انسان تنها موجودي است كه با همنوعان خود به تبادل نظر ميپردازد و براي شناخت و حل مشكلات خود با آنان مشورت و از راهنمايي آنان استفاده ميكند. راهنمايي و مشورت در زندگي آدميان مطرح بوده و آنان با كساني كه مورد قبول و اعتمادشان بوده مشورت ميكردهاند. با توسعه علوم انساني و رشد علوم رفتاري به راهنمايي و مشاوره به عنوان شاخهاي مستقل از علوم رفتاري توجه شد.
امروزه راهنمايي و مشاوره به صورت حرفهاي ياور افرادي است كه در رشد، سازگاري، تصميمگيري، روابط خانوادگي، مهارتهاي اجتماعي و شيوه زندگي مشكلاتي دارند و مشاوره به اين افراد كمك ميكند تا راهحل مناسبي براي مشكلات بيابند. بشر امروز در يك دوره پيچيده زندگي ميكند. يكي از مشخصات اين دوره، تخصصي شدن مسائل و وابستگي افراد به يكديگر براي استفاده از تخصص آنها براي تداوم يك زندگي متعادل است. لذت بردن از زندگي شخصي و رشد و تعالي شخصيت، شكوفا كردن استعدادها و ارضاي نيازها، اعم از نيازهاي اوليه جسماني، نياز به امنيت و آرامش، نياز به تعلق، نياز به دوست داشتن و دوست داشته شدن، نيازبه احترام و نياز به شكوفايي در دنياي امروز فرايند سادهاي نيست؛ در تمام اين مراحل به مشاور و مشاوره نياز است.
وظيفه نهاد آموزش و پرورش، در آماده كردن دانشآموزاني كه نيروي انساني فردا تلقي ميشوند، براي مواجهه و سازگاري با مقتضيات قرن بيست و يكم كه از حساسيت ويژهاي برخوردار است، بسيار حساس و سنگين است. اضطراب، افسردگي، سوءمصرف مواد مخدر، رفتارهاي ناهنجار، مشكلات تحصيلي و... از عمدهترين مشكلات رواني اجتماعي دانشآموزان است، بهطوري كه بيش از ۳۲درصد دانشآموزان از نوعي مشكل اجتماعي رواني رنج ميبرند.
مشكلات دانشآموزان، زنجيرهاي از عوامل فردي و اجتماعي است كه نيازمند ديدي جامعنگر و نظاممند به استعدادها و تواناييها و علائق، شخصيت، ساختار و وضعيت خانواده و ساير متغيرهاي محيطي است. مشاور مدرسه با آگاهي از ارتباط تنگاتنگ مشكلات تحصيلي با زمينههاي رواني - اجتماعي دانشآموزان، با استفاده از متون و روشهاي راهنمايي و مشاوره از طريق شيوههاي مختلف فردي، گروهي و خانوادگي به دانشآموزان كمك ميكند تا با بررسيهاي همهجانبه مشكل بتوانند راهحل يا راهحلهاي مناسب را انتخاب و براي اجراي آنها برنامهريزي كنند و در نهايت عملكرد دانشآموزان در ابعاد مختلف بهبود يابد. اهداف آموزش و پرورش زماني تحقق خواهد يافت كه برنامهها و محتواي آموزشي با توجه به نيازها و امكانات دانشآموزان تهيه و اجرا شوند.
از طريق «خدمات راهنمايي و مشاوره» ميتوان تواناييها و نيز محدوديتهاي دانشآموزان را شناخت و از امكانات موجود حداكثر استفاده را به عمل آورد. مشاور تحصيلي با شناخت دانشآموزان در زمينههاي گوناگون ميتواند آنان را به رشتههاي تحصيلي مناسب راهنمايي كند و آنان را در حل مشكلات ياري دهد. گرچه آشنايي معلم با فنون راهنمايي تدريس و عملكرد او را موثر و پربار ميسازد، ولي معلم به تنهايي نه ميتواند و نه فرصت دارد به تمام مسائل و مشكلات رواني و خانوادگي و تحصيلي دانشآموزان رسيدگي كند و براي هر كدام راهحل ارائه دهد. از اينرو، مشاور تحصيلي با همكاري معلم و خانواده و مسئولان مدرسه ميتواند دانشآموزان را در راستاي رفع مشكلات تحصيلي و خانوادگي و رواني و تامين ثبات عاطفي ياري دهد و نهايتا نيل به اهداف آموزش و پرورش را ممكن سازد.
روزنامه آرمان
نظرات بینندگان