گروه اخبار /
« آموزش زبان انگليسي در مدارس شرايط خوبي ندارد ». اين اظهارنظر را هر چند روز گذشته، نه يك كارشناس مسائل آموزشي كه يك مقام مسئول در وزارت امور خارجه بيان كرده است اما كيست كه نداند آموزش زبان خارجي در مدارس ايران از زبان عربي گرفته تا زبان انگليسي با مشكلات زيادي روبه‌روست. واقعيت اين است كه سال‌ها آموزش اين زبان‌ها در مدارس كشور نه تنها دانش‌آموزان را در يادگيري زبان خارجي ياري نكرده است كه بسياري از دانش‌آموزان پس از پايان تحصيلات ناتوان از بيان چند جمله عربي يا انگليسي هستند. اين در حالي است كه يادگيري كامل يك زبان طي 2 تا 3 سال اتفاق مي‌افتد.
با توجه به اينكه آموزش زبان انگليسي از سال اول متوسطه اول در مدارس كشور آغاز مي‌شود اما تقريبا همه كارشناسان و مسئولان مي‌دانند كه با اين شيوه آموزش زبان خارجي هيچ كس زبان ياد نمي‌گيرد. همين نارسايي در زبان آموزش اغلب دانش‌آموزان و دانشجويان را با مشكلات عديده‌اي روبه‌رو كرده است و اين دليلي براي استقبال افراد از آموزشگاه‌هاي زبان خارجي شده است. اما با اين اقدامات باز اوضاع فراگيري زبان خارجي در كشور چندان مساعد نيست.
آموزش زبان انگليسي درمدارس، شرايط خوبي ندارد
روز گذشته قائم مقام وزير امور خارجه با بيان اينكه در سيستم آموزشي ما وضعيت آموزش زبان انگليسي در شرايط خوبي قرار ندارد، گفت: به‌شدت نيازمند تحول جدي در سيستم آموزش زبان در نظام آموزشي‌مان هستيم و بايد برنا‌مه‌هایمان اين باشد كه بعد از دو يا سه سال دانش‌آموز يك زبان جديد ياد بگيرد. مرتضي سرمدي با اشاره به اينكه در بسياري از كشورها كلاس مقصد نهايي آموزش نيست، افزود: در بسياري از كشورها كلاس تنها محل جمع شدن دانش‌آموزان براي عزيمت به سمت آموزش است. او با تاكيد بر اينكه شيوه پاسخ به سوالات در دنياي امروز بسيار حائز اهميت است، تصريح كرد: بايد متناسب با تحول نظام بين‌المللي ذهن دانش‌آموزان را ذهن تحليل‌گر بار بياوريم، چرا كه با اين كار ذهن از محفوظات خارج خواهد شد.
قائم مقام وزير امور خارجه با بيان اينكه در سيستم آموزشي ما وضعيت آموزش زبان انگليسي در شرايط خوبي قرار ندارد، گفت: به‌شدت نيازمند تحول جدي در سيستم آموزش زبان در نظام آموزشي‌مان هستيم و بايد برنا‌مه‌هایمان اين باشد كه بعد از دو يا سه سال دانش‌آموز يك زبان جديد ياد بگيرد. به گزارش ايلنا، سرمدي در پايان تاكيد كرد: بايد استانداردهاي مدارس ايراني خارج از كشور بالاتر برود و بين‌المللي شوند.
جذب معلم زبان به‌دليل زندگي در خارج
يك زبان‌شناس درباره اينكه چگونه مي‌توان زبان جديد را ياد گرفت به «آرمان» مي‌گويد: نوع تدريس زبان خارجي در مدارس چندان شاد نيست و به دليل اينكه محيط مدرسه يك فضاي اجباري براي دانش‌آموزان محسوب مي‌شود اين نوع آموزش‌ها در فضای مدرسه چندان جزو اقدامات مثبت محسوب نمي‌شود.
هومن عباس‌پور مي‌افزايد: در آموزشگاه‌هاي آزاد آموزش‌ها با ايجاد فضاي شاد انجام مي‌شود اما در مدارس دانش‌آموزان، معلم‌ها را انتخاب نمي‌كنند و درباره عملكرد آنها نيز نظرخواهي نمي‌شود. در واقع زبان‌آموزي در مدارس به دليل اينكه دانش‌آموز مجبور به فراگيري است چندان ثمربخش نيست. به گفته او هيچ معلمي را دانش‌آموز انتخاب نمي‌كند و معلم به شكل كاملا اجباري از سوي مدرسه براي تدريس انتخاب مي‌شود، در حالي كه در آموزشگاه‌های آزاد در پايان هر ترم زبان‌آموزان درباره مدرس خود نظرات خود را عنوان مي‌كنند و مسئولان آموزشگاه هم به كمك اين نظرسنجي‌ها براي مدرسان تصميم‌گيري مي‌كنند.
اين زبان‌شناس با بيان اينكه كتاب‌هاي زبان در مدرسه بايد بر اساس قواعد زبان‌شناسي بازنويسي شود، مي‌افزايد: براي مثال هم‌اكنون قواعد درس عربي بر اساس سيستم سنتي آموزش عربي است. در واقع، اين امر بايد بر اساس اصول زبان‌شناسي بازبيني شود. عباس‌پور با بيان اينكه آموزش زبان انگليسي در ايران از ابتدا با استفاده از الگوي انگليسي ـ آمريكايي تدريس شده است، تاكيد مي‌كند: بايد الگوي آموزش زبان انگليسي در كشور تصحيح شود و متد‌هاي انگليسي با لهجه‌هاي آمريكايي و بريتانيايي به‌طور همزمان به زبان‌آموزان آموزش داده شود. به گفته او بايد تمام معلم‌هاي زبان تحت يك دوره فشرده آموزشي قرار بگيرند تا به اين ترتيب بتوانند موثر‌تر به آموزش زبان بپردازند. اين زبان‌شناس در پاسخ به پرسشی مبني بر اينكه آيا آموزشگاه‌ها در كشور آن‌طور كه بايد و شايد استانداردهاي زبان‌آموزي را رعايت مي‌كنند، تصريح مي‌كند: اغلب در اين آموزشگاه‌ها افرادي كه چند سالي خارج از كشور زندگي کرده‌اند يا توانايي مكالمه داشته باشند به عنوان مدرس جذب مي‌شوند، در حالي كه فقط صرف اقامت در خارج از كشور نمي‌تواند دليل پسنديده‌اي براي آموزش يك زبان بين‌المللي باشد. براي مثال كسي كه در آمريكا يا انگليس زندگي كرده، دليلي ندارد كه بتواند مدرس قابلي در حيطه زبان باشد بلکه بايد آموزش سيستم آموزش، تعليم و تربيت در اولويت قرار گيرد. متاسفانه اكثر مدرسان زبان در آموزشگاه‌ها شيوه تدريس صحيح را بلد نيستند.
عباس‌پور در پاسخ به اين پرسش كه زبان‌آموزان بايد از چه روشي براي فراگيري آموزش استاندارد و ثمربخش استفاده كنند، مي‌گويد: در اقدام نخست زبان‌آموز بايد با استفاده از وسايل چندرسانه‌اي از جمله دي‌وي‌دي‌هاي استاندارد، فيلم‌ها زبان انگليسي و... مبادرت به زبان‌آموزي كنند. در گام‌هاي بعدي هم بايد تحت نظر استاد پروسه زبان‌آموزي خود را طي كند.
رفع تكليف آموزش و پرورش با آموزش زبان
يك كارشناس آموزش و پرورش درباره نحوه آموزش زبان‌هاي خارجي در مدارس كشور به «آرمان» مي‌گويد: در واقع روند زبان‌آموزي بايد با استفاده از آزمايشگاه‌هاي زبان و تجهيزات ويژه انجام شود و هنوز هيچ يك از مدارس دولتي در كشور چنين وسايلي را در دست ندارند.
محمد حبيبي مي‌افزايد: براي فراگيري زبان خارجي در مدارس عمدتا آموزش‌ها به شكل شفاهي انجام مي‌شود. در واقع به‌كار‌گيري اين روش در آموزش زبان چندان ثمربخش نيست. به گفته او معمولا در دنيا براي فراگيري زبان از سنين پايين اين آموزش‌ها را آغاز مي‌كنند و بايد در كشور ما نيز اين آموزش‌ها از مقطع دبستان انجام شود. با توجه به اينكه در دوراني كه آقاي حاجي وزير آموزش و پرورش بود به شكل آزمايشي در يك سري از مدارس ابتدايي آموزش زبان انجام شد اما اين اقدام با اعتراض‌هاي فراواني مواجه شد.
اين كارشناس آموزش و پرورش مي‌افزايد: آموزش زبان بايد در سنين پايين انجام شود. در مدارس دولتي نيز بايد امكانات و تجهيزات مربوط به زبان‌آموزي در اختيار دانش‌آموزان قرار گيرد تا آموزش كاملا كيفي انجام شود. اين در حالي است كه هم‌اكنون در مدارس كشور آموزش زبان از دوره راهنمايي و بدون در نظر گرفتن استانداردهاي آموزشي انجام مي‌شود. حبيبي مي‌گويد: به نظر مي‌رسد كه آموزش و پرورش براي آموزش زبان در مدارس برنامه مدوني ندارد و اين سازمان هنوز هدف خود را از آموزش زبان مشخص نكرده است. او مي‌افزايد: در واقع آموزش زبان در آموزش و پرورش به رفع تكليف مبدل شده است، آن هم به اين دليل كه عزم راسخي در كليت آموزش زبان در آموزش و پرورش وجود ندارد، در واقع اگر وجود داشت از دوره ابتدايي به شكل پايه‌اي انجام مي‌شد.
نظرات بینندگان