نتایج و آثار این گونه حکمرانی در سپهر آموزش چه بوده است ؟ چرا نظام آموزشی ما قادر به تربیت شهروند مسئول نیست ؟

بسیار موجب شادمانی است که امروز در خدمت شما هستم برای دیدار با شما و نیز یادآوری برخی نکات در ارتباط با روز جهانی معلم .

در چند روز اخیر ؛ خبر اخراج اسماعیل عبدی و برخی فعالان صنفی و منتقد منتشر شده است .

علی اصغر فانی ؛ رئیس شورای سیاست گذاری ستاد فرهنگیان مسعود پزشکیان در نشست دوم انتخاباتی به تاریخ سه شنبه 19 خرداد 1403 چنین گفت :

 گزینش ، دادگاه های تخلفات اداری و حراست ها با معلمین برخوردهای ناصوابی می کنند . هر معلم یک شغل و یک زندگی عزت مند . این خواسته ماست .

پزشکیان در پاسخ به ایشان و در حضور فرهنگیان و رسانه ها چنین پاسخ می دهد :

شما مطالبه گرید. مطالبه گری یعنی آدمی بیاید و شما پشت او بایستید و بتواند مطالبات شما را پیگیری کند.

مطالبه گر باشید ولی کسی را نداشته باشید که بتواند حرف شما را در بالا بزند آن وقت با شما با باتوم و زندان برخورد می شود!

 من می توانم این وعده را به شما بدهم که اجازه ندهم نیروهای امنیتی و یا حراستی در مدارس بتوانند از آن رفتارهایی کنند که الان انجام می دهند. اگر شما بیایید می توانید این صحنه را تغییر بدهید. البته می توانید ادعا کنید ولی در کف خیابان هم می شود این ادعا را کرد بعد ممکن است آن رفتارهای ناشایست پیش بیاید. نتیجه و آینده کشور با مشکل مواجه خواهد شد.

 با هم اگر دست به دست هم بدهیم ؛ اگر با هم باشیم ؛ اگر این وعده هایی که می دهیم وعده های دروغین نباشد ... یک عمر وعده می دهیم و این وضعیت را به وجود آوردیم !

 اگر بخواهیم اینها را درست کنیم حتما باید به صحنه بیایید و دیگران را هم به صحنه بکشانید .

به ما کمک کنید.

من می توانم اینها را برای شما فراهم کنم و این را قول می دهم » .

آقای پزشکیان قول داده که این مسائل تکرار نشوند اما متاسفانه در حال انجام است .

کسی و یا مقامی هم در این مورد پاسخ گو نیست .

در ابتدا لازم است اشاره ای به تاریخچه شکل گیری این مناسبت داشته باشم .

« یونسکو با همکاری سازمان جهانی کار در سال ۱۹۶۶، روز پنجم اکتبر، برابر با ۱۳ مهرماه را روز جهانی معلم اعلام کرد.

 بسیاری از کشورها با پذیرش این روز به اهمیت آموزش و تدریس و نقش معلمان بهای بیشتر دادند و بودجه و امکانات بسیاری را صرف گسترش سیستم آموزشی کشور خود و ارتقاء شرایط کار و دانش معلمان کردند . ( دویچه وله )

در بيست و پنجمين اجلاس كنفرانس عمومي يونسكو با شركت نمايندگان بيش از يك صد كشور عضو (كه محمد نجفي وزير وقت آموزش و پرورش ايران و هيات همراه نيز حضور داشتند و مصوبات را امضا كردند)؛

روز پنجم اكتبر به نام روز جهاني معلم علام شد .

اين تصميم و توافق جهاني عملا از سال 1994 با پيام مدیر كل يونسكو به رسميت شناخته شد و به اجرا درآمد كه هر ساله پيام تازه اي ناظر به اوضاع جهاني به همين منظور صادر مي شود .

ستاد بزرگداشت مقام معلم در وزارت آموزش و پرورش دولت اصلاحات به مديران مناطق و مدارس كشور توصيه كرد تا روز پنجم اكتبر ( برابر با سيزدهم مهرماه) با برپايي مراسم و جشن هايي براي تقدير از معلمان «روز جهاني معلم» را گرامي بدارند .

با وجود آن بیش از دو دهه از این واقعه می گذرد اما هنوز « روز جهانی معلم » جایی در تقویم رسمی وزارت آموزش و پرورش باز نکرده است .

پس از دولت خاتمی ؛ در 8 سال دوران احمدی نژاد هیچ گاه به این مناسبت پرداخته نشد .

در دولت روحانی هم وضعیت با ثباتی حاکم نبود .

فانی و حاجی میرزایی برای این مناسبت پیام دادند اما بطحایی هیچ گونه اشاره به آن نکرد .

جمعه 13 مهرماه  1397 « سیدمحمد بطحایی  وزیر آموزش و پرورش » با حضور به عنوان سخنران پیش از خطبه‌های نمازجمعه تهران به بیان مشکلات و مسائل آموزش و پرورش پرداخت .

با وجود آن که روز جهانی معلم بود و ایران یکی از اعضای یونسکو بوده و رسمیت این روز را سال ها قبل پذیرفته است اما وزیر آموزش و پرورش حتی اشاره ای به این روز هم نکرد .

بطحایی سال تحصیلی جدید را تبریک گفت . .

هفته نیروی انتظامی را هم تبریک گفت اما در مورد روز جهانی معلم سکوت کرد .

مشابه همین وضعیت در سال نخست دولت پزشکیان هم رخ داد .

علیرضا کاظمی نه تبریکی ارسال کرد و نه پیامی در پرتال وزارت آموزش و پرورش منتشر شد .

در عوض ؛ برای هفته ی نیروی انتظامی پیام داد .

پرسش من این است که آیا نیروی انتظامی به معلمان و علایق و مناسبت حرفه ای آنان نزدیک تر است یا نیروی انتظامی ؟

چرا یک وزیر پیام می دهد و در دولت خاتمی مراسم گرفته می شود اما در دولت دیگر سکوت می کنند و رد می شوند ؟

این همه تفاوت سلیقه و نگرش از کجا می آید ؟

آقای کاظمی پیش از رای اعتماد مجلس در گفت و گو با روزنامه آرمان امروز بیان کرده بود که صدای همه معلمان خواهد بود .

پس چه شد ؟

در پرتال « کمیسیون ملی یونسکو ایران » آخرین اخبار به شرح زیر هستند :

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران منصوب شد

•  مهر ۱۲, ۱۴۰۳

پیام تسلیت معاون وزیر و دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران به‌مناسبت شهادت سید و سرور مقاومت؛ سیدحسن نصرالله

• مهر ۸, ۱۴۰۳

در بخش « اهداف » این کمیسیون چنین ذکر شده است :

رسالت اصلی کمیسیون ملی در کشور، تعیین خلأها، تمرکز نیروها بر حوزه‌های اولویت‌دار و بحران‌زای ملی و جهانی و اجتناب از تلاش‌های حاشیه‌ای است. کانون اصلی فعالیت‌ها، مطالعه و بررسی اندیشه‌ها و تبادل اطلاعات و توسعه توان و ظرفیت کشور در زمینه آموزش، علوم، فرهنگ و ارتباطات با توجه به معیارهای بین‌المللی است.

 راهبرد اصلی در هدایت اقدام‌ها موارد زیر است:

 تقویت ارتباط بین تحقیقات و سیاست‌گذاری‌ها‌، شناسایی و تعیین خط‌ مشی‌های موفق، توسعه ظرفیت‌های نهادی و انسانی کشور و حساس‌کردن دولت و جامعه نسبت به موضوع‌های مهم و روزآمد جهانی.

در واقع متولی یونسکو در ایران خودش در این سکوت کرده و حرف و پیامی به مناسبت روز جهانی معلم ندارد .

شنبه 14 مهرماه پرتال ادارات کل آموزش و پرورش سراسر کشور را بازدید کردم .

اهم اخبار و رویدادها شامل عناوین زیر بود :

- حمله موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مواضع جنایتکاران صهیونیزم را خدمت ملت شریف ایران تبریک عرض می کنیم

- شورای اقامه نماز آموزش و پرورش استان البرز برگزار شد

- اشک دانش آموزان بسیجی هنگام اجرای سرود عمو قاسم روی آنتن زنده شبکه ایلام در یادواره شهدای دانش آموز شهرستان مهران و شهدای غزه در یادمان منطقه عملیاتی قلاویزان

- پیام تسلیت مدیر کل آموزش و پرورش استان ایلام در پی شهادت سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان

- زنگ اول مدارس استان چهارمحال و بختیاری  به « آغاز نصر الله» اختصاص یافت/ به همراه گزارش تصویری

- اعلام حمایت دانش‌آموزان استان آذربایجان شرقی از عملیات وعده صادق 2

- دانش‌آموزان اصفهانی غرق در شادی موشکباران اسرائیل شدند

- تجمع شبانه مردم ارومیه در حمایت از عملیات غیرتمندانه رزمندگان اسلام

- عبدالله حبیبی مدیرکل آموزش و پرورش خوزستان در پیامی فرارسیدن هفته نیروی انتظامی را گرامی داشت. متن این پیام به شرح زیر است .

- اجتماع مردم خراسان شمالی در محکومیت جنایت رژیم اشغالگر صهیونیستی و گرامی داشت یاد شهید سید حسن نصرالله

و...

هیچ نام و یا پیامی به مناسبت روز جهانی معلم دیده نشد .

پرسش این است که کدام یک از سایت ها و پرتال ها در کشورهای توسعه یافته و حتی در حال توسعه شبیه مال ما هستند ؟

آیا ترسی هست برای این که به این مناسبت جهانی پرداخته شود ؟

جامعه و به ویژه مسئولان و سیاست گذاران در ایران باید به این گزاره برسند که زیستن در دنیای امروز از نوع مسالمت آمیز آن نیازمند یک «  زبان مشترک » است و توجه به چنین روزهایی و تقسیم آن با دیگران منجر به شکل گیری " حس مشترک " برای ساختن جامعه ای سالم و عاری از خشونت و ستیز خواهد بود .

در روز جهانی معلم ؛  جمهوری اسلامی می خواهد قرائت و دیدگاه خود را که مبنایی هم ندارد به جامعه و معلمان تحمیل کند .

همین وضعیت در « روز معلم » هم جریان دارد . ( مناسبت روز معلم به مناسبت کشته شدن ابوالحسن خانعلی بوده است اما بعدها به ترور و شهادت مطهری تغییر یافت )

باید دید که نتایج و آثار این گونه حکمرانی در سپهر آموزش چه بوده است ؟

وقتی می گوییم آموزش و پرورش ایدئولوژیک ؛ دقیقا به این هژمونی اطلاق می شود .

در مقدمه « سند تحول بنیادین » چنین آمده است :

« تحول بنیادین در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر آرمان های بلند نظام اسلامی باید معطوف به چشم اندازی باشد که در افق روشن 1404 ، ترسیم گر ایرانی توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی ، علمی و فن آوری در سطح منطقه با هویتی اسلامی – انقلابی و الهام بخش جهان اسلام همراه با تعاملی سازنده و موثر در عرصه روابط بین المللی باشد » .

نیمی از سال 1403 سپری شده و چند ماه دیگر وارد سال 1404 می شویم .

جایگاه آموزش و پرورش ما الان در کجا قرار دارد ؟

کشورهای همسایه ما کجا هستند ؟

وضعیت دانش آموزان ما در امتحان هایی نهایی و معدل آن ها چگونه است ؟

وضعیت در آزمون های معتبر بین المللی مانند تیمز و پرلز و پیزا چگونه است ؟

چرا باید در این آزمون ها در رتبه های آخر باشیم ؟

« تعاملی سازنده و موثر در عرصه روابط بین المللی » چگونه باید عینیت پیدا کند وقتی که سر ستیز با جهان را داریم ؟

به این واقعیت ها توجه کنید :

- پوشش پیش دبستانی 72 درصدی به 40 درصد رسیده است . ( معاون آموزش ابتدایی – شورای عالی آموزش و پرورش 1403 مهر ماه )

- بیش از هفتاد مصوبه در مورد آزمون های تیمز و پرلز بیرون آمده ولی هیچ یک از آن مصوبات اجرایی و یا عملیاتی نشده اند ( علی زرافشان – معاون پیشین آموزش متوسطه )

-  فقر یادگیری در ایران به 44 درصد رسیده است ؛ به زودی 50 درصد دانش آموزان حتی نمی توانند یک متن ساده را هم بخوانند . ( سال 1401 )

سایر پارامترها هم وضعیت بهتری ندارند .

شعار سال 2024 این چنین است :

" ارزش گذاری به صدای معلمان "

پرسش این است که معلمان در حال حاضر چه نقشی در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های آموزشی دارند ؟

چرا پس از گذشت بیش از 40 سال هنوز در نظام آموزشی ایران ، مفهوم « معلم حرفه ای » شکل نگرفته است ؟

بیش از یک دهه است که بحث تشکیل « سازمان نظام معلمی » مطرح اما مسکوت مانده است .

علیرضا کاظمی وزیر آموزش و پرورش دولت پزشکیان هم این را جزء برنامه های خود آورده است اما هیچ خبری از آن نیست .

با قطعیت می گویم تا زمانی که « سازمان نظام معلمی » تشکیل نشود و معلمی به صورت حرفه ای تعریف نشود ؛ هیچ اتفاقی در کیفیت آموزش و ارتقای نظام آموزشی رخ نخواهد داد .

بقیه حرف ها همه آدرس غلط است و ره به جایی نمی برد .

تا این جا نقد و انتقاد در مورد دولت مردان و مسئولان بود اما سوال این است که چرا معلمان خودشان نسبت به این موضوعات « بی تفاوت » هستند ؟

چرا کنش گران و تشکل های فرهنگیان قادر به گفتمان سازی برای این گونه موضوعات نیستند و حداکثر کاری که می کنند نوشتن چند جمله کوتاه و صدور پیام تبریک است ؟

انگار در مدرسه حتما باید بخشنامه ای از « بالا » بیاید و پس از آن مدیر  و معاون و سایر بخش ها به تکاپو بیفتند و البته برون داد آن هم نوشتن یک گزارش کار سطحی در جهت « رفع تکلیف » باشد ؟

چرا ما وضعیت بحران را جدی نمی گیریم و با آن در هر شرایطی کنار می آییم ؟

کدام یک از معلمان ما در کلاس فقط به مدت یک دقیقه در مورد این مناسبت با دانش آموزان طرح موضوع و یا مساله می کند ؟

از سال 2004 تا 2024 صفحه یونسکو در مورد کیفیت آموزش چنین می گوید :

 « غالب کوشش ها به منظور تعریف کیفیت دو مشخصه دارد : اصل اول . رشد شناختی یادگیرندگان به عنوان هدف اول همه نظام های آموزشی است . یعنی نظام های آموزشی در سراسر دنیا مهم ترین هدف شان « رشد شناختی » است .

اصل دوم نقش آموزش در ارتقای ارزش ها ، نگرش های شهروندی ، رشد عاطفی و خلاقانه است .

این را « مهارت های غیرشناختی » می نامند » .

سوال این است که وضعیت نظام آموزشی در دو بعد « رشد شناختی » و « غیرشناختی » چرا باید  این گونه باشد ؟

نتیجه این سیاست گذاری ها و ریل گذاری ها در این 45 سال الان چگونه است ؟

چرا نظام آموزشی ما قادر به تربیت شهروند مسئول نیست ؟

اگر قرار است که ایران بر اساس همان اسناد و چشم اندازهای ترسیم شده از کشورهای هم تراز خویش عقب نیفتد و این فاصله زیاد و زیادتر نشود چاره ای جز پیاده کردن توصیه های یونسکو و بهره گیری از تجارب کشورهای توسعه یافته را ندارد .

( ادامه دارد )

بخش نخست

بخش دوم

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید