شپش ، حشره انگلی است که رنگ آن خاکستری تا قرمز (به دلیل مکیدن خون) متغیر است.این حشرات توانایی پرواز یا جهیدن یا نفوذ به درون پوست سر را ندارند اما شش پای آنها برای چسبیدن به موها ، تکامل یافته است. شپش از خون انسان تغذیه کرده و بزاق آن حاوی موادی است که از لخته شدن خون جلوگیری می کند.
خارش شدید سر از نشانه های آن است. شدت خارش گاه به عفونت پوستی و زرد زخم شدن ناحیه پشت سر و پشت گوش منجر می شود. انگل شپش سر در مدت 30 ثانیه از فرد مبتلا به دیگری منتقل می شود و از طریق تماس با یکدیگر و تعویض وسایل شخصی یا استفاده مشترک، منتقل می شود. همه اعضای خانواده فرد مبتلا ، باید تحت درمان قرار بگیرند. این نوع بیماری ، پدیکلوزیس نامیده می شود و تنها راه مبارزه با آن ،آموزش است و رعایت بهداشت.
با نزدیکی فصل زمستان ، بیماری این فصل یعنی شیوع شپش خصوصا در مدارس دخترانه ، مشاهده می شود.
مسئولان وجود آن را عادی ذکر می کنند و کنترل و درمان آن را وظیفه مربیان بهداشت مدارس می دانند.وجود شپش در مدارس به دهه های قبل از 50 می رسد و امروز خدا را شکر که در شمال تهران مشاهده شده است!
البته این شکرگزاری به دلیل بالا بودن سطح آگاهی و عدم تحمل یا کتمان واقعیت توسط آنهاست. در غیر این صورت باید مرگ دختری را که شپش داشته و مادرش از سم کشاورزی برای درمان استفاده کرده است، بیشتر می دیدیم!
و دلیل رسانه ای شدن مسأله هم، ظهورش در مدارس شمال تهران است و گرنه هر سال هست اما گزارشی نیست و چندین سال است که دو وزارتخانه آموزش و پرورش و بهداشت و درمان، واقعیت وجود این بیماری مسری را مسکوت نگه داشته اند. جالب این که گزارش شپش در فصل بهار سال 96 بوده است نه زمستان.
مدیر کل دفتر سلامت و امور تندرستی وزارت آموزش و پرورش می گوید: این بیماری خاص کشور ما نیست و در مدارسی که تراکم زیاد دانش آموزی را دارد ، دیده می شود و حتی در کشورهای پیشرفته نیز هست و با شرکت مربیان بهداشت و معلمان در کلاسهای ضمن خدمت می توان آموزش های لازم را داد.
در ضمن اشاره کرده اند که به مسایل اقتصادی و اجتماعی ربطی ندارد و طبق پروتکل جدید،بیماری محسوب نمی شود. ابتلا نه از مدرسه که از سطح جامعه هست.
چهار نکته در گفته های ایشان قابل تأمل است:
1- مگر مربیان مدارس حین تحصیل ، این موارد را آموزش ندیده اند که باید از آموزش های ضمن خدمت بهره مند شوند؟ فرصت برای وقت هدر دادن هست؟
2 - بالاخره تراکم و ازدحام در مدارس هست و واقعیت مطلب، انتقال از مدرسه به سطح جامعه است نه بر عکس.
3 - به مسایل اقتصادی و اجتماعی و حتی فرهنگی هم مربوط است. چرا که بررسی ها ی دو کشور آمریکا و روسیه نشان می دهد که وجود شپش در مدارس این کشورها به دلیل گرفتن عکس سلفی با تلفن همراه یا موبایل است.
محققان اعلام کرده اند که نوعی "شپش رسانه اجتماعی" در حال رشد است که با چسباندن سرها برای ثبت عکس سلفی ، گسترش می یابد. عکس سلفی Selfie به عکسی گفته می شود که خود عکاس از خودش می گیرد و با همراهی دوستان و چسباندن سرها به یکدیگر برای جا گرفتن در کادر عکس ، خصوصا دختران به بیماری پدیکلوزیس یا شپش سر مبتلا می شوند.
ظاهرا شیوع شپش در شمال تهران ، مربوط به مورد سوم هست و گر نه شمال پایتخت و نبود بهداشت یا عدم دسترسی به استحمام روزانه ! امید که خانواده ها و دانش آموزان این مناطق و سایر مناطق کشور به این پدیده نوظهور تکنولوژی که شپش های خفته قرنی را بیدار و فعال ساخته اند، از عکس گرفتن جمعی برای نمایش لحظات خوشی ، اجتناب نمایند. توسعه تکنولوژی و صنعتی شدن همیشه نتایج خوشایند و مطلوبی ندارد، و ما چه زود خطرات آن را به جان می خریم. دیروز لطمات فرهنگی و امروز بهداشتی و فردا...
4 - عادت و شیوع این نوع عکس گرفتن می شود اجتماعی - فرهنگی، و توانایی خرید موبایل آن چنانی می شود امر اقتصادی . پروتکل جدید با توافق کدام سازمانها یا مراکز هست ، نمی دانم اما چه بخواهید و تأیید نمایید یا انکار کنید ، صورت مسأله پاک نمی شود و تمامی متخصصان پوست و مو و مقاله های علمی، آن را یکنوع بیماری مسری ذکر می کنند.
وزارت بهداشت نیز با خونسردی ، اشاره کرده است که مسأله جدیدی نیست و هر ساله گزارش می شود. و این خونسردی ، جاری و ساری بودن بیماری را تأیید می نماید. نه شتابزدگی برای درمان و نه شگفت زدگی برای وجود بیماری در شمال تهران هست!
در ضمن بلند بودن موی سر و استفاده از مقنعه در مدارس دخترانه ، این بیماری را شدت می بخشد ؛ ما از دانش آموزان خود می شنیدیم که خانم بعد استحمام ، موهایمان را می بافیم و تا نوبت بعدی ، کی حوصله و وقت دارد مو برس زند! این دو امر نیز در رواج بیماری می تواند مؤثر باشد. حداقل در مدارس ابتدایی در کلاس درس با معلمان همجنس ،مقنعه ها بر داشته شود که این هم با تماس وسایل یکدیگر به شیوع بیماری کمک می کند. پس چه باید کرد؟
دو وزارت آموزش و پرورش و بهداشت و درمان، متولیان اصلی بررسی و حل و فصل این بیماری مسری اند و از آنان تقاضا می شود مسایل به این مهمی را از کسی پنهان نسازند به هر ترتیب باید:
*خانواده های همه مناطق شهری و روستایی و حاشیه ای کشور ، هر دو قشر دارا و ندار، باید حواس شان جمع باشد.
* از وسایل شخصی دیگران مثل برس و شانه، حوله ، کلاه و روسری، استفاده نشود.
* مادران هر روز با حالت نوازش کودکان ابتدایی، بدون ترساندن کودک ، موهای او را بررسی نمایند. اگر موردی بود سریعا به مدرسه گزارش دهند.
* هر فرد از گذاشتن پوشاک و کلاه خود بر روی وسایل دیگر دانش آموزان خصوصا در زمستان بپرهیزد. که از این طریق سرایت می یابد.
* از تماس سر هر کس با دیگری در منزل یا هر جای دیگر برای گرفتن عکس سلفی یا هردلیل ، جدّا خودداری شود.
*مربیان بهداشت به دانش روز تجهیز و فعالیت خود را به تهیه روزنامه دیواری یا پوستر ، محدود ننمایند.
* امکان تربیت و حضور مربی بهداشت در تمامی مدارس نیست، لذا والدین و معلمان محترم ، با مطالعه از یکی از سایت های معتبر می توانند آگاهی های لازم و حتی اولیه بهداشتی را برای دانش آموزان بدهند.
* والدین ، شانه های مخصوص شناسایی شپش خریداری و استفاده نمایند.
* بر امر شانه یا برس کشیدن کودکان زیر ده سال ، مادران نظارت داشته باشند و برای دختران بالای ده سال نیز با گفتن جملاتی زیبا ، چون دخترم اگر برس بکشی موهایت خوش فرم می شود یا اکسیژن به ریشه موهایت می رسد و موجب رشد و زنده بودن موهایت می شود و... دختران را تشویق به شانه یا برس کشیدن موهایشان، چندین بار در روز نمایند.
متخصصان پوست و مو اعتقاد دارند از دوره مهدکودک و پیش دبستانی باید به عدم شیوع این بیماری نظارت دائمی داشت.پیدایی بیماری پدیکلوزیس در مدارس ، زنگ هشداری است برای مسئولان تا اهمیت بهداشت مدارس را در برنامه ریزی های خود قرار دهند. ادامه این روند صدمات جبران ناپذیری از نظر روانی و آموزشی ، برای دانش آموزان به ارمغان خواهد آورد. خطر جدی است خصوصا در مناطق محروم از امکانات بهداشتی. رعایت بهداشت فردی و بهداشت خانواده و بهداشت مدرسه ، امری اجتناب ناپذیر است.
برای رعایت آرامش خانواده ها ، به استانهایی که در آنها این بیماری مشاهده شده است اشاره ای نکرده ام ، که علاقه مندان می توانند پیگیر و مطالعه نمایند.
دو وزارت آموزش و پرورش و بهداشت و درمان، متولیان اصلی بررسی و حل و فصل این بیماری مسری اند و از آنان تقاضا می شود مسایل به این مهمی را از کسی پنهان نسازند که حتی از معلمین نیز با چه مهارتی پنهان می دارید!
کی معلمان را محرم وزارتخانه خود خواهید دانست؟!
مشارکت همگان و آگاهی عموم مردم از فقیر و غنی و از پیر و کودک ، همه و همه ، برای نابودی این بیماری لازم است. وظیفه خانواده و اولیای مدرسه و مربیان بهداشتی و رسانه های جمعی است که با طرح خردمندانه مسأله ، آگاهی نسبت به آن را ترویج دهند. برای درمان کمک همه لازم است. کاش همه دردها بر سر شمال پایتخت بیاید تا دیگران را هم ببینید!
در ضمن مسئولان دقت نمایند که ما در عصر سیبرنتیک یا اطلاعات هستیم و حتی می توان گفت از آن نیز گذشته ایم و دیگر همانند دهه های قبل 50 نیست که بخواهیم چنین واقعیت های دُمل چرکین که عفونت آن همه جا را در بر می گیرد، از افکار عمومی پنهان سازیم و فراموش نکنیم که پیشگیری آسانتر از درمان است.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان
من فرهنگی نیستم ولی فکر می کنم معلم ها از هر موضوعی برای بیان مشکلاتشون استفاده می کنند در حالی که خیلی از مشکلات را بقیه کارکنان دولتی هم دارند و همیشه از گذشته تا به حال فقط این معلمان بوده اند که زبان نقد داشته اند و بقیه انگار هیچ مشکلی ندارند...
حقوق کم فرهنگیان شاید مسئله باشد ولی با بررسی نظرات کاربران این سایت که احتمالا فرهنگی هستند چیزی جز نا امیدی ندیدم
در حالی که گاهی یک کارگر ساده با حقوق و مزایای به مراتب کمتر بیشتر به انسان امید می ده
واقعا متوجه نشدم
سلفی ؟؟ شپش؟؟؟
ربطش چی بود؟