علم مدیریت آموزشی کارکردهای مدیریت در سازمانهای آمورشی را بر دانش علمی مبتنی میسازد که شامل برنامهریزی، سازماندهی ، رهبری و کنترل در سازمانهای آموزشی است. اکنون عصر مدیریت و رهبری است و کارکرد سازمانها به اثربخشی مدیریت بستگی دارد.
مدیر واجد شرایط ، افراد و سازمان را به سمت اهداف مورد نظر هدایت میکند. هرگونه آزمایش و خطا در مدیریت مدرسه میتواند زیانهای جبرانناپذیری را بر پیکر حساس آموزش و پرورش وارد نماید.
در این مقاله ، با توجه به حساسیت و نقش غیرقابل انکار مدیریت مدارس در پیش برد اهداف آموزشی و پرورشی سعی شده چالشهای مدیریت مدارس مورد بررسی قرار گیرد و سپس پیشنهادهایی در جهت رفع این موانع و پیش برد در آموزش و پرورش داده شود.
مشکلات و چالشهای مدیریت را به طور کلی میتوان در این موارد جست و جو کرد:
الف) عدم تخصص و تجربه و دانش کافی در زمینهی مدیریت مدارس ؛ سمت مدیریت مدارس عرصه آزمایش خطا نیست و هر گونه خطایی زیانهای جبرانناپذیری به امر تعلیم و تربیت وارد خواهد کرد .
ب) عدم ثبات مدیریت به دلایل متعدد اجتماعی- شرایط منطقهای، هر چند گاه مدیر لغو ابلاغ و مدیر جدید با تجربه کم یا بدون توان و تجربه وارد عرصه اداره مدرسه میشود.
پ) معیار و قوانین مشخصی جهت احراز پست مدیریت مدارس وجود ندارد؛ بنابراین هرکس به خود اجازه میدهد وارد این عرصه شود.
پ) معلمان یک مدرسه هیچ گونه نقشی در انتخاب مدیر ندارند و از معلمان مدرسه رأیگیری بهعمل نمی آید.
ت) عدم وجود کمیته مشخصی از مسئولین اداره آموزش وپرورش جهت انتخاب مدیران مدارس.
ث) اصرار و فشار بر مسئولین و مدیران آموزش و پرورش از کانالهای روابط و فشارهای محلی جهت انتخاب مدیر که اصل شایستهسالاری به ناچار به حاشیه کشیده میشود .
ج) تقاضای شدید معلمان با سابقه 28 سال جهت سمت مدیریت یا معاونت مدارس بدون داشتن سابقه و تجربه قبلی به منظور استفاده از مزایای مدیریت در بازنشستگی.
و اما را ه کارهایی برای مقابله با این معضلات:
الف) شناسایی و استفاده از افراد توانمند و باتجربه و دارای تخصص و دانش کافی جهت مدیریت مدارس.
ب) در عین استفاده از مدیران توانمند و با تجربه از افراد شایستهتر و دارای تخصص بیشتر جهت جایگزینی افرادی که عملکرد قابل قبولی نداشتهاند بدون مراعات روابط و فشار استفاده شود.
پ) قوانین و ضوابط خاصی چون تجربه ، تخصص، توانمندی ، رشته تحصیلی مرتبط ، سابقه اجرایی ، گذراندن دورههای تخصصی مرتبط به وجود بیاید و مسئولین ملزم به رعایت آنها باشد .
ت) بین افرادی که متقاضی مدیریت مدرسهای هستند از دبیران آن مدرسه رایگیری به عمل آمده و در انتخاب مدیر نتیجه رایگیری مورد توجه قرار گیرد.
ث) کمیته خاصی از مدیران و مسئولین اداره آموزش و پرورش در انتخاب مدیر شرکت داشته باشند، اینامر باعث شناسایی افراد توانمندتر شده و مسئولیت انتخاب مدیر و فشارهای ناشی از آن فقط بر دوش مدیر آموزش و پرورش نخواهد بود.
ج) در صورت وجود معیارهای مشخص برای انتخاب مدیر و تاثیر رأی معلمان ، افراد ناتوان با استفاده از روابط ، کمتر به خود اجازه ورود به عرصه مدیریت مدارس را میدهند.
چ) وجود قوانین و آیین نامه مشخص جهت پست مدیریت مدارس و وجود کمیته انتخاب مدیران که تقاضای افراد در آستانه بازنشستگی را برای مدیریت کمتر خواهد کرد.
امید است متن حاضر مورد توجه مسئولان محترم قرار گیرد و راه را برای رشد و تعالی آموزش و پرورش و ایجاد انگیزه در معلمان فراهم آورد.
هومیان نیوز
نظرات بینندگان
انتخاب مدیر برای دو دوره متوالی ممنوع باشد.
مدیر با رای معلمان انتخاب گردد.
مدیر از میان معاونان با کفایت و با اخلاق مدارس انتخاب گردد.
انتخاب مدیری که سابقه معاونت در پرونده خود ندارد, ممنوع باشد.
رای گیری برای ادامه کار مدیر هر ساله صورت گیرد تا اگر کسی شایستگی احراز این پست را ندارد, کنار گذاشته شود.
کمیته سه نفره از معلم , معاون و ناظر اداره, بر کار مدیر نظارت دقیق داشته باشند.
1-کسانی که واقعا شایسته احراز این پست هستند انتخاب می شوند ، باند بازی و رابطه در انتصاب مدیران از بین می رود.
2-مدیر چون با رای مستقیم معلمان انتخاب می شود سعی می کند به صلاحیتهای حرفه ای معلمان توجه کند و از استبداد رای جلوگیری می شود.
3-معلمان از اینکه به آرای آنها ارزش و احترام گذاشته شده احساس رضایت شغلی بیشتری می کنند و انگیزه بیشتری پیدا می کنند که با مدیری که منتخب خودشان است به بهترین نحو همکاری داشته باشند.
4-تعارضها و کشمکش بین کارکنان مدرسه تا حدود زیادی از بین می رود.
5- هنگامی که مدیر در فرایندی دموکراتیک انتخاب می شود و به نظرات معلمان توجه می شود ، معلم نیز سعی می کند در تعامل با دانش آموزان به عقاید و آرای آنها احترام بگذارد و این حس را به دانش آموزان نیز منتقل کند.