آموزش و پرورش، تعدیل یا ترمیم نیرو

  تعدیل نیرو، برنامه‌ای است که وزیر آموزش و پرورش با تیم همراه به‌شدت پیگیری می‌کند. دولت هم به دلایل گوناگون با آن همراهی می‌کند و گویا بخش‌هایی از آن در حال اجراست. بنابر آمارهایی که از «کار به دستان» آموزشی کشور شنیده شده است، در سال آموزشی گذشته نزدیک 30 هزار نفر از نیروها بازنشسته شده یا می‌شوند. در همین زمان پنج هزار نفر، از راه برگزاری آزمون یا دانشجویان دانشگاه فرهنگیان به نیروهای آموزشی افزوده می‌شود. با این روند و با پیش‌بینی تیم وزارتخانه، در مدت 10 سال 250 هزار نفر از نیروهای آموزش و پرورش کاسته می‌شود و گویا با این کار بخش‌هایی از کمبود همیشگی بودجه جبران خواهد شد. 

اما تعدیل نیرو با این رویکرد از زاویه‌های گوناگون می‌تواند دردسرساز باشد. درباره این روش ناسنجیده تعدیل، بارها کنشگران صنفی و کارشناسان آموزشی به مدیران ارشد آموزش و پرورش هشدار داده‌اند. پایه این برنامه سخنان وزیر درباره نسبت نیروهای آموزشی به شمار دانش‌آموز است. به باور مدیران آموزشی نسبت آموزگاران به دانش‌آموزان، یک به 11 است که از تقسیم ساده‌انگارانه شمار کل کارمندان آموزش و پرورش به شمار دانش‌آموزان به دست آمده است.

نخست آنکه به گفته خود این مدیران نزدیک 35 درصد کارمندان آموزش و پرورش، نیروهای ستادی مانند مدیر، معاون، دفتردار، مشاور، خدمتگزار و کارمندان ادارات شهرستان‌ها، استان‌ها و وزارتخانه هستند و در کل معلم به شمار نمی‌آیند.

بنابراین از پایه، این نسبت دارای خطای آشکاری در محاسبه است.دوم آنکه تا آنجا که نگارنده با 24 سال معلمی دیده است، همواره در بسیاری از نقاط کشور با کمبود نیروی آموزشی روبه‌رو بوده‌ایم و بهترین نشانه آن شمار فراوان ساعت‌های حق‌التدریس و اضافه‌کارهای آموزشی است. پس نه‌تنها معلم زیاد نداریم، بلکه با کمبود آن نیز روبه‌رو هستیم.

از دیگر سو سال‌هاست که در مدرسه‌های شهرهای متوسط، بزرگ و کلان شهرها بسیاری از گرفتاری‌های آموزشی و پرورشی برآمده از کمبود نیروهای ستادی و پشتیبانی درون مدرسه‌هاست. بر کارشناسان و فرهنگیان در این‌گونه شهرها پوشیده نیست که در وضع کنونی در بسیاری از مدرسه‌ها با کمبود نیروهایی مانند معاون و مشاور روبه‌رو هستیم و کاهش این نیروها بیش از این می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری مانند عدم رسیدگی درست به دانش‌آموزان و مسائل تربیتی و آموزشی آنها در این مناطق وارد کند پس امکان کاهش این نیروها نیز وجود ندارد.

روزنامه فرهیختگان