می گویند در ابرقدرت شوروی سابق برای اینکه علایق شغلی دانش آموزان را بسنجند،آنها را در نمایشگاهی می بردند که دارای تنوع گوناگونی از صنایع بود و مثلا اگر دانش آموزی به سمت نقشه های ساختمانی می رفت علاقه او را به رشته معماری نشان می داد ، یا اسکندر مقدونی بعداز اشغال ایران و آتش زدن تخت جمشید و کتابخانه ها و غارت ایران وقتی از او پرسیدند چگونه ایران را برای همیشه عقب نگه داریم در جواب گفت: بگذارید هیچ کس جای خودش نباشد!
موارد ذکر شده اهمیت علاقه به شغل و در نتیجه موفقیت و پیشرفت در آن زمینه را گوشزد می کند.تصور کنید کسی به رشته ای علاقه نداشته باشد و بخواهد یک عمر با آن سر و کار داشته باشد !
در سال های دهه 60 و کمی بعد از آن هدایت تحصیلی دانش آموزان سوم راهنمایی به رشته های تجربی، انسانی، کشاورزی و صنعت انجام می گرفت و هر کسی با توجه به شرایط ،یکی از رشته ها را انتخاب می کرد ؛ اما امروزه وضعیت فرق کرده و دانش آموزان در سال اول دبیرستان به رشته های تجربی، ریاضی ، حرفه ای و کاردانش هدایت می شوند ، هر چند به دلیل مسئله اشتغال رشته های انسانی مانند اقتصاد،ادبی و غیره بسیار کم رنگ شده اند که خود خسران بزرگی برای یک جامعه محسوب می شود (فراموشی رشته های ادبیات،تاریخ و اقتصاد ) ؛ اما امروزه هدایت تقریب به نیمی از دانش آموزان به رشته های حرفه ای و کاردانش و مابقی به رشته های دیگر به شرح زیر انجام می گیرد:
1-هنرستان های کاردانش یعنی بی سواد پروری و شوربختانه جولانگاه دانش آموزان بی ادب و تنبل شده است که معمولا بدون دردسر با زدن چند تست قبول می شوند و اگر تئوری را قبول شوند ،معمولا قبولی عملی آن درس حتمی است (چند تست بزن 6 یا 8 واحد را پاس کن!) جالب اینکه کتابهایشان سخت تر و کامل تر از کتاب هایی است که دانشجویان در دانشگاه می خوانند !
مگر هدف از کار و دانش کار عملی بیشتر و کسب مهارت نبود؟
امکانات هم در بیشتر مواقع بسیار کمتر از تعداد دانش آموزان است .
در هنگام ثبت نام 25 دانش آموز برای یک کلاس توسط مدیران اکثرا غیر فنی انجام می شود و فشار سنگینی از این طریق به هنرآموزان بابت انضباط و کار عملی وارد می شود.
به نظر بنده این شیوه اداره نیمی از مقطع متوسطه ناقص و اتلاف وقت و سرمایه بیت المال است.قرار بود دانش آموزان کاردانش تا دیپلم به عنوان کارگر ماهر در کنار مهندسین فعالیت کنند اما به برکت راه اندازی قارچ گونه دانشگاه های غیر انتفاعی می توانند با داشتن ثروت، علم را تا مقطع دکتری در رشته خود به دست آورند؟!
2-هنرستان های حرفه ای تا حدودی وضعیت بهتری از نظر دانش آموزان و امکانات دارند که عمده مشکلات آن نداشتن مسئول کارگاه برای کمک به هنر آموزان برای هدایت کلاس های عملی است ؛ البته این مشکل در هنرستان های کار و دانش نیز وجود دارند ؛ اما دانش آموزان رشته های حرفه ای از نظر ارزش مدرک و ادامه تحصیل در وضعیت بهتری نسبت به کار و دانش قرار دارند و هنرستان های حرفه ای نیازمند توجه بیشتری هستند.
3-دبیرستان های متوسطه که رشته های تجربی و ریاضی دارند و در مدارس دولتی دانش آموزان خوب در آن ثبت نام می کنند (با شرط معدل و آزمون برای مدارس نمونه دولتی) ؛ این رشته ها تا مقطع دیپلم معمولا کارایی لازم را از نظر اشتغال بر خلاف رشته های فنی وحرفه ای ندارند و برای اشتغال باید تا مقطع لیسانس ادامه تحصیل دهند ( امروزه استخدام در همه جا حتی آموزش و پرورش زیر لیسانس امکان ندارد)
با رشته های ذکر شده باید بتوان دانش آموزان را به رشته های مورد علاقه خود هدایت کرد و برخی اوقات دانش آموزان به دلیل عدم آگاهی والدین و پرشدن رشته های پرطرفدار مانند برق،الکترونیک به اجبار به رشته هایی هدایت می شوند که هرگز به آن فکر نکرده یا علاقه نداشته اند و این موضوع تاثیر بدی را در آینده بر زندگی آنان خواهد گذاشت و یا مجبور به تغییر رشته و یا سرخوردگی ، ترک تحصیل و... خواهند شد.
در پایان نتیجه می گیریم که هدایت دانش آموزان به رشته های مورد علاقه در کارایی کلاس، نظم مدرسه، پیشرفت دانش آموزان،حل مشکل اشتغال تاثیر فراوانی دارد و باید والدین و مدیران مقاطع پایین قبل از انتخاب رشته ،با کمک مشاوران مدارس و بازدید از هنرستان ها دانش آموزان را مورد حمایت و هدایت قرار دهند .
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان
"در هنگام ثبت نام 25 دانش آموز برای یک کلاس توسط مدیران اکثرا غیر فنی انجام می شود و فشار سنگینی از این طریق به هنرآموزان بابت انضباط و کار عملی وارد می شود"
لازم است بدانید دانش آموز همان هنرجو و هنرآموز همان دبیر هنرستان است.من از واژه هنرآموز به جای هنرجو استفاده نکردم.ظاهرا شما مصداق سخن اسکندر شده اید؟!
بنده اصلا موافق یادداشت این دوستمون نیستم . دید ایشان نسبت به شاخه کاردانش یک دید منفی و نسبت به حرفه ای مثبت هست و مغرضانه مطالبی را نوشتند.بهتر بود بجای نظر شخصی بیشتر مطالعه داشته باشید و هدایت تحصیلی در کشورهای دیگه رو بررسی کنید تا متوجه بشید رشته های نظری فقط جهت نخبه پروری است و جامعه به نیروی کارآمد بیشتر نیاز دارد و ...
"مگر هدف از کار و دانش کار عملی بیشتر و کسب مهارت نبود؟"
دوست عزیز
برای من کاردانش یا حرفه ای فرق نمی کند و غرضی هم در کار نیست! انتقاد من به این است که کاردانش از هدف اصلی خود منحرف شده است و معمولا بازدهی مناسب از چهت تربیت یک کارگر ماهر جهت بازار کار را ندارد.صرف دادن مدرک فنی مشکل اشتغال را حل نخواهد کرد؟نظر من این نبود که همه به رشته های نظری بروند بلکه هدف اجرا نشدن کامل هدف از تاسیس رشته های مهارتی است
جناب کارشناس!
یه نگاه به اطراف خودتون بندارید و توهین نکنید
همه افراد در جامعه دکنر مهندسن کارمندن باهوشن؟؟؟!!!
اگه یکی هوشش کمتره تو خانواده با فرهنگ بزرگ نشده شما بعنوان مدیر مدرسه تو یه مدرسه نمونه یا استعداد درخشان راه میدی؟!
و تو فنی حرفه ای هم که میگید نباید بره پس برسه خدمت شما برای تعیین تکلیف
"هنرستان های حرفه ای تا حدودی وضعیت بهتری از نظر دانش آموزان و امکانات دارند که عمده مشکلات آن نداشتن مسئول کارگاه برای کمک به هنر آموزان برای هدایت کلاس های عملی است ؛ البته این مشکل در هنرستان های کار و دانش نیز وجود دارند ؛ اما دانش آموزان رشته های حرفه ای از نظر ارزش مدرک و ادامه تحصیل در وضعیت بهتری نسبت به کار و دانش قراردارند و هنرستان های حرفه ای نیازمند توجه بیشتری هستند."
هدف من این بود که به هنرستان ها(کاردانش یا حرفه ای) از نظر امکانات توجه بیشتری شود و دانش آموزان درست هدایت تحصیلی شوند.در ضمن کسی نگفته دانش آموزان کاردانش یا حرفه ای نروند! این به برداشت غلط شما برمی گردد.اتفاقا رشته های فنی ،کاربرد بیشتری در جامعه داشته و جهت حل مشکل اشکال اشتغال هستند.
"هر چند به دلیل مسئله اشتغال رشته های انسانی مانند اقتصاد،ادبی و غیره بسیار کم رنگ شده اند.اما امروزه هدایت تقریب به نیمی از دانش آموزان به رشته های حرفه ای و کاردانش و مابقی به رشته های دیگر انجام می شود"