مسابقه نونگری و نواندیشی در شورای معاونین وزارت آموزش و پرورش ؟!

مقدمه
اخیرا یک مسابقه نونگری و نواندیشی ما بین معاونان وزارتخانه در حال زایش است که تاکنون سابقه نداشته است ، اما آنان گوش ما معلمان را با جملاتی که درد دیرین نظام آموزشی است ، نوازش می دهند. البته این گفته ها برای ما معلمان آشناست اما جسارت اعتراف و بیان آنها از سوی معاونان وزیر ، تجربه ای جدید است. ما معلمان و منتقدین نظام آموزشی در برخی از سایت ها از جمله " صدای معلم " ، بر اساس تجربه عملی و حرفه ای خود ، این گفته ها را سالهاست که در خلوت و جلوت بیان می داریم اما نه تنها بهایی برای آنها قائل نبودند که گاه حتی تذکر و توبیخ هم برای مطرح ساختن آنها ، دریافت کرده ایم . شاید حضور جناب حسینی در جمع مسندنشینان وزارتخانه ، محرکی قوی برای ابراز چنین نظراتی گردیده است.

سرکار خانم حکیم زاده نیز این روزها با لحنی آشنا برای من معلم ، این روزها سخن می گوید که در زمان وزارت بطحایی ، سکوت را بر بیان ترجیح می دادند ، ایشان از تضاد طبقاتی در نظام آموزشی و از بی عدالتی آموزشی با تنوع مدارس سخن می گویند. در ضمن متأسفم که از طرف معاون متوسطه ، چنین همسویی دیده نمی شود ، شاید بهتر بود جناب حسینی به جای معاونت مدارس استثنایی ، در مسند معاونت آموزش متوسطه ، قرار می گرفتند.
علاوه بر تأثیر نقش حضور دکتر حسینی در وزارتخانه در طرح این نوگویی ها ، شاید فرضیه ای محال نباشد اگر جسارت بیان واقعیت توسط معاونان وزیر را در حضور و نحوه مدیریت وزیر جدید آموزش و پرورش نیز بجوئیم. چرا معاونان در زمان وزرای قبلی ، سفید را هم سیاه می دیدند اما امروز تفاوت فاحش این دو را حداقل فعلا در حد بیان مسأله ، می بینند ؟ امید که زمان را غنیمت شمارند و به عملیاتی کردن نظرات خود اهتمام ورزند.

گفته های معاون وزیر آموزش و پرورش
دکتر حسینی : " کاهش ساعت آموزشی و کتب درسی را باید در دستور کار قرار دهیم ".
" با اشاره به این که برای رهایی از بار آموزش‌ زدگی ، کاهش ساعات آموزشی و کتب درسی را باید در دستور کار خود قرار دهیم ، ۱۲ هزار و ۹۰۰ ساعت آموزش از اول ابتدایی تا پایه دوازدهم داریم ، در حالی که میانگین جهانی ۸ هزار ساعت است!
وی خاطر نشان کرد: آموزش و پرورش و مدارس جعبه سیاه جامعه هستند ، نمی‌توان جامعه را نگه داشت تا آموزش و پرورش را درست کرد که بعد جامعه درست شود، هر چه امروز در جامعه می‌گذرد ، از دیروز مدارس است و هرچه در آینده خواهد گذشت ، از امروز مدارس است. برای رهایی از بار آموزش‌زدگی ، کاهش ساعات آموزشی و کتب درسی را باید در دستور کار خود قرار داد. ساعت آموزشی باید به کمتر از ۸ هزار کاهش یابد. نظام ارزشیابی تعلیم و تربیت نباید آموزش‌ محور باشد. سرنوشت دانش‌آموز بعد از ۱۲ سال در ایستگاهی به نام کنکور رقم می‌خورد، در نتیجه آموزش‌زدگی اتفاق می‌افتد. " (1)

نکات قابل توجه
* در نظام آموزشی ما ، رکوردداری در جنبه های مثبت و مفید ، هرگز صورت نمی گیرد و افراط در امر آموزش کاملا مشهود است. از خستگی روزانه و هفتگی و ماهانه و سالانه دانش آموزان و معلمان و مدیران و معاونان مدارس و حتی اولیا ، این رکورداری غیرمعقول ، جلوه گری می کند.
* 4 هزار و 900 ساعت آموزش اضافی نسبت به میانگین جهانی ، یعنی قربانی کردن کیفیت توسط کمیت . یعنی بیگاری و استثمار ذهنی .
* ایشان در زمان سرپرستی وزارتخانه نیز اعتقاد داشتند که اهمیت آموزش و پرورش در حد جعبه سیاه جامعه است. اما برای چنین جایگاهی باید به محتوا و نوع و میزان آموزش ، بیشتر بها دهیم . آموزش و پرورش زمانی جعبه سیاه جامعه تلقی می گردد که در جایگاه رفیعی قرار بگیرد و با ساز و کار فعلی ، پذیرش چنین گفته ای محال است. آموزش و پرورش کشور ما باید به مرحله برنامه ریزی در تولید تفکر و خلاقیت برسد تا
رسالت خطیر اطلاع رسانی یک جامعه را برعهده گیرد. جعبه سیاه باید فعال و پر از اطلاعات نادانسته باشد.
* تصور دست اندرکاران قانونگذار ما این است که تمام مشکلات جامعه از آموزش و پرورش است ، پس جامعه در یک طرف منتظر بماند تا آموزش و پرورش کشور ، بعد تحولات لازم ، به اصلاح امور جامعه بپردازد. آنان فراموش می کنند که اگر قوانین درست و لازم الاجرا وضع نکنند و اگر عدالت در قانون را ندید بگیرند ، آموزش و پرورش به تنهایی قادر به خود اصلاحی و یا اصلاح جامعه نیست. حرکت در تمامی ابعاد جامعه باید همسو و همزمان باشد و ما حق ارزشگذاری تقدم و تأخر نسبت به آنها را نداریم.
* آموزش زدگی ، کنکور زدگی و...... محوری تثبیت شده در جامعه که یأس و نومیدی و خودکشی عده ای از جوانان را رقم می زند. چون به آنان القا کرده ایم که تنها مسیر خوشبختی در این جامعه شرکت در کنکور و ورود به دانشگاه است. در غیر آن دو دانش آموزی ناتوان ، بی استعداد و بی مصرف برای جامعه هستی . و برای اثبات سخنان خود ، مافیای کلاس های تقویتی و کنکور و کتب کمک آموزشی را با دستان خود خلق کرده ایم تا حاکمانی مطلق برای اثبات نظرمان باشند. القایی که شدیدا روی والدین نیز اثر گذاشته است و در مدت زمان آمادگی برای کنکور ، والدین خصوصا مادران نیز زیر فشارهایِ عصبیِ شدیِ فاکتورهای هدایتی ، افسرده و یا بیمار می شوند.

اثرات مثبت کاهش ساعات آموزش و تعداد کتب درسی
تعداد و حجم کتب درسی فعلی در مدارس ، از جمله متغیرهای مؤثر بر آموزش حفظی و کمبود معلم و آموزش کنکور محور است. اگر ساعات آموزشی کاهش یابد :
* دانش آموز از خستگی و رخوت اَزبر کردن و انجام تکالیف انبوه ، رهایی می یابد .
* دانش آموز فرصت بازی و خلاقیت و تفکر را خواهد یافت.
* دانش آموزان از یادگیری تئوریک رهایی یافته و فرصت کسب مهارت های عملی بیشتر خواهد شد.
* معلم و دانش آموز فرصت مطالعه خواهند داشت.
* دقایق زنگ تفریح بیشتر و فرصت بازیابی انرژی توسط معلم و دانش آموز برای کلاس بعدی ، بیشتر خواهد شد.
* کاهش ساعات درسی و تعداد کتب درسی ، معضل کمبود معلم را نیز از بین خواهد برد.

اصل مهم تغییر مؤلفین کتب درسی است
نباید فراموش کنیم که ماندگاری چندین ساله مؤلفین کتب درسی ، خود بزرگ ترین علت عدم پویایی در نظام آموزشی است. برای ایجاد هر نوع تغییری خوشایند ، ابتدا باید نگرش افراد نسبت به موضوع عوض گردد. صِرفا با کاهش تعداد کتب درسی و یا ساعات آموزشی ، نمی توان به ایجاد تحولی اثرگذار دست یازید. برای همراهی عمل کاهش ساعت آموزشی ، باید تألیف کتب درسی را از حاکمیت افرادی که ایستایی و انجماد فکر و اندیشه خود را دهه ها به لابه لای کتب درسی ، منتقل ساخته اند ، رهایی دهیم.

سخن آخر
امید که گفته های معاونان فقط در مرحله سخن باقی نماند و در جلسات گوناگون و هماهنگی های درون و برون سازمانی بتوانند تحولی عظیم در آموزش و پرورش کشور به وجود آورند. امروز ما قدر درست بینی شما معاونان وزیر را به نیکی می دانیم ، اما ما دهه هاست بزرگ ترین شرط زندگی و اشتغال را از سوی این وزارتخانه از دست داده ایم لذا ابتدا در جهت احیای آن بکوشید ، ما " اعتماد " خود را به صداقت گفته ها و کرده های نیروهای ارشد ستادی از دست داده ایم . پس شما معاونان وزیر ابتدا بیندیشید که اعتماد از دست رفته معلمان را چگونه احیا سازید؟ سپس ، ما آن قدر تجربه اندوخته ایم که برای گفته های همسویتان با معلمان ، فقط ذوق زده و هیجان زده نشویم و انتظار عمل به قول تان را هر چه سریع تر داشته باشیم . جناب دکتر حسینی ، چگونه می خواهید این بزرگ ترین بحران آموزش و پرورش را پیگیری و اجرا نمایید ؟ راهکار عملی شما چیست؟

1) خبرگزاری پانا . 11/8 /1398 . http://pana.ir/news/ 965416

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید