بي‌ترديد در اين زمينه حمايت و تشويق‌هاي خانواده بيش از برنامه‌هاي مدارس تاثيرگذار بوده است.
بقاشانجاني كه تجربه شركت در المپيادها را دارد گفت: نمي‌شود موفقيت را به يك عامل نسبت داد هرچند تاثيرات اين سه دسته يعني خانواده، مدرسه و تلاش‌هاي خود فرد متفاوت است اما در موفقيت من بايد بگويم هر سه عامل نقش داشته است اما آنچه كه از مدارس انتظار مي‌رود بيش از چيزي است كه وجود دارد.
از تربيت شخصيت دانش‌آموزان درآموزش و پرورش خبري نيست
در اين ميزگرد توجه دانش‌آموزان را به ابعاد مختلف تربيت جلب كرديم و از آنها خواستيم در اين زمينه نظر بدهند كه آيا در ١٢ سالي كه كودكي و نوجواني خود را در مدارس سپري مي‌كنند شخصيت آنها در ابعاد اجتماعي، سياسي، عاطفي و اخلاقي ساخته مي‌شود يا نه؟ و به عبارتي آيا در نظام تعليم و تربيت ما و در آموزش عمومي، برنامه‌اي در اين راستا وجود دارد؟
روژين ضيايي: تربيت سياسي كه اصلا وجود ندارد و به نظر من مخالف تربيت سياسي دانش‌آموزان هستند و در ساير زمينه‌ها هم كار خاصي صورت نمي‌گيرد. از سرنوشت بچه‌ها پس از پايان تحصيلات مشخص است كه در مدارس چه اتفاقي مي‌افتد ببينيد چقدر اميد و انگيزه وجود دارد و گرايش كاذب به اينترنت و گرفتاري به مواد مخدر و بي‌علاقگي به مطالعه همه نشان مي‌دهد در اين ١٢سال اتفاقات خوبي روي نداده است و بچه‌ها براي يك زندگي خوب تربيت نشده‌اند.
بقاشانجاني: نبايد همه را به آموزش و پرورش نسبت داد. خانواده‌ها هم نقش دارند اگر مشكلاتي وجود دارد بخشي از آنها به دليل ضعف خانواده‌هاست. بسياري از والدين فرزندان را رها كرده‌اند. مدارس و خانواده‌ها به هنر و موسيقي توجه ندارند.
حسينعلي ميرزا: به نظر من با توجه به اينكه در طول سال تحصيلي ما بيشتر ساعات را در مدارس مي‌گذرانيم انتظار مي‌رود شخصيت ما در اين محيط ساخته شود. از نظر اجتماعي، سياسي و عاطفي خيلي مدارس مي‌توانند تاثيرگذار باشند. ١٢ سال مدت كمي نيست بنابراين من فكر مي‌كنم مدارس مقصر هستند و آموزش و پرورش در اين زمينه ضعف دارد. به شخصيت دانش‌آموزان توجه نمي‌شود، به او اجازه داده نمي‌شود تا كودكي و انرژي خود را تخليه كند.
از تكنولوژي و فناوري‌ها كمتر استفاده مي‌شود
در بخش‌هاي پاياني اين نشست پيرامون برخي تفاوت نگرش‌ها بحث كرديم يكي از اين موارد بحث استفاده از فناوري‌هاي ارتباطي و تكنولوژي‌هاي مدرن در مدارس است كه از دانش‌آموزان خواستيم بگويند از اين جهت وضعيت چگونه است؟
ايلكا: در حالي كه مي‌بينيم تمام دنيا از اين امكان استفاده مي‌كنند و پيشرفت‌هاي زيادي هم به دست آورده‌اند اما متاسفانه يك ترس و بدبيني باعث شده نه‌تنها دانش‌آموزان آموزش نمي‌بينند و تشويق نمي‌شوند تا از تكنولوژي استفاده كنند بلكه منع مي‌شوند.
ضيايي: هر چند مدارسي هستند كه از اين امكانات استفاده مي‌كنند و معلماني وجود دارند كه در برخي ساعات آنلاين مي‌شوند و ارتباط مجازي با دانش‌آموزان برقرار مي‌كنند اما در حداقل است هنوز پذيرش اين واقعيت براي خانواده‌ها و مدارس گويا سخت است، حتي خانواده‌ها اعتماد ندارند و اگر فرزندي پاي كامپيوتر نشسته فكر مي‌كنند به كارهاي غيرضروري مشغول است.
حسينعلي ميرزا: متاسفانه همان گونه كه قبلا گفتم هنوز معلم با گچ وارد كلاس مي‌شود و جز تخته سياه و گچ چيز ديگري در مدارس ما وارد نشده است.
بقاشانجاني: بله، واقعيت دارد كه تكنولوژي در آموزش و پرورش ما جايگاهي ندارد اما خانواده‌ها هم مقصرند.
به نقش و جايگاه دانش‌آموزان بايد بيشتر توجه شود
در بخش پاياني ميزگرد دانش‌آموزي با يادآوري ١٣ آبان به عنوان روز دانش‌آموز و توجه دادن دانش‌آموزان حاضر در اين نشست به موضوع مشاركت دانش‌آموزان و نقش و جايگاه آنها در نظام آموزشي به ويژه در اداره مدارس، خواستيم تا به اين پرسش پاسخ بدهند كه آيا دانش‌آموزان نقش موثري دارند و از جايگاه مناسبي برخوردارند؟
پوريا حسينعلي ميرزا كه عضو شوراي دانش‌آموزي يكي از دبيرستان‌هاي تهران است و در سال‌هاي گذشته هم در شوراي دانش‌آموزي فعاليت داشته است و يكي از آرزوهايش اين است كه روزي رييس‌جمهور كشور شود در پاسخ به اين پرسش گفت: نقش و جايگاه دانش‌آموزان در هر مدرسه به مدير و معاونين مدرسه بستگي دارد. من و دوستانم مديون معاون خوشفكري هستيم كه دانش‌آموزان را جدي مي‌گيرد و انتخابات شوراهاي دانش‌آموزي را با شور و حال برگزار مي‌كند و تا آخر سال تحصيلي هم شورا را فعال نگه مي‌دارد و به دانش‌آموزان بها مي‌دهد.
سهيل بقاشانجاني هم كه از دانش‌آموزان فعال و از اعضاي شوراي دانش‌آموزي است، در پاسخ به اين پرسش «اعتماد» گفت: متاسفانه روز دانش‌آموز كه فرصت و بهانه‌اي است براي توجه به جايگاه دانش‌آموزان كمتر مورد توجه قرار مي‌گيرد و انتخابات و شوراهاي دانش‌آموزي بستر و فرصتي براي تمرين فعاليت‌هاي اجتماعي و سياسي است و مي‌تواند به رشد ما كمك كند.
روژين ضيايي هم گفت: مدرسه ما از اين نظر خوب است و به دانش‌آموزان توجه مي‌شود اما براي من جايگاه فرمايشي شوراها جالب و قابل تحمل نيست. در بسياري از مدارس هم اگر شوراها را جدي مي‌گيرند، مي‌خواهند حرف خودشان را از زبان ما بزنند.
عرشيا ايلكا هم گفت: در مقطع راهنمايي خيلي دانش‌آموزان را جدي نمي‌گرفتند اما در دبيرستان شرايط بهتر است و دانش‌آموزان در امورات مدرسه مشاركت داده مي‌شوند كه اگر از همان دوره ابتدايي اين نقش و جايگاه جدي گرفته شود بچه‌ها خيلي خوب تربيت مي‌شوند.
آخرین اخبار و تحلیل ها در حوزه آموزش و پرورش ایران و جهان در سایت سخن معلم
با گروه سخن معلم باشید .
نظرات بینندگان