گروه اخبار /
در چند سال اخیر مدارس خاص با عناوینی چون مدارس تیزهوشان، استعدادهای درخشان و... رشد قارچ‌گونه داشته است. در حالی که همواره تردیدهایی در مورد تفاوت کیفیت آموزش در این مدارس وجود دارد، برخی از کارشناسان از اساس جداکردن دانش‌آموزان نخبه از عادی را زیان‌آور و غیرکارشناسی عنوان می‌کنند. برخی بررسی‌ها نشان می‌دهد استرس دانش‌آموزانی که در مدارس تیزهوشان تحصیل می‌کنند به مراتب بیشتر از دانش‌آموزان عادی است. این مشکل و مسائلی از این دست باعث شده است یک مقام مسئول در مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان از مقابله با رشد بی‌رویه مدارس تیزهوشان خبر دهد.
در کل کشور 672 مدرسه استعداد درخشان وجود دارد. در تهران نیز 40مدرسه استعداد درخشان (تیزهوشان) در دوره اول و دوم متوسطه فعالیت می‌کنند که از این تعداد 20 مدرسه دخترانه و 20 مدرسه پسرانه است. اغلب والدین در پی فرستادن فرزندان شان به مدارس تیزهوشان هستند تا از امکانات مناسب و معلمانی بهتر از سایر مدارس بهره ببرند. داشتن معلمان خوب، مجرب و کارا از دیگر مواردی است که همواره مورد توجه دانش‌آموزان است اما اینکه این مدارس به چه میزان روی تعلیم صحیح و ثمربخش دانش‌آموزان تاثیر دارد، جای تامل دارد.
تعدیل پذیرش در مدارس تیزهوشان
روز گذشته معاون مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان با بیان اینکه سیاست ما برای پذیرش دانش‌آموزان در مدارس استعداد درخشان در سراسر کشور تعدیل پذیرش است، اظهار کرد: یعنی نگاه ما بر این است که باید به استاندارد پذیرش برابر منحنی توزیع نرمال یعنی حداکثر 28/2 صدم درصد پذیرش به نسبت کل دانش‌آموزان ورودی برای هر دوره برسیم. محمد نستوه افزود: اما در شهرهای بزرگ از جمله تهران، اصفهان، تبریز و مشهد سیاست تجمیع را دنبال خواهیم کرد؛ تعداد مدارس در این شهرها زیاد شده است و بنا داریم؛ با یک روند آرام در میان مدت تجمیع مدارس استعداد درخشان را در راستای کیفیت‌بخشی به این‌گونه مدارس انجام دهیم. او ادامه داد: اگر مدرسه‌ای دارای امکانات و تجهیزات و منابع انسانی کمی است و نمی‌تواند خدمات آموزشی درست و با کیفیتی را به دانش‌آموزان ارائه دهد، پذیرش این مدارس را حذف خواهیم کرد و سایر دانش‌آموزانی که در سال‌های قبل در این مدارس تحصیل می‌کردند را جابه‌جا خواهیم کرد و به مدرسه دیگری متناسب با موقعیت جغرافیایی محل سکونت خانواده‌ها و علاقه‌مندی دانش‌آموزان و خانواده‌ها خواهیم فرستاد. معاون مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان با بیان اینکه این سیاست در تهران هم به همین نحو اجرا خواهد شد، خاطرنشان کرد: در کل کشور 672 مدرسه استعداد درخشان داریم و در تهران نیز 40 مدرسه استعداد درخشان (تیزهوشان) در دوره اول و دوم متوسطه وجود دارد که از این تعداد 20 مدرسه دخترانه و 20 مدرسه پسرانه است. نستوه همچنین از حذف پذیرش در 4 مدرسه استعداد درخشان تهران خبر داد و گفت: با یک روند آرام و تا جایی که امکان داشته باشد، تجمیع مدارس را پیش خواهیم برد و این 4 مدرسه قرار است؛ با مدارس بزرگ‌تر و نیروی انسانی بیشتر تجمیع شوند.
او همچنین درباره شهریه این‌گونه مدارس توضیح داد و گفت: شهریه مدارس استعداد درخشان معادل 50 درصد شهریه مدارس غیردولتی هر شهرستان است. بنابراین شهریه‌ها متفاوت است. ایلنا نوشت؛ نستوه ادامه داد: در سال گذشته شهریه برای دوره اول متوسطه 2 میلیون و 950 هزار تومان و برای دوره دوم متوسطه 4 میلیون و 150 هزار تومان بوده است و از شهریه امسال مدارس هنوز اطلاعی نداریم.
مدرسه باید یک جامعه طبیعی به میزان هوش متفاوت باشد
یک کارشناس آموزش و پرورش درباره عملکرد مدارس تیزهوشان و تاثیر آن بر روحیات و عملکرد دانش‌آموزان به آرمان می‌گوید: در چند سال اخیر به دلیل اینکه پول و پرداخت شهریه در مدارس کشور حرف اول و آخر را می‌زند به همان نسبت شاهد افت کیفیت آموزشی و بالطبع کاهش کیفیت عملکرد مدارس تیزهوشان بوده‌ایم. مهدی بهلولی می‌افزاید: اغلب بچه‌هایی که در کشور تحصیل می‌کنند از هوش متوسط برخوردار هستند و اصلا به صلاح نیست تا در مدارس تیزهوشان تحصیل کنند. او تاکید می‌کند: اغلب آموزش و پرورش با صرفه‌جویی و بومی‌سازی دانش‌آموزان را در مدارس تیزهوشان جذب می‌کنند در صورتی که مدرسه باید یک جامعه طبیعی به میزان هوش متفاوت باشد .این کارشناس آموزش و پرورش تاکید می‌کند: مساله آموزش نباید طبقاتی باشد. معیارها در قالب ضریب هوش و یا پول باعث می‌شود تا به دانش‌آموزان با یک چشم نگریسته نشود. این تفکرات از آموزش و پرورش به دور است و هم اکنون یک سری ایده‌هایی بر شاخص‌های کمّی آموزش و پرورش حکمفرماست. به گفته او در واقع بسیاری از دانش‌آموزان شرکت‌کننده در المپیادها اغلب به بیماری‌های روانی دچار شده‌اند آن هم به این دلیل که فشارهای بیش از حدی به دلیل ذهنیت‌های نادرست و ایده‌های نادرست آموزش و پرورش دست به دست هم داده‌اند تا دانش‌آموزان را وارد بحران کنند. بهلولی با بیان اینکه رقابت‌هایی که با روح و روان افراد بازی کند در سیستم آموزش و پرورش هیچ جایگاهی ندارد، تصریح می‌کند: همه این تنش‌ها و رقابت‌ها به دلیل اخذ پول‌های هنگفت از والدین دانش‌آموزان در این نوع مدارس است. او تصریح می‌کند: این رویکرد و اغماض آموزش و پرورش قابل دفاع نیست آن هم به این دلیل که فضای آموزشی موجود باید دانش‌آموزان را از مواجهه به محیط‌های تنش‌زا دور کرده و آنها را با روحیه کار تیمی و گروهی آشنا کند.
هدف تربیت چندجانبه کودکان و نوجوانان
رئیس انجمن حمایت از حقوق کودکان درباره نقش مدارس تیزهوشان در شکل‌گیری شخصیت دانش‌آموزان نخبه به «آرمان» می‌گوید: برای شناسایی فرد نخبه تعریف‌های گوناگونی وجود دارد آن هم به این دلیل که برخی دانش‌آموزان فقط به‌دلیل پشتکار فراوان یا به دلیل ضریب هوشی بالا نمره‌های خوبی کسب می‌کنند. شیوا دولت‌آبادی می‌افزاید: در همه جای دنیا شاهد جمعیت اندک نخبگان در مقابل افراد معمولی هستیم، در ضمن، هر فردی بنابر توانایی‌های خود می‌تواند نخبه باشد. برای مثال یک دانش‌آموز در محاسبه از میزان هوش قوی برخوردار است اما فردی دیگر از هوش حرکتی مناسبی بهره مند است. بنابراین، استعدادهای خاص همراه با مساله حافظه و توانمندی افراد مطرح می‌شود.
این استاد دانشگاه و روان شناس تاکید می‌کند: باید توجه داشت که هوش اجتماعی، عاطفی و هیجانی انسان‌ها نقش موثری در شخصیت افراد تیزهوش دارد نه فقط هوش شناختی. دولت آبادی تصریح می‌کند: اغلب افراد در پی این هستند که این دانش‌آموزان رتبه نخست را در هر آزمونی کسب کنند و همین توقع باعث بروز استرس‌ها و فشارهای روانی برای آنها می‌شود. به گفته او اغلب این دانش‌آموزان با توانایی خاص رشد می‌کنند و بالطبع فضای رقابت آنها بسیار پرتنش است و شاید اگر قرار باشد که برنامه‌های آموزشی مناسب و همه جانبه را برای این دانش‌آموزان برنامه‌ریزی کرد، بهتر باشد تا آنها را با اخلاقیات از جمله مهربانی، همدلی، کار گروهی و دستگیری از دیگران بیش از پیش آشنا کرد تا به این ترتیب آنها به شکل چندجانبه و برجسته تربیت شوند.
روزنامه آرمان
صدای معلم، صدای شما
با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.