گروه گزارش/
شانزدهم شهریور ماه ۱۴۰۱ سمینار « آشنایی با مدل های جهانی کاربرد بازی در برنامه درسی دوره پیش دبستان و اول ابتدایی » همراه با ارائه رابطه بازی و برنامه درسی (تراویک اسمیت)، مدل بازی و برنامه درسی (جانسون)، مدل برنامه درسی و بازی و عناصر برنامه درسی مبتنی بر بازی ویژه مدیران و مربیان پیش دبستانی و دبستان در کانون فرهنگی همدانیان و در روزهای پنجشنبه و جمعه هفدهم و هجدهم شهریور ماه ۱۴۰۱ کارگاهی در ادامه این سمینار تحت عنوان مربی گری شناسایی و پرورش هوش های چندگانه در کودکان مبتنی بر بازی با حمایت مؤسسه الفبای مهر و تدریس صابر عبدالملکی در دبستان عفاف ناحیه یک اصفهان تشکیل شد.
به دعوت مدیر برنامه های مؤسسه الفبای مهر خانم ها اسماعیلی و جاف به عنوان خبرنگار صدای معلم در کارگاه شرکت نمودم.
مؤسسه الفبای مهر آموزش، یکی از زیر مجموعه های مؤسسه بین المللی تجهیز ، توسعه و آموزش مدارس ایران(تتا) است که در اصفهان فعالیت های خود را در زمینه طرح های مهارت آموزی، استعدادیابی، راهنمائی، همکاری و کمک به برگزاری سمینار به مجموعه های فعال دارد.
این مؤسسه در چند سال گذشته توانسته است با مدارس غیر انتفاعی همکاری خوب و موثری داشته باشد.
نکته حائز اهمیت این دوره توجه به مدیریت زمان بود. دقیقا رأس ساعت مقرر شروع و در تایم مشخص پایان یافت. شرکت‌کنندگان همگی با علاقه و در ساعت معین حاضر بودند و مشارکت مربیان با مدرس قابل مداقه بود. مباحث اصول محوریت بازی برای کودکان با شرکت کنندگان در میان گذاشته شد. از مدل های بازی و برنامه درسی در آموزش مهارت ها برای کودکان صحبت به میان آمد.
عبدالملکی می گوید : مطالعات علمی نشان می‌دهند که بازی ها بخش ارزشمندی از زندگی انسانها در تمام ادوار تاریخ بشر را به خود اختصاص دادند. این بازی ها بر مبنای ماهیت خاص خود فضایی سرشار از هیجان و لذت را برای کودکان فراهم می‌آورد و باعث افزایش یادگیری و همچنین بهبود تعاملات و روابط عمیق میان کودکان می شود.
در بازی ، ظرفیت ها و استعداد های کودکان را می توان به صورت عمیق مورد بررسی قرار داد. البته باید توجه داشت که مربی یا معلم در این فرایند تشخیص دهنده و گزارش دهنده رفتار کودکان هستند و درمانگر یا متخصص درمانی نیست ( متاسفانه بسیاری از مربیان خود درمان گری را نیز انجام می دهند).
مربیان در بازی کودکان باید نقش تسهیل گر را ایفا کنند تسهیلگری در بازی یعنی مربی یا معلم در خدمت کودک است نه کودک در خدمت وی! مربی یا معلم بازی را شروع می کند و کودکان ادامه بازی را به روش خودش پیش می برد.
صابر عبدالملکی به موضوع بازی آزاد و بازی هدایت شده به عنوان مبنای برای انواع مدل های بازی محور در دنیا اشاره کرد. بازی آزاد مبتنی بر محیط و مواد است و می تواند با شرایط امروزی زندگی خانواده ها ماهیت هیجان انگیزی در هماهنگی های حرکتی تمرکز و دقت در کودکان ایجاد کند. در بازی های هدایت شده مربی یا والد یا معلم بازی را شروع می کند و بچه ادامه می دهد. از علایق بچه ها دنبال بازی بگردید نه از اینستاگرام و سایر شبکه های اجتماعی که ممکن است با محیط فرهنگی- اجتماعی ما سازگاری نداشته باشد. بازی را بدین شکل اجرا نکنید.
عبدالملکی توصیه می کند در زمینه بازی ، والدین و مربیان صفحات مجازی (به ویژه اینستاگرام) را رها کنند و به سوی مقالات و کتاب ها روی بیاورید. مسلما آنچه در دنیا مورد کنجکاوی قرار می گیرد و به صورت علمی، مکتوب و ثبت می شود حتما روی آن کار پژوهشی انجام شده است. توصیه دارد مربیان مقالات در زمینه بازی را حتما مطالعه کنند.
عبدالملکی بازی را عاملی بسیار مؤثر در پرورش و شناسایی انواع هوش در کودکان می داند . او عنوان می کند در دنیا دو نوع روش برای شناسایی هوش های کودکان وجود دارد : رویکرد فرایندی و رویکرد ایستا یا نقطه ای.
هر چقدر زمان بیشتری کودک را مشاهده کنیم، داده بیشتری به دست می آوریم و ادراک مربی نسبت به کودک افزایش می‌یابد. معلمان و مربیان می توانند از معلمان سال قبل کودک و یا مصاحبه با والدین نیز کمک بگیرند. یکی از چیزهایی که مشاهده بچه ها به شما نشان می دهد این است که علاقه بچه ها به چه سمتی می‌رود و همین شما را به سوی بازی او خواهد برد.
دعوت بچه ها به جیغ و فریاد و کف و سوت زدن هیجان افزایی و بازی نیست. این کار افتضاح است. انجام ندهید. بلکه بدانید بازی در جای دیگری شکل می گیرد. اگر در بازی حرکت نباشد انگار بازی نیست این تصور عام است ؛ ما هنوز بازی را درک نکرده ایم.
والدین باید در زمینه های مورد نظر نشانه‌ها را جذب کنند . کسی که با کودک بازی را شروع می کند باید بازی برایش مهم باشد. تعبیر بد از بازی و بازیگوشی هنوز در والدین و مربیان هست. آدم بازیگوش ممکن است ساختارها را بشکند ولی به کسی آسیب نمی زند. به کودکان بازیگوش برچسب نزنید. هر روز از کودکان نپرسید امروز در مرکز یا مدرسه چه چیزی یاد گرفتی؟ بهتر است از او بپرسید امروز چه کار لذت بخشی انجام دادی؟ چه کاری انجام دادی که برایت جذاب بود؟
بازی قالب و تعریف ندارد. ملاک بازی خود کودک است. بازی خیلی پیچیده است.
در دنیا سه الگو برای بازی تعریف می‌کنند :
بازی هایی که فقط کودک در آن درگیر است و خود شکل بازی را تعیین می کند؛ بازی هایی که کودک و مربی یا معلم هر دو در گیرند و ممکن است هدایت شده باشد و مربی آن را شروع کند و کودک ادامه دهد و در نوع سوم بازی ساختار یافته و تولید شده توسط معلم و یا مربی است که کودکان را عینا انجام می دهد. در بازی های نوع اول و دوم کیفیت بازی بیشتر است به خصوص نوع اول که کودک خود آغازگر بازی است در نوع دوم مشارکت کودکان مربی به او مهارت می آموزد.
در بازی آزاد برچسب باهوشی یا غیر باهوشی نمی زنیم. فقط مشاهدات خود را مستند می کنیم. در دنیا بازی آزاد زمانش طولانی تر است. الزام ندارد که حتما نیم ساعت و ۴۵ دقیقه در تایم کلاس باشد. برای هر کلاس و اجرای هوش های چندگانه هر مربی بهتر است ۵ تا ۸ کودک را تحت پوشش قرار دهد.
گزارش ها باید عینی باشند که آنچه تفسیر می شود عین رفتار کودک باشد. مربی چیزی را اضافه یا به سلیقه خودش در توضیح کم و زیاد نمی کند. آنچه می بیند را ثبت می کند. در انواع بازی ها هوش بچه ها درگیر است و در برخی بازی‌ها چندین هوش به کار گرفته می شود. مثلا در بازی پانتومیم که برای بچه ها جذاب هم هست هوش بدنی- جنبشی، هوش کلامی- زبانی و هوش فضایی درگیر است. استدلال آدم باهوش از نظر قدیمی ها این بود که فرد در همه زمینه ها توانایی حل مسئله دارد.
به کودک نگویید تو چقدر باهوشی یا به والدینش نگویید کودکتان بسیار باهوش است ؛ شما آسیب وحشتناکی به او می زنید و این باعث می‌شود دیگر تلاش نکند و خود را عالی بداند. بهتر است به او بگویید در این زمینه ظرفیت و توانایی داری و به خاطر تلاشت موفق شدی تا به اینجا برسی نه اینکه تو هوش داری.
هوش ها تحت تأثیر محیط فرهنگی هستند مثلا هوش بدنی- جنبشی در استان کردستان مهم است. چون مردم تکاپوی زیادی دارند. هوش موسیقیایی نیز در این خطه بیشتر است چون مرتب با ساز و آواز در ارتباطند. هوش منطقی- ریاضی مردم در یزد زیاد است. هر کدام از ما محیط را بررسی کنیم متوجه پررنگ بودن نوع هوش بیشتر در منطقه محل زندگی خواهیم شد. فرهنگ می تواند عامل بازدارنده و یا تقویت کننده برای هوش باشد. فرهنگ ضد خلاقیت است. باید بتوانید تغییر ایجاد کنید و آن را اصلاح کنید. برای اصلاح فرهنگ ممکن است به شما برچسب هم بزنند. شبکه های اجتماعی مجازی همه ما را یکدست کرده است و این یک آسیب محسوب می‌شود. همه بچه ها توجه و تمرکز دارند.
مشکل ، روش کار معلمان و مربیان است. اگر شما با روش خودِ کودک به او آموزش دهید، توجه و تمرکز نشان می دهد و جلب آموزش شما می شود. به روش کودک به او توجه و تمرکز را یاد دهید. رابطه بین هوش های چندگانه و هوش های هیجانی را در هوش درون فردی و بین فردی می توان تعریف کرد.
همه کودکان باهوشند. کودکان را با هم مقایسه نکنید. هر کودک را با گذشته مقایسه کنید. به او بگویید چون تلاش کردی به اینجا رسیدی نگویید باهوشی به والدین او بگویید احساس می کنم شما خیلی در این زمینه با او کار می کنید مستقیما با آنها نگویید باهوشی یا هوش داری. آدمی که بشنود باهوش است دیگر تلاش نمی‌کند. از خطا کردن می ترسد و شکست می خورد.
گاردنر می گوید: « هر هوش جایی در مغز دارد » . از نظر عبدالملکی مغز انسان ها پیچیده است و همین زیباست . ما دغدغه بازی نداریم، چون بازی زیاد است. ما دغدغه تفکر برای بازی داریم. در بازی به بچه ها پیشنهاد دهید. چیزی را به آنها تحمیل نکنید یا با دستور، بازی اجرا نکنید. اثر بازی و هدف آن از بین می‌رود.
مصاحبه با صابر عبدالملکی و تعدادی از مربیان شرکت کننده را در ادامه خواهید خواند.
کارگری خبرنگار صدای معلم:
تشکر می کنم بابت دعوت من به این دوره و آشنایی با شما و مربیان علاقه مند به یادگیری مهارت ها. لطفا خودتان را معرفی نمایید و هدفتان را از برگزاری این کارگاه بفرمایید.
عبدالملکی :
صابر عبدالملکی دانش‌آموخته دکترای برنامه درسی از دانشگاه علامه طباطبایی. به خاطر پایان نامه ام از سال ۱۳۹۶ برنامه خودم را در حوزه بازی شروع کردم. پایان نامه دکتری من در زمینه طراحی برنامه درسی و مهارت های اجتماعی -عاطفی یا می‌توان گفت هوش اجتماعی مبتنی بر بازی بود و از آنجا به بازی بیشتر علاقه مند شدم و تلاش کردم در ادامه مسیر هم رابطه علمی خوبی بین بازی، برنامه درسی و شناسایی و پرورش هوش ها پیدا کنم که مرا به سمت هوش های چندگانه و خلاقیت برد. الان هم حدود چند سال است که کارگاه های زیادی را در دانشگاه علامه، دانشگاه تهران و جاهای دیگر برگزار کرده ام.
مشکل ، روش کار معلمان و مربیان است.
کارگری:
برای چه گروه های سنی کارگاه برگزار کردید؟
عبدالملکی:
کارگاه برای کودکان در دوران اوان کودکی یعنی همان تولد تا هشت سالگی تمام است و مخاطبان ما در کارگاه معلمان، روانشناسان، والدین، مربیان پیش دبستان و افرادی هستند که با کودکان کار می کنند.
کارگری:
تعریف خود شما از هوش چندگانه چیست؟
عبدالملکی:
تعریف هوش چندگانه بر اساس مبنا که همان مطالعات گاردنر است بیان می شود و می گوییم که یک توانایی کلی وجود ندارد. انسان ها مجموعه‌ای از توانایی‌ها را دارند. این توانایی ها را می توانیم هوش بنامیم و برای حل مسئله در موقعیت های مختلف استفاده می کنیم. پس عملا یک ظرفیتی وجود دارد که در موقعیت های مختلف منجر به حل مسئله می شود . هر انسانی با مسائل مختلفی در طول زندگی اش روبه رو می شود .درست است می گوییم این ظرفیت در او وجود دارد ولی ما نمی توانیم انتظار داشته باشیم که به همه مسائل یکسان پاسخ دهد. یعنی همه مسائل را حل کند. ما می‌گوییم چون هوش های چندگانه دارد ممکن است تعدادی از مسائل را خوب حل کند و برخی مسائل را هم ضعیف حل کند. مسائلی را که خوب حل می کند را می توانیم بگوییم نشانه هوش است.
کارگری:
هوش های چندگانه شامل چه چیزهایی می شوند؟
عبدالملکی:
گاردنر در سال 1983 هفت تا هوش را معرفی کرد. در سال 1999 یک هوش دیگر به هوش اضافه شد و بعد هم در پژوهش هایش هوش نهم را اضافه کرد. ولی این توانایی‌ها زمانی هوش می‌شوند که هشت فاکتوری که گاردنر برای هر هوش در نظر دارد را داشته باشند.
هوش های چندگانه گاردنر این ها هستند: هوش بدنی- جنبشی، هوش کلامی- زبانی، هوش منطقی- ریاضی، هوش تصویری- فضایی، هوش موسیقیایی، هوش درون فردی، هوش بین فردی و هوش طبیعت گرا . هوش نهم که مطرح می‌شود و هنوز اعتباری جامعی در پژوهش ها بر مبنای فاکتورهای گاردنر به دست نیاورده است، هوش هستی گرا است. دعوت بچه ها به جیغ و فریاد و کف و سوت زدن هیجان افزایی و بازی نیست. این کار افتضاح است.
کارگری:
با توجه به اینکه شما دانش آموخته یکی از رشته های علوم تربیتی هستید و مطالعات خوبی در رشته خود انجام داده اید و در عین حال بحث بازی در مدارس را با مربیان و معلمان به صورت کارگاه بازگو می کنید در این زمینه برای صحبت و رایزنی با وزارت آموزش و پرورش جهت جایگزینی دوره های ضمن خدمت بی‌فایده با این کارگاه ها اقدامی داشته اید؟ یا حتی در زمینه قرار گرفتن موضوع بازی به صورت ویژه در کتاب های درسی با مؤلفان کتب درسی گفت و گویی ترتیب داده اید؟
عبدالملکی:
برای مراکز مختلف و مدارس در سطح استان ها کارگاه های زیادی در زمینه بازی و هوش های چندگانه برگزار کردیم. دو تفاوت عمده کارگاه های ما این است که ما تلاش کردیم هوش ها را به صورت عملکردی و با فعل های رفتاری به مراکز یاد دهیم. همان طور که در این دوره مشاهده کردید.
ما نشانه ها و عملکردهای هر هوش را به صورت کاملا عملیاتی در قالب فعل های زیادی در کودک بیان می کنیم. عملا معلم یا مربی را با مجموعه ای از رفتارهای عملکردی کودک آشنا می‌کنیم که اگر این رفتارها را از کودک دید، در صورت تکرار این ظرفیت بدانند که این کودک در کدام زمینه هوش دارد. تفاوت دیگر که می‌توانم بگویم نقطه قوت کارگاه هاست این است که نگاهمان را به بازی گسترده‌تر از بازی های ساختار یافته رشد دادیم.
ما به کارگاه هایمان بازی آزاد را اضافه کردیم ؛ در ادامه کارگاه ها تلاشمان این است که کارگاه هوش و خلاقیت را هم برگزار کنیم که همزمان سه تا بازی ساختار یافته هدایت شده و آزاد را داشته باشیم. چون حوزه تخصصی من بازی بود، احساس می کنم این سه نوع بازی کنار هم ، خیلی درک عمیق تری از ظرفیت هوش به ما ارائه می‌دهد تا اینکه ما بخواهیم روی یکی از بازی ها تمرکز کنیم. بیشتر مواقع کودکان را فراموش می کنیم. باید بدانیم این بازی مربوط به کودک است نه من بزرگسال! در این کارگاه‌ها سعی کردیم که به آن بازی خوب توجه کنیم. هم فعل را خوب بیان کنیم و هم ساختار و بازی که ایجاد می کنیم به نیاز یا مبتنی بر علایق بچه‌ها باشد و عنصر تخیل راه در ان داشته باشد.
کارگری:
شما بیشتر کارگاه ها را تماما به صورت برون سازمانی و خصوصی برگزار می‌کنید و در پاسخ هایتان نشنیدم که خواسته باشید تعاملی با آموزش و پرورش و مسئولین وزارت در حوزه پیش دبستان و ابتدایی در این مبحث داشته باشید. آیا به این فکر کرده اید که این مسئله را با واحدهای مربوطه بیشتر موشکافی کنید؟ چرا در مورد ایده ها و روش هایتان در سطح عمومی و گسترده بالاخص مدارس دولتی کار نمی کنید؟
عبدالملکی:
من کارگاه های مختلف را متناسب با نوع مخاطب یعنی معلم ها، مربیان ، روان شناسان و والدین را در سطح کشور در بخش خصوصی و دولتی برگزار کردم و همچنان ادامه دارد. در زمینه تعامل با سازمان آموزش و پرورش شهر تهران تعاملات و کارگاه های را با این بزرگواران داشته ایم که بیشتر آن کارگاه ها ماهیت بازی و یادگیری در دوران پیش دبستان و ابتدایی بود. همچنین برای استان‌های مختلف کارگاه هایی داشته ام که مبتنی بر بازی و هوش است.
کارگری:
باز هم می پرسم آیا در این مورد با مسئولین وزارت گفت و گو کرده اید که چنین نیاز مهمی باید به آموزش ابتدایی و پیش دبستان در مدارس دولتی راه پیدا کند؟ دلایل وجود آن را برایشان شرح داده ایدکه بتوانند با تفکر به این مسیر سوق پیدا کنند؟ علاقه ای به این کار ندارید؟
عبدالملکی:
در زمینه بازی، هوش و یادگیری من به سازمان آموزش و پرورش برای ارائه پیشنهاد یا پروژه مراجعه نکردم و طرحی برای این کار ارائه ندادم و بیشتر تعامل من با سازمان آموزش و پرورش با دعوت های کارشناسان یا مدیران سازمانی در مناطق یا استان های مختلف بوده است .
کارگری:
فکر می کنید با توجه به توانمندی های شخصی، تجربه عملی، کارگاه هایی که برگزار کرده اید و نتایجی که از آنها برداشت می کنید و به صورت مقاله آنها را مستند می نماید، با همین پتانسیل قادر باشید بخشی از مشکلات یادگیری، اختلالات و درک محتوا را در کودکان و حتی نوجوانان به واسطه بازی مورد پژوهش های آتی خود قرار دهید و به واسطه ی نتایج تان در این مورد آموزش و پرورش را نیز نسبت به راهکارهای مناسب جهت رفع این معضلات به میدان عمل بیاورید تا به روش ها و ایده های شما اندیشه کنند؟ تمایل دارید در این چالش شرکت کنید و این کار را شخصا یا با واسطه انجام دهید؟
عبدالملکی:
بلی. کارگاه های ما قالب های مختلف در حوزه های مختلف دارند. برای مثال کارگاهی داریم ویژه مربیان و روانشناسانی که خودشان می‌خواهندکارگاه برگزار کنند. قالبی داریم خاص مدارس و مراکز آموزشی که اگر بخواهند در یک حالت فقط هوش را شناسایی کنند برایشان ساختاری کاملا بازی محور تعریف کنیم. تلاش کردیم الگوهای جهانی بازی در همه این حالت ها رعایت شود در حالت دیگر ممکن است مرکز یا مدرسه پیش دبستانی بخواهد برنامه درسی مرکزش را مبتنی بر بازی بسازد آنجا هم برایشان ساختار داریم.
کارگری:
آیا بدین جهت صرفا به سمت مدارس خصوصی ورود کرده‌اید که به واسطه مدیران غیردولتی امکان تغییر و تحول در برنامه درسی داشته باشید؟ درست متوجه شدم که از ورود به سیستم رسمی آموزش و پرورش احساس نگرانی می کنید؟ با پژوهشگاه تألیف و تدوین کتب درسی نسبت به وجود سرفصل های اضافه یا مزاحم در کتاب کارهای پیش دبستان و ابتدایی تعاملی داشته اید که این تلاش شما منجر به تغییر یا حذف محتوای مورد نظر شود؟ مستقیم یا غیر مستقیم پیشنهادی در جهت اصلاح این موارد ارائه کرده‌اید که از شما نپذیرفته باشند یا مخالفت کنند؟ مربی یا معلم در این فرایند تشخیص دهنده و گزارش دهنده رفتار کودکان هستند و درمانگر یا متخصص درمانی نیست .
عبدالملکی:
صد در صد. البته مشارکت داشته ام ولی اصلا پیشنهادی ندادم.
کارگری:
از این جهت این سؤال را می پرسم که انتظار می رود دکتر معلمان و دانش آموختگان علوم تربیتی در حوزه آموزش عمومی اگر کاری به صورت حرفه ای و تخصصی انجام داده اند به مباحث و محتوای آموزشی کتب درسی ورود پیدا کند نه اینکه هر کدام در گوشه و کناری برای خود مجموعه راه بیندازند و صرفا برای گروهی خاص بستر ترقی ایجاد کنند و جامعه هدف آموزش و پرورش و از همه مهم تر عدالت آموزشی زیر سوال برود. هر کدام از این افراد را که مورد انتقاد قرار داده ام می‌گویند: گفتیم ولی استقبال نکردند! البته خوب است که شما با صراحت می گویید اصلا چیزی پیشنهاد ندادم و صحبتی نکردم.
عبدالملکی:
بلی ؛ من چیزی نگفتم. البته این نکته را بگویم که در مورد بازی زیاد گفته ام. گفتم که باید تأکیدمان این باشد به سمت بازی آزاد برویم. مقالاتی هم در این زمینه چاپ کردم. برای معلمان مقالاتی در فصل نامه رشد دارم ولی بیشتر این مقالات در مجلات علمی پژوهشی هست. مثلا مقاله ای که در مورد بازی آزاد در دانشگاه علامه چاپ کردم یا مقالاتی در مورد بازی های هدایت شده همگی مقالاتی است که می تواند راهگشا باشد. من با یک سیاستی به فصلنامه رشد آمده‌ام و سه تا مقاله در آن قرار دادم. هیچ کس نفهمید چرا من این کار را کردم. من در ذهنم ساختار داشتم. در مقاله اولم بازی آزاد را مطرح کردم. در مقاله دومم بازی هدایت شده و در مقاله سوم که اخیرا چاپ شد بازی ساختار یافته را گفتم. این سه تا کنار هم یک الگوی بازی محور در دنیا تشکیل می دهد که از الگوهای جهانی الهام گرفته شده اند. من به صورت مستقیم و غیرمستقیم سعی کردم یک سری از داشته های خودم را به دیگران منتقل کنم که از آن استفاده کنند ولی این که در سطح سازمان و وزارتخانه صحبت کرده باشند نه چنین کاری نکردم. خیلی خوب است اگر بتوانیم ارتباطی بین هوش و بازی و همین طور بین بازی و خلاقیت ایجاد کنیم.
کارگری:
در زمان تعطیلی کرونا و دور بودن طولانی مدت بچه ها از آموزش حضوری به خصوص در مقطع ابتدایی همان طور که لطمه زیادی به یادگیری دانش آموزان زده شد. به کارگیری تکنیک های بازی و هوش و خلاقیت شما تا چه حد می‌تواند این خلاء ایجاد شده را در کاهش اختلالات یادگیری و مشکلات روحی و روانی دانش آموزان پر کند؟ حتی در دوره متوسطه اول و دوم هم می توان با بازی آزاد به دانش آموزان آسیب دیده کمک کرد؟
پیاده سازی و ویرایش : نرگس کارگری
ادامه دارد
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان