آموزش و پرورش یکی از نهادهای اساسی جامعه‌پذیری و جایگاهی برای ارتقای رشد علمی است؛ آنچه انتظار می‌رود، تلاش همه‌جانبه برای رسیدن به این امر مهم است. برای بررسی عملکردی این نهاد باید از جوانب متعددی به آن نگریست. اولین نکته مورد بررسی، بحث‌های مربوط به آموزش است که نیاز به تلاشی همه‌گیر دارد.
این امر از محتوای درسی تا برنامه‌ها و تفکرات آموزشی را شامل می‌شود و بی‌توجهی به آن، پیامدی چون به‌حاشیه‌رفتن آموزش را به‌همراه دارد. آینده شغلی دانش‌آموزی که سال‌های زیادی از عمر خود را در محیط آموزشی می‌گذراند، در گرو برنامه‌ریزی‌های فرادستان است که همتی همه‌جانبه را می‌طلبد. به آموزش باید نگاه خردمندانه‌تری کرد و تغییری جدی در آن به‌وجود آورد.
جامعه‌پذیری دانش‌آموز نکته دیگری است که باید درباره‌اش تأملی منطقی کرد. دانش‌آموز اوقات زیادی از عمر خود را در این نهاد سپری می‌کند. این نهاد باید بتواند از او شهروندی مطلوب بسازد؛ شهروندی آگاه که به حقوق حقه خویش واقف باشد. طبعا تحقق این اهداف مهم، به برنامه‌ریزی جدی همه فرادستان از بالا تا پایین نیازمند است. برنامه‌های کلی و جامع این امر با بهره‌گیری از اندیشه‌های صاحبان فکر در امر تعلیم و تربیت تدوین می‌شود و اجرای درست آن با برنامه‌ریزی‌ها و خلاقیت‌های مدیران مناطق مختلف براساس فضای موجود در آنجا امکان‌پذیر خواهد بود.
مدیر آموزش‌وپرورش نیروی خلاقی است که برنامه‌ریزی‌های درست و همه‌جانبه او می‌تواند هرگونه شائبه‌ای را از بین ببرد. توجه جدی به قابلیت‌ها بدون درنظرگرفتن حاشیه‌ها اولین نکته موفقیت محسوب می‌شود. طبعا کسانی می‌توانند موفق‌تر باشند که کمتر به هر دری می‌زنند تا همچنان روی صندلی چرخان بمانند.
آموزش‌وپرورش نیازمند تحولی جدی است؛ تحولی که منتج به ارتقای آموزشی و پرورشی در این نهاد مهم شود. محیط اداری نباید عاری از تفکرات آموزشی که صفت مشخصه این نهاد مهم است، باشد. باید قابلیت‌ها را در همه گروه‌ها جست‌وجو کرد. باید به آنهایی توجه کرد که بینش آموزشی بیشتری دارند و خدای‌ناکرده تملق و... آنها را به این سو نکشانده است.
باید اندیشید که چرا ترک‌تحصیل‌ها اتفاق می‌افتد؟
چرا همچنان باید دانش‌آموز بازمانده از تحصیل داشت؟ چرا با وجود این نهاد مهم باز هم باید شاهد بروز ناهنجاری‌های اجتماعی بود؟ و... .
بی‌شک توجه به اینها نیازمند آسیب‌شناسی جدی است. بی‌گمان رفع این مشکلات فقط در قالب مکتوبات بخش‌نامه‌ای امکان‌پذیر نیست. باید همه آنهایی که در هر جایگاهی اعم از اداری یا آموزشی قرار دارند به وظایف خویش واقف بوده و به‌درستی به انجام آن بپردازند.
نکته قابل‌تأمل دیگری که همواره به آن بی‌توجهی می‌شود این است که چرا عده‌ای به هر دری می‌زنند تا وارد محیط اداری شوند یا اگر در محیط اداری هستند تلاش می‌کنند تا همچنان در آنجا بمانند و گاه به هیچ قیمتی حاضر به خروج از آن نیستند.
محیط اداری تافته‌ای جدابافته نیست که فقط به آن، توجهی خاص شود و تلاش شود تا عده‌ای خاص در آنجا ورود پیدا کنند، اگرچه باید قبول کرد که به سهم خود باید از توجه بالایی برخوردار باشد. محیط اداری باید جایگاهی برای برنامه‌ریزی‌های آموزشی باشد که آن‌هم نیازمند وسعت دید و اندیشه است.
آنچه انتظار می‌رود، ایجاد یک محیط خلاق و با برنامه از همه گروه‌های مختلف است که مبتنی‌بر حقوق شهروندی آنها باشد. کادر اداری آموزش‌وپرورش باید خلاقانی باشند که دغدغه آموزشی دارند، جز به آموزش نمی‌اندیشند و تمام هدفشان این است که بتوانند در راه پیشبرد اهداف آموزشی مؤثر باشند.
مخلص کلام اینکه مدیران باید آگاهانه‌تر به مسائل نظر افکنند، جز به تفکر آموزشی نیندیشند، مراقب آنانی باشند که جز تملق هیچ ندارند، مجموعه خویش را با درایت انتخاب و تلاش کنند تا آموزش‌وپرورش را به سمت تحولی جدی و بنیادین پیش ببرند.
روزنامه شرق
آخرین اخبار و تحلیل ها در حوزه آموزش و پرورش ایران و جهان در سایت سخن معلم
با گروه سخن معلم باشید .
نظرات بینندگان