دكتر منصور غلامی وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری؛ در آیین تجلیل از برگزیدگان جشنواره پژوهش و فناوری دانش‌آموزی در هفته پژوهش که در مدرسه آرمینه مصلی‌نژاد برگزار شد، اظهار داشتند: درِ پارک‌های علم و فناوری را به روی دانش‌آموزان باز کنیم. اگرچه اين رويكرد در برنامه‌هاي پيشنهادي جناب دكتر بطحايي نيز وجود داشته است اما آنچه در اينجا قابل ذكر و بحث بوده و از اهميت فراواني برخوردار است اين مهم مي‌باشد كه آموزش و پرورش بتواند از ظرفيت‌هاي ساير نهادها مانند وزارت علوم حداكثر بهره‌برداري را بنمايد. چراكه اگر قرار باشد زيرساخت توسعه انساني كشور توسط آموزش و پرورش به استحكام لازم برسد؛ نياز به همكاري نهادهايي مانند دانشگاهها است كه از محصول آموزش و پرورش در آينده بهره‌برداري خواهند كرد.
با شناسايي دقيقي كه وزير محترم علوم، تحقیقات و فناوری؛ بر منشا توليد ثروت از علم در كشور داشتند و پارك‌هاي علم و فناوري را عامل آن دانسته‌اند كه نقش مهمي در شكوفايي كشور دارد و اهميت نقش دانش‌آموزان بر رشد فزاينده پارك‌هاي علم و فناوري؛ مي‌توان از ظرفيت موجود در دانشگاهها و بكارگيري دانش‌آموزان در پارك‌هاي فناوري دانشگاهها و ايجاد مراكز رشد در محل پارك‌ها توسط دانش‌آموزان بهره برد و با استفاده و پشتيباني مدارس و معلمان ذيصلاح، گام‌هاي توسعه براي كشور را بلندتر برداشت.
صاحب نظران شرط اصلي توسعه انساني پايدار را يادگيري مادام‌العمر با هدف ايجاد اشتغال دانسته‌اند كه با تحريك نوآوري در نسل دانش‌آموختگان مدارس محقق مي‌گردد. توسعه انساني پايدار هدف اصلي تمام كشورها است و اين هدف بدون يادگيري مادام‌العمر و آموزش فراگير تحقق نخواهد يافت. توسعه يادگيري مادام‌العمر و آموزش فراگير نيز به خودي‌خود منجر به توسعه انساني پايدار نمي‌گردد بلكه شرط لازم براي اثربخشي يادگيري مادام‌العمر، اشتغال پايدار و كارآفريني و نوآوري و تحريك خلاقيت دانش‌آموختگان در نظام اقتصادي است.
به تعويق انداختن سرمايه‌گذاري‌هاي آموزشي در زمينه علم و فناوري به دوران دانشگاهي؛ موجب كوتاه‌تر شدن دوران بازده، و در نتيجه كاهش نسبي بازده سرمايه‌گذاري آموزشي خواهد شد لذا به منظور دستيابي به اهداف و راهبردهاي كلان توسعه انساني و كسب رتبه اول در منطقه تا سال 1404 و دستيابي به كشوري كه در مسير توسعه قرار گيرد نيازمند اين هستیم تا سياست‌ها و برنامه‌هاي ويژه براي توانمندسازي نيروي انساني، طراحي و به مرحله اجرا گذاشته شود.
تعريف نسبتاً جامعي از پارك‌هاي علم و فناوري از سوي انجمن بين‌المللي پارك‌هاي علمي ارائه شده است: يك پارك علمي سازماني است كه به وسيله متخصصين حرفه‌اي مديريت مي‌شود و هدف اصلي آن افزايش ثروت در جامعه از طريق ارتقاء فرهنگ نوآوري و رقابت در ميان شركت‌هاي حاضر در پارك و موسسات متكي بر علم و دانش است.
با توجه به تاكيد بند 21 ابلاغيه اقتصاد مقاومتي بر ارتقاي فرهنگ نوآوري و اقتصادي و به منظور دستيابي به رتبه اول اقتصاد دانش‌بنيان در منطقه و از آنجايي كه در شرايط حاضر فناوري‌هاي نوين نقش تعيين‌كننده در پيشتازي اقتصاد برعهده دارند و نظر به اينكه فناوري‌هاي نوظهور عام به توجه ويژه دولت براي سرمايه‌گذاري نياز دارند و شركت‌هاي خصوصي تمايلي به سرمايه گذاري در تحقيقات راهبردي ندارند كه منجر به فناوري‌هاي نوظهور و عام باشد(مركز پژوهش مجلس،1394)؛ توانمندسازي نيروي انساني با استفاده از ظرفيت پارك‌هاي فناوري و تامين سرمايه‌هاي انساني براي اين پارك‌ها توسط نهادهاي دولتي از نيازهاي ضروري برنامه‌ريزي كشور براي توسعه اقتصادي قلمداد مي‌شود.
با نگاهي به رويكردهاي اقتصاد مقاومتي كه در توصيه مقام معظم رهبري(مدظله‌العالي) در اجراي موفق اقتصاد مقاومتي در تاريخ 17 / 18 / 1394 ابلاغ شده است؛ يكي از محورهاي مهم مبحث اقتصادمقاومتي بر دانش‌بنياني استوار گذاشته شده است. از آنجايي‌كه توسعه پارك‌هاي علم و فناوري از عناصر اصلي اقتصاد دانش‌بنيان به شمار مي‌رود لذا با استفاده از ظرفيت پارك‌هاي علمي و فناوري در عرصه فعاليت‌هاي اقتصادي، اجتماعي، فني مي‌توان تغييرات بنيادي مرتبط با بندهاي ابلاغيه اقتصادمقاومتي را عملياتي نمود. بدين جهت مي‌توان از منابع و ظرفيت‌هاي موجود در اين پارك‌ها كه در اختيار وزارت علوم و دانشگاهها و نهاد رياست‌جمهوري قراردارد در اجراي كارا و اثربخش گفتمان‌سازي مبحث اقتصادمقاومتي در محيط‌هاي آموزشي استفاده نمود.
با بررسي تاريخچه پيشرفت اقتصادي كشورهاي صنعتي، درمي‌يابيم كه سرمايه انساني مبتني بر علم و فناوري نقش مهمي در رشد و توسعه اقتصادي چنين كشورهايي داشته است. اما مساله‌اي كه بايد از حساسيت آن در مبحث تامين سرمايه انساني براي توسعه توان علمي و فناوري كشور تاكيد نمود اين است كه به تعويق انداختن سرمايه‌گذاري‌هاي آموزشي در زمينه علم و فناوري به دوران دانشگاهي؛ موجب كوتاه‌تر شدن دوران بازده، و در نتيجه كاهش نسبي بازده سرمايه‌گذاري آموزشي خواهد شد.
بنابراين اگر سرمايه‌گذاري در سنين نوجواني يعني در دوران دبيرستان انجام شود به دليل آنكه قدرت يادگيري و اوقات فراغت در سنين نوجواني بيشتر است با صرف وقت و هزينه‌هاي كمتري مي‌توان به امر آموزش فناوري همت گماشت و در عين حال سرمايه‌گذاري در اين ايام موجب خواهد شد تا زمان طولاني‌تري منافع خود را نصيب توسعه كشور نمايد و از بازده اين سرمايه‌گذاري در زمان بيشتري مي‌توان بهره برد.
بنابراين براي تامين سرمايه انساني نياز به تربيت نيروي انساني كارآمد در زمينه علم و فناوري از سنين نوجواني وجود دارد. اين مهم نيز نياز به سيستم ارتباطي قوي آموزش و پرورش با دانشگاهها براي ايجاد مراكز رشد پارك‌هاي علم و فناوري دارد. ايجاد چنين سيستم ارتباطي قوي ميان سه ضلع آموزش و پرورش، دانشگاهها و پارك‌هاي علم و فناوري موجب بهره‌برداري همه جانبه خواهد گرديد.
از يكسو نوعي همگرايي در آموزش و پرورش و دانشگاهها براي پرورش نسلي خواهد گرديد كه در توسعه پايدار كشور نقش اساسي بازي خواهند كرد. از سوي ديگر نسلي جديد از دانشگاهها مبتني بر تجاري‌سازي دانش تعريف خواهد شد و دانشگاهها از روش‌هاي سنتي كسب درآمد از طريق پذيرش دانشجو دور خواهند شد و در ضلع سوم توسعه و گسترش كمي و كيفي پارك‌هاي علم و فناوري آنان را در شرايط رقابتي قرار خواهد داد كه مجموعه اين ارتباطات الگويي مطلوب براي توسعه پايدار را رقم خواهد زد.
با توجه به آنكه در شرايط كنوني اشتغال‌زايي جوانان مهمترين دغدغه دولت و مردم براي آينده جوانان و كشور محسوب مي‌گردد هدايت تحصيلي دانش‌آموزان به مراكز رشد پارك فناوري انگيزه‌اي ذاتي را براي برنامه‌ريزي آموزشي اقتصادمقاومتي ايجاد مي‌نمايد. هدايت تحصيلي دانش‌آموزان به مراكز رشد با استفاده از ظرفيت پارك‌هاي فناوري مي‌تواند دو مساله مهم را براي توسعه حل نمايد از يكسو اهميت پارك‌هاي علم و فناوري و نياز كشور به گسترش آن و ازسوي ديگر رشد تصاعدي نوآوري و فناوري‌هاي نوين با استفاده از دانش‌آموزان خلاق از سنين پايين‌تر از مرحله ورود به دانشگاه.
در واقع اين مراكز به مثابه انكوباتوري عمل خواهند نمود كه كاتاليزور و تسهيل‌كننده براي ورود دانش‌آموزان به اكوسيستم كسب‌و كار در آينده محسوب خواهند شد.
استفاده از پارك‌هاي فناوري مي‌تواند انگيزه مضاعف براي دانش‌آموزان ايجاد نمايد و خلاقيت آنان را براي نوآوري تحريك كند. بدين ترتيب موجب استغناي نيروي انساني استارت‌آپ و مراكز رشد در پارك‌هاي فناوري شده و همين طور پاسخ گويي را براي نيازهاي بازار فناوري در فن‌بازارهاي اين پارك‌ها فراهم نمايد. راهكار 3/7 در سند تحول بنيادين نيز كه تاكيد بر برقراري ارتباط سازمان يافته مراكز علمي-پژوهشي با نظام تعليم و تربيت رسمي عمومي در سطح ملي و منطقه‌اي و بهره‌مندي از پشتيباني علمي و تخصصي مراكز فني و حرفه‌اي دارد مي‌تواند با اجرايي شدن اين برنامه محقق گردد.
نتيجه آنكه با آمادگي كه وزير محترم علوم، تحقيقات و فناوري نسبت به به كارگيري دانش‌آموزان در مراكز رشد پارك‌هاي علم و فناوري نشان داده است و با توجه به برنامه‌هاي اصيل جناب دكتر بطحايي وزير محترم آموزش و پرورش در اين خصوص و نظر به اينكه در شرايط كنوني رويكرد پيشرفت اقتصادي در فضاي كلي كشور نشان از آمادگي سياست‌هاي كلان كشور براي جهش اقتصادي دارد نياز به پرورش نسلي از دانش آموختگان است كه داراي صلاحيت‌هاي فردي و شناختي كارآفريني، ارتباطي، رهبري و كارتيمي، ايجاد و مديريت كسب و كار، ورود به اكوسيستم كسب و كار و پژوهش محور باشند. اين مهم با شناسايي سازوكارهاي اداري و قانوني جهت بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي درون زاي دانشگاهها و مدارس مبتني بر مباحث اقتصاد مقاومتي و حمايت و پشتيباني حقوقي محقق خواهد شد.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان