عضو کانون فرهنگیان شیراز : مشکل آموزش و پرورش؛ سوءمدیریت در درون و برخورد غیرفرهنگی از بیرون

  •  در جوامع توسعه یافته؛ تشکل های مدنی بازوی مدیریتی نهادهای مدیریتی هستند. چرا تشکل های فرهنگی ما این چنین نیستند؟
o  چون نمی خواهند. وزیر دولت یازدهم به هنگام روی کارآمدن ؛ اظهار داشتند: تشکل های فرهنگی، فرصت هستند نه تهدید. در ابتدا، وزیر و بعضی از مدیران وزارتخانه، نشست هایی با تشکل ها داشتند ولی خروجی آن رضایت بخش نبود. مشاور وزیر در امور تشکل ها یک فرد جناحی است و نه صنفی. بنا بود مدیران کل استان ها در این زمینه مشاور داشته باشند؛ ولی عملی نشد. مدیریت فعلی آموزش و پرورش نه توانایی گسترش انواع تشکل های علمی- فرهنگی را داشت و نه توانایی بهره مندی از پتانسیل تشکل های صنفی- آموزشی. مدیریت در آموزش و پرورش ارباب و رعیتی است نه مشارکتی. به همین دلیل تعبیر بازوی مدیریتی از تشکل های مدنی در آموزش و پرورش، تخیلی بیش نیست.

• چرا فرهنگیان همواره از معیشت و وضعیت رفاهی خود گله مند هستند و کمتر از وضعیت نامطلوب آموزشی می گویند؟
o مشکلات آموزش و پرورش یکی و دو تا نیست. به تعبیر وزیر فعلی بالغ بر ۷۵۰ مشکل در آموزش و پرورش وجود دارد. کمبودها و نواقص یکی دو تا نیست. کتب درسی ایراد دارد. فنون تدریس بروز نیست. سیستم اداری و بوروکراسی حاکم ورشکسته است. سیستم آموزشی ناکارآمد است. پرورش دینی و اجتماعی منطبق بر خواسته های جامعه نیست و صدها مشکل دیگر. شاه کلید موفقیت آموزش و پرورش در دست معلم است. آموزش و پرورش نسبت به معلم نقش ناپدری را ایفاء می کند. عدم دخالت در تدوین کتب و مشارکت در سیستم مدیریتی، نادیده گرفتن وضعیت معیشتی- رفاهی و . . . از حقوقی است که توسط آموزش و پرورش نادیده گرفته می شود. از آنجا که معیشت و رفاه در لایه های زیرین هرم انگیزشی مازلو قرار دارد، طبیعی است که این نیاز انگیزشی بیشتر نمود پیدا کند.

• رویکرد تشکل های صنفی به نحوه اعتراض فرهنگیان چگونه است؟
o تشخیص من این است که فعالان صنفی - آموزشی با نزدیک به دو دهه تجربه، رغبت چندانی به نمایش قدرت ندارند. آنها بر این باورند که باید دید مسؤلان را نسبت به آموزش و پرورش تغییر داد. تشکل های صنفی طی چند سال گذشته توانسته اند تحلیل گران و نویسندگان توانمندی را به جامعه فرهنگی و رسانه ها معرفی کنند. با این وجود نباید فراموش کرد که آموزش و پرورش یک خانواده یک میلیونی است که رفتار اکثر قریب به اتفاق این خانواده تحت تاثیر جامعه است. در حال حاضر جامعه ما به دلیل مشکلات اقتصادی و اجتماعی از نوعی عصبیت رنج می برد. این عصبیت به همراه ندانم کاری مسؤلان آموزش و پرورش ممکن است منجر به رفتارهای اعتراضی غیر فرهنگی شود.

•  شما عملکرد تشکل های صنفی معلمان در سال تحصیلی گذشته را چگونه ارزیابی می کنید؟
o  در سال گذشته، تشکل های صنفی هیچ بنایی بر اعتراض نداشتند. آنها می خواستند فرصت لازم و کافی را در اختیار دولت یازدهم قرار دهند. اگر وقایع سال گذشته مرور شود، متوجه خواهیم شد که سه تحصن اولیه که در مدارس صورت گرفت، کاملا خودجوش بود. پس از این مرحله کانون تهران متوجه عقب افتادن از بدنه شد و تجمع سکوت را در مقابل مجلس ترتیب داد. تجمع سکوت دهم اسفند بزرگترین اعتراض فرهنگیان در سال گذشته بود. اعتراضات بعدی به استثنای هفدهم اردیبهشت کاملا خودجوش بود. به جز اعتراضات دهم اسفند و هفدهم اردیبهشت، مابقی اعتراضات انعکاس چندانی نداشت. عدم انعکاس این اعتراضات نشان دهنده جایگاه هدایتی تشکل های صنفی است.

• نظر شما این است که تشکل های صنفی در هدایت اعتراضات صنفی نقش تعیین کننده ای دارند؟
o تشکل های صنفی ممکن است در ایجاد اعتراضات نقش نداشته باشند ولی در حضور کمرنگ و یا پررنگ معلمان در اعتراضات نقش مؤثری دارند. شما اعتراضات سال گذشته را با یکدیگر مقایسه کنید. تعداد افراد شرکت کننده در مقابل استانداری در سال گذشته کمتر از صد نفر بود؛ در حالی که این تعداد در مقابل اداره کل به دلیل دعوت کانون تهران و همراهی فعالان صنفی شناخته شده در شیراز بیش از ۱۵۰۰ نفر بود.

• شما مسایل آموزش و پرورش در سال آینده را چگونه ارزیابی می کنید؟
o در سال تحصیلی آینده، فرهنگیان با دو مشکل عمده درونی و بیرونی مواجه خواهند بود. مشکل درونی فرهنگیان، سوء مدیریت در آموزش و پرورش است و مشکل بیرونی نیز شامل برخوردهای غیر فرهنگی با فعالان صنفی- آموزشی می باشد. البته من بر این باورم که مشکلات بیرونی فرهنگیان یک نوع فرافکنی است که توسط مدیران آموزش و پرورش صورت می گیرد. مدیران آموزش و پرورش بالاجبار ناکارآمدی خود را متوجه کلیت نظام می کنند و از نهادهای کنترلی دولت، خواستار برخورد با فعالان صنفی- آموزشی می شوند.

• یعنی شما اتهامات سیاسی و امنیتی که از سوی مدیران آموزشی مطرح می شود را نمی پذیرید؟
o فضای آموزش و پرورش با دیگر نهادها متفاوت است. رفتار سیاسی و امنیتی در شخصیت عموم فرهنگیان نهادینه شده نیست. دلیل بنده، عدم استقبال فرهنگیان از تشکل های سیاسی موجود است. تعداد اعضاء بعضی از این تشکل ها با وجود دادن وعده های ریاستی به چند ده نفر نمی رسد.
معلمان به دلیل کار فکری از شعور سیاسی بالایی برخوردارند ولی داشتن شعور سیاسی به معنای رفتار سیاسی و یا رفتارهای امنیتی نخواهد بود. وجود رفتار سیاسی و یا امنیتی در آموزش و پرورش در حد صفر است و اگر نسبتی برای این منظور تعریف شود، این ضریب در آموزش و پرورش منفی است.

•  اعتراضات صنفی- آموزشی در شیراز و فارس توسط چه تشکلی هدایت می شود؟
o در فارس تشکلی وجود ندارد. در شیراز، کانون فرهنگیان شیراز را داریم که به دلیل عدم تشکیل مجمع و برگزاری انتخابات و از حدنصاب افتادن هیئت مدیره، وجاهت قانونی ندارند. فعالیت صنفی و پیگیری مطالبات در شیراز توسط چند تن از فعالان صنفی- آموزشی و اعضاء گروه مجازی « کنشگران صنفی آموزش » به صورت غیرمنسجم پیگیری می شود. عدم انسجام در هدایت و رهبری جامعه فرهنگیان شیراز باعث بروز مشکلات نظارتی و کنترلی در آموزش و پرورش و دیگر نهادهای استانی شده است. نبود یک نهاد مدنی شناسنامه دار سبب شده تا آموزش و پرورش جوابگوی مطالبات صنفی معلمان شیراز نباشد.