نقدی بر تحقيق و تفحص از صندوق ذخيره فرهنگيان ( بخش پایانی )

خبرگزاری میزان  ( 1 )

 به گزارش خانه ملت، محمد وحیدی با اشاره به کلید خوردن طرح تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان، عنوان کرد: یکی از موضوعاتی که همواره مورد توجه مجلس یازدهم و به ویژه کمیسیون آموزش بوده مسئله صندوق ذخیره فرهنگیان است که مدیریت آن با فراز و نشیب‌های بسیاری مواجه بوده است.

خلاصه قسمت قبل :

در ماده 2 اساسنامه قانوني تير ماه 1402 صندوق ذخيره فرهنگيان آمده است :

موسسه صندوق ذخيره فرهنگيان در اجراي مفاد تبصره 63 قانون برنامه دوم توسعه اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران به صورت موسسه غير تجاري انتفاعي خصوصي موضوع ماده ( 584 ) قانون تجارت مصوب سال 1311 و بند ب ماده 2 آئين نامه ثبت تشکيلات و موسسات غير تجاري مصوب سال 1377 تاسيس شده است .

موسسه داراي شخصيت حقوقي و مالي و اداري مستقل از دولت و مستقل از موسسات عمومي مي باشد .

در ابلاغيه شماره 3344 مورخ هفتم دي ماه 1367 ( بدون پيوست ) شوراي نگهبان به رياست محترم مجلس شوراي اسلامي آمده است :

اصل 76 قانون اساسي شامل مواردي از قبيل مقام معظم رهبري ، مجلس خبرگان و شوراي نگهبان که مافوق مجلس شوراي اسلامي مي باشند نمي شود .

تفسير شوراي نگهبان از اصل 76 قانون اساسي هم ، گوياي آن است که اصل 76 قانون اساسي مربوط به کشور داري است و ربطي به امور ِ هايپر مارکت محله ي نمايندگان محترم مجلس  يا صندوق ذخيره فرهنگيان ندارد  .

همانطور که با تقويت نهادهاي نظارتي و برنامه ريز و اجازه حضور و بروز رسانه ها به عنوان رکن چهارم دموکراسي ، ملت ايران شاهد تابيدن نور به زواياي تاريک خانه ي فيش هاي حقوقي نجومي مي شوند؛  اميد است در سايه همدلي و همزباني همه نهادهاي حاکميتي ( دولت ، مجلس ، نهادهاي نظارتي ، قوه قضاييه ) و همراهي احزاب و  تشکل هاي مدني اصولگرا ، اصلاح طلب ، اعتداليون ، مستقل ها و ...به عنوان حلقه واسط بين مردم و مسئولين در کنار رسانه ها به عنوان رکن چهارم دموکراسي ، روشنايي و نور به تاريکخانه ها تابيده شود !

انواع سيستم هاي نظارت عبارتند از :
1. نظارت مجلس از طريق ِ تحقيق و تفحص يا نظارت قوه قضائيه با سازمان بازرسي کل کشورمي باشد :
يکي از روش هاي نظارت بر نهادهاي حاکميتي ، قواي سه گانه ، سازمان ها دولتي و ... تحقيق و تفحص مجلس در تمام امور کشور داري است .
2. نظارت بانک مرکزي بر بانک هاي دولتي و خصوصي :
شاید بتوان گفت نظارت بر بانک‌ها و مؤسّسات بانکی غیردولتی از مهمترین کارکردهای دولت در نظام بانکداری کشور است.
3. حاکمیت شرکتی ، فرایندي متعارف به عنوان یک ضرورت در مدیریت استراتژیک کسب‌وکار ها که هدایت و کنترل صحیح شرکت‌ها را به عهده دارد .

4. حاکمیت شرکتی + آئين نامه نظام راهبردي شرکتي ( آئين نامه کاهش مديريت سود ، استقلال هيات مديره ، جدايي نقش مدير عامل از رئيس هيات مديره ، ميزان مالکيت سهام مديران موظف ) روش نظارتي نرم تر و موثر تر از نظارت حاکميت شرکتي مي باشد .

5. حکمراني خوب ، نرم ترو موثرتر از روش قبلي در مبارزه با فساد مي باشد .

در مبارزه با فساد، عوامل مختلفی از قبیل: دولت، بخش خصوصی و جامعه مدنی نقش دارند؛ اما با توجه به بی طرفی جوامع مدنی، مشارکت آنان در مبارزه با فساد می تواند از موفقیت قابل توجهی برخوردار باشد.

جوامع مدنی تخصصی در مبارزه با فساد، اثرگذاري قابل توجهی داشته اند و توانسته اند موفقیت شایانی در به چالش کشیدن فساد کسب نمایند.

6. حکمراني شبکه اي ، نرم ترو موثرتر از روش قبلي در مبارزه با فساد مي باشد .

حکمرانی شبکه ای در مقایسه با مدل های سلسله مراتبی و متمرکز که از سازوکار « دستور و کنترل »  برای پاسخ گویی استفاده می کنند .

«  سیاست اجتناب از سرزنش »  بازیگران را به کار گرفته و کنترل را به خودشان واگذار می کند. به کارگیری قوانین نرم، عدم استفاده از سازوکارهای تحمیلی رسمی ، استفاده از ابزارهای هماهنگی های نیمه رسمی ( مثل دیالوگ، مذاکره و شوراهای گروهی) و بهره گیری از ارزیابی های « همتا » برای تقویت تعهد بازیگران به اهداف مورد توافق، از دیگر سازوکارهای حکمرانی شبکه ا ی برای اجماع حول اهداف و اولویت های مشترک است .

7. قانون سوت زنان ، آخرين حلقه مبارزه با فساد است . ( 5 )

براساس آمارهای بین‌المللی اصلی‌ترین ابزار کشف و کاهش فساد، گزارش‌های مردمی است.

در سال 2012 از بین 12 روش استاندارد کشف فساد ، 43 درصد از موارد براساس گزارش‌گیری مردم کشف شده است و 73 درصد از افرادی که عامل کشف و انهدام فساد بوده‌اند، کارمندان و یا ارباب‌رجوع‌های سازمان ها بوده‌اند ؛ استفاده از بازرسان خارج از سازمان و نظارت نهادهای بالادستی تنها توانسته است پنج درصد از موارد فساد را کشف کند .

گزارش های مردمی در سال 2005 میلادی منجر به بازپس‌گیری رقمی بالغ بر 10 میلیارد دلار توسط دولت آمریکا شد در حالی که اقدامات سازمان‌های نظارتی توانسته بود 5 میلیارد دلار را به خانه برگرداند.

استفاده از ظرفیت مردم برای کشف و کاهش مفاسد که در دنیا با نام سوت‌زنی شناخته می‌شود تا آنجا اثرگذار بوده است که نه تنها زمینه‌ساز وضع و تصویب بسته‌های قانونی جامعه‌ای برای ایجاد مصونیت و حمایت‌های حقوقی از گزارش دهندگان ِ فساد ، در برابر هرگونه انتقام جویی و بدرفتاری شده است.

با دقت به سيستم هاي نظارتي فوق الذکر ، از بالا به پائين ، مي توان نتيجه گرفت که نظارت ها بتدريج نرمتر و موثر تر مي شود .

نهادهاي مدني به عنوان حلقه واسط بين مردم و مسئولين ، و رسانه ها به عنوان رکن چهارم دموکراسي ، استفاده از ابزارهای هماهنگی های نیمه رسمی ( مثل دیالوگ، مذاکره و شوراهای گروهی) و .. نقش موثري در مبارزه با فساد دارند .

***

قسمت سوم :

پرسش کننده :

مناسب ترين شرايط رشد فساد کدام است ؟

پاسخ دهنده ( 4 ) :

با حذف يا محدود کردن نهادهاي نظارتي از سويی و تحت فشار قرار دادن رسانه ها و سلب حقوق شهروندي از سوي ديگر، محيط مناسب براي فساد فراهم مي شود .

پرسش کننده :

شما در آبان 1395 در گفت و گوي « پشت پرده ی هیاهوی رسانه ای در مورد صندوق ذخیره فرهنگیان : جیغ بنفش ها چه ها که نمی کنند !  » به دنبال سيستم هاي نظارتي نرم بوديد ؟ يا سيستم هاي نظارتي سخت ؟

پاسخ دهنده ( 4 ) :

فرهنگيان فرهيخته از کارشناسان و متخصصان انتظار دارند در کنار کميسيون هاي تخصصي مجلس و آموزش و پرورش تلاش نمايند که در صورت نياز با تغيير قوانين يا تصويب آئين نامه هاي لازم ، شرايط اصلاح ساختارˏ صندوق ذخيره فرهنگيان را فراهم نمايند .

 فرهنگيان فرهيخته از مسئولين ( دولت ، مجلس ، نهادهاي نظارتي ، قوه قضاييه و... ) انتظار دارند در صورتي که مرکز فساد در صندوق ذخيره فرهنگيان وجود دارد ؛ آن غده را با نگاه ِ کارشناسي و تخصصي عمل کنند .

پرسش کننده :

شما در آبان 1395 در گفت و گوي « پشت پرده ی هیاهوی رسانه ای در مورد صندوق ذخیره فرهنگیان : جیغ بنفش ها چه ها که نمی کنند !  نقش رسانه ها در تابيدن نور به درون تاريکي ها را چگونه ارزيابي نموديد ؟

بحث هاي انحرافي ، چگونه سيستم ها را از پيگيري خط اصلي منحرف مي کنند ؟

پاسخ دهنده ( 4 ) :

اميد است در سايه همدلي و همزباني همه نهادهاي حاکميتي ( دولت ، مجلس ، نهادهاي نظارتي ، قوه قضاييه ) و همراهي احزاب و تشکل هاي مدني اصولگرا ، اصلاح طلب ، اعتداليون ، مستقل ها و ...شاهد تابيدن نور به تاريک خانه ي ذي نفع هاي بازدارنده که مانع اصلي رشد اقتصادي ، سياسي و اجراي اقتصاد مقاومتي مي باشند ، باشيم !

بدون نيت خواني ، از تمامي رسانه ها ( اصول گرا ، اصلاح طلب ، مستقل ، حامي دولت ، مخالف دولت ، حامي منتقد دولت ، منتقد حامي دولت و ... ) که به عنوان رکن چهارم دموکراسي دانستن را حق مردم مي دانند و به وظيفه رسانه اي خود عمل کرده يا مي نمايند صميمانه تشکر مي کنم .

طرح مسايل کم اهميت تر ، گشودن آتش پهلوي ، جهت فراموش شدن آتش اصلي مي باشد که مي تواند مانعي بزرگ براي تحقق اهداف سند چشم انداز 1404باشد .

 اگر امروز سرگرم مسايل فرعي شويم ، فردا براي اقدامات اساسي جهت تحقق اقتصاد مقاومتي ، اقدام و عمل ديراست !

مي توان اميدوار بود که جهت دست يابي به اهداف سند چشم انداز 1404 تمامي رسانه ها ، تشکل هاي مدني ، دولت مردان ،مجلس نشينان ، قوه قضاييه ، نهادهاي اقتصادي اجتماعي و... همدل و همزبان باشند و منافع ملي را بر منافع جناحي ترجيح دهند!

پرسش کننده :

کار گروه اميد آفرينان به نمايندگان محترم مجلس چه پيشنهادي ارائه کرده اند ؟

پاسخ دهنده ( 14 ) :

در قسمتي از نامه سرگشاده کار گروه مرکب اميد آفرينان به نمايندگان محترم مجلس به صورت خلاصه آمده است :

- با توجه به اینکه بخشی از اعضا به ماهیت خصوصی صندوق ذخیره فرهنگیان حساسیت زیادی دارند پیشنهاد می شود در ایام نزدیک به انتخابات ۱۴۰۲ ، سیاستمداران به این حساسیت فرهنگیان توجه ویژه نمائید.

- نمایندگان محترم مجلس ؛ دولت حدود 7000 میلیارد تومان به صندوق ذخیره فرهنگیان بدهی دارد ، تجویز و دائمی نمودن ماده 85 قانون برنامه ششم در برنامه هفتم، پرداخت ماهانه تعهد دولت و.... از مطالبات اعضا می باشد .

-  نمایندگان محترم مجلس به دنبال تصویب اساسنامه یک بنگاه اقتصادی خصوصی در مجلس نباشید. ورود به بخش خصوصی در صلاحیت مجلس نیست و خلاف اصل 85 و اصل 44 قانون اساسی است.

4-  عمده ترین عامل فساد و مدیریت ناکارآمد در یک موسسه خصوصی ، عدم حضور صاحب سرمایه در مراکز تصمیم سازی و تصمیم گیری کلان آن موسسه می باشد که اعضا آن را به صورت خلاصه ، چالش قیم مآبی در صندوق ذخیره فرهنگیان نام نهاده اند .

- بهترین خدمت به یک میلیون و ششصد هزار عضو صندوق ، پرهیز از قیم مآبی و حرکت به سوی پذیرش رکن مجمع عمومی در اساسنامه است .

پرسش کننده :

کار گروه مرکب اميد آفرينان در بخش پرسش نمایندگان محترم از وزیر آموزش و پرورش ( ریاست محترم هیات امنا صندوق ذخیره فرهنگیان ) در راستای تحقق مطالبات به حق اعضاء به کدام موارد اشاره نموده اند ؟

پاسخ دهنده ( 14 ) :

-  واریزی ماهانه اعضا در حال حاضر ، ۱۵۰ میلیارد تومان در ماه می باشد ، چرا اعضا نمی توانند طبق قانون ، واریزی خود را کاهش بدهند ؟

-  در گذشته ، وزیر وقت ، بابت بدهی دولت به اعضا ، در دیوان عدالت اداری اقامه دعوی نمود . چرا امروز ، وزیر انقلابی و مردمی ، شکایت از دولت را در دیوان عدالت اداری مطرح نمی کند ؟

- صندوق به دلیل ِ عدم حضور صاحبان سرمایه در مراکز تصمیم سازی و تصمیم گیری ، در برخی از حوزه ها ، با زیان مواجه شده است .

-  چرا وزیر آموزش و پرورش  برای نقش آفرینی موثر ِ صاحبان اصلی سرمایه در صندوق و مقابله با قیم مآبی ، آیین نامه انتخابات ِ شش نفر ِ هیات امنا را تنظیم نکرده است تا اعضا در ساختاری گسترده در تمام ِ کشور بتوانند هم در مراکز تصمیم سازی و تصمیم گیری حضور داشته باشند و هم بر عملکردها نظارت داشته باشند .

- چرا ساختاری در راستای اجرای قانون سوت زنان ( معرفی خطاکاران و دریافت جایزه از افشای فساد ) که در قوه قضاییه پذیرفته شده در صندوق جاری و ساری نشده است ؟

-  چرا مطالبه گران ، اعضای مجمع عمومی استانی و کارشناسان عضو در کنار منتخبین نمی توانند در کمیته های تخصصی چون کمیته انتصابات نقش آفرینی کنند و اعضا، شاهد حضور مدیران غیر متخصص در پست های فوق العاده تخصصی هستند؟

-  چرا وزیر وقت ، همچون سلف خود که در سال ۱۴۰۰ مصوبات کارشناسان ِ منتصب خود را وتو کرد و مانع ثبت نماد هلدینگ پترو فرهنگ در فرا بورس شد ؛  در روز رونمایی مانع تخصیص حقوق مالکانه شد و مصوبات کارشناسان صندوق را وتو نمود . توقف شش ماهه در تخصیص حقوق مالکانه ، تمام تبلیغات رسانه ها را برای فرو ریختن دیوار بی اعتمادی بین اعضا و مسئولین صندوق را بی اعتبار کرد و این دیوار را بلندتر نمود .

-  از وزیر خواسته شود هرچه سریع تر توقف شش ماهه در تخصیص حقوق مالکانه را ملغی نماید .

-  در اساسنامه قانونی تیر ماه ۱۴۰۰ ، به صراحت به حاکمیت شرکتی تاکید شده است.

-  چرا وزیر به جد ، برای پیشگیری از فساد احتمالی در صندوق ، حاکمیت شرکتی و نوآوری باز را اجرایی نمی کند تا صندوق بتواند از ظرفیت همه با هوش های عضو بهره ببرد  ؟

-  تخصیص حقوق مالکانه یک مطالبه ۱۲ ساله ی یک میلیون و ششصد هزار عضو صندوق می باشد که مصرانه پیگیر تحقق عاجل آن هستند .

- طبق قانون ( اساسنامه قانونی تیر ماه ۱۴۰۰ ) تهیه و ابلاغ آیین نامه انتخابات شش نفر منتخب اعضا در هیات امنا به عهده وزیر است . چرا وزیر کنونی ، با حضور کارشناسان عضو ارائه دهنده پیش نویس به وزیر قبلی ، تدوین آیین نامه را پیگیری نمی کند ؟

پرسش کننده :

با توجه اينکه قانون سوت زنان آخرين و موثر ترين حلقه مبارزه با فساد است ، براي اجراي آن در صندوق ذخيره فرهنگيان ، چه پيشنهادي داريد ؟

پاسخ دهنده ( 15 ) :

در استاندارد ملي ايران – ايزو 37002 ( سيتم هاي مديريت سوت زنان – راهنما ) آمده است :

1. هدف از تدوین این استاندارد، ارائه رهنمودهایی برای ایجاد، پیاده سازی و نگهداری یک سیستم مدیریت سوت زنی موثر بر اساس اصول اعتماد، بیطرفی و حفاظت در چهار مرحله زیر است :

الف- دریافت گزارش های خطاکاری؛
ب- ارزیابی گزارش های خطاکاری؛
پ- رسیدگی به گزارش های خطاکاری؛
ت- نتیجه گیری موارد سوت زنی.

2. تحقیق و تفحص :

فرایندی نظام یافته ، مستقل و مدون برای کشف و اثبات حقایق و ارزشیابی عینی آنها برای تعیین اینکه خطاکاری رخ داده است، در حال رخ دادن است، یا احتمال رخ دادن آن وجود دارد و تعیین میزان آن است.

3. در اين استاندارد به ضرورت تشکيل واحد مديريت سوت زني ، و چارت مرحله اي فرايند سوت زني ذيل اشاره مي شود .

پرسش کننده :

براي ساماندهي قانون سوت زنان در صندوق ذخيره فرهنگيان چه پيشنهادي داريد ؟

پاسخ دهنده :

يکي از مزاياي عمده پيش نويس آئين نامه انتخابات مطالبه گران ، اين است که ساختار نظارت برانتخابات کاملأ مستقل از ساختار اجراي انتخابات است . اين ساختار مستقل نظارت که در سرتاسر کشور گسترده است مي تواند در ساماندهي ِ سامانه اجرايي قانون سوت زنان نقش آفريني داشته باشند .

پرسش کننده :

ساختار نظارتي در اين آئين نامه چگونه است ؟

پاسخ دهنده :

1. شش ناظر با بالاترين راي در سطح کشور بعلاوه رئيس کل سازمان ، هيات مرکزي نظارت را تشکيل مي دهند .

2. چهار ناظر با بالاترين راي در هر بخش که به هيات نظارت مرکزي راه نيافته اند به علاوه رئيس کل بخش ، هيات بخشي نظارت را تشکيل مي دهند .

3- مراکز استان ها و شهرهاي بزرگ ( در صورت به حد نصاب رسيدن منتخبان حداقل 3 نفر که به هيات امنا راه نيافته اند . ) براي تشکيل هيات مديره استان يا شهر بزرگ ، دبير خانه استان يا شهر بزرگ ، رئيس استان يا شهر بزرگ ، هيات استاني نظارت آن استان يا شهر بزرگ اقدام مي کنند .

4. در مراکز استان يا شهر هاي که هيات نظارت به هر دليلي فعال نمي باشد ، کار گروه هاي نظارت به انتخاب هيات مرکزي نظارت ، مسئوليت نظارت را به عهده مي گيرند .

همان طور که ملاحظه مي کنيد در سرتاسر کشور ساختاري گسترده پراکنده شده است که اين ساختار مي تواند سامانه سوت زني در صندوق ذخيره فرهنگيان را ساماندهي نمايند؛  به شرط آن که مديريت صندوق ، قانون سوت زنان و تشويق آنان را برسميت بشناسد و به فکر ساماندهي سامانه سوت زني باشد .

چارت تشکيلاتي سازمان انتخاباتات در صندوق ذخيره فرهنگيان

در پيش آئين نامه مطالبه گران تقديم شده به وزير آموزش و پرورش

 پايان گفت و گو .

بخش نخست

بخش دوم

منابع :
1. خبرگزاري ميزان : تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان کلید خورد2. محدوده قانوني براي تحقيق و تفحص مجلس از نهادهاي بخش عمومي غير دواتي به ويژه آستان قدس رضوي ، دانشگاه آزاد اسلامي و بنياد مستضعفان3. در سامانه جامع نظرات شوراي نگهبان ، شناسنامه استفساريه در خصوص اصل هفتاد و ششم قانون اساسي ، نظر شوراي نگهبان ( تفسيري ) مورخ هفتم دي 1367 ، استناد قانوني اصل 76

1. سعید شهسوار زاده/ عضو شورای نویسندگان صدای معلم پشت پرده ی هیاهوی رسانه ای در مورد صندوق ذخیره فرهنگیان : "جیغ بنفش ها چه ها که نمی کنند !"پشت پرده ی هیاهوی رسانه ای در مورد صندوق ذخیره فرهنگیان : "جیغ بنفش ها چه ها که نمی کنند !"
2. آخرين حلقه مبارزه با فساد . اقتصاد نيوز .27 تير 1400
3. نشست علمي : قلمرو صلاحيت تحقيق و تفحص مجلس شوراي اسلامي از جهت دستگاه هاي تحت شمول ، از عموميت نظري تا تقييد رويه اي منتشر شده در پژوهشکده شوراي نگهبان شماره مسسل 1401010 تاريخ انتشار 23 اسفند 1401قلمرو صلاحيت تحقيق و تفحص مجلس شوراي اسلامي از جهت دستگاه هاي تحت شمول ، از عموميت نظري تا تقييد رويه اي  منتشر شده در پژوهشکده شوراي نگهبان شماره مسسل 1401010 تاريخ انتشار 23 اسفند 1401
4. حمایت از حقوق سهامداران خرد؛ هدف مهم حاکمیت شرکتی - معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس تشریح کرد
5. باشگاه خبرنگاران جوان دوم مرداد 1402 - حفظ حقوق سهامداران و ایجاد بازاری کارا با اجرای دستورالعمل حاکمیت شرکتی
6. اصول نظارت و کنترل . غلامرضا دانشور کارشناس ارشد مديريت
7. بررسی تطبیقی نقش جامعه مدنی تخصصی در مبارزه با فساد در کشورهاي ایران و کره جنوبی امیرنظام براتی ؛ محمدحسین زارعی ؛ غلامحسین مسعود
8. حکمراني خوب – ويکي پديا
9. درآمدي به مفهوم حکمراني شبکه اي ، مطلوبيت ها و چالش ها علي خواجه نائيني
10. مروري بر مفهوم حکمراني شبکه اي – مرکز پژوهش هاي مجلس
11. در نامه ای به نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح گردید ؛ مطالبات کار گروه مرکب امید آفرینان صندوق ذخیره فرهنگیان صدای معلم منتشر می کند .

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید