به مناسبت 23 مهر ماه روز جهانی نابینایان (عصای سفید) : فقط بیایید یک ساعت چشم های خود را ببندیم تا شاید بهتر و بیشتر و عمیق تر دنیای سوت و کور آنان را درک نماییم

تاریخچه ای بر خط بریل

150 سال پیش به نظر غیر ممکن می رسید که روزی نابینایان نیز همانند سایرین قادر به خواندن و نوشتن باشند اما" لویی بریل " که در زمان حیات خود از نعمت بینایی محروم شد دست به ابتکاری زد که بعدها به نام خود وی به ثبت رسید.ابتکار او نه تنها نابینایان را قادر به خواندن و نوشتن کرد بلکه حتی عده ای از آنان را به کسب مدارج عالی تحصیلی ، علمی و نیز به موقعیت های شغلی بالا رساند، شاهکاری که زندگی آنان را دگرگون و میل به حیات را در آنان دو چندان کرد . علیرغم آسان بودن فراگیری الفبای خط بریل ، اکثر نابینایان در انتقال حس بینایی به حس لامسه دچار مشکل اند و به راحتی قادر نیستند آن چیزی را که لمس می کنند درک کنند . با این همه ، کارشناسان معتقدند الفبای بریل بهترین امکانی است که در دسترس نابینایان قرار گرفته تا بتوانند حداقل نیازهای خواندن و نوشتن خود را رفع کنند .

تاریخچه ای از آموزش نابینایان در ایران

نخستین تلاشها در زمینه آموزش نابینایان در ایران به سال ۱۲۹۹ شمسی مربوط می شود. در این سال کار تعلیم و تربیت دانش آموزان نابینا با جذب ۵ دانش آموز نابینا در مدرسه ای در تبریز آغاز شد و توسط شخصی به نام "پاستور ارنست کریستوفل" توسعه یافت.آموزشگاه نابینایان تبریز که تنها مرکز آموزش نابینایان در ایران محسوب می شد تا سال ۱۳۱۹ مشغول ارائه خدمات آموزش و تربیت حرفه ای به نابینایان بود و تعداد دانش آموزان نابینای تحت پوشش آن به ۴۵ نفر می رسید. در سال ۱۳۲۵ نیز خانمی انگلیسی به نام "گون گستر" آموزشگاهی برای دختران نابینا به نام نور آیین در شهر اصفهان تاسیس کرد.

برخی از افراد نابینای موفق در سطح جهان

لوئیس بریل در سه سالگی چشم چپش به‌طور تصادفی با یکی از ابزار کارگاه آهنگری پدرش آسیب دید که باعث نابینایی این چشم او شد. وی به علت نفوذ عفونت به چشم راستش در سن ۴ سالگی بینایی خود را کاملا از دست داد. او خالق خط بریل است.

هلن کلر نویسنده‌، فعال اجتماعی و مدرس آمریکایی نخستین فرد کر و لالی بود که در دانشگاه تحصیل کرد.

فرانکلین دلانو روزولت سی‌ودومین رئیس‌جمهوری ایالات متحده امریکا .

کلود مونته، بنیانگذار نقاشی امپرسیونیست فرانسوی بود.هیچ‌گاه از نقاشی کردن دست نکشید. کلود مونت در پایان زندگی‌اش و در حالی که کاملا نابینا شده بود، یکی از مشهور‌ترین آثار خود با عنوان «نیلوفرهای آبی» را نقاشی کرد.

دکتر طه حسین، ادیب و محقق معاصر مصری، در جنوب قاهره به دنیا آمد. در 3 سالگی، بر اثر درمان غلط بیماری چشمی که به آن مبتلا شده بود بینایی خود را از دست داد.

آندری بوچلی، با وجود تسلط به پیانو، در مدرسه نابینایان ادامه تحصیل داد و دکترای حقوق دریافت کرد.

هریت تابمن ، زن نابینای مبارز علیه برده داری و یکی از موفق ترین رهبران سازمان راه آهن سری بود.

رودکی که نام اصلی او ابوعبدالله جعفر بن محمد است، اولین شاعر شناخته شده فارسی ‌زبان است که در قرن چهارم هجری می ‌زیست. تعداد ابیات او دستکم یک میلیون بوده است.

من روشن ضمیرم ، مرا نابینا خطاب می کنند

از دنیای تاریک اما دل روشن نابینایانی که بیناتر از بینایان هستند سخن می گویم. آنانی که با چشم دل می بینند و با چشم دل دوست می دارند و با چشم دل حروف را به کلمه و آن را به جمله و آن را نیز به پیمایش مسیر سخت وطاقت فرسای زندگی ، تنهای تنها اما شیرین تر از همهء شیرینی ها تبدیل می سازند.مسیری که نهایتش دگرگونی جهان یا خلق شگفتی هاست. آنان با یاری خط بریل یا خط بریل هوشمند توسط کامپیوتر ، با دنیای خارج از درون خودشان ارتباط برقرار می سازند.

آنانی که از یک یا دو چشم وجود خود برای تماشا و رؤیت جهان خارج از خود محرومند یا کم بینایند یا نابینا.آنانی که با عصای سفید به عنوان یک نماد از روح و روان پاک، واقعیت نابینایی را برای ما ترسیم می سازند.آنان از دنیای سحرآمیز رنگها محرومند. آنان از ترحم بیزارند. دوست دارند دیده شوند. یا بینایان توانمندی آنان را باور داشته باشند.آنان می دانند که از بسیاری از حقوق شهروندی در شهر من و تو محرومند . آنان برای خود دردنامه های بیشماری دارند اما چون اندکند کمتر دیده می شوند. شاید نامگذاری روزهای خاص برای همین فراموشی بشر است وگرنه دربین این همه غوغای زندگی افسار گسیخته ، مگر من و تو فرصت ابراز دردمندی با نابینایان را پیدا می کنیم؟ آن قدر در روزمرگی زندگی به موجودی منفعل و نالان از مشکلات مادی تبدیل شده ایم که فرصت همصدائی با هموطنان نابینای خود را دیگر نداریم.

در گوشه و کنار شهر و محل زندگی همه ما معلولینی زندگی می کنند که عصای سفید شان نمادی از پیام مراقب باش آنان برای من و شماست. خیلی از ماها شاید درعبور از عرض خیابان دست نابینایی را گرفتیم و چقدر دلمان می خواست که کاش بیشتر از این کاری از دستمان برمی آمد. مظلومیت و محرومیت این عزیزان درهر سنی یا موقعیتی در طول زندگی، دردناک تر و هولناک تراز همه بلایای مهیب طبیعت است. فقط بیایید یک ساعت چشم های خود را ببندیم تا شاید بهتر و بیشتر و عمیق تر دنیای سوت و کور آنان را درک نماییم. یادمان هست در لحظات قطع برق چه بلایی در تاریکی بر سرمان می آید!!! محرومیت نابینای مادرزادی از نابینای بعد حادثه ، افزونتر است اما در هردوحال بجز روشنائی دل ، دیگر هیچ نوری نیست.

جا دارد از صبوری پدران و مادرانی هم یاد کنیم که فرزند نابینای مادرزادی یا پس حادثه آنان با حمایت ها وهمراهی های آنان ، قوّتی صد چندان برای طی زندگی می یابد.

مسئولین محترم نیز همه امکانات مادی و معنوی تمامی معلولان خصوصا نابینایان را با مردم در میان گذارند تا خیّران، تکلیف خویش بدانند. استخدام برای نابینایان تحصیل کرده یا نکرده حق قانونی و انسانی و شهروندی آنان است.

نابینایانی که در خلوت دنیای خودشان در پی کسب علم و پیمودن مسیر موفقیت هستند به یاری همه ما نیازمندند. بیائید تا با برخورد شایسته و مهربان خود با این عزیزان ، لذت زندگی در کنار هم را صد چندان سازیم.

برای همه نابینایان جهان و برای همه نابینایان کشورم و برای همه نابینایان دانش آموز و معلم ایرانی آرزوی سلامتی و توفیق الهی دارم.

منبع : مؤسسه فرهنگی و هنری بصیر