دو سال پایانی خدمتم را به عنوان معلم و معاون آموزشی در مدرسه ایرانیان مسقط در خدمت دانش آموزان و خانواده های گرانقدر ایرانیِ ساکن مسقط بودم. تجربه های ارزشمند و پرباری در این دوسال کسب نمودم. از ابتدای روز تا عصرها در مدرسه و بعد از آن اوقات بیکاری را به روزنوشت وقایع و رویدادهای آموزشی مدرسه گذراندم. از اتفاقات روزمره، گفت و گوها، رفتارها، تصمیمات، نگرش های مدیران، والدین، دانش آموزان، معلمان همکار و مسئولین و ... خلاصه دل مشغولی ام نوشتن بود .
حقیقت امر آن که نزدیکی فرهنگی بین ما و اهالی عمان سبب می شود که خیلی احساس غربت نکنیم شاید به همین دلیل است که عمان خیلی هم خارج محسوب نمی شود و شما با داشتن یک پاسپورت و یک بلیط به راحتی می توانید دو هفته در این کشور گران قیمت بمانید. به هر جهت دو سال اقامت در عمان را به عنوان یک فرصت مغتنم مطالعاتی در نظر گرفتم .
عصرها هر زمان فرصتی بود به دانشگاه سلطان قابوس می رفتم و در کلاس ها حاضر می شدم. اما یکی از دغدغه هایم به عنوان معلم، آشنایی با نظام آموزشی سلطنت عمان و انواع مدارس موجود در این کشور و به ویژه شهر مسقط بود. آشنایی با نظام آموزشی عمان یکی از فرصت های گرانقدری بود که نصیبم شد و زمینه تفکر بیشتر را فراهم کرد.
لازم است گفته شود که بیان این تجربه به معنای شیفتگی و جذب نیست ، بلکه بیان یک روند درست و هدف مند است.
برای طرح موضوع از اولین چالش در روزهای اول حضورمان در عمان بگویم:
هفته اول ورودمان به عمان، با سوال عجیبی روبه رو شدیم. زمانی که صاحبخانه مان، از پسر کلاس پنجمی ما به زبان انگلیسی پرسید: ایران چطور کشوری است؟ کدام شهر ایران زندگی می کنید؟ کلاس چندم هستید؟ و ... و او ساکت ماند و بعد از مدتی فکر کردن، دست و پا شکسته پاسخ داد. صاحبخانه به ما اعتراض کرد و پرسید چرا فرزندتان را مدرسه نفرستاده اید؟ تعجب کردیم. به ایشان گفتیم که فرزندمان مدرسه می رود و کلاس پنجم است. ایشان بیشتر تعجب کرد و گفت پس چرا نمی تواند صحبت کند؟ مگر در مدرسه آموزش نمی بیند؟ شاید در مدرسه مشکلی وجود دارد؟ چرا با معلم های او صحبت نکرده اید؟ این سوالات برای خانواده ما عجیب بود و تعجب بیشتر برای صاحبخانه! که مگر می شود؟!
کمی بعد که در کوچه و خیابان های شهر مسقط (حتی در محله های قدیمی شهر) با کودکانی مواجه شدیم که به دو زبان عربی و انگلیسی ماهرانه سخن می گفتند. در فوتبال بازی کردن واژه ها و اصطلاحات انگلیسی را همچون زبان مادری شان روان به کار می بردند، متوجه منظور صاحبخانه مان شدیم. بعد از مطالعه، گفت و گو و پرس و جو، متوجه شدیم زبان دوم از ابتدا در نظام آموزشی عمان، مورد توجه هست. در مدارس اینترنشنال اصراری هم بر نوع خاصی از زبان نیست.( هر زبانی به تناسب نظام آموزشی مدرسه)
نکته نه این که آموزش زبان دوم باشد بلکه در این بود که سیاست گذار ارتباط با دنیای معاصر را از ابتدا در تربیت و تعلیم دانش آموزان عمانی مدنظر قرار داده و اهداف مهم تری را در نظر داشته است.
بعد از اندکی مطالعه متوجه شدم در اسناد بالادستی عمان، نظام آموزشی موظف شده است تا نسل آینده را برای مأموریتی بزرگ آماده کند. مثلاً جوان عمانی باید بتواند با دنیا تعامل داشته باشد و گفت و گو کند.
در واقع نظام آموزشی عمان، موتور محرک توسعه قلمداد شده و تربیت نیروی انسانی ماهر و توانمند برای آینده را عهده دار است. به طور مثال همین تجربه موفق آموزش زبان و نحوه انجام آن در مدارس عمان یکی از شاخص ها در این زمینه است. در مطالعات بیشتر و بررسی شاخص ها و اقدامات انجام شده و نتایج موجود ، متوجه شدم که باید تصور گذشته خودم را از مقولۀ آموزش در عمان (به ویژه شهرهای بزرگ) اصلاح کنم که :
نهاد آموزش در عمان تلاش دارد ضمن آگاهی از شاخص های جهانی و تجربه های موفق دنیا، روند توسعه را طی نماید.
اگر آغاز فرایند توسعه عمان و به ویژه نظام آموزشی عمان را از آغاز سلطنت مرحوم سلطان قابوس در سال 1970 در نظر بگیریم، بدون شک « سند چشم انداز 2040 عمان » را باید گام دوم و تثبیت توسعه پایدار عمان دانست. کشور سلطنتی عمان بر مبنای منافع ملی خود این سند را ترسیم نموده است. در این افق دید، عمان « سرزمین صلح و دوستی و سرمایه گذاری امید بخش » نام دارد و تمام تصمیمات و امور کشور در همین راستا برنامه ریزی می شود. در این چشم انداز تلاش برای ایجاد تحولات کیفی در همه عرصه های زندگی تعریف شده است و پادشاه جدید « سلطان هیثم بن طارق » موفقیت این چشم انداز را بدون استثنا بر عهده همه مردم سرزمین می داند:
« فرزندان این کشور عزیز هر کدام در جایگاه خود و در حدود توانایی و مسئولیت » در این مسیر مسئول هستند.
در این چشم انداز آموزش و یادگیری و تحقیقات علمی در اولویت است و جایگاه ویژه و استراتژیک دارد.
« شعار وزارت تربیت و تعلیم؛ ارایه آموزش با کیفیت بالا، بر مبنای فن آوری است » .
این آموزش؛ نیروی انسانی نوآور و کارآفرین تربیت می کند و مهارت آموزی را گسترش می دهد. نقش وزارت تربیت و تعلیم تسهیل کنندۀ ارائه آموزش با کیفیت، عادلانه و فراگیر برای همه است و به دنبال آن است که آموزش با بالاترین استانداردهای حکمرانی و رقابتی و در راستای چشم انداز 2040 عمان و اهداف توسعه پایدار باشد. نظام آموزش کشور 6-3-3 است و دانش آموزان عمانی در سه نوع مدرسه حکومتی، خاصه و اینترنشنال آموزش می بینند. این مدارس تلاش دارند تا دانش آموزان عمانی را در راستای تحقق اهداف سند 2040 تربیت نمایند. خروجی این مدارس و نظام آموزشی دانش آموختگانی با دانش و آگاهی روزآمد و دارای مهارت و شایستگی های اجتماعی لازم هستند. این نیروهای انسانی توانمند، زمینه ساز دست یابی به رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی کشور خواهند بود و جایگاه برتر و قابل رقابت عمان را در بین کشورهای منطقه افزایش خواهند داد. مطابق این چشم انداز گسترش فن آوری و توسعه آموزش فنی و حرفه ای در دوره متوسطه ، در دستور کار جدی وزارت تربیت و تعلیم قرار دارد. این وزارت در حال بررسی و شناسایی نیازهای جامعه، شناسایی تجربه های موفق منطقه ای و بین المللی است و با برگزاری جلسات مختلف، تدوین برنامه های آموزشی و نظارتی دقیق را در دستور کار خود دارد. به هر جهت این تجربه عمان است در نظام آموزشی.
نظام آموزشی ما هم برنامه ها و اسناد بالادستی موفقی دارد. همان موضوعاتی که نیاز امروز وزارت تربیت و تعلیم عمان است. مثلاً مهارت آموزی، موضوعی که ما در کشورمان تجربه موفقی داشته ایم؛ مهارت آموزی از سال ها قبل در مدارس کار و دانش و فنی و حرفه ای کشورمان آغاز شده است و صاحب تجربه هستیم یا مدارس استعدادهای درخشان، تجربه موفق کشورمان محسوب می شود یا پژوهش سراها و ... همه اینها می تواند زمینه انتقال تجربه باشد.
اکنون با توجه به اینکه کشور عزیزمان و سلطنت عمان از تاریخ مشترک، فرهنگ مشترک، دین مشترک و همچنین حسن مناسبات همجواری برخوردارند و سلطنت عمان در اسناد بالادستی نیازمند استفاده از تجارب سایر ملل می باشد، به نظر می رسد همکاری های دو جانبه مناسبی می تواند بین وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران و وزارت تربیت و تعلیم عمان شکل بگیرد. انتقال تجارب و حمایت های علمی و معنوی در حوزه مدارس استعدادهای درخشان؛ مدارس فنی و حرفه ای و کار و دانش، پژوهش سراهای دانش آموزی، تبادل تورهای مطالعاتی و فناوری و ... از جمله این موارد است که به شکل جدی و پایدار می تواند همکارهای ارزشمندی را ایجاد نماید.
بدون شک هرگونه همکاری که بتواند به پیشرفت برنامه 2040 عمان کمک کند، مورد استقبال قرار می گیرد. در این راستا رایزنی علمی با وزارت تربیت عمان و بیان تجارب موفق و برنامه ریزی و دعوت از خانم دکتر مدیحه بنت احمد الشیبانیه وزیر تربیت و تعلیم سلطنت عمان و مشاهده دستاوردها، امکانات و پیشرفت‌های کشورمان در زمینه های آموزشی و فن آوری و تحقیقاتی دانش آموزی به ویژه موارد پیشنهاد شده، می تواند فرصت های ارزشمند همکاری علمی و آموزشی دو کشور را تسهیل نماید به شرط آن که پیشنهادات هدف مند و با پشتوانه اجرایی و البته دقیق برای طرف مقابل ارایه شود.
کارگزار آموزشی توانمند اگر دیپلماسی فرهنگی قوی داشته باشد می تواند بر پایه همین ظرفیت ها و موفقیت های داخل کشور، زمینه تقویت آموزشی را فراهم نماید. از جمله دستاوردهای این دیپلماسی فرهنگی می تواند کاهش مشکلات مدرسه ایرانی در شهر مسقط و بازگشایی افق های مثبت برای این مجتمع آموزشی باشد.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان