صدای معلم:
آقای زرافشان .شما اخیرا به عنوان نماینده وزیر آموزش و پرورش در انتصابات دانشگاه فرهنگیان انتخاب شدید . می شود بیشتر توضیح دهید ؟
زرافشان:
نه در دانشگاه. در اساسنامه دانشگاه در ماده 18 در مورد انتخاب رؤسای پردیس های دانشگاه فرهنگیان بندی است که گفته شده یک نفر به عنوان نماینده وزیر آموزش و پرورش در کارگروهی که به همین منظور تشکیل می شود شرکت می کند. من در آن بخش نماینده وزیر هستم.
صدای معلم:
در انتخاب رؤسای پردیس ها ؟
زرافشان:
بله . در انتخاب رؤسای پردیس ها معمولا یک دستورالعمل و یک کارگروهی است که دوستان زحمت آن را می کشند و افرادی که انتخاب شده اند را معرفی می کنند . من هم بررسی می کنم مثبت یا منفی نظر خودم را به دانشگاه اعلام می کنم.
صدای معلم:
آیا این ماده قبلا هم اجرا می شده است ؟
زرافشان:
قبلا هم بوده است.
صدای معلم:
مسئولش چه کسی بوده است؟
زرافشان:
شما اگر قانون دانشگاه فرهنگیان که مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است مراجعه کنید در ماده 18 تصریح شده است. در ابلاغی که برای من صادر شده به ماده 18 استناد شده است.
صدای معلم:
در حال حاضر مهمترین چالش های دانشگاه فرهنگیان کدام ها هستند به عنوان کسی که در این زمینه سمتی را برعهده گرفتید؟
زرافشان:
این موضوع به دانشگاه فرهنگیان مربوط می شود. دانشگاه بنا بر ضرورت های وزارت آموزش و پرورش شکل پیدا می کند و معمولا آموزش و پرورش است که باید اعلام کند چه مقدار نیرو نیاز دارد ، در چه دوره هایی و چه رشته هایی و دانشگاه بر اساس آن اقدام می کند.
با توجه به موضوع نیروی انسانی در آموزش و پرورش و کمبودی که در چند سال اخیر ایجاد شده و تا چند سال آینده هم ادامه خواهد داشت مهمترین چالش دانشگاه فرهنگیان محدودیت ظرفیت و از آن طرف افزایش درخواست و نیاز وزارت آموزش و پرورش برای تامین نیروی انسانی است ؛ البته در اساسنامه دانشگاه موادی است که به آن ها استناد می شود در این گونه مواقع که نیاز به نیروی انسانی یک شرایط عادی ندارد بلکه در یک شرایط ویژه ای قرار می گیرد دانشگاه از روش های متنوعی استفاده کند که مثلا ماده 28 اساسنامه دانشگاه و قوانین دانشگاه به دانشگاه اجازه می دهد که هم در صورت ضرورت و هم در صورتی که دانشگاه برخی از رشته ها را نداشته باشد برای تربیت، نیروها را جذب کند با همکاری دانشگاه های تخصصی ذیربط که بتواند برای نیازهای آموزش و پرورش پاسخی را داشته باشد.
یکی از مشکلات آموزش و پرورش در دو سه سال اخیر آن است که سازمان امور استخدامی تقریبا هر سال نزدیک به چهل هزار نفر کد برای استخدام صادر می کند اما نیاز آموزش و پرورش فراتر از این آماری است که در آن جاری شده به همین جهت در برنامه ششم توسعه قانونگذار پیش بینی کرده که البته عنوانش دولت است ولی معمولا سازمان امور استخدامی کشور است که باید تعداد ردیف ها را بر اساس اعلام نیاز وزارت آموزش و پرورش انجام بدهد.
یکی آن که باید ردیف هایی برای آموزش و پرورش در نظر گرفته بشود و دیگر این که که الآن ظرفیت دانشگاه فرهنگیان ظرفیت محدود و مشخصی است و باید برای عبور از آن شرایط ویژه که الآن قرار داریم از ظرفیت سایر دانشگاه هایی که در حوزه تربیت معلم فعالند مثل دانشگاه خوارزمی ، دانشگاه علامه و دانشگاه تهران که رشته های مربوط به این حوزه را دارن از ظرفیت آنها برای تامین نیروی آموزش و پرورش استفاده کرد.
مسئله دیگری که با چالش بیرونی ارتباط پیدا می کند عدم هماهنگی بین زمان برگزاری آزمون های استخدامی و تقویم تحصیلی دانشگاه فرهنگیان است که البته یکی دو سالی است که دارد پیگیری می شود و زمان باید منطبق با تقویم آموزشی دانشگاه تنظیم شود.
الآن یک آزمون جدیدی برگزار شده که تازه می خواهند نتیجه اش را اعلام کنند. اگر الان نتایج را اعلام کنند که کار گزینش آن قبلا انجام شده باشد بچه ها یک ترم را از دست داده اند و فقط می توانند یک ترم درس بخوانند و این طبیعی است که روی کیفیت تربیت و آموزش معلمان نتیجه منفی خواهد داشت در صورتی که اگر سازمان امور استخدامی و سازمان سنجش آموزش که مجری برگزاری این آزمون است این آزمون را در اردیبهشت ماه برگزار کنند و قبل از شروع سال تحصیلی یعنی مهر ماه نتایج اعلام شده باشد و گزینش انجام شده باشد و بچه ها و دانشجویان بتوانند از اول مهرماه سر کلاس های درس حاضر بشوند طبیعتا یک دوره آموزش یک ساله کامل را طی خواهند کرد و بعد از فارغ التحصیلی با آمادگی مطلوب تری برای حضور در سر کلاس های درس حاضر خواهند شد.
در حال حاضر به نظر می رسد این ها جزء چالش ها و اولویت های اصلی دانشگاه فرهنگیان هستند .
صدای معلم:
آقای زرافشان ؛ شما اشاره کردید به محدودیت در ظرفیت پذیرش نیرو در دانشگاه فرهنگیان و از آن طرف ما بحران کمبود معلم داریم و در چند سال آینده تعداد زیادی از معلمان از سیستم آموزشی خارج خواهند شد . این وضعیت باعث شده دانشگاه فرهنگیان به صورت لجام گسیخته و بدون کنترل شاخص های مدیریت و احصاء پارامترهای کیفیت آموزشی به افزایش ناگهانی ظرفیت خودش ظرفیت پذیرش نیروی معلم روی بیاورد بدون آن که برنامه مشخصی برای کیفیت بخشی در خروجی های خودش داشته باشد.
شما مستحضر هستید در کشورهای توسعه یافته مانند فنلاند و نظایر آنها دانشگاه هایی که متولی این امر هستند مسئولیت تامین نیروی لازم برای نظام آموزشی را بر عهده دارند و هم کیفیت خروجی ها را گارانتی و یا ضمانت می کنند ولی متاسفانه ما در دانشگاه فرهنگیان هیچ احساس تعهدی نسبت به خروجی های خودش نمی بینیم.
آیا شما می توانید در این زمینه نقشی داشته باشید یا پیشنهادی در این زمینه دارید ؟
زرافشان:
همان گونه که عرض کردم ؛ الان یک چالشی را هم وزارت آموزش و پرورش و هم دانشگاه فرهنگیان با آن مواجه هستند از یک طرف وزارت آموزش و پرورش با کمبود شدید نیروی انسانی با آن مواجه است و موج جدی خروج ورود نیروهای که از دهه شصت و اوایل دهه هفتاد وارد آموزش و پرورش شدند و الآن دارند خارج می شوند. شما در خاطرتان است در اثر رشد جمعیت چهار درصدی مدارس حتی شش شیفته را در کشور داشتیم . این موج الآن دارد خارج می شود و از آن طرف رشد جمعیت دانش آموزی ما مانند دهه شصت نیست. شیب رشدمان نسبت به آن موقع خیلی کمتر است و با یک شیب ملایمی دارد افزایش پیدا می کند و این یک فرصتی است . دانشگاه از طرف دیگر باید کمبود نیرو را جبران کند و از طرف دیگر باید نیروی با کیفیت را آموزش بدهد لذا تعادل بین این دو را ایجاد کردن از وظایفی است که هم باید دانشگاه توجه داشته باشد و هم وزارت آموزش و پرورش.
در زمان مدیریت قبلی دانشگاه یک آزمونی پیش بینی شد تحت عنوان آزمون اصلح که این آزمون در واقع آزمون تامین کیفیت بود به این معنا که داوطلبان معلمی یک بار در ابتدای ورود یک آزمون می دهند باید یک حداقل هایی را کسب بکنند تا بتوانند وارد دانشگاه شوند اما باید در طول دوران تحصیل هم یک شایستگی هایی را کسب کنند که بعد بتوانند وارد شغل معلمی بشوند.
آزمون اصلح همین کار را دنبال می کرد و در خاطرم هست که یک گروهی در مجموعه گروه های آموزش عالی وجود دارد که مدیریتش با آموزش و پرورش است به نام گروه هماهنگی تربیت معلم.
در این گروه هم این آزمون مصوب شد و به استناد سند تحول بنیادین هم این آزمون تدارک دیده شد. باید این سبک خروج را که کشف صلاحیت های حرفه ای است و احراز صلاحیت حرفه ای و دریافت گواهی نامه معلمی که افراد با داشتن آن گواهینامه بدانند که توانمندی ها و شایستگی های لازم را کسب کردند. برگزاری چنین آزمون شایستگی به نظرم دغدغه ای که شما فرمودید برطرف خواهد کرد و اطمینان از این که دانشجویان در طول دوران تحصیل هم تلاش و کوشش را انجام دادند و با کسب شایستگی هایی که در برنامه های درسی برای آنها پیش بینی شده فارغ التحصیل می شوند.
پیاده سازی و ویرایش : زهرا قاسم پور دیزجی
ادامه دارد
نظرات بینندگان