صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش

شیرزاد عبداللهی / همکار گروه صدای معلم

بازخوانی روابط دانش آموز - معلم و فلسفه تأسیس مدرسه

تنبیه دانش آموزان در مدارس و فلسفه تاسیس مدرسه  در مقدمه اساسنامه یونسکو آمده است از آنجا که «جنگ‌ها نخست در اذهان بشر آغاز می‌شود، دفاع از صلح نیز باید در ذهن انسان‌ها شکل گیرد.» تنبیه بدنی هم از ذهن برخی معلمان و پدران و مادران شروع می‌شود بنابراین ابتدا باید فکر تنبیه بدنی را از ذهن معلمان و اولیا پاک کرد و کتک زدن دانش‌آموز در فرهنگ جامعه به عنوان یک عمل خلاف‌شأن انسان و حقوق کودک شناسایی و معرفی شود.
طبق مقررات آموزش و پرورش، تنبیه بدنی دانش‌آموزان ممنوع است و معلمانی که به دانش‌آموزان تعرض فیزیکی می‌کنند هم تنبیه اداری می‌شوند و هم در صورت پیگیری اولیا به اتهام آنها در مرجع قضایی رسیدگی می‌شود. اما بحث تنبیه بدنی تنها یک بحث حقوقی نیست.

مسأله مهم آن است که افرادی که به عنوان مدیر، معلم، ناظم و مربی به مدرسه فرستاده می‌شوند آموزش‌های لازم برای رفتار در شرایط بحرانی و کنترل احساسات منفی مانند خشم و واکنش‌های غریزی را آموخته باشند.

برخی معلمان تنبیه بدنی را به عنوان یک روش تربیتی قابل دفاع می‌دانند. تفکر این گروه بر آموزه‌های سعدی در فصل هفتم گلستان منطبق است. قابل اعتنا‌ترین بحث در توجیه تنبیه بدنی را برخی معلمان از زاویه جامعه شناختی و با این مضمون مطرح می‌کنند که تنبیه بدنی بر یک بستر و زمینه اجتماعی رخ می‌دهد بنابراین نخست باید علل مادی و معنوی مؤثر در پیدایش این فعل و روابط عِلّی عصبانیت و جوش آوردن معلم و ناظم و... را شناسایی کرد و از بین برد.

آنها به فقر فرهنگی و مادی خانواده‌ها، شلوغی کلاس‌های درس، بی‌انگیزگی دانش‌آموزان، بی‌رغبتی آنها به درس، مشکلات معیشتی معلمان و... اشاره می‌کنند و نتیجه می‌گیرند تا زمینه بروز رفتارهای خشونت‌آمیز از بین نرود نمی‌توان تنبیه بدنی دانش‌آموزان را ریشه کن کرد.

در پاسخ به این گروه باید گفت هر عملی چه خوب و چه بد قطعاً بر اساس روابط علت و معلولی رخ می‌دهد، اگر ممنوعیت تنبیه بدنی را مشروط به شکل‌گیری شرایط مطلوب در مدرسه و خانه کنیم تنبیه بدنی در مدارس شاید تا 50 سال دیگر هم ادامه یابد. کتک زدن کودکان چه در خانه و چه در مدرسه یک فعل مجرمانه و تجاوز به حقوق کودک است و عوامل و زمینه‌های اجتماعی، چه از نظر حقوقی و چه از نظر اخلاقی این فعل مجرمانه را موجه نمی‌کند.

برخی معلمان هم موضوع تنبیه بدنی را در چارچوب تقابل دانش‌آموز - معلم مطرح می‌کنند. آنها با طرح موارد بیشمار بی‌انضباطی دانش‌آموزان و در موارد نادر تعرض فیزیکی دانش‌آموزان به معلمان، تنبیه بدنی کودکان را در شرایط خاص اجتناب‌ناپذیر می‌دانند. این عده می‌گویند بالاخره معلم هم انسان است و هر چقدر صبر و حوصله داشته باشد نهایتاً در شرایط ناهموار کلاس جوش می‌آورد و از کوره خارج می‌شود. در پاسخ این گروه باید یاد‌آوری کرد که معلم و دانش‌آموز در شرایط برابر قرار ندارند. اصولاً مدرسه برای تربیت و آموزش دانش‌آموزان تأسیس شده و فرض بر این است که دانش‌آموزان نیاز به تربیت دارند و بروز رفتار خطا از جانب آنها طبیعی است. اما معلم و ناظم و مدیر و مربی که برای آموزش و تربیت دانش‌آموز استخدام شده‌اند قاعدتاً باید با اصول تعلیم و تربیت آشنایی داشته باشند و مطابق پروتکل‌های تربیتی رفتار کنند.

در شرایطی که عموم علمای تربیت و مکاتب روانشناسی و تربیتی، تنبیه بدنی به عنوان یک روش تربیتی را مردود می‌شمارند و علاوه بر آن کتک زدن دانش‌آموز هم جرم اداری است و هم جنبه کیفری دارد، معلم مجاز نیست در شرایط دشوار کاری دانش‌آموز را کتک بزند. اصلاً در شرایط دشوار است که هنر و مهارت معلمی به کار می‌آید. اگر در مدرسه‌ای معلمی دانش‌آموز را کتک بزند، عمل او مانند عمل مأمور آتش‌نشانی است که خانه‌های مردم را آتش می‌زند.
نکته دیگری که غالباً مطرح می‌شود این است که دانش‌آموزان امروزی به دلایل مختلف حرمت معلم را نگه نمی‌دارند و در مقایسه با نسل‌های قبلی جسورتر شده‌اند.

یکی از مشکلات سیستم‌های تربیتی محافظه کاری آنهاست. در واقع افرادی از یک یا دونسل قبل، کودکان امروز را برای زندگی در جامعه فردا تربیت می‌کنند.

راه حل این مسأله این است که معلم رفتار و افکار خود را به روز کند و به جای نگاه حسرت آلود به گذشته به آینده بنگرد.

استخدام‌های بی‌رویه باعث شده است که تعداد زیادی از جویندگان شغل، بدون گذراندن دوره‌های آموزش حرفه‌ای وارد شغل معلمی شوند. افراد آموزش ندیده در مسائل تربیتی براساس تجربه و سلیقه شخصی عمل می‌کنند، در حالی که تعلیم و تربیت کاری تخصصی است.

معلم باید بتواند در کلاس و مدرسه، احساسات خود را مدیریت کند. نکته مهم این است بسیاری از رفتارهایی که در عرف مدرسه تخلف انضباطی نامیده می‌شوند، رفتارهای طبیعی کودکان است. خندیدن، حرف زدن با بغل دستی، حاضرجوابی، جنبیدن، دویدن، شوخی کردن با همکلاسی، پرت شدن حواس، انجام ندادن تکلیف، بلد نبودن درس و... . رفتارهای طبیعی دانش‌آموز است.

بدیهی است معلم در مقابل تخلفات انضباطی، حق دارد دانش‌آموز را تنبیه کند اما تنبیه بدنی خط قرمزی است که نباید از آن عبور کرد. برخی معلمان دلسوز می‌گویند آموزش و پرورش با وضع قوانین سخت گیرانه مانند اخراج از مدرسه، جریمه مالی اولیا و معرفی دانش‌آموزان متخلف به دادگاه و... باید شرایط را برای ایجاد نظم در کلاس فراهم کند.

در اینجا هم به فلسفه تأسیس مدرسه و تفاوت جایگاه معلم و دانش‌آموز توجه نمی‌شود. اجرای هرکدام از این موارد با موانع حقوقی و اخلاقی مواجه است. البته در مواردی که دانش‌آموز یا اولیا به معلم تعرض فیزیکی کنند معلم حق پیگرد قضایی دارد اما در بقیه موارد تنها و تنها مهارت‌های حرفه‌ای معلم و مدیر و ناظم می‌تواند مفید و مؤثر باشد.

سنجش صلاحیت حرفه‌ای داوطلبان شغل معلمی، انجام تست‌های روانشناسی شخصیت از داوطلبان شغل معلمی، برگزاری دوره‌های آموزش ضمن خدمت رفتار حرفه‌ای برای عوامل مدرسه، تدوین منشور حقوق دانش‌آموز، بالا بردن میزان حساسیت جامعه نسبت به اذیت و آزار کودکان به هرشکل و در هر مکانی توسط رسانه‌ها و مهم‌تر از همه محکومیت تنبیه بدنی از سوی خود معلمان آگاه در رسانه‌ها و مدرسه بدون هیچ قید و شرطی، می‌تواند به کاهش خشونت در مدرسه بینجامد.

همبستگی صنفی و دفاع از همکاران باید در چارچوبی شرافت مندانه و اخلاقی صورت گیرد. در مورد معلمانی که دانش‌آموزان را کتک می‌زنند، همبستگی صنفی باید مشروط باشد به این معنا که از حقوق قانونی فرد متخلف دفاع شود و در عین حال محکوم کردن عمل او یعنی تنبیه بدنی دانش‌آموزان بدون تبصره و اما و اگر محکوم شود.


ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

شنبه, 08 اسفند 1394 20:58 خوانده شده: 1777 دفعه چاپ

نظرات بینندگان  

پاسخ + +5 -1 --
علی 1394/12/08 - 22:57
حقوق این معلم حرفه ای چقدر باید باشد. هیچکس تنبیه رو تایید نمیکنه ولی بعضی از دانش آموزان معلمی که تنبیه نمیکنه معلم نمیدونن متاسفانه. اینجا با شرایط اروپا و آمریکا قدری متفاوته از نظر فرهنگ خانواده تعداد دانش آموزان شیوه آموزش و هزار مسئله دیگه.کلا تنبیه بدنی و روحی کار درستی نیست و هیچ معلمی ذاتا تمایل به این کار نداره.
پاسخ + 0 0 --
شیرزاد عبداللهی 1394/12/10 - 22:44
علی آقا شما در جمله اول تنبیه بدنی را نفی و در ادامه تایید می فرمایید. اول می گویی "هیچکس تنبیه رو تایید نمیکنه" اما بعد با شاره به تفاوت شرایط اروپا و آمریکا با ایران و فرهنگ خانواده و تعداد دانش آموزان و شیوه آموزش و هزار مسئله دیگه ظاهرا تنبیه بدنی را اجتناب ناپذیر می دانی . یعنی موضع شما هم مثل خیلی از همکارا این است که " تنبیه بدنی و روحی کار درستی نیست و هیچ معلمی ذاتا تمایل به این کار نداره.گ ولی در شرایط خاص معلم مجبوره بچه ها را کتک بزند. دوست عزیز معلم باید از تنبیهات جایگزین استفاده کنه . اصلا می دانی تنبیه یعنی چه ؟ تنبیه یعنی آگاه کردن . به نظر شما با مشت و لگد و خط کش و شلنگ و لوله پلیکا می شود کسی را آگاه کرد؟
پاسخ + 0 0 --
شیرزاد عبداللهی 1394/12/11 - 00:27
جناب پورسلیمان نمی دانم چرا کامنت های امشب من در پاسخ به همکاران عزیز به عنوان ناشناس درج شده است. فکر کنم اشتباه از من بوده و توجه نکردم که اسم و ایمییل من درج نشده . اگر امکان دارد تصحیح بفرمایید.
پاسخ + +7 0 --
فوق لیسانس 1394/12/08 - 23:18
جناب عبدالهی داداشم نگفتی شاخص شما چیست چرا همگی عادت کردیم وقتی پای حق و حقوق است ریال ولی وقتی نوبت سایر چیزهاست قیمت فوق خلیج فارس یا به عبارت دیگه وقتی به کار می رسه تمام حرفه ای ملاک هست ولی زمان پرداخت آماتور هم نیستیم زیر خط فقر پرداخت داریم یا موقع کار نفر اولین موقع عروسی دختر خارم نیستیم
پاسخ + 0 0 --
علی 1394/12/09 - 20:16
عملا همون فوق خلیج فارس درسته !!!!!!!!!!!
پاسخ + 0 0 --
سامی 1394/12/09 - 23:53
نمی گم همکاران بعد نوشتن مطالب نباید نگارش کنند ولی خوب نیست مطالباتی که بصورت هوشمند تایپی غلط نوشته میشه را به پای نگارنده نکوست گرچه فوق خلیج فارس با فوت زیاد فرق نداره در عمل ملاک دولتیون بیشتر نفعشان است
پاسخ + 0 0 --
شیرزاد عبداللهی 1394/12/10 - 22:51
شاخص من برای تقبیح تنبیه بدنی ، اخلاق معلمی ، قوانین و مقررات آموزش و پرورش ، نظرات علمای تعلیم و تربیت ، اصول روانشناسی است. ربط دادن کمی حقوق معلم به تنبیه بدنی ، معنایش این است که چون حقوق ما کم است تلافی آن را سر دانش آموزان در می آوریم. برادر /خواهر فوق لیسانس، از نظر منطقی این کار غلط است. مگر لیست حقوقی شما را دانش آموز می نویسد. شما و بنده اگر عرضه داریم و احساس می کنیم حق مان را خورده اند ، چرا یقه کسی که حقمان را خورده نمی گیریم؟ بچه مظلوم مردم چه گناهی کرده و چه نقشی در کم و زیادی حقوق ما دارد؟
پاسخ + +1 0 --
ali 1394/12/09 - 17:52
سلام جناب آقای شیرزاد عبداللهی
1 - شما که دم از عدالت میزنید .ایا می دانید عدالت چیست؟
(هرچندهمه ما عادت کردیم عدالت را بر اساس فکر خود تعریف کنیم )
2- چرا شما همیشه یک طرفه به قاضی می روید ( همیشه از جانب یا به طرفداری از دانش آموز صحبت می کنید )
3- چرا اول به دانش اموزان یاد نمی دهید که چگونه در کلاس ومدرسه رفتار کنند و رفتار مناسب را به ان ها یاد نمی دهید.
4- ایا واقعا شرایط محیط مدرسه ، کلاس ، خانواده ، اجتماع ، قول قرار مسئولین و ..... در حد ایده ال است که شما دم از پروتکل و غیره میزنید و می خواهید با کشورهای غربی مقایسه کنید؟
5- چرا ما عادت کردیم در مواجه شدن با مشکل ، بیایم صورت مسئله را پاک کنیم ؟ یا افکار را به طرف مسائل دیگر سوق دهیم؟
6 - خواهشا هر وقت می خواهید مطلبی رابنویسید از مشکلات دوطرف بنویسید تا بهتر بتوان قضاوت کرد
7 - خواهشان خیلی روی کلمات غلط نوشته شده عزیزان مانور ندهید ( قیمت فوق خلیج فارس) . از شان یک نویسنده بدور است.
باز هم ممنون و خسته نباشید
پاسخ + 0 0 --
نظری 1394/12/10 - 00:00
اگر بیشتر به دیکشنری توجه کنید قیمت فوب به معنی قیمت مواد روی کشتی بدون عوارض یا باربری و غیره است در واقع همکاری که گفته فوق خلیج فارس پر بیراه نگفته اگر نیک بنگریم دولت در زمان محاسبه به نفع خود بالاترین قیمت خلیج فارس را مد نظر قرار میده پس شاید نظر نگارنده همون بوده است می تونید از گوگل نیز کمک بگیرید
پاسخ + 0 0 --
ثمین 1394/12/10 - 00:06
در متن بالا دو کلمه فوق و دختر خار به نظر می رسه غلط باشه منظور نگارنده شاید از خار همون اخر و فوق فوق بوده که اشتباه تایپی کرده باید زیاد توجه کرد موفق باشیم زیاد ریز بین نباشیم میگن زمانی یه طلبه ی بوده می دیده همه طلبه ها سوا ل می کنن ولی او هیچ سوال به ذهنش نمی رسیده تصمیم می گیره هر جا نقطه ای بیفته تذکر بده انقدر ادامه می ده تا مشهور به ملای نقطه میشه و با اسم ملای نقطه می شناسن
پاسخ + 0 0 --
جلیل 1394/12/10 - 00:09
ناشناس بالا همون اظهر الشمس خودمون و دایه باستادی شیرزاد هست
پاسخ + 0 0 --
شیرزاد عبداللهی 1394/12/10 - 23:01
برادر علی
1- بحث این نوشته در باره تنبیه بدنی دانش آموزان است . آیا به نظر شما کتک زدن دانش آموز عادلانه است؟
2- اساس آموزش و پرورش و علت وجودی مدرسه و استخدام معلم و مدیر و مدیرکل و... دانش آموز است. مدرسه برای تعلیم و تربیت دانش آموز تاسیس شده است.
3- وظیفه معلم و مدیر و مربی و ناظم تربیت دانش آموز است و باید رفتار مناسب را با شیوه مناسب به کودکان یاد بدهند.
4-نامساعد بودن شرایط کلاس و جامعه و خانواده ، تنبیه بدنی دانش آموزان را موجه نمی کند.
5- صورت مساله تنبیه بدنی دانش آموزان است و راه حل اصلی آن قانع شدن معلمان به اینکه تنبیه بدنی اثر مثبت تربیتی ندارد و بسیار مضر و خطرناک است.
6- مشکلات معلم زیاد است اما ربط دادن تنبیه بدنی به مشکل و معیشت معلم به نوعی توجیه تنبیه بدنی است.
7- بنده هیچ مانوری در باره غلط نوشته شده عزیزان نداده ام.
بنده هم از شما به خاطر مشارکت در بحث ممنونم.
پاسخ + +1 -1 --
اصغر 1394/12/09 - 23:20
شما که تنبیه را ممنوع کردید با گرفتن تمام اهرم ها از معلم (درصد قبولی و میانگین بالاو برداشتن مردودی) با دانش اموز بی ادب که عمدا بی ادبی می کند ونظم کلاس را به هم می زند والگویی برای مابقی است ومعلم جرات رفتن به خانه را ندارد چه باید کرد
پاسخ + 0 0 --
شیرزاد عبداللهی 1394/12/10 - 23:11
من تنبیه بدنی را ممنوع نکرده ام ، اخلاق ، حقوق بشر ، حقوق کودک ، علمای تعلیم و تربیت ، قانون و مقررات کشور تنبیه بدنی را ممنوع و محکوم می دانند. مدرسه برای اصلاح رفتارو تربیت دانش آموز تاسیس شده است. اگر دانش آموز با ادب و منظم و دارای رفتار معقول بود نیازی به مدرسه نبود. رفتار نامناسب از طرف دانش آموز قابل قبول است اما از طرف معلم قابل قبول نیست. فرض بر این است که معلم انسانی متعادل است که برای تعلیم و تربیت کودکان آموزش دیده است و در مقابل رفتار غلط دانش آموز واکنش صحیح و حرفه ای نشان می دهد. معلمی که جواب بی نظمی دانش آموز را با کتک زدن می دهد در واقع خودش را درسطح همان کودک پایین می آورد و یا از نظر رشد اجتماعی، هم سطح همان کودک است. جایگاه معلم و دانش آموز در مدسه متفاوت است. این دو رقیب هم نیستند. معلم مربی یعنی تربیت کننده و دانش آموز تربیت شونده است. معلمی که کتک می زند خودش را کوچک و بی ارزش می کند .

نظر شما

صدای معلم، صدای شما

با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.

نظرسنجی

میزان استفاده معلمان از تکنولوژی آموزشی مانند ویدئو پروژکتور ؛ تخته هوشمند و .... در مدرسه شما چقدر است ؟

دیدگــاه

تبلیغات در صدای معلم

درخواست همیاری صدای معلم

راهنمای ارسال مطلب برای صدای معلم

کالای ورزشی معلم

تلگرام صدای معلم

صدای معلم پایگاه خبری تحلیلی معلمان ایران

تلگرام صدای معلم

Sport

تبلیغات در صدای معلم

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلا مانع است.
طراحی و تولید: رامندسرور