حکیم زاده :درصورت واگذاري پيش دبستاني به بخش غيردولتي فاجعه اي ملي در خصوص عدالت آموزشي اتفاق خواهد افتاد

سلام
خانم حکیم زاده
گزارش ها حاکی است سازمان مدارس غیردولتی درصدد  است دوره پیش دبستانی را زیر چتر خودش ببرد .
آیا این درست است ؟
در این صورت وضعیت چه خواهد شد ؟

حکیم زاده :
  اول در رابطه با دوره ي پيش دبستاني من عرض بكنم كه اين دوره مهمترين دوره ي تربيت كودك است. پژوهش هاي بسياري در حوزه آموزش و پرورش مبين تاثير بسيار مهم اين دوره مي باشد. پژوهش هاي حوزه اقتصاد آموزش نشان مي دهد كه هرسال سرمايه گذاري در آموزش پيش دبستاني چندين برابر دوره هاي ديگر حتي بسيار بيشتر از دانشگاه در حركت جامعه به سمت توسعه نقش ايفا مي كند.
برهمين اساس شما مي توانيد ارتباط مستقيمي بين جايگاه كشورها در شاخص هاي توسعه انساني و ميزان پوشش پيش دبستاني دراين كشورها پيدا كنيد به طوري كه درپنج كشور اول توسعه انساني سازمان ملل نرخ پوشش پيش دبستاني بالاي 90 درصد مي باشد.

در رابطه با سوال شما به نظر مي رسد باتوجه به پيوستگي جريان تربيت و باتوجه به اين كه سازمان مدارس غيردولتي مسؤليت اعطاي مجوز و نظارت بر مدارس غيردولتي را دارد و نه برنامه ريزي و مديريت امور اموزشي و پرورشي دوره هاي تحصيلي، دوره پيش دبستاني نيز از اين قاعده مستثني نيست.

سازمان مدارس غير دولتي مسئول دادن مجوز به تمام مدارس خصوصي است كه در تمام مقاطع مشغول به فعاليت هستند و در ساير مقاطع نيز طبق مأموريت خودش ورودي به امور آموزشي و پرورشي ندارد و امور اموزشي و پرورشي اين مقاطع نيز با معاونت هاي مربوطه است. دوره پيش دبستاني نيز مهمترين دوره تربيت است. سياستگذاري و تعيين شاخص ها و استانداردهاي آموزشي و پرورشي اين دوره با معاونت آموزش ابتدايي است.
  به اين نكته نيز  اشاره كنم كه در زمان رياست سابق سازمان مدارس غير دولتي و طي جلسه مشتركي كه با رئيس قبلي سازمان، رئيس فعلي سازمان كه آنزمان مديركل دفتر وزارتي بودند برگزار شد. ايشان به صراحت به اين موضوع اذعان داشتند كه امور تخصصي آموزشي و تربيتي دراين دوره بايد زير چتر معاونت ابتدايي باشد بر اين اساس بعيد است كه سازمان دنبال چنين موردي باشد.
البته در همه جاي دنيا نيز همين است  pre-primary education وeducation primary باهم ديده مي شود و نمي شود جدا  ديد.اگر بخواهيم پيش دبستاني را زير چتر سازمان مدارس غيردولتي ببريم اين به آن معنا خواهد بودكه ما يك بخش آموزشي و پرورشي جدا و مستقل در آموزش ابتدايي و آموزش متوسطه در بخش غيردولتي داشته باشيم كه امري غير قابل قبول است.

صدای معلم :
آیا این واگذاری با اسناد بالادستی همخوانی و مطابقت دارد ؟

حکیم زاده :
اعطاي مجوز و نظارت برفعاليت مدارس غيردولتي و مراكز غيردولتي با سازمان مدارس غيردولتي است.
در خصوص پيش دبستاني اسناد بالادستي به صراحت اشاره به حاكميتي بودن دوره دارند . در سند تحول بنيادين به صراحت به دو مدل اداره اشاره شده است يك بخش دولتي با مشاركت مردم و يك بخش غيردولتي، بديهي است اعطاي مجوز بخش غيردولتي با سازمان مدارس غيردولتي است اما اداره ي امور بخش دولتي قطعاً با بخش دولتي است حال ممكن است درصدهاي ما در دوره ي پيش دبستاني با ابتدايي و متوسطه تفاوت داشته باشد ولي تقسيم كار به همين ترتيب خواهد بود.

صدای معلم :
آیا وزارت آموزش و پرورش حداقل برای مناطق محروم و یا دو زبانه کشور در این زمینه اعتبارات و بودجه دیده است ؟
در صورت ملحق شدن این دوره به بخش غیر انتفاعی وضعیت چه خواهد شد ؟

حکیم زاده :
درصورت واگذاري پيش دبستاني به بخش غيردولتي فاجعه اي ملي درخصوص عدالت آموزشي اتفاق خواهد افتاد زيرا پيش دبستاني با حمايت و اعتبار دولتي در مناطق دوزبانه و محروم اجباري است. اين بهترين تصميم دولت در راستاي محروميت زدايي است چون كودكان محروم و دوزبانه به علت فقر اقتصادي و فقر فرهنگي خانواده ها در مقايسه با كودكان عادي و برخوردار ،گنجينه لغات كمتري دارند. خيلي از اين عزيزان زبان فارسي حتي به گوش شان نخورده است و زماني كه وارد كلاس اول مي شوند در يك شرايط نابرابر قرار دارند. تخصيص اعتبار دولتي به اين موضوع به خاطر زدودن محروميت از ريشه هاست.
خوشبختانه ما دستاوردهاي خوبي در  پيش دبستاني در دولت تدبير و اميد داشته ايم . نرخ پوشش پيش دبستاني ما از حدود 37 درصد در سال 91-92 به بالاي 70 درصد و نرخ پوشش مناطق روستايي از 20 درصد به 50 درصد رسيده است.

تحليل آمار ده سال اخير نشان مي دهد كه در سال 90-91 با تغيير سياست وزارتخانه و اعلام اجراي دوره پيش دبستاني به شيوه غير دولتي  نرخ جذب نوآموزان پيش دبستاني به پايين ترين ميزان خود در ده سال اخير رسيد كه در مناطق محروم و روستايي بودند.

  اگر توجه كنيد مي بينيد اخيراً رئيس جمهور فرانسه سن آموزش را در فرانسه از سه سالگي اجباري اعلام كرده است تا كودكان 2 سال پيش دبستاني رايگان داشته باشند. و دليل اين تصميم را ارتقاي عدالت آموزشي و عدالت اجتماعي در همه ي ابعاد مي باشد، عنوان كرده است.
  واگذاري صدرصد پيش دبستاني به بخش غيردولتي محروم كردن كودكان بسياري از فرصت آموزشي پيش دبستاني است، درحال حاضر در خيلي از مناطق ما با استفاده از فضاي مدارس دولتي و با ميانگين سرانه 150 هزار تومان پيش دبستاني را پوشش مي دهيم. حال اگر اين كاملاً غيردولتي باشد حداقل شما 800 هزار تومان بايد درنظر بگيريد كه بسياري از خانواده ها ندارند.

از طرف ديگر فرستادن افرادي به عنوان موسس بدون اين كه بر اساس چارچوب صلاحيت هاي حرفه اي كه ما تدوين كرده ايم ارزيابي و انتخاب شده باشند به معناي آن است كه ما حساس ترين دوره تربيتي را يكسره به بخش خصوصي بسپاريم. با توجه به چالش هايي كه هم اكنون در به كارگيري نيروها در مدارس غير دولتي داريم به نظرم بايد روي اين مهم خيلي بيشتر دقت داشته باشيم.

مسئله فقط قرارگرفتن يك دوره در زير چتر يك معاونت يا ديگري نيست موضوع بسيار فراتر از اينهاست.
  در همين زلزله اخير در سرپل ذهاب در بازديدي كه از يكي از مدارس حاشيه شهر داشتم ديدم كه بسياري از كودكان پيش دبستاني به علت نداشتن شهريه ي اندكي كه بايد خانواده ها مي دادند كلاس هاي پيش دبستاني را رها كرده بودند و من در جلسه اي كه با استاندار محترم كرمانشاه داشتم از ايشان درخواست كردم كه اعتباري براي اين عزيزان از استانداري مساعدت نمايند كه خوشبختانه مساعدت كردند.
  براساس سياست هاي ابلاغي مقام معظم رهبري پيش دبستاني امري حاكميتي است و من تعجب مي كنم به جاي اين كه ما اتفاقاً بيشترين توجه را به اين دوره حساس داشته باشيم طوري در مورد اين دوره صحبت مي كنيم كه انگار تفنني است.
  اهميت پيش دبستاني براي كودكان محروم در جهت موفقيت هاي آتي در زندگي اين قدر مهم است كه در شوراي توسعه پايدار مناطق مرزي از ما خواسته بودند مهمترين درخواست خودمان را فقط مطرح كنيم. آنجا هم من در حضور مسؤلان چند وزارتخانه و مقامات دولت اعلام كردم فقط و فقط پوشش صدرصدي رايگان پيش دبستاني در مناطق محروم و مرزي را مي خواهيم. حتي به نظر من به جاي كار شتاب زده اضافه كردن پايه ششم به دبستان بايد پيش دبستان به پنج پايه اضافه و سراسري مي شد.

ما به جاي اينكه دوباره دانش آموزان را در سن 17 – 18 سالگي به مدرسه بكشانيم، كتاب برايشان بنويسيم، معلم جذب كنيم بايد به دوره ي پيش دبستاني اهتمام مي داشتيم.

صدای معلم :
خانم حکیم زاده
پیشنهاد مشخص شما در این مورد چیست ؟

حکیم زاده :
البته اصلاح اشتباه از هركجا اتفاق بيافتد غنيمت است. من اميدوارم ما به فرمول 1+5 از دوره پيش دبستان برگرديم و كودكان بتوانند از 5 سالگي وارد پيش دبستاني شده و در 11 سالگي وارد دوره متوسطه شوند و شاهد مشكلات عديده امروزي نباشيم.
  هرگونه تغيير در سياست ها و رويكردهاي مربوط به شيوه ي اجراي آموزش و پرورش دوره ي پيش دبستان مي تواند آسيب هاي جبران ناپذيري به اجراي سياست هاي ابلاغي مقام معظم رهبري و اسناد بالادستي به ويژه در مناطق محروم، روستايي، عشايري  و لازم التوجه وارد سازد و پيامدهاي فاجعه باري چون كاهش نرخ پوشش پيش دبستاني به ويژه در مناطق روستايي و محروم، كاهش نرخ پوشش مناطق دوزبانه و افزايش مشكلات مربوط به ضعف در زبان فارسي،كاهش كيفيت آموزشي، افزايش نرخ تكرار و ترك تحصيل، كاهش عدالت آموزشي و كاهش انسجام و وحدت ملي را خواهد داشت.

صدای معلم :
از .قتی که در اختیار صدای معلم قرار دادید سپاسگزاریم .

پایان گفت و گو/