خودشكوفاشدگان از منظر آبراهام مزلو

مزلو، در دو كتاب خود، یكى Motivation and Personality (= انگیزش و شخصیت) (چاپ نخست ۱۹۵۴ و ویراستۀ دوّم ۱۹۷۰)و دیگرى Towards a Psychology of Being (= به سوى یك روان‌شناسی بودن) (چاپ نخست ۱۹۶۲ و ویراستۀ دوّم ۱۹۶۸) كه هر دو نیز به فارسى ترجمه شده اند، این مؤلّفه‌ها را براى خودشكوفاشدگان برمی‌شمرد:

1-  عالم واقع را به نحو كارآمدى ادراك می‌كنند و می‌توانند بی‌یقینى و عدم‌قطعیت را تحمّل كنند و بپذیرند.

2- خود و دیگران را به همان صورتى كه هستند قبول دارند.

3-  چه در مقام فكر و نظر و چه در مقام فعل و عمل به صرافت طبع خود التزام می‌ورزند.

4- در كار و زندگى، همّ و غمّشان معطوف به حلّ مسایل و رفع مشكلات است، نه اینكه خودمحور باشند.

5-  شوخ‌طبعى فراوان دارند.

6-  می‌توانند به زندگى نظر آفاقى (=عینى) داشته باشند.

7-  بسیار خلاّق و اهل ابتكار و نوآورى‌اند.

8-  نسبت به فرهنگ‌آموزى و همرنگ دیگران شدن مقاومت می‌ورزند امّا از صِرْفِ مخالف‌خوانى و خِلافِ‌عُرْف بودن نیز لذّت نمی‌برند، بلكه فقط دغدغۀ این دارند كه فهم و تشخیص خود را براى خاطر دیگران فراموش و فدا نكنند.

9-  دغدغۀ بهروزى و سعادت همۀ انسان‌ها را دارند.

10-  می‌توانند تجارب اساسى زندگى را عمیقاً درك كنند و قدر بگذارند.

11-  فقط با معدودى از انسان‌ها مناسبات و روابط عمیقِ ارضاكننده برقرار می‌كنند.

12-  احساس اوج‌گیرى (Peak Experience) دارند، یعنى احوالى دارند كه در آن‌ها احساس می‌كنند كه قید و بندهاى زمانى و مكانى از هم گسیخته‌اند و از میان برداشته شده‌اند و خود به جذبه و حیرت و خشیت درافتاده‌اند.

13- احساس نیاز شدید به خلوت و حریم خصوصى و تنها ماندن با خود دارند.

14- گرایش‌هاى آزادمنشانه و خالى از جزم و جمود و تعقیب دارند.

15- معیارهاى اخلاقى را به قوّت و شدّت تمام پاس می‌دارند و رعایت می‌كنند.

مصطفی ملکیان،کتاب مهر ماندگار

کانال مصطفی ملکیان