آموزش در همه کشورها حرف اول را می‌زند. آموزش اگر از همان ابتدا درست و اصولی باشد، همه‌چیز سر جای خودش قرار می‌گیرد. درواقع، آموزش اصلی از همان ابتدای کودکی باید آغاز شود تا فرد و اجتماع در سال‌های بعد نتیجه آن را مشاهده کنند. آموزشی که بیشتر مدنظر ماست، از دوران پیش‌دبستانی و ابتدایی آغاز می‌شود و پس از طی مراحل مختلف آموزشی، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی را دربرمی‌گیرد. در این میان، بودجه‌هایی که دولت‌ها به‌طور سالیانه برای بخش آموزش تعیین می‌کنند، می‌تواند کمک زیادی به رونق این بخش و ارتقای سطح آموزشی در کشورها کند. اما در این میان، مقدار هزینه‌ای که هر کشور صرف حوزه آموزش می‌کند متفاوت است و طبیعتا به همان اندازه هم آموزش در آن کشور پیشرفت کرده و باعث بالا رفتن سطح آموزشی مردم آن منطقه می‌شود.
مرکز آمار اتحادیه اروپا (eurostat) طبق طبقه‌بندی وظایف دولتی در چارچوب سیستم اروپایی حساب‌های ملی، اطلاعاتی را درباره هزینه دولتی در بخش عملکرد آموزشی جمع‌آوری کرده است. این طبقه‌بندی، تقریبا تمام سطوح آموزشی از پیش‌دبستانی به بعد را شامل می‌شود. طبق آمار به دست آمده، کل هزینه دولتی که در سال ۲۰۱۷ در ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا صرف آموزش شده، مبلغی معادل ۷۱۵ میلیارد یورو یا ۴٫۶درصد کل تولید ناخالص داخلی (GDP) را دربرمی‌گیرد. اگر بخواهیم این مقدار را جداگانه بررسی کنیم، کشور ایسلند با ۷٫۵درصد از کل ۲۴ هزارمیلیارد دلار GDP رتبه نخست را در میان کشورها در زمینه هزینه اختصاص داده‌شده به بخش آموزش دارد. بعد از آن، سوئد با ۶٫۸درصد از ۵۵۱ میلیارد GDP، دانمارک با ۶٫۵درصد از ۳۲۵ میلیارد GDP، بلژیک با ۶٫۳ درصد و استونی و لتونی با ۵٫۸درصد در رتبه‌های دوم تا پنجم قرار گرفته‌اند.
در سطح ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا، هزینه‌های دولتی که به بخش آموزش اختصاص یافته‌اند، نسبتی از تولید ناخالص داخلی است که بین سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۷ روند رو به کاهشی را نشان می‌دهد، به‌طوری که به‌طور نسبی از ۵٫۱ درصد از تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۰۳ به ۴٫۶ درصد از کل GDP در سال ۲۰۱۷ کاهش یافته است. این درحالی است که هزینه‌های دولتی در بخش آموزش نسبت به تولید ناخالص داخلی ۰٫۴ درصد کاهش داشته است. اما آمارها حکایت از آن دارد که بخش حفاظت اجتماعی و سلامت بالاترین میزان هزینه‌های دولتی را به خود اختصاص داده‌اند، به‌طوری که سهم آموزش از هزینه‌های دولتی از ۱۱ درصد در سال ۲۰۰۳ به ۱۰٫۲ درصد در سال ۲۰۱۷ کاهش یافته است.
در میان کشورهای آسیایی و منطقه، عربستان سعودی و کره جنوبی با اختصاص حدود پنج‌درصد از کل تولید ناخالص داخلی (GDP) بالاترین درصد را شامل می‌شوند. ایران با ۳٫۷۹ درصد هزینه، اختلاف بسیار ناچیزی با ۳٫۸ درصد از کل GDP هزینه‌های آموزشی در روسیه دارد. ایران در مقایسه با ۴٫۹ درصد آمریکا حدود یک درصد اختلاف دارد. اما این مقدار در مقایسه با انگلیس بیشتر می‌شود و به حدود ۲٫۵ درصد کاهش می‌رسد.
ایران
طبق نمودارها، هزینه‌ای که صرف بخش آموزش می‌شود در ایران، طی سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۷ تغییر چندانی نکرده است. البته این میزان هزینه در سال ۲۰۱۰، ۳٫۷ درصد از کل ۴۰۰ میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی (GDP) بوده است که تا سال ۲۰۱۵ روند رو به کاهشی داشته، به‌طوری که در آن سال کل هزینه به ۲٫۷ درصد رسیده است. اما از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ با افزایش چشمگیری مواجه بوده‌ایم، به‌گونه‌ای که این مقدار در سال ۲۰۱۶، ۳٫۳ درصد و در سال ۲۰۱۷ به ۳٫۷۹ درصد از کل GDP افزایش داشته است که ۱۵میلیارد دلار را شامل می‌شود.
عربستان
طبق آماری که از عربستان سعودی از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ در دسترس است، این کشور در سال ۲۰۰۰ حدود ۵٫۹ درصد از کل ۶۸۴ میلیارد دلار GDP را صرف آموزش می‌کرده که این مقدار، یک سال بعد یعنی در سال ۲۰۰۱ با رشد روزافزونی به ۷٫۷ درصد رسید. اما از آن سال به بعد تا سال ۲۰۰۵ دچار روند نزولی شد و هزینه آموزش آن به ۵٫۴ درصد رسید. در سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ هزینه‌ای که دولت این کشور در بخش آموزش صرف کرده، ۵٫۱ درصد است که ۳۴ میلیارد دلار را شامل می‌شود.
آمریکا
آمریکا از سال ۲۰۱۰ به این طرف با روند کاهشی هزینه در بخش آموزش روبه‌روست، به‌طوری که در سال ۲۰۱۰ حدود ۵٫۴ درصد از کل GDP را صرف آموزش می‌کرد اما تا سال ۲۰۱۳ این روند کاهشی ادامه یافت در حالی که در سال ۲۰۱۴ کمی افزایش در این هزینه مشاهده شد، به‌طوری که به حدود ۴٫۹۸ درصد از کل تولید ناخالص داخلی رسید. آمریکا در سال ۲۰۱۸ با ۲۱هزار میلیارد دلار GDP حدود هزار میلیارد دلار صرف آموزش کرده است.
روسیه
روسیه هم به‌عنوان یکی از کشورهای منطقه، در سال‌های اخیر دستخوش تغییراتی شده است. بعد از بارها کم و زیاد شدن میزان هزینه‌های آموزشی، در سال ۲۰۰۶ حدود ۸/۳ درصد از کل GDP را به آموزش اختصاص داده بود. در سال ۲۰۰۸ با افزایشی جزئی مواجه شد و ۴٫۱ درصد تولید ناخالص داخلی را صرف آموزش کرد. اما پس از آن با روند کاهشی روبه‌رو شد و این مقدار در سال ۲۰۱۲ به ۳٫۷ درصد از کل GDP رسید. هزینه صرف شده برای آموزش در سال ۲۰۱۵ به ۳٫۸ درصد رسیده است. روسیه با هزار میلیارد دلار GDP ۳۸ میلیارد دلار صرف آموزش کرده است.
چین
آخرین آمارها از این کشور نشان می‌دهد چین در سال ۲۰۱۶ بیش از چهار درصد از کل ۱۲ هزار میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی خود را معادل ۴۸۰ میلیارد دلار صرف بخش آموزش کرده است. این مقدار در سال ۲۰۱۲، حدود ۴٫۲ درصد از کل GDP را شامل می‌شد. چین نسبت به سال‌ها پیش روند رو به رشدی داشته است، به‌طوری که چین در سال ۱۹۹۹ تنها ۱٫۸ درصد از کل GDP را به آموزش اختصاص می‌داد.
انگلیس
انگلیس جزء کشورهایی است که هزینه‌های بالایی را از درصد GDP صرف بخش آموزش می‌کند. این کشور در سال ۲۰۱۰ حدود ۵٫۷درصد از کل GDP را صرف این بخش می‌کرد اما از آن سال به بعد دچار روندی نزولی شد، به‌طوری که در سال ۲۰۱۶ چیزی بالغ بر ۵٫۵درصد از ۲هزارمیلیارد دلار تولید ناخالص داخلی را که معادل ۱۱۰ میلیارد دلار است، صرف آموزش کرد.
ترکیه
در آماری که از این کشور وجود دارد، ترکیه در سال ۲۰۱۲، حدود ۴٫۴ درصد از کل GDP را صرف آموزش کرده و این روند به صورت خطی رو به کاهش بود که تا سال ۲۰۱۴ هم ادامه داشت. اما در سال ۲۰۱۵ با اندکی کاهش روبه‌رو شده و ۴٫۲ درصد از کل تولید ناخالص داخلی را در بخش آموزش هزینه کرده است که از کل ۸۵۱ میلیارد دلار GDP ۳۶ میلیارد دلار را شامل می‌شود.
آلمان
هزینه‌های صرف‌شده دولتی در بخش آموزش آلمان در سال‌های اخیر تغییر چندانی نداشته و تقریبا در فرآیندی خطی تداوم داشته است، به‌طوری که در سال ۲۰۱۰، ۴٫۹ درصد از کل GDP را صرف آموزش می‌کرد که در سال ۲۰۱۱ به ۴٫۸ درصد رسید و در سال ۲۰۱۲ بار دیگر به ۴٫۹ درصد افزایش یافت. اما تا سال ۲۰۱۴ همین روند ادامه داشت تا اینکه در سال ۲۰۱۵ حدود ۴٫۸ درصد از کل GDP صرف آموزش شد. آلمان با ۴ هزارمیلیارد دلار GDP حدود ۱۹۲ میلیارد دلار به بخش آموزش اختصاص داده است.
ژاپن
ژاپن در سال ۲۰۱۰ هزینه ۳٫۶ درصد از کل GDP را صرف بخش آموزش می‌کرد. این روند با کمی افزایش در سال ۲۰۱۲ با ۳٫۶۹ درصد روبه‌رو بود. اما از آن سال به بعد با کاهش مواجه شد، به‌طوری که در سال ۲۰۱۳ به ۳٫۶۶ درصد کاهش یافت. این فرآیند کاهش تا سال ۲۰۱۶ هم ادامه یافته به‌طوری که در این سال به ۳٫۴ درصد رسیده است که با ۴ هزارمیلیارد دلار GDP ۱۳۶ میلیارد صرف آموزش شده است.
کره جنوبی
این کشور طبق آمار به‌دست آمده در سال ۲۰۱۵ حدود ۵٫۲ درصد از کل هزار میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی کشور را صرف بخش آموزش می‌کرد. اما در مقایسه با سال‌های قبل، بالاترین مقدار هزینه‌ای که صرف آموزش کرده به ۴۵ سال قبل یعنی به سال ۱۹۸۲ برمی‌گردد که ۶٫۰۷ درصد از کل GDP را به بخش آموزش اختصاص داده بود.
روزنامه فرهیختگان
نظرات بینندگان
بچه ها ازم خواستن یکی از مقالاتم راجع به روش تدریسم رو در یه کنفرانس ملی در دانشگاه تربیت دبیری شهید رجایی تهران ارایه بدم. 12 م اونجام. به معلماتون بگید هر کی میتونه بیاد.
« آموزش » خوراک و تغذیه ی « پرورش » است. کشورهایی که به این مهم ایمان دارند، آموزش را برای پرورش در خدمت گرفته و از آن بهره می برند. هدف آنان تربیت شهروندانی مسؤولیّت پذیر، قانونمند، وفادار به خانواده و میهن و ... است. صِرف بالا بودن درصد اختصاص داده شده به آموزش نمایانگر این مهم نیست. بلکه آموزشی اهمّیّت دارد که در خدمت پرورش باشد. در کشور ما هم از طرف دولت و هم از طرف خانواده ها، مبالغ هنگفتی صَرف آموزش می شود ولی آموزشی که به پرورش صحیح نمی انجامد.
نمونه اش: مبالغ هنگفتی که برای چاپ، خرید و ... کتاب هایی چون کلاغ سفید، سبز، خیلی سبز و ... و ... می شود!
وقتی یک دانش آموزِ دوّم دبستانیِ سوئیسی به تنهایی جان هزاران نفر را در سونامی کشور آسیایی شرقی نجات می دهد، فردی است که درست آموزش دیده یا بهتر بگویم صحیح تربیت شده یا پرورش یافته. آموزشی که در خدمت بشریّت باشد، آموزش است.
به امید روزی که مبالغ هزینه شده برای آموزش و پرورش کشور، اصولی و صحیح انجام پذیرد.